Kipindi 9

Muswelo Otuyukile Amba Tudi Mu “Mafuku A Mfulo”

1, 2. I muswelo’ka otukokeja kuyuka shi tudi mu mafuku a mfulo?

TWI bayuke namani amba tudi mu kitatyi kisa kwimanina Bulopwe bwa Leza myanda ya ino ngikadilo ya mabikavu a bantu? Lelo tukokeja kuyuka namani amba kitatyi kya Leza kya kufudija bubi ne masusu onso kibafwena pabwipi?

² Bana​-babwanga ba Yesu Kidishitu bāsakile kuyuka bino bintu. Bāmwipangula “kiyukeno” kikalombola kwikala’po kwandi mu lupusa lwa Bulopwe ne kya “kuvuika kwa ngikadilo ya bintu.” (Mateo 24:3, NW) Yesu wālondolwele na kukonkotola bimbidikita byonso bikatenkanya ntanda ne ngikadilo īlonda mulongo ikalombola’mba tubatwela mu “kitatyi kya ku mfulo,” “mafuku a mfulo” a ino ngikadilo ya bintu. (Danyele 11:40, NW; 2 Temote 3:1, NW) Lelo tumonanga kino kiyukeno kya myanda mivule mu kano katwa ka myaka? Eyo, twikimonanga, kimwekelele patōka tō!

Mavita a Ntanda

3, 4. Mavita a mu ino myaka tutwa 20 i makwatañane muswelo’ka na bupolofeto bwa Yesu?

³ Yesu wānene kala amba “muzo ukataluka kukatamba muzo mukwabo, ne bulopwe nabo monka.” (Mateo 24:7) Mu 1914, ntanda yātwelele mu divita dyētambile mizo ne malopwe mu muswelo mwishile na mavita onso ālwilwe kumeso kwadyo. Befundi ba mānga i bayuke kino, o mwanda bēditelele mu kine kitatyi’kya amba i Divita Dikatampe. Divita dya uno muswelo dyo dyādi dibajinji mu mānga, divita dibajinji dya ntanda. Kintu kya bantu 20 000 000, basola ne bantu bitupu, bāfwa, i kibalwa kikatampe kupita bya mu mavita onso ābadikile’ko.

⁴ Divita I dya Ntanda yo yādi ngalwilo ya mafuku a mfulo. Yesu wānene amba kino kinkumenkume ne bikwabo byo bikekala “ngalwilo ya misongo.” (Mateo 24:8, BB) Kino i kyabine, mwanda Divita II dya Ntanda dyākubije bantu kutabuka, kintu kya basola ne bantu bitupu 50 000 000 bājimija būmi bwabo. Mu ino myaka ya tutwa 20, bantu 100 000 000 ne kupita ke bepaibwe mu mavita, i misunsa iná kutabuka kibalwa kya bantu bonso bāipailwe mu myaka 400 yābadikile! Bine, i matope makatampe atopekwa mabikavu a bantu!

Bukamoni Bukwabo

5-7. I bukamoni’ka bumobumo bulombola’mba tudi mu mafuku a mfulo?

⁵ Yesu wātelele ne bintu bikwabo bikafika mu mafuku a mfulo, amba: “[Kukekalanga] kutenkana kukatampe kwa nshi, ino kadi kukēkalanga kungi kungi konso bipupo bya nzala, ne bipupo bya mbá.” (Luka 21:11) Bino byonso twibimonanga tamba 1914, pano po pene malwa akolomonwa na bino binzengele enda elundila’ko.

⁶ Bintenshi bitetuka’nka kutetuka bipitula milwi ya bantu. Kipupo kya manzamba kyāponene mu Espanye kyāipaile bunka bwakyo kubwipi kwa bantu 20 000 000 kinondanonda na Divita I dya Ntanda​—bamo bafwatakanya amba bādi 30 000 000, padi’nka ne kupita’po. SIDA ke mipitule tutwa twa tununu twa bantu, kotuya’ku, ikapitula midiyo mikwabo. Mwaka ne mwaka, bantu midiyo ne midiyo bafwa’nka kufwa na luba lwa dityima, lwa dyaya, nansha na misongo mikwabo. Midiyo mikwabo ifwa lufu lwa konga bityebitye na nzala. I bine, boba ‘batentamine pa tubalwe twa mu Kusokwelwa’ bakubijanga bantu bavule na mavita, na nzala, ne na bipupo bikwabo tamba mu 1914.​—Kusokwelwa 6:3-8.

⁷ Yesu wēsambīle ne pa kwilundila’ko kwa bupolapola botumona mu matanda onso. Wānene amba: “Pa mwanda wa bubi bwa kujilula bijila lusa lwa bangi bangi bene lwenda lutalala munda.”​—Mateo 24:12.

8. Lelo bupolofeto budi mu 2 Temote shapita 3 bukwatañene namani na kino kyetu kitatyi?

⁸ Kadi bupolofeto bwa mu Bible bwālombwele ne koneka kwa mikadilo kwimwekeje patōta ntanda yonso dyalelo, amba: “Myaka ya malwa īkāyangako mu oa mafuku a kumfulo’a. Mwanda bantu bakēsanswa abo bene, ne bupeta kumo, ne ba bikandangobo, ne bakapuni ka kwitatula, ne babutukani, ne bampikwa kukōkela bakwibabutula, ne kufwija kwine mpika, ne bampikwa bu-ujila, ne bampikwa lusa lwa bu-butule, ne bakubulwa kanye kulekela bakwabo myanda, ne babepabepa bubela, ne bakubulwa kwifula, ne babukalabale bwa malwa, ne bampikwa kusanswa būmuntu. Ne banzazangi, ne ba lupata lubilubi, ne bakwitatula; bakusanswa byamazua pakatampe kudi Leza mpika; kwidingakanya bu-bwine Leza e ko kwabo, ino bukomo bwa bu-bwine Leza bafutulwile’bo; . . . Ino babi, ne banzazangi, basa kwenda bavula ne kuvula ku kubipa.” (2 Temote 3:1-13) Byonso bino i bifikidile, twibimonanga na meso.

Kintu Kikwabo

9. I kika kyālongekele mūlu mu kitatyi kimo kyonka kyāshilwile mafuku a mfulo pano pantanda?

⁹ Kudi kintu kikwabo kilengeje kwikale kwilundila’ko kwa masusu mu ino yetu myaka. I kintu kampanda kyāmwekele mu kitatyi kimo kyonka kyāshilwile mafuku a mfulo mu 1914, kyātūla muzo wa muntu mu kyaka kikatampe. Bupolofeto bwa mu mukanda wa mfulo mu Bible bunena’mba mu kine kitatyi’kyo: “Mwadi ne divita monka mūlu; Mikele [Kidishitu mupebwe bukomo bwa mūlu] ne bamwikeulu bandi bakamutamba mukishi [Satana] ne mukishi nandi ne bamwikeulu bandi [bademona] balwile nabo. Penepo, abo ne kwibanekenya mpika, ino kebamwenepo mwakwikadila mūlu dikwabo, mhm. Ponkapo yewa mukishi mukatakata waelwa panshi; yewa nyoka wa kala na kalā, wakutelwa dya bu-dyabola ne dya bu-Satana, ñongoji wa panopantanda ponso; waelwa panopanshi, ne bamwikeulu bandi bēne kumo baelwa panshi.”​—Kusokwelwa 12:7-9.

10, 11. I kika kyāfikile muzo wa muntu kitatyi kyāelelwe Satana ne bademona bandi pano panshi?

¹⁰ Le kwālupukile bintu’ka byāfikile muzo wa muntu? Bupolofeto bwendelela’mba: “Yō! Yō! malwa obe, abe panopanshi, ne abe mema mwine; mwanda dyabola watūkila po mudi ne bukalabale bukatampe bwine, pa kuyūka’mba: Ngidi ne kakitatyi katyutyu.” I kyabine, Satana uyukile amba ngikadilo yandi ya bintu keidi ku mfulo, o mwanda ulonga buninge bwandi bonso abombole bantu kudi Leza, kumeso kwa aye ne ntanda yandi kufundulwa’ko. (Kusokwelwa 12:12; 20:1-3) Bino bipangwa bya kumushipiditu i bīkijibwe kunshi mpata, mwanda byāingidije bibi bwanapabo bwabyo bwa kwitongela! Bine, pano pantanda padi ngikadilo ilenga nzuba byamwiko, mwanda wa lupusa lwabyo lubi, nakampata tamba 1914!

¹¹ Ke kya kutulumukapo, Yesu wēsambile pa ano etu mafuku amba: “Kukēkalanga byakulenga moyo, ne biyūkeno bikatampe bya kūlu.”​—Luka 21:11.

Mfulo ya Mabikavu a Bantu ne Bademona Ibafwena

12. Tela’ko bumo bwa mu bupolofeto bwa mfulo bushele, abo’ko busa kufikidila kumeso kwa mfulo ya ino ngikadilo ya bintu?

¹² Le kubashala bupolofeto bunga bwa mu Bible bwa kufikidila kumeso kwa Leza konakanya ino ngikadilo ya bintu? I butyetye’tu! Bumo bidi butanwa mu 1 Tesalonika 5:3, bunena’mba: “Popa pakanena bantu’mba: ‘Pano ke talala nyaa, ke yonka ndoe!’ e po pakebapulumukila konakanyibwa kukatampe.” (MB) Kino kilombola’mba mfulo ya ino ngikadilo ikashilula “popa pakanena bantu.” Bonakani bukabozokela ntanda, bantu kuta’ko mutyima mpata mpika, kikebapapamukila mu kitatyi kyobatele mityima ku kumona ndoe ne mutyima-ntenke.

13, 14. I kitatyi’ka kya musala kyēsambīle’po Yesu, nakyo kisa kuvuika namani?

¹³ Kitatyi kyashadila’ko ino ntanda ibikelwe na Satana kyendanga kityepela’ko lubilo lubilo. Panopano ponka isa kufula mu kitatyi kya musala kyānene Yesu amba: “Kukēkalanga kyamalwa kibūke kya kubulwa, nansha kingi kikwabo kidingakene nakyo, kushilwila konka kungalwilo kwāpangile mwine Leza, ne kutūla ku dyalelo kuno’ku, nansha kumeso kwine.”​—Mateo 24:21.

¹⁴ “Kyamalwa kibūke” kikanana pa divita dya Leza dya Amakedona. Kyo kitatyi kyānenene’po mupolofeto Danyele amba Leza ‘ukatyumuna bipindibipindi ne kukubija malopwe ano’a.’ Ino yo ikekala mfulo ya ano mabikavu onso a bantu epele bwanapabo bwa kuleka kulonda musakila Leza. Bulopwe bwandi bubikele mūlu bukakwata myanda yonso ya bantu makasa abidi. Buno bulopwe bukekalanga’nka na mwēkinenene Danyele amba, kebukapityilapo “ku bantu bangi, ehe.”​—Danyele 2:44; Kusokwelwa 16:14-16.

15. I kika kikafikila lupusa lwa Satana ne bademona bandi?

¹⁵ Mu kine kitatyi’kyo, lupusa lonso lwa Satana ne bademona lukapwa. Bino bipangwa byonso bya kumushipiditu bitomboke bikonakanibwa mwanda wa bileke ‘kongola monka mizo.’ (Kusokwelwa 12:9; 20:1-3) I bipwe kutyibilwa nsambu ya lufu, bitengele’nka konakanibwa. Bine bantu bakatūkijibwa mityima kashāa pa kunyongololwa mu lupusa lwabyo lubi!

Le I Bāni Bakapanda? Ne I Bāni Kebakapande?

16-18. I bāni bakapanda ku mfulo kwa ino ngikadilo ya bintu, ne i bāni kebakapande?

¹⁶ Pakafikidija Leza butyibi bwandi pa ino ntanda, i bāni bakapanda? Ne i bāni kebakapande? Bible ulombola’mba boba basaka buludiki bwa Leza bakakingwa ne kupanda bakapanda. Ino boba bonso bapela buludiki bwa Leza kebakakingwepo, bakonakanibwa kumo na ntanda ya Satana.

¹⁷ Nkindi 2:21, 22 unena’mba: “Babuluji [boba bakōkele buludiki bwa Leza] bakekalanga mu ntanda’ya, kadi babwaninine bakekadidilanga monka; ino nanshi bapupakane [boba bampikwa kukōkela ku buludiki bwa Leza] bakatyibibwa ku ntanda’ya, kadi banzazangi bakatukunwamo.”

¹⁸ Mitōto 37:10, 11 nandi amba: “Kukidi bidi kitatyi kityetye, ne mubi ukēkala kutupu’ye; . . . Nanshi bakikōkeji bakapyananga ntanda; kadi bakēsangaja mu bungi bwa ndoe.” Vese 29 ubweja’ko amba: “Boloke bakapyananga ntanda, ne kwikala monka nyeke.”

19. I madingi’ka otufwaninwe kulama mu mityima yetu?

¹⁹ Tufwaninwe kulama madingi etudingilwe mu mitōto 37:34, unena’mba: “Tengela Yehova, ulamate mu dishinda dyandi, nandi ukakutululanga kupyana ntanda; po bakatyibwako babi, nobe ukēmwenangapo.” Vese 37 ne 38 ubweja’ko amba: “Bambila muntu mubwanininye, ubandile moloke swā! Mwanda mfulo yandi yewa muntu i ndoe. Ino bakujilula abo bakonakanibwa pamo; mfulo ya babi īkatyibwangako.”

20. Mwanda waka tukokeja kunena’mba pano tudi mu kitatyi kya nsangaji?

²⁰ Bine kino kibetusenge mpata, kadi kibetukankamika, mwanda tubayuka’mba Leza witūtele mutyima binebine ne amba panopano ponka ukafudija bubi ne masusu onsololo! I kya nsangaji mpata, mwanda kufikidila kwa buno bupolofeto bwa ntumbo kubafwena pabwipi bininge!

[Kifwatulo pa paje 20]

Bible wātelele kala bimbidikita byādi bya kulombola patōka “kiyukeno” kya mafuku a mfulo

[Kifwatulo pa paje 22]

Panopano ponka, ku Amakedona, boba bampikwa kukōkela buludiki bwa Leza bakatyibwa’ko lonso. Ino boba bakōkele bakapanda ne kutwela mu ntanda impya ya boloke