Twikai Yehova kuzumbazumba konso kwa mityima yenu
“Nankyo mwityepejejei munshi mwa dikasa dikomo dya Leza, nandi akemuzunzule pa kitatyi [kifwaninwe, NW]. Twikai Leza kuzumbazumba konso kwa mityima yenu, mwanda aye wimutele mutyima.—1 PETELO 5:6, 7, MB.
KUZUMBAZUMBA kwa mutyima kukokeja kuteneka būmi bwetu pakatampe. Kukokeja kwikala pamo bwa luvula lukomo lwa mukitulumukila mu lwelele lukokeja kitatyi kimo-kimo konakanya minjiki miyampe yotwadi twivwana ku radio. Shi kelufikilepo ku mutamba udiko radio yetu, tukasangela kwivwana minjiki miyampe ne kikokeja kwitutalaja pa mutyima. Inoko, lungwe lwa luvula lukomokomo lwa mu kitulumukila lukokeja kuvutakanya nansha ke minjiki yotuswele nakampata, kwitukwatyija nsungu, ne kwitufityija mutyima. Kuzumbija mutyima kuvutakanyanga ndoe ya muñeni yetu. Kukokeja kwitunekenya ngitu bininge, kufika ne ku kukankalwa kuta mutyima ku myanda ya mvubu bininge. Kyabine, “njia mu mutyima wa muntu [ivutakanyanga ñeni].”—Nkindi 12:25.
2 Yesu Kristu wēsambile pa kyaka kya kulabikwa na kuzumbazumba kwa mutyima kupite kipimo. Mu bupolofeto bwandi bwisambila pa mafuku amfulo, wāletele uno musoñanya’mba: “Penepo kadi mwikale kudyumuka bānwe bene, mwanda wa kunena’mba mityima yenu yākaile kulemenenwa, ne mu dyopolo, ne bunkolwankolwa, ne byakūmininwa bya buno būmi ino dyodya difuku dikemupulumukila bitupu, enka na lufimbo lwa kwimuponena. Ke-pantu i enka nabya dikaponena bonso bakwikala panopanshi ponso. Dyumukai mafuku onso, ne kulombela’mba mukafwaninwa kupanda ku byobya byonso bisa kufika, kadi mukēmana ku meso a Mwanā muntu.” (Luka 21:34-36) Enka mukokejeja mudyopolo ne bunkolwankolwa kuleta bukope bwa muñeni, kulemenenwa na “byakūmininwa bya buno būmi” kukokeja kwitujimijija ngikadila ya kumona bintu mubuyampe, ne kwitulupwila bipa bileta bulanda.
Kuzumbija Mutyima i Kika?
3 “Kuzumbija mutyima” kushintulula “kutapwa ku mutyima nansha kuvutakanwa ñeni bininge pamwanda wa kintu kampanda kitutengele mwenda mafuku nansha kizumba kansangwa kisaka kwitufikila.” I “kuyumbija-yumbija mutyima nansha kipyupyu kikambakanya muntu ku mutyima pamwanda wa moyo” nansha kadi, “i ngikadilo imbi ya kubozokelwa ne kutuyukwa pamwanda wa moyo, wilombolanga kupityila ku tuyukeno twa mu ngitu (kimfwa kulupukwa byanga, kupepwa dityima, ne dityima kutwa), pamwanda wa kubulwa kuyuka senene mwikadile bubinebine nansha kyāka kampanda, ne pamwanda wa kubulwa kuyuka muswelo wa kwikikomena.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Shi kepano, kuzumbija mutyima kukokeja kwikala mwanda mukomo kujingulula. Mu myanda mivule izumbijanga mutyima mudi misongo, kyāka kya kununupa, moyo wa kutyina kulongwa bibi, kujimija mingilo, ne mwanda utala kuloelelwa kwa kyetu kisaka.
4 I kimweke patoka’mba, kudi miswelo mishileshile ya kuzumbija mutyima, enka muvudile ngikadila nansha myanda mishileshile ikokeja kuleta kuzumbija mutyima. Bantu bonso kebabezemukangapo ku ngikadila kampanda mu muswelo umo. Omwanda, tufwaninwe kuyuka’mba shi mwanda kampanda kewituvutakenyepo ñeni, padi ukokeja kwikala nsulo ya kuzumbija mutyima kukatampe ku bamo-bamo ba mu balunda netu batōtyi ba Yehova. I kika kifwaninwe kulonga shi kuzumbija mutyima kubafika pa ludingo lubi, tukomenwe ne muswelo wa kulanguluka pa bubinebine bulumbuluke ne bwa nsangaji budi mu Kinenwa kya Leza? Kikekala namani shi tutenekelwe bininge na kuzumbazumba kwa mutyima kufika ne ku kubulwa kuta mutyima ku bubikadi bwa Yehova ne ku bululame bwetu bwa bwine kristu? Padi ketukokejapo kwalamuna ngikadila yotudimo. Ino, tukasakilwa kubandaula myanda idi mu Bisonekwa iketukwasha tukomene kuzumbazumba kwa mutyima kukatampe kutamba ku bikambija bikomo bya umbūmi.
Bukwashi Botudi Nabo
5 Pāsakilwanga bakristu bukwashi bwa kumushipiditu ne pobālemenenwanga na kuzumbazumba kwa mityima yabo, bakokeja kumwena bukwashi mu Kinenwa kya Leza. Kitupanga madingi aleta kikulupiji ne kitulombola misunsa mivule amba byotudi bengidi ba Yehova ba katyino ketulekelwepo kasuku ketu. Kimfwa, Davida mulembi-wamitoto wāimbile’mba: “Ela kiselwa kyobe padi Yehova, nandi ukakulelanga; kakalekapo moloke kujina, nansha patyetye pene.” (Mitoto 55:22) I muswelo’ka otukokeja kwingidija bino bishima? Na kwela kuzumbazumba konso kwa mityima yetu, njia, moyo, ne kufitwa mutyima kwetu padi Tata wetu wa mūlu wa buswe. Kino kiketukwasha na kwitupa mulangwe wa’mba tudi na mutyima nteke ne tukatalajibwa pa mutyima.
6 Milombelo yakubulwa budimbidimbi ya kitatyi ne kitatyi, idi na mvubu mikatampe shi tusaka kwela kiselwa kyetu kilema, kutentekelapo ne kuzumbazumba konso kwa mityima yetu padi Yehova. Kino kiketuletela ndoe ya mu mutyima, mwanda mutumibwa Polo wāsonekele’mba: “Kemukizumbazumba, nansha pamo pene; ino mu byonso byo musaka muyūkije’byo kudi Leza monka mu kulombela, ne mu kumwisashilapo, ne kumufwija ponka. Ino ndoe ya Leza, ya kutabuka ñeni yonso, ikalama mityima yenu, ne kufwatakanya kwenu kwine kumo mudi Kidishitu Yesu.” (Fidipai 4:6, 7) “Ndoe ya Leza” yakubulwa idingakene nayo i ngikadila yakubulwa kavutakanya isangela bengidi ba Yehova bepēne nansha mu ngikadilo ya matompo makomo bininge. Itamba ku kipwano kyetu kyapabwipi na Leza. Nansha byotulombanga mushipiditu sandu ne kwiuleka wituludike, ketukingwangapo ku bikambija byonso bya umbūmi, ino tusangelanga ndoe, kipa kya mushipiditu. (Luka 11:13; Ngalatea 5:22, 23) Ketulemenenwangapo na kuzumbija mutyima, mwanda tuyukile’mba Yehova utulanga bantu bandi bonso bakikokeji “umakomo” ne kakalekapo kintu nansha kimo kwibasusula pakubulwa mikalo.—Mitoto 4:8.
7 Ino, kikekala namani shi kuzumbazumba kwa mutyima wetu kekupwilepo, nansha shi twipēne mu kulanguluka pa Bisonekwa ne kushikilwa mu milombelo? (Loma 12:12) Bakulumpe batongibwe pa kipwilo, nabo i mpangiko iteakenye Yehova mwanda wa kwitukwasha kumushipiditu. Bakokeja kwitupa kininga ne kwitukwasha na kwingidija Kinenwa kya Leza ne kulombelela pamo netu ne pamwanda wetu. (Yakoba 5:13-16) Mutumibwa Petelo wāsoñenye balunda nandi bakulumpe amba bakumbe luombe lwa Leza mu kiswamutyima kyabo, na mutyima wabo onso, ne mu muswelo mulumbuluke. (1 Petelo 5:1-4) Bano bana-balume batanga mutyima wabinebine ku kamweno ketu ne basakanga kwitukwasha. Kyabine, mwanda wa kumwena nakampata mu bukwashi bwa bakulumpe ne kutama biyampe kumushipiditu mu kipwilo, umo ne umo umbukata bwetu usakilwa kwingidija madingi a Petelo anena’mba: “Ne bānwe banuke nenu mo monka, kōkelai bakulumpe. I binebine, bānwe bonsololo, vwalai bumvubumvu, bwa kwingidila bānwe bene na bene; ke-muntu Leza ukomene bakwilemeka, ino upana buntu kudi [bakwityepeja].”—1 Petelo 5:5.
8 Petelo ubwejako amba: “Penepo nanshi [mwityepejei, NW] pa kuboko kwa bukomo kwa Leza, amba ēmuzunzule pa kitatyi [kifwaninwe, NW]. Kadi ne kwela kuzumbazumba konso kwa mutyima kudi aye, ke-muntu aye wimutēle mutyima. Tūkijai mityima, tengelai, wimushikilwe, ke dyabola kadi, unangakana bwa ntambo ubuluma, ukimba wakubokota. Ino aye mukomenei ne bukankamane bwa mu kwitabija kwenu, pa kuyūka’mba i misongo imo yonka imonwa ne ku bāna benu badi panopantanda. Ebiya po mukapwibwa kumona malwa kakitatyi Leza wa buntu bonso, wemwityile ku ntumbo yandi ya nyeke mudi Kidishitu, ukemubwanyanga, senene, shē, ne kwimukankamika, ne kwimukomeja. Bulopwe bwikale kudi aye nyeke na nyeke. Amena.”—1 Petelo 5:6-11.
9 Tusengwanga ku mutyima bininge na kuyuka’mba tukokeja ‘kwela kuzumbazumba konso kwa mityima yetu padi Leza mwanda witukwatakanyanga!’ Shi kuzumbazumba kwa mutyima wetu kutamba kudi Satana utompa konakanya kipwano kyetu na Yehova na kwituletela kupangwapangwa ne masusu makwabo, lelo kemwandapo uleta kininga na kuyuka’mba myanda yonso ifulanga biyampe ku bantu bakwatakanya kikokeji kyabo? Eyo, kupwa kwa kususuka mu kitatyi kityetye, Leza wa kanye konso ka buntu ukafudijanga matompo etu ne kwitupa bukomo ne mutyima musūmininwe.
10 Mukanda umbajinji wa Petelo 5:6, 7 wisambila pa ngikadila milumbuluke isatu ikokeja kwitukwasha tukomene kuzumbazumba kwa mutyima wetu. Ngikadila imbajinji i kwityepeja nansha “bumvubumvu muñeni, NW.” Vese 6 ufula na kino kishima’mba “pa kitatyi kifwaninwe, NW” mwanda wa kulombola mvubu ya kwikala na butukanye. Vese 7 ulombola’mba tukokeja kwela kuzumbazumba konso kwa mutyima wetu padi Leza, na kikulupiji kyonso, mwanda ‘aye witutēle mutyima,’ bino bishima bitukankamika kutula kikulupiji kyonso mudi Yehova. Shi kepano, tubandaulei muswelo ukokeja kwitukwasha kwityepeja, butukanye, ne kutula kikulupiji kyonso mudi Leza mwanda wa tuleke kuzumbija mityima.
Kwityepeja Kukokeja Kwitukwasha Muswelo’ka?
11 Shi tudi na kwityepeja, tuketabija’mba milangwe ya Leza idi peulu pene pa yetu. (Isaya 55:8, 9) Kwityepeja kwitukwasha tuyuke’mba malango etu adi na mikalo kwishila na mpangiko yonso ya Yehova. Aye Umonanga bintu byoketukokejapo kujingulula, enka mokilombwedilwe mu mwanda wa Yoba muntu moloke. (Yoba 1:7-12; 2:1-6) Na kwityepeja batwe bene “munshi mwa dikasa dikomo dya Leza,” tuketabija ngikadila ya butyetye bwetu kebukokeja kwenzakanibwa na bukatakata bwa Mfumwetu Mulopwe. Penepo, uno mumweno wa myanda uketukwasha tukomene ngikadila itabija Yehova itufikile. Padi mityima yetu ikaabila kutalajibwa kwa ponka na ponka, ino mwanda ngikadila milumbuluke ya Yehova yenzakene senene, uyukile biyampe kitatyi ne muswelo wakokeja kwitukwasha. Nanshi, twityepejei mu dikasa dikomo dya Yehova pamo bwa twāna tutyetye, na kukulupila’mba uketukwashanga tukomene kuzumbazumba kwa mityima yetu.—Isaya 41:8-13.
12 Kwityepeja i kutentekelapo ne kiswamutyima kya kusaka kwingidija madingi atamba mu Kinenwa kya Leza, pavule akokeja kutyepeja kuzumbazumba kwa mityima yetu. Kimfwa, shi kuzumbazumba kwa mityima yetu kutamba ku muswelo otwipēne bininge mu kukimbakimba bintu bya kungitu, kikekala kiyampe kotudi kulanguluka pa binenwa bya Polo binena’mba: “Ngikadilo yenu keikikalai ya kusanswa lupeto. Sangalai ne byo mudi nabyo, mwanda Leza mwine wanena’mba: ‘Ami nkikakuzobololapo nansha dimo, kadi nkikakushiyepo bitupu, anha.’” (Bahebelu 13:5, MB) Na kwingidija ano madingi na kwityepeja konso, bantu bavule bēnyongolwele abo bene mu kuzumbazumba kukatampe kwa mityima yabo kutala pa kusakasaka byabupeta. Padi, ngikadila yabo ya bupeta keyendelelapo kumeso, ino keibikalangapo milangwe yabo ne kuvutakanya ngikadila yabo ya kumushipiditu.
Mvubu ya Kwikala na Butukanye
13 Kishima kya’mba “pa kitatyi kifwaninwe” kitelelwe mu 1 Petelo 5:6 (NW), kilombola’mba kifwaninwe kūminina na butukanye. Kitatyi kimo-kimo, bikambija bikokeja kwendelela umbula bwa kitatyi kilampe, kino kikokeja kutamija kuzumbazumba kwa mutyima. Mu ngikadilo ya uno muswelo, ye kitatyi kyotufwaninwe nakampata kutūla myanda mu makasa a Yehova. Mwana-wabwanga Yakoba wāsonekele’mba: “Monaipo bidi, byotutela boba [bominina, NW] bu badyese; ino byo mwaivwene [kūminina, NW] kwa Yoba, mwamwene ne kwāfudile nandi Yehova byādi muyūle kanye ne lusa.” (Yakoba 5:11) Yoba wājimije bupeta bonso, wāfwidilwe bana dikumi, wāsusukile na misongo ya nkenye, ne wātopekelwe pakubulwa mwanda na basengi babubela. Kyabine, kuzumbija mutyima mu ngikadilo ya uno muswelo, kyādi kyendelemo.
14 Nansha byokyādi uno muswelo, Yoba wādi kimfwa kilumbuluke kya kūminina na butukanye. Shi lwitabijo lwetu lubatompibwa bininge, padi tufwaninwe kwelaija kutalajibwa mutyima, pamo’nka na mwēkilongele Yoba. Ino Leza wākweshe Yoba, wātaleje masusu andi ne wāmupadile mpalo mivule. (Yoba 42:10-17) Shi tukelaije bukwashi bwa Yehova na butukanye, tukatamija kūminina kwetu, tukalombola bukatampe bwa kwipāna kwetu kudi Leza.—Yakoba 1:2-4.
Kukulupila Mudi Yehova
15 Petelo wāsoñenye balunda nandi bakristu amba ‘batule kuzumbazumba konso kwa mityima yabo padi Leza, ke-muntu aye wibatēle mutyima.’ (1 Petelo 5:7) Netu tukokeja ne tufwaninwe kutula kikulupiji kyetu mudi Yehova. Nkindi 3:5, 6 unena’mba: “Kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo, kadi kokalemēnenapo pa kumvwanija kwa abe mwine; mu mashinda obe onso muyuke, kadi aye ukōlolanga tushinda tobe.” Pamwanda wa myanda yobātenwe nayo pakala, bantu bamo-bamo bekalanga bazumbijazumbija mityima yabo bamonanga’mba kutula kikulupiji mudi bantu i mwanda mukomo. Ino tudi na buluji bwabinebine bwa kukulupila mudi Umpangi wetu, Nsulo yabinebine ne Mukwatakanyi wa būmi bwetu. Nansha shi ketukulupilangapo mu mulongelo wetu wa myanda imo-imo, tukokeja nyeke kukulupila mudi Yehova amba uketunyongolola mu masusu otudimo.—Mitoto 34:18, 19; 36:9; 56:3, 4.
16 Kukulupila mudi Yehova i ne kukōkela wandi Mwana, Yesu Kristu, wāfundije byāfundile kudi Shandi. (Yoano 7:16) Yesu wāsoñenye balondi bandi amba ‘betudile bupeta momwa mūlu’ na kwingidila Yehova. Ino lelo tukanena kika pa bisakibwa bya kungitu kimfwa bidibwa, bivwalwa, ne njibo? Yesu wāletele ano madingi’mba: ‘Kemukikambakanyai mityima yenu.’ Wālombwele’mba Leza udishanga tonyi. Uvwikanga maluba mu ntanda. Lelo bantu bengidila Leza kebadipo na mvubu kupita bino’bi? Kyabine, badi na mvubu. Omwanda nanshi Yesu wāletele uno musoñanya’mba; “Nanshi badikilai bidi [kukimba, NW] bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso bikemutentekelwapo.” Yesu wābwejejeko amba: “Kemukakambakanya mityima mu bya-kesha, ke-dintu dyakesha nadyo dikavuluka byadyo.” (Mateo 6:20, 25-34) Kyabine, tusakilwanga bidibwa, bitomibwa, bivwalwa, ne njibo, ino shi tukulupile mudi Yehova, ketukekambakanyapo nakampata pamwanda wa bino bintu.
17 Pa kubadikila kukimba Bulopwe, tufwaninwe kukulupila mudi Leza ne kuyuka myanda ya mvubu mikatampe yotufwaninwe kulonga. Kimfwa, musumbi wamanwa ukokeja kutokena munshi mwa kalunga kamema mwanda wa kukakimba nkese mudi disumba pakubulwa kuvwala bikolo bya kwesa nabyo luvula. Uno o muswelo wasokolanga lupeto lwa kukwatakanya nalo kisaka kyandi. Kyabine, kino kitungo i kikatampe bininge! Ino lelo i kika kidi na mvubu mikatampe? I luvula! Ufwaninwe kitatyi ne kitatyi kutunduka panja pa mema mwanda wa kutunta luvula mu mayumba andi. Luvulu i kitungo kibajinji. Muswelo umo onka, padi tukokeja kwipāna mu ino ngikadilo ya bintu mwanda wa kwikala na bintu bifwaninwe umbūmi. Inoko, bisakibwa bya kumushipiditu bifwaninwe kubadikila mwanda būmi bwabinebine bwa kyetu kisaka bwimanine pa bino bintu. Mwanda wa kwepuka kuzumbijazumbija mutyima kukatampe pamwanda wa bisakibwa bya kungitu, tufwaninwe kutula kikulupiji kyonso mudi Leza. Pakwabo kadi, ‘kuputumina mu mwingilo wa Mfumwetu’ padi kuketukwasha tutyepeje kuzumbazumba kwa mityima yetu mwanda ‘nsangaji ya Yehova’ yo mpakala yetu.—1 Kodinda 15:58; Nehemia 8:10.
Twendelelei na Kwela Kuzumbazumba Kwetu Konso Padi Yehova
18 Mwanda wa kulanguluka nyeke pa bintu bya kumushipiditu, tufwaninwe kwendelela na kwela kuzumbazumba konso kwa mityima yetu padi Yehova. Tuvulukei nyeke amba ukwatakanyanga bengidi bandi. Kimfwa, mukristu umo mwana-mukaji, pamwanda wa budimbidimbi bwa wandi mulume, wāikele kuzumbija mutyima bininge kufika ne ku kubulwa kumona tulo. (Enzakanya na Mitoto 119:28.) Inoko, mu butanda, wādi wela kuzumbazumba konso kwa mutyima wandi padi Yehova. Wādi uyukija Leza malanga-tyima andi onso, umusapwila masusu obādi nao aye ne bandi bāna babidi banuke bana-bakaji. Kupwa kwa aye kwabija mwanda wa kutalajibwa mutyima kupityila mu milombelo yamushike, wādi upona mu tulo tukatampe, mwanda wādi ukulupile’mba Yehova ukamukwatakanya aye ne bandi bāna. Kukwatañana na Bisonekwa, uno mwana-mukaji wēlubwile na wandi mulume, pano i musongwe mu bulubo bwa nsangaji na mukulumpe umo pa kipwilo.
19 Byotudi bantu ba Yehova, tudi na miswelo mishileshile ya kukomena kuzumbazumba kwa mutyima. Kwingidija Kinenwa kya Leza, i bukwashi bukatampe. Tudi na bupeta bwa bidibwa bya kumushipiditu bitupa Leza kupityila kudi “umpika wabinebine ne wamanwa” kutentekelapo ne bishinte bikankamika bilupulwa mu Kiteba kya Mulami ne Amkemi! (Mateo 24:45-47) Mushipiditu sandu wa Leza witukwatakanyanga. Milombelo ya kitatyi ne kitatyi ne yakubulwa budimbidimbi idi na kamweno kakatampe kotudi. Bakulumpe batongibwe bekalanga nyeke na kiswamutyima kya kwitupa bukwashi bwa kumushipiditu ne bukankamane.
20 Kwityepeja kwetu ne butukanye bidi na kamweno kakatampe mu kukomena kuzumbazumba kwa mutyima kukokeja kwitulemenena. Mwanda wa mvubu kupita i kutula kikulupiji kyonso mudi Yehova, mwanda lwitabijo lwetu lwikalanga lutama potwimwena bukwashi ne buludiki bwandi. Kadi, lwitabijo mudi Leza lukokeja kwitukinga tuleke kukambakanya mityima yetu nakampata. (Yoano 14:1) Lwitabijo lwitutakikanga tubadikile kukimba Bulopwe ne kwikala nyeke na bintu bivule byakulonga mu mwingilo wa nsangaji wa Mfumwetu, ukokeja kwitukwasha tukomene kuzumbazumba kwa mutyima. Mwingilo wa uno muswelo witukinganga pakatampe mwanda tudi umbukata mwa boba bakemba mitendelo ya Leza nyeke ne nyeke. (Mitoto 104:33) Shi kepano, twendelelei na kwela kuzumbazumba konso kwa mityima yetu padi Yehova.
1. Kuzumbazumba kwa mutyima kukokeja kwituteneka muswelo’ka, ne tukokeja kwikyenzakanya na kika?
2. I kika kyānene Yesu kitala pa ‘makambakano a umbūmi?’
3. “Kuzumbija mutyima” kushintulwilwe muswelo’ka, ne i kika kikokeja kuleta kuzumbija mutyima?
4. (a) I kika kyotufwaninwe kuvuluka kitala pa bantu ne kuzumbazumba kwa mityima yabo? (b) Shi mutyima wetu uzumbazumbanga i kika kyotukokeja kulonga?
5. I muswelo’ka otukokeja kwingidija Mitoto 55:22?
6. Kukwatañana na Fidipai 4:6, 7, milombelo ikokeja kwitulongela kika?
7. Bakulumpe bakristu bakokeja kwitukwasha muswelo’ka tukomene kuzumbazumba kwa mityima yetu?
8, 9. I milangwe’ka ikankamika idi mu 1 Petelo 5:6-11?
10. Mukanda umbajinji wa Petelo 5:6, 7 wisambilanga pa ngikadila’ka isatu milumbuluke ikokeja kwitukwasha tukomene kuzumbazumba kwa mutyima?
11. Kwityepeja kukokeja kwitukwasha muswelo’ka tukomene kuzumbazumba kwa mutyima?
12. I muswelo’ka otukokeja kukomena kuzumbazumba kwa mutyima pamwanda wa byabupeta shi tukengidije na kwityepeja konso binenwa bidi mu Bahebelu 13:5?
13, 14. (a) I kimfwa’ka kyāshile Yoba kitala pa kūminina na butukanye? (b) Kwelaija bukwashi bwa Yehova na butukanye kukokeja kwituletela kika?
15. Mwanda’ka tufwaninwe kutula kikulupiji kyonso mudi Yehova?
16. I kika kyānene Yesu Kristu kitala pa kuzumbija mutyima pamwanda wa byabupeta?
17. I kimfwa’ka kyotukokeja kwingidija mwanda wa kushintulula mvubu ya kubadikila kukimba bulopwe?
18. I bukamoni’ka bulombola’mba kwela kumzubazumba konso kwa mityima yetu padi Yehova kukokeja kwitukwasha?
19, 20. (a) I miswelo’ka imo-imo yotukokeja kwingidija mwanda wa kukomena kuzumbazumba kwa mutyima? (b) I kika kyotukokeja kwendelela na kulonga mu kuzumbazumba kwa mityima yetu?
[Bilembwa bya pa Bifwatulo]
Lelo uyukile mwanda’ka Yesu wānene’mba: “Kemukizumbijai mityima yenu?”
Ukalondolola Namani?
◻ Kuzumbazumba kwa mutyima kukokeja kushintululwa namani?
◻ I miswelo’ka imo-imo yotukokeja kwingidija mwanda wa kukomena kuzumbazumba kwa mutyima?
◻ Kwityepeja ne butukanye bikokeja kwitukwasha muswelo’ka tukomene kuzumbazumba kwa mutyima?
◻ Potukomenanga kuzumbazumba kwa mutyima, mwanda’ka kidi na mvubu kutula kikulupiji kyonso mudi Yehova?
◻ Mwanda’ka tufwaninwe kwendelela na kwela kuzumbazumba konso kwa mityima yetu mudi Yehova?