Kashinda Katyetye Katwala ku Bwanapabo

BANTU batyetye’tu bañeni bo bapelanga kwitabija’mba umbuo wa diūlu ne ntanda uludikwa na bijila byakipangila. Bino bijila biludika bintu byonso tamba ku ka atome katyutyutyutyu kufika ne ku kisansa-kyañenyenye mudi binunu bya ñenyenye. Shi kekwādipo bijila byakipangila, longa kekudipo mpangiko nansha imo ne kumvwanija kwine; būmi abo bwine longa kebudikopo. Na kuvwanija bijila byakipangila ne kwibikwatakanya, muntu wāikele kuvuija bilongwa bitulumukwa, kimfwa kwenda ku kweji ne kulupula bifwatulo bya ma langi mavule tamba ku kifuko kampanda pano pantanda nansha kadi tamba mu lwelele lwa pano panshi ne kwibilombola ku televijo mu mobo etu.

Ino lelo tukanena namani pamwanda utala bijila bitala pa mwikadilo mulumbuluke? Lelo kwibingidija kuleta kamweno ne kulupula bipa? Bavule bamweka bu balanga’mba kekudipo bijila bitala pa mwikadilo mulumbuluke ne batonga filozofi ītabija myanda yonso nansha kadi mutōtelo ukwatañene na masakila abo.

Inoko, bamo-bamo batongele dishinda dikwabo, ‘kashinda katyetye katwala ku būmi’ kesambilwapo mu Bible. Ketufwaninwepo kubezemuka na kuyuka’mba enka bantu batyetye kete bo balongele buno butongi, mwanda Yesu wānene’mba: “Bakwikamona i batyetye.” (Mateo 7:14) Mwanda waka i batyetye?

Mwanda kashinda katyetye katyepejibwe na bijila ne misoñanya ya Leza. Kasangaja enka yewa wābila kwikala na būmi bukwatañene na misoñanya ya Leza pakubulwa budimbidimbi. Kudi kwishila kukatampe na dishinda dikatampe, muntu ukokeja kulanga’mba ditwala ku bwanapabo, ino nabubine ditwala ku bupika, kashinda katyetye kamweka bu kafintakane, kapa muntu bwanapabo ne bulemantu bonso. Mikalo ya kano kashinda itudilweko na “kijila kibwane kya bu-mwana-pabo.”​—Yakoba 1:25.

Muswelo Witukūla Kashinda Katyetye

Kyabine, kwiludika mu kashinda katyetye, kewikalangapo nyeke mwanda upēla. Muntu yense i wakubulwa kubwaninina ne upyēne masakila a kusaka kulonga bubi. Omwanda kitatyi kimo-kimo, muntu ukokeja kushetemuka. Inoko, byabuyabuya bitamba ku kwiludika mu ‘kashinda kafintakane’ bidi na mvubu nansha shi kitusakila kwikala basumininwe ne kwinemununa, mwanda Leza ‘witufundija mwanda wa kumwenamo.’​—Isaya 48:17; Loma 3:23.

Kimfwa: Bambutwile batunangu batudilanga babo bana ‘mpango ya bidibwa bifwaninwe.’ Kitatyi kimo-kimo bebatungilanga na kusumininwa kukatampe kitatyi kyobafwaninwe kudya. Ino, kitatyi kitamānga bana, bekalanga bafwijako bambutwile babo pamwanda wa bufundiji bobēbapēle na buswe bonso. Shi nabo abakule, bakayuka kutonga bidibwa byubaka ngitu. Mwanda badi na bidibwa bivule byubaka ngitu, kebakeivwanapo nansha dimo amba bakadilwe mikalo.

Kumushipiditu, Leza ulonganga muswelo umo na boba badi mu kashinda katyetye katwala ku būmi. Utamijanga kilokoloko kilumbuluke mu mutyima wa bantu batūkanye, wibapa nsangaji ne bwanapabo bwabine. Wikilongele na kutulako kinenwa kyandi, Bible. Kadi, witusapwila’mba tulombele mushipiditu wandi mwanda witukwashe, ne witusoñanya twibungile pamo na balunda netu bakristu, bakokeja kwitukankamika mwanda twendelele na kwiludika mu kashinda katyetye. (Bahebelu 10:​24, 25) Eyo, Leza i buswe, ino ngikadilo yandi mikatampe ilombola bitungo ne mulongelo wandi onso wa myanda.​—Yoano 4:8.

Shi tulombola buswe, ndoe, buyampe, kwifula, ne bipa bikwabo bya mushipiditu wa Leza, kashinda katyetye kekakamwekapo bu ketukadila mikalo. Nka na mwikinenena bisonekwa’mba: “Bino bidi namino kebidipo na kijila, nansha kimo.” (Ngalatea 5:​22, 23) “Kwīkele Mushipiditu wa Mfumwetu e konka kudi ne bu-mwana-pabo.” (2 Kodinda 3:17) Dyalelo nadyo, bakristu babine batompanga ku buno bwanapabo. Banyongololwa mu miswelo mivule ya moyo umvwana bantu dyalelo, kimfwa moyo wa myanda ikāya kumeso ne moyo wa bafu. I mwanda uleta nsangaji kashāa kulanguluka pa myanda ikāya kumeso ‘pakayula panopantanda ne buyuki bwa Yehova pamo’nka bwa mema ayuja kalunga-kamema’! (Isaya 11:9) Penepo, nansha moyo wa buñonaona keukekalakopo dikwabo. Malōko ne midindi ya byuma bikasundulwa lonso. Bantu bonso bakekala mu bwanapabo ne pakubulwa kyaka, mwinya ne bufuku mu mobo ne panja pene. Eyo, bukekala bwanapabo bwabine!

Bukwashi bwa Leza i Bwabine

Bine, tufwaninwe kulonga bukomo mwanda wa kwikala na būmi bukwatañene na misoñanya ya Leza, ino “bijila byandi kebikolengapo, mhm,” nansha ku bantu bakubulwa kubwaninina. (1 Yoano 5:3) Byotwenda twiibidija mu kashinda katyetye ne pamwanda wa kamweno kotumwena mu kwiludikilamo, tutamijanga mulangwe wa kushikwa bilongwa ne mulangilo wa boba badi mu dishinda dikatampe. (Mitōto 97:10) Kukōkela ku bijila bya Leza kulomba kwingidija mutyima wetu wa munda-munda. Pa kyaba kya “kudila misongo ya mutyima” ne “kubuluka mwanda wa kuvutakanya mushipiditu” bintu bifikilanga bantu bavule, Leza unena’mba: “Talapo bidi, bengidi bami bakemba ne tusepo ku mutyima.” Eyo, mutyima ufundijibwe na Yehova, wikalanga na nsangaji ne bwanapabo.​—Isaya 65:14.

Yesu wāfwile mwanda wa kwitupa bwanapabo bwabine. Bible unena’mba: “Leza byāsenswe bapanopantanda nenki, wapana Mwana wandi wa bunka’mba, bonso ba kumwitabija nankyo kebakonekapo, ehe, poso batambule būmi bwa kulādila monka nyeke ne nyeke.” (Yoano 3:16) Pano, byakadi Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza bwa mūlu, Yesu uludika kamweno ka kino kitapwa. Pano pano ponka, kupwa kwa “kyamalwa kikatampe,” pakonakanibwa dishinda dikatampe ne boba beludikamo, ukashilula kuludika bantu bakikokeji na butukanye bonso mu kipindi kya kashinda katyetye kisheleko kufika ne kumfulo: ku bubwaninine bwa bantu. (Kusokwelwa 7:​14-17; Mateo 24:​21, 29-31) Kumfulo, tukamonanga kufikidila kwa mulao mukatampe wa’mba: “Bipangwa abyo bīne bikakūlwanga ku bupika bwa kubola, nabyo ke byana byabene bya ntumbo bwa bana ba Leza.” Kekudipo kintu kitabukile bwanapabo bupāna Leza. Nansha ke lufu lwine, lukasundulwanga.​—Loma 8:21; Kusokwelwa 21:​3, 4.

Kupwa kwa kumona ne kuvwanija senene kuludikila kashinda katyetye, muntu ne muntu ukokeja kutonga dino dishinda senene ne kwendelela na kwiludikamo. Nakampata bankasampe bapebwanga bukwashi mwanda kebakimika milangwe yabo ne kufitwa mutyima pamwanda wa byobya byobamona bu mikalo ikadilwe na misoñanya ya Leza. Beimonanga’mba i bukamoni bwa buswe bwa Leza ne amba ibakinga ku bubi bulongibwa mu dishinda dikatampe. (Bahebelu 12:​5, 6) Bine, tusakilwa kwikala na butukanye, ne kuvuluka’mba kutamija ngikadilo milumbuluke ne masakila a bwine-leza kulomba kitatyi kilampe, pamo’nka bwa kitatyi kisakilwanga mutyi mwanda wa kulupula bipa bilumbuluke. Ino mutyi ulupulanga bipa shi beusadila ne kwiumwangila mema.

Shi kepano ikala wifunda Kinenwa kya Leza, kwibungila pamo na bakristu bakwabo, ne ‘kulombela kitatyi ne kitatyi’ mwanda wa kupebwa mushipiditu sandu. (1 Tesalonika 5:17) Tūla kikulupiji mudi Leza aye nandi “ukololanga tushinda tobe.” (Nkindi 3:​5, 6) Lelo bino byonso bikokejika? Lelo bilupulanga bipa? I amo, byālupwile bipa kudi Tom ne Mary, botwadi tubesambilapo mu kishinte kibajinji.

Bālekele Kwiludikila mu Dishinda Dikatampe

Tom unena’mba: “Mubukata bwa myaka ya makumi-asamba-abidi, twāshilwile kwisamba na ba Tumoni twa Yehova pāpityile umo wabo ku yetu njibo. Misambo yetu yāfudile ku bwifundi bwa Bible. Nāshilwile kutokeja būmi bwami bityebitye. Nābatyijibwe mu 1982 pano nkwashanga mu kipwilo kya mu yetu ntanda. Wetu mwana nandi kemubatyijibwe kala. Mfwijako wami mukaji bininge pamwanda wa butūkanye bwandi kondi umbula bwa myaka yonso ponādi kyēfundile bubinebine. Ne kupityidila, mfwijako Yehova ne wandi Mwana, Yesu Kristu, pamwanda wa bintu byonso byobetupa ne pamwanda wa lukulupilo lotudi nalo dyalelo lutala pa mafuku akāya kumeso.”

Ino lelo Mary nandi? Wālangile’mba Leza kakamufwilapo lusa, ino wādi usaka kwifunda myanda itala padi Leza mwanda wa kamweno ka bandi bana. Pāivwene’mba ba Tumoni twa Yehova bādi befunda Bible na mulondakani nandi, wākalombele bukwashi. Inoko, wādi wenda uleka bityebitye bibidiji byandi bibi byādi kebyale miji mwadi. Bwifundi bwādi bwendelela kumeso ne pavule bwādi bwimikwa. Inoko, wandi mwana, mwana-mukaji wa myaka isamba-ibidi, wādi umukankamika’mba: “A mama kokizonzeja mutyima. Ukokeja kwikibwanya!” Penepo Mary wādi utompa kwikilonga na makambakano makatampe.

Kishinka wandi wādi nkolwankolwa pājokele ku njibo, nandi wēlungile ku bwifundi. Kumfulo, abo bonso babidi bānekenye bibidiji byabo bibi. Penepo, bēsongele kumeso a Leta ne bābatyijibwe, bādi na nsangaji mikatampe ne wādi musunsa umbajinji obemwene bu kisaka kyabine. Kyabulanda, luba lwa SIDA lwāipaile Mary, ino wāfwile ubambile meso pa mulao wa mu Bible wa lusangukilo ne kukekala na būmi mu paladisa panopantanda, mwakubulwa kilongwa nansha kimo kisusula bantu kilongibwanga mu dishinda dikatampe.

Eyo, kikokejika kutamba mu dishinda dikatampe ditwala ku konakanibwa. Kristu Yesu unena’mba: “Bakuyūke, abe Leza enka wa binebine, ne Yesu Kidishitu o watumine nankyo bo būmi ne būmi bwine bwa kulādila nyeke ne nyeke.” (Yoano 17:3) Mwanda waka kukokejapo kutyiba mbila ya kwiludika mu kashinda katyetye katwala ku būmi? Shi ulama mu mutyima ne wingidija byowifunda mu Kinenwa kya Leza, ukokeja kwimwena bubinebine bwa mulao wa Bible wakyanga unena’mba: “Mukayūkidijanga [bubinebine, NW] nab[o] [bu]kemukūlanga kemudi bāna-pabo.”​—Yoano 8:32.