KIFUNDWA 10
Buzanzamuke
BUZANZAMUKE bo bukabijanga mwisambo. Eyo, kwikala na myanda ifundija kudi na mvubu, ino buneni bunane, buzanzamuke bo bukakoka milangwe ya bemvwaniki. Nansha shi udi na bibidiji ne bumuntu bwa muswelo’ka, ubwanya kutamija buzanzamuke.
Kunena na Kulupula Malango. Yesu, paādi wisamba na mwana-mukaji mwine Samadia, wānene amba boba batōta Yehova bafwaninwe kumutōta “na mushipiditu ne bubinebine.” (Yoa. 4:24, NW) Bafwaninwe kutononwa na mityima ya kufwija’ko ne kukwatañana na bubinebine butanwa mu Kinenwa kya Leza. Shi muntu udi na mutyima wa kufwija’ko kwa mushike namino, ukamweka ne mu muneneno wandi. Ukekala na kipyupyu kya kwisambila na bakwabo pa bintu biyampe bitulongela Yehova. Mumwekelo wa mpala yandi, madingidijo andi, ne diwi dyandi bikalombola malango adi ku mutyima wandi.
Ino mwanda waka kwikalanga muneni uswele Yehova kadi ukulupile byanena aye’ko mubulwe buzanzamuke pa kunena? Kuteakanya myanda yasa kukanena kekubwenepo. Ino ufwaninwe kutwilwa mwisambo wandi, umutwele mu mashi bya binebine. Langa bidi shi muneni ukesambila pa kitapwa kya kikūlwa kya Yesu Kidishitu. Papityija mwisambo wandi, mu milangwe yandi kemufwaninwepo kuyula’nka myanda mivulevule ya kunena kete, mhm, ino mufwaninwe kuyula ne mutyima wa kufwija’ko pangala pa byabuyabuya bileta kitapwa kya Yesu kwadi aye mwine ne kudi bemvwaniki bandi. Ufwaninwe kulangula monka mutyima wandi wa kufwija’ko Yehova ne Yesu Kidishitu pangala pa kino kintu kya kutendelwa kyobālongele. Ufwaninwe kwela milafwe ku kyepelo kikatampe kya būmi kyokipele bantu—nsangaji ya nyeke ne bukomo bubwaninine mu paladisa myalujibwe pano pa ntanda! Pa kino, ufwaninwe kutweja’mo mutyima wandi onso.
Bible unena pangala pa musoneki Ezela, mufundiji mu Isalela, amba ‘wāteakenye mutyima wandi kubandaula mukanda wa bijila wa Yehova ne kulonga’o ne kufundija mu Isalela.’ (Eza. 7:10) Shi netu tulonge namino—kuteakanya myanda ne mityima mine kumo—nabya tukanena bintu bitamba ku mutyima. Kunena bubinebine na mutyima umo namino kukokeja kukwasha bantu bakwivwana batamije buswe bwa binebine bwa kuswa bubinebine.
Ela Milafwe ku Bemvwaniki Bobe. Kintu kikwabo kya mvubu kikukwasha abe muneni ulombole buzanzamuke i kikulupiji kya kuyuka amba bemvwaniki bobe basakilwa kwivwana byonena. Ko kunena amba shi koteakanya mwisambo obe, kufwaninwepo’nka kukongakanya milangwe ya mvubu ino ufwaninwe ne kulomba Yehova akukwashe uyuke kunena’yo mu muswelo umwena’mo boba bakwivwana. (Mit. 32:8; Mat. 7:7, 8) Jingulula kine kisakilwa bemvwaniki bobe kwivwana ino milangwe, muswelo obakamwena’mo, ne muswelo wa kunena’yo mwanda wa nabo bajingulule mvubu yayo.
Teakanya myanda yobe bya binebine enka ne byomona amba pano ibatobala. Myanda keinenwepo enka kwikala mipya, inoko buneni bobe bufwaninwe kumweka bu bwa panopano. Wivwane uteakanye myanda ya kuningisha bya binebine kipwano kipwene bemvwaniki bobe na Yehova, bakwate na mutyima bintu byaebalongela, banekenye mitabakano ya ino ngikadilo ya bintu, nansha kulupula bipa mu mwingilo wabo, nankyo kudipo kyobudilwa kwikala na buzanzamuke mu mwisambo obe.
Ino ukalonga namani shi kipindi kyobakupele i kya kutanga ku meso a bantu bonso? Kutanga’kyo na buzanzamuke kukalomba bivule, ke enkapo’tu kutela bishima senene ne kwibibunga biyampe mu bisumpi bisumpi, mhm. Ino wifunde myanda. Shi kyokatanga i kipindi kya mu Bible, longa bukimbi pa kine kipindi’kya. Tadija shi wivwanije biyampe buluji bwinebwine bwa myanda. Tala kamweno kayo kodi ne kudi bemvwaniki bobe, kadi tanga’yo na mutyima wa kusaka kulombola kano kamweno ku boba bakwivwana.
Lelo witeakanyanga mwa kwendela mu mwingilo wa budimi? Bandaula monka mwanda okesambila’po ne bisonekwa byosaka kukatanga. Kadi tala ne myanda idi nayo bantu mu ñeni yabo. I bika byanenwe ku bisambwa bya misapu? I makambakano’ka obekonda nao? Shi wi mukumbanye byonso mwa kulombwela bantu amba Kinenwa kya Leza kyo kilombola mwa kupwila makambakano obalwa nao, ukekala na kipyupyu kya kwibalombola’byo, ne buzanzamuke bwine nabo bukeila abo bwine.
Lombola Buzanzamuke na Kuloeja Buneni Bobe. Buzanzamuke bumwekanga patōka shi uloeja buneni bobe. Kino kifwaninwe ne kumweka ku mpala yobe. Ufwaninwe kunena na kikulupiji, inoko pampikwa kaninga-mpo.
Ufwaninwe kwikala na bujalale. Bantu bamo basakanga basepa pa kintu ne kintu kinenwa. Ino bafwaninwe kukwashibwa bayuke amba shi muneni unena na lupaka nansha bya kusepejañana byonkabyonka, bemvwaniki bandi bakanza kwela milangwe kwadi pa kyaba kya kwela’yo ku musapu. Ku mutamba mukwabo, boba badi na moyo nabo bafwaninwe kukankamikwa bayuke kulupula bidi mu mityima yabo.
Buzanzamuke bwambukilañananga. Shi utala bemvwaniki bobe biyampe koku wikele muzanzamuke na kishinte kyobe, ne bemvwaniki nabo bakekala bazanzamuke. Apolosa wādi uloeja pa kunena, o mwanda bādi bamwita bu muneni ntenda-mambo. Shi wi mwake mushipiditu wa Leza, buneni bobe buloe bukakunka mityima ya bakwivwana ku kulongela monka.—Bil. 18:24, 25; Loma 12:11.
Buzanzamuke Bukwatañene na Myanda. Ta mutyima ku kuleka kwikala na buzanzamuke bwa nselelele mu mwisambo obe onso mutuntulu kutyina amba bemvwaniki bobe bakapungila. Nabya ne myanda ya kwibakankamika balongele mungya byonena ikapona mu matwi majike. Kino kiningija monka buluji bunenenwa amba i biyampe kuteakanya myanda ilomba kushinta diwi pa kunena. Kokiponena mu muneneno ulombola buñumauma. Shi utonge myanda yobe biyampe shē, kukabulwepo kwiisangela bya binebine. Ino kudi myanda imo ilombanga kala kunenwa na buzanzamuke kupita mikwabo, ino yonso ifwaninwe kusobakanibwa na bwino mu mwisambo onso.
Kupityidila, myanda mikatampe ifwaninwe kunenwa na buzanzamuke. Mwanda mwisambo obe ufwaninwe kwikala na myanda minane, ilupuka kupita mikwabo, ya kulondeja’po mikwabo. Ino byoidi myanda isomokele mu mwisambo obe, keikabulwepo divule kukunka bemvwaniki bobe ku mityima. Shi ubapu kunekenya bemvwaniki bobe, ufwaninwe kwibakunka ku mityima, kwibalombola byabuyabuya byobakamwena mu kwingidija byowesamba. Buzanzamuke bobe bo bukakukwasha utenge mityima ya bemvwaniki bobe. Kunena biloeja ke kwa kuningilapo. Ino ufwaninwe kuloeja na buluji kampanda, ne kadi myanda yobe yo ikakuyukija buno buluji.