Kipindi 5
Kyabuntu Kyakutendelwa Kya Bwanapabo Bwa Kwitongela
1, 2. I kyabuntu’ka kyakutendelwa kyētupelwe?
KUMESO kwa kuyuka mwanda waka Leza ulekele’ko masusu ne kyakalonga’po i kika, tufwaninwe bidi kujingulula mwāetupangile. Kētupangilepo enka na umbidi ne bongolo kete, kudi bivule byalongele. Wētupangile na ngikadilo ya pa bula mu ñeni ne mu malango.
2 Kintu kikatampe kya mu ñeni ne mu malango kyaetupele i bwanapabo bwa kwitongela. I byabine, Leza wātūdile motudi milangwe ya kutonga kyotusaka. Bine, kino i kyabuntu kyakutendelwa kyaētupele.
Muswelo Otulongelwe
3-5. Mwanda waka usangedile bwanapabo bwa kwitongela?
3 Tubandaulei kukwatañana kukwatañene bwanapabo bwa kwitongela ne kuleka kulekēle Leza masusu. Dibajinji, langa bidi kino: Lelo usangela kwikala na bwanapabo bwa kwitongela bintu bya kulonga ne bya kunena, bya kudya ne bya kuvwala, mingilo ya muswelo kampanda yosaka kwingila, kifuko kokekala ne muswelo okekala’ko’ni? Nansha usaka muntu ungi ukulombola kishima ne kishima kya kunena, kintu ne kintu kya kulonga mu būmi bobe?
4 I kutupu muntu wa ñeni mibwane usakanga kulombolwa kantu konso mu būmi bwandi. Mwanda waka? Mwanda ye mwētupangile Leza. Bible witulombola’mba Leza wāpangile muntu mu ‘kifwa ne mu kyelekejo’ kyandi; batwe bonso tuyukile amba imo ya mu ngikadilo ya Leza i bwanapabo bwa kwitongela. (Ngalwilo 1:26; Kupituluka 7:6) Kitatyi kyaāpangile bantu, wēbapele ne ino ngikadilo yakutendelwa—kyabuntu kya bwanapabo bwa kwitongela. Buno bo buluji bumo botufityilwanga mityima shi tubabikalwa na bambikavu ba kasusu.
5 Nanshi kwabila bwanapabo ke mwandapo wa mu kitulumukila, mwanda Leza i Leza wa bwanapabo. Bible unena’mba: ‘Kokwa kudi mushipiditu wa Yehova, kudi bwanapabo.’ (2 Kodinda 3:17) Nanshi, Leza wētupele bwanapabo bwa kwitongela bu kipindi kya bu muntu bwetu. Wāyukile muswelo ufwaninwe kwingila ñeni ne malango etu, o mwanda wāyukile amba shi twikale na bwanapabo bwa kwitongela, tukekala na nsangaji mpata.
6. Leza wāpangile bongolo bwetu namani amba bwingile biyampe kukwatañana na bwanapabo bwa kwitongela?
6 Pa bwanapabo bwa kwitongela, Leza wētubwejeje’po ne manwa a kulanga, kupikula bintu, kukwata kya mfulo kya kulonga ne kuyuka kusansanya biyampe ne bibi. (Bahebelu 5:14) Nanshi bwanapabo bwa kwitongela kebwādipo bwa kutonga butongetonge, mhm, bwādi bwa kutonga na ñeni. Ketwāpangilwepo pamo bwa marobo ampikwa ñeni, keadi na bwanapabo bwa kulonga kyoasaka. Kadi ketwāpangilwepo bwa banyema baludikwa na kitetyima. Ino bongolo bwetu bwakwanwa bwāpangīlwe kwingila biyampe, kukwatañana na bwanapabo bwetu bwa kwitongela.
Kyalwilo Kilumbuluke
7, 8. Leza wāpele bambutwile betu babajinji kyalwilo’ka kilumbuluke?
7 Leza kāpelepo ba Adama ne Eva, bambutwile betu babajinji, enka bwanapabo bwa kwitongela kete, wēbapele bintu byonso bikokeja kwabila muntu mu milangwe yandi, mwanda wa kulombola’mba wibatele mutyima. Wēbatūla mu paladisa mikatampe idi pamo bwa budimi. Bādi na bintu bya ntanda ne miseke. Bādi na ñeni ne imbidi mibwaninine, o mwanda kebādipo ba kununupa, kubela nansha kufwa—bādi ba kwikala’ko nyeke. Bādi ba kubutula bana babwaninine, bana nabo bādi ba kwikala na būmi bwansangaji ne bwanyeke. Bano bantu pa kwenda kusambakana ntanda, bādi ba kwikala na mwingilo mulumbuluke wa kwalamuna ntanda yonso ke paladisa.—Ngalwilo 1:26-30; 2:15.
8 Bible usekununa byonso byālongelwe amba: “Leza wamona byonso byālongele, kabidi monaipo bidi byadi biyampe’tu byamwiko.” (Ngalwilo 1:31) Kadi Bible utendelanga Leza amba: “Mingilo yandi i mibwaninine’tu.” (Kupituluka 32:4) Eyo, Umpangi wāpele kisaka kya muntu kyalwilo kibwaninine. Akyo shakyo kyādi kya kwikala kala kilumbuluke. Mwanda Leza wādi wibatele mutyima mpata!
Bwanapabo Budi na Mikalo
9, 10. Mwanda waka bwanapabo bwa kwitongela bufwaninwe kuludikwa senene?
9 Ino lelo Leza wātūdile’ko bwanapabo bwampikwa mikalo? Langa’po bidi mukokeja kwikadila kibundi kiyule myotoka bā, ijokoloka pampikwa bijila bya dishinda, muntu yense wenda konso kwasaka, na lubilo lwasakile. Lelo nobe ukaswa kwendeja mu ino ngikadilo? Mhm, kukasupo, mwanda uno mwendelo i wa kavutakanya, ulupula bīka bivule.
10 Mo mwikadile ne kyabuntu kya bwanapabo bwa kwitongela kitupele Leza. Bwanapabo bwampikwa mikalo bwadi bwa kuleta kavutakanya umbantu. Nanshi kufwaninwe kwikale bijila bya kuludika mingilo ya bantu. Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Mwikale bwa bāna-pabo, ino kemukalonga bu-mwana-pabo bwenu kekintu kya kufyamo bubi, mhm.” (1 Petelo 2:16) Leza usaka bwanapabo bwetu buludikwe senene mwanda wa bonso bamwene’mo biyampe. Wāsakile twikale na bwanapabo buludikwa na bijila, bwa kulonga bintu bimobimo, ke byonsopo, mhm.
Bijila bya Ani?
11. Lelo twāpangilwe kukōkela ku bijila bya ani?
11 Lelo twāpangilwe amba tukōkele ku bijila bya ani? Kipindi kikwabo kya kisonekwa kya 1 Petelo 2:16 kinena’mba: “[Mwi] bapika ba Leza.” Buno ke bupikapo bwa kususulwa, mhm, twapangilwe kwikala na nsangaji mikatampe pa kukōkela ku bijila bya Leza. (Mateo 22:35-40) Bijila byandi bitupanga buludiki bulumbuluke kupita bijila byonso bijidika bantu. “Ami ne Yehova Leza obe ukulombola kakumwenamo wakukukunkuja pa dishinda dyokōkeja kwenda.”—Isaya 48:17.
12. I bwanapabo’ka bwa kwitongela botudi nabo mu bijila bya Leza?
12 Kadi bijila bya Leza bipānanga monka bwanapabo bukatampe bwa kwitongela mungya mikalo yabo. Kino kyo kikadīle’ko bintu bishileshile, kadi kyo kipanga kisaka kya bantu nsangaji. Tala’tu bidi bidibwa, bivwalwa, minjiki, busendwe ne mobo bisambakene ntanda yonsololo, byonso i bya miswelo mishileshile. Na bubine tusakanga kwitongela bino byonso batwe bene kupita’ko kutongelwa’byo na muntu ungi.
13. I bijila’ka bya kipangila byotufwaninwe kukōkela mwanda wa kamweno ketu?
13 Nanshi twāpangilwe kwikala bantu bamona nsangaji mikatampe enka shi tukōkela ku bijila bya Leza biludika ngikadilo ya bantu. Ne kukōkela ku bijila bya kipangila bitūdilwe’ko na Leza nako monka na monka. Kifwa, shi tufutulule kijila kya bukomo bukokela bintu panshi, ketutumbuka kūlu kulampe, tuketapa bilonda, pakwabo twafwa. Shi tufutulule bijila bya munda mwa ngitu yetu, tuleke kudya, kutoma mema, nansha kwesa luvula, tukafwa.
14. Twi bayuke namani amba bantu kebāpangīlwepo kutyiba kipwano na Leza?
14 Monka motwāpangilwe mu muswelo witusakila kukōkela ku bijila bya Leza bya kipangila, mo monka motupangilwe mu muswelo witusakila kukōkela ku bijila bya Leza bya mu mwikadilo ne mu mushikatyilo na bantu. (Mateo 4:4) Bantu kebāpangilwepo amba batyibe kipwano na Umpangi wabo ne kubwanya kwiludika biyampe. Mupolofeto Yelemia wānene amba: “Kekidipo mu muntu unañanga kolola matabula andi. A Yehova bandingilepo.” (Yelemia 10:23, 24) Nanshi bantu bāpangilwe amba balonde buludiki bwa Leza mu myanda yonso, ke bwa abo benepo, mhm.
15. Lelo bijila bya Leza byādi bya kwikala bu kitundu kilēma kudi ba Adama ne Eva?
15 Kukōkela bijila bya Leza kekwādipo kwa kwikala kitundu kilēma ku bambutwile betu babajinji. Ino kwādi kwa kwibamwesha biyampe, abo ne muzo onso wa muntu. Shi ba-mulume ne mukaji babajinji bādi amba bāshele mu mikalo ya bijila bya Leza, longa bonso bantu badi enka biyampe. Bine, longa twishikatyile kisaka kyonso kya muntu mu paladisa mwetu shē, twikutyile umbumo na buswe, nsangaji ne tusepo! Longa bubi, masusu ne lufu i kutupu’byo.
[Kifwatulo pa paje 11]
Umpangi wāpele bantu kyalwilo kibwaninine
[Kifwatulo pa paje 12]
Lelo ubwanya kusangela kwendeja motoka mu dishinda mudi myotoka miyule bā shi kekudipo bijila bya dishinda?