Nangila mu Mushipiditu Wikale na Būmi Mungya Kwipāna Kobe
“Nangilai mu Mushipiditu, nabya kemukwatwapo ne kilokoloko kya ngitu.”—NGAT. 5:16.
1. I lubatyijo’ka lwāikele’ko mu difuku dya Pentekosa?
KITATYI kyēsambile balondi ba Yesu mu ndimi mu difuku dya Pentekosa 33 K.K., pādi pa kupwa kubatyijibwa mu mushipiditu sandu. Bālombwele kyabuntu kya mushipiditu kya kulonga bingelengele. (1 Kod. 12:4-10) Lelo kino kyabuntu ne mwisambo wa mutumibwa Petelo byālupwile bipa’ka? Bavule “batapilwe ku mityima.” Petelo pa kwibasapwila, nabo bēsāsa ne kubatyijibwa. Nsekununi inena’mba: “Boba basepelele mwanda wandi babatyijibwa; balundwako mu dyonka dyadyo difuku bantu bafika ne ku bu-tununu tusatu.” (Bil. 2:22, 36-41) Enka na mwānenene Yesu, bābatyijibwe mu mema mu dijina dya Tata, ne dya Mwana, ne dya mushipiditu sandu.—Mat. 28:19.
2, 3. (a) Shintulula kwishila kudi pa bukata bwa kubatyijibwa mu mushipiditu sandu ne kubatyijibwa mu dijina dya mushipiditu sandu. (b) Mwanda waka bonso balamuka ke Bene Kidishitu ba bine dyalelo bafwaninwe kubatyijibwa mu mema?
2 Inoko, le kudi kwishila pa bukata bwa kubatyijibwa mu mushipiditu sandu ne kubatyijibwa mu dijina dya mushipiditu sandu? Eyo. Boba babatyijibwa mu mushipiditu sandu i babutulwe dipya bu bana ba ku mushipiditu ba Leza. (Yoa. 3:3) I bashingwe māni mwanda wa kukekala balopwe ne bapidishitu mu Bulopwe bwa Leza bwa mūlu, ne ke kipindi kya ngitu ya ku mushipiditu ya Kidishitu. (1 Kod. 12:13; Ngat. 3:27; Kus. 20:6) Nanshi luno lubatyijo—lwa kubatyijibwa mu mushipiditu sandu—lwālongelwe na Yehova mu difuku dya Pentekosa ne kwendelela, pa kutonga bantu bekale ke bampyana pamo na Kidishitu. (Loma 8:15-17) Lelo bidi namani pa lubatyijo lwa mu mema lubatyijibwanga bantu mu dijina dya mushipiditu sandu luloñwanga divule ku kubungakana ne ku bitango bya bantu ba Yehova mu ano etu mafuku?
3 Kubatyijibwa mu mema i ditabula ditabulanga Bene Kidishitu ba bine bu kilomboji kya kwipāna kwabo kudi Yehova Leza pampikwa kwikaka. Kino kyo kiloñanga ne boba batambula lwito lwa kwenda mūlu. Kadi lubatyijo lwa mu mema i ditabula dya mvubu ku midiyo ne midiyo ya bana-balume ne bana-bakaji ba mu ano mafuku badi na lukulupilo lwa kwikala na būmi bwa nyeke pano pa ntanda. Nansha muntu ekale na lukulupilo’ka, kubatyijibwa mu mema mu dijina dya Tata, ne dya Mwana, ne dya mushipiditu sandu i ditabula dya mvubu difwaninwe kutabula muntu mwanda wa kwitabijibwa na Leza. Bene Kidishitu bonso babatyijibwa namino, bafwaninwe ‘kwendelela kunangila mu mushipiditu.’ (Tanga Ngalatea 5:16.) Lelo unangilanga mu mushipiditu ne kwikala na būmi bukwatañene na kwipāna kobe?
Mushintulwila ‘Kunangila mu Mushipiditu’
4. Lelo ‘kunangila mu mushipiditu’ kwine kushintulula bika?
4 ‘Kunangila mu mushipiditu’ kulomba kwitabija mushipiditu wingile podi, kwiuleka ukuludike. Ubwanya ne kunena’mba i wendejibwe na mushipiditu sandu mu mingilo yobe ya difuku ne difuku. Ngalatea shapita 5 utōkeja senene kwishila kudi pa bukata bwa kuludikwa na mushipiditu sandu ne na ngitu.—Tanga Ngalatea 5:17, 18.
5. Lelo kwikala mu lupusa lwa mushipiditu sandu kulomba kuleka mingilo’ka?
5 Shi uludikwanga na mushipiditu sandu, ukasaka kuleka mingilo ya ngitu. Mu ino mingilo mubadilwa “busekese, ne kujilula kwa bijila, ne byakulondalonda bya mutyima umbi, ne kutota bakishi, ne bufwityi, ne nshikani, ne lupata, ne mukao, ne bukalabale, ne ñuma, ne kwilalulula kubikubi, ne kwiketa kubi kwa pala pala. ne bya kilokoloko, ne bunkolwakolwa, ne lupotopoto.” (Ngat. 5:19-21) I na kwipaya “mīngilo ya ku ngitu padi Mushipiditu.” (Loma 8:5, 13) Kino kikakukwasha wimike milangwe yobe pa bintu bya ku mushipiditu ne kwitabija kuludikwa nao, pa kyaba kya kuludikwa na bilokoloko bya ngitu.
6. Leta kimfwa kilombola bintu bilombwa pa kumwekeja kipa kya mushipiditu.
6 Shi mushipiditu sandu wingilanga modi, ukalombola ngikadilo ya bwine Leza, “kipa kya Mushipiditu.” (Ngat. 5:22, 23) Ukamona’mba kino kikulomba kulonga bukomo. Tulete kimfwa: kidimye udimanga mu ntanda. Na bubine, mikejima ya dyuba ne mema bidi na mvubu; shi bitupu, kekudipo kyakangula’ko. Tukokeja kudingakanya mushipiditu sandu na mikejima ya dyuba. Tusakilwa’o mwanda wa kulombola kipa kya mushipiditu. Ino lelo i bika bikangulwa shi kidimye kadiminepo? (Nk. 10:4) Eyo, muswelo odima nshi ya mutyima obe wishidile mu buya ne bukata bwa kipa kya mushipiditu sandu modi. Shi ke pano wiipangule amba, ‘Le ndekanga mushipiditu sandu upe kipa kyao na kwingila nao pamo?’
7. Mwanda waka kwifunda ne kulanguluka kudi na mvubu pa kutamija kipa kya mushipiditu sandu?
7 Pa kusaka amba bidimibwa bitame, kidimye ufwaninwe ne kusangila’byo mema. Pa kutamija kipa kya mushipiditu napo, usakilwa mema a bubinebine bwa mu Bible bwitupebwa ku kipwilo kya Bwine Kidishitu dyalelo. (Is. 55:1) Mobimwekela, ulombolanga kala bakwabo amba Bisonekwa Bikola i bya ku bukomo bwa mushipiditu sandu. (2 Tem. 3:16) Kadi, umpika wa binebine udi na manwa witukwashanga twimvwanije ano mema malumbuluke a bubinebine bwa mu Bible. (Mat. 24:45-47) Kya kulonga pano i kimvwanike. Pa kusaka kuludikwa na mushipiditu sandu, tufwaninwe kutanga ne kulangulukila pa Kinenwa kya Leza. Shi ye byoloñanga, wiulanga kimfwa kilumbuluke kya bapolofeto ‘bādi bepangula ne kukimbidila’ bufundiji bwādi’ko. I kintu kya kutendelwa mwanda nansha ke bamwikeulu batele mutyima bininge mu bubinebine bwa ku mushipiditu butala pa Lukunwa lwālailwe ne pa kipwilo kya Bene Kidishitu bashingwe māni.—Tanga 1 Petelo 1:10-12.
Kuludikwa na Mushipiditu —Namani?
8. Mwanda waka i kya mvubu ulombe Yehova mushipiditu wandi?
8 Uno ke mwandapo utala kwifunda Bisonekwa ne kulangulukila’po bitupu. Unenwe kwendelela kulomba bukwashi ne buludiki bwa Yehova. “Uyūkile kulonga bitabukile pakatampe pene byonso byo tulomba, nansha bya kufwatakanya.” (Ef. 3:20; Luka 11:13) Le ukalondolola namani shi muntu wakwipangula amba, “Mwanda waka mfwaninwe kwendelela kulomba Leza shi uyukile kala ‘byobya byombudilwe, ne ami mwine nkyamulombele’byo’?” (Mat. 6:8) Eyo, dibajinji, shi ulomba mushipiditu sandu, ulombolanga’mba ukulupile Yehova. Kimfwa, muntu wakulombe bukwashi, ukamukwasha mwendele bukomo bobe, mwanda’tu bidi wakulombe umukwashe, kintu kilombola’mba ukukulupile. (Dingakanya na Nkindi 3:27.) Mo monka ne Yehova nandi usangelanga kulomba komulomba mushipiditu wandi, kadi ukakupa’o.—Nk. 15:8.
9. Lelo kwenda ku kupwila kwa Bwine Kidishitu kukakukwasha namani uludikwe na mushipiditu wa Leza?
9 Ukamona kadi amba kuludikwa na mushipiditu wa Leza kulomba ne kupwila, kubungakana, ne kwenda ku bitango. Kulonga bukomo bwa kutanwa’ko ne kuta mutyima ku mpangiko i kintu kya kamweno kakatampe. Kulonga namino kukakukwasha wimvwanije “ne bikomo bīne bya Leza kumo.” (1 Kod. 2:10) Kadi kulondolola ku kupwila nako i kwa kamweno. Vuluka kupwila kowakatenwe’ko mayenga aná kunyuma. Le wāelele kuboko mūlu misunsa inga, kulondolola mwa kulombwela lwitabijo lobe? Le ubamone amba kudi pantu pa kulumbulula? Shi ubepamone, witungile kitungo kya kulemununa’po mu mayenga alonda’ko. Yehova ukamona mutyima obe wa kulondolola ne kukupa mushipiditu sandu wandi, ukakukwasha umwene bivule mu kupwila.
10. Kunangila mu mushipiditu kulomba kwita bantu lwito’ka?
10 Kunangila mu mushipiditu kulomba kwitaba ku lwito lotutanga mu Kusokwelwa 22:17 amba: “Mushipiditu ne mutundaile’mba: Iyai! Kadi wakwivwana nandi anene’mba: Iyai! Kadi ne yewa wakyumwa, nandi aye; kadi ne uswele, nandi ayate’o, buntu bitupu, mema a bumi.” Mushipiditu, wingila kupityila ku kabumbo ka mutundaile mushingwe māni, kendelelanga kwita bantu ba kutoma mema a būmi. Shi waitabile ku luno lwito lwa ‘kwiya’ le nobe wi musumininwe kunena’mba, “Iyai!”? I dyese’po kashā kwingila uno mwingilo upandija būmi!
11, 12. Lelo mushipiditu sandu ukwashanga namani mu mwingilo wa kusapula?
11 Uno mwingilo wa kamweno wingilwanga na bwendeji bwa mushipiditu sandu. Tutanga mwākwashishe mushipiditu sandu mu myaka katwa kabajinji pa kushitwila bamishonele myaba mipya. Mutumibwa Polo ne bapwani nandi bāikele “kukankajibwa kudi Mushipiditu Sandu’mba: Kemukasapwila mwanda mu Asha,” nansha kwenda mu Bityinia mwine. Ketuyukilepo muswelo wēbakankeje mushipiditu kwenda mu bino bifuko, ino i kimweke patōka amba mushipiditu wāludikīle Polo mu ntanda mikatampe ya Bulaya. Wāmwene kimonwa kya Mwine Masedonya ulomba bukwashi.—Bil. 16:6-10.
12 Dyalelo nadyo, mushipiditu wa Yehova uludikanga mwingilo wa busapudi wingilwa ntanda yonso. Kekukidipo bimonwa bya mu kingelengele mwanda wa kwituludika, inoko Yehova uludikanga bashingwe māni kupityila ku mushipiditu sandu. Mushipiditu ukunkanga batutu ne bakaka balonge bukomo bwa kusapula ne kufundija. Nobe bine wingilanga uno mwingilo wa kamweno. Lelo ubulwe’po kuloelelwa uno mwingilo usangaja?
13. Lelo ubwanya kukōkelelela namani buludiki bwa mushipiditu sandu? Leta kimfwa.
13 Ukakōkelelela bwendeji bwa mushipiditu sandu na kulonda bufundiji buletelwa bantu ba Leza. Tala kimfwa kya Mihoko nsongwakaji wa mu Jampani. Byaadi ukishilula bupania, wemwene amba kadipo na bwino lwa kulonga kujokela’mo kupya; wemwene kadi amba kayukilepo mwa kukokela ñeni ya mwimvwaniki. Ino enka mu kitatyi’kya, Mwingilo Wetu wa Bulopwe waleta madingi a mwa kulongela mu kīpi kujokela’mo kupya. Kupwa kwatamba boloshile unena’mba, Une vie pleinement satisfaisante : Comment ? Wakweshe bininge mu busapudi mu Jampani. Mihoko walondele madingi aletelwe a mwa kwingidijija boloshile, nakampata a mwa kulongela kujokela’mo mu kīpi. Kepaijijepo washilula bifundwa bya Bible na boba badi bapela dibajinji kwifunda. Unena’mba, “Nkendi na bifundwa bingi—kyaba kimo bifika ne 12—nadi kenshiye’ko ne bimo!” Bine, shi unangila mu mushipiditu, ulonda bwendeji bupēlwe bengidi ba Yehova, ukangula bivule.
Kulupila Mushipiditu wa Leza
14, 15. (a) Lelo bantu bakubulwa kubwaninina babwanya namani kwikala na būmi bukwatañene na kwipāna kwabo? (b) I muswelo’ka okatana balunda balumbuluke?
14 Byodi mwingidi mutombolwe, udi na mwingilo wa kwingila. (Loma 10:14) Padi ukemona amba kudipo na bwino bwa kuvuija uno mwingilo. Ino enka mobikadile ku bashingwe māni, Leza ye ukakupa bwino. (Tanga 2 Kodinda 3:5.) Ukekala na būmi bukwatañene na kwipāna kobe na kulonga bukomo bobe bonso ne kukulupila mushipiditu wa Leza.
15 Nansha nabya, ke mwandapo upēla ku bantu bakubulwa kubwaninina kwikala na būmi bukwatañene na kwipāna kudi Yehova, Leza wetu mubwaninine. Kibajinji kikutakanya i kino, bamo bowadi upwene nabo bakokeja kwalakana būmi bowaikala nabo ne ‘kukunena bibibibi.’ (1 Pet. 4:4) Ino vuluka amba ubapwana na balunda bapya, ne balunda bapite bonso i Yehova ne Yesu Kidishitu. (Tanga Yakoba 2:21-23.) I biyampe kadi wiyuke ne na batutu ne bakaka ba mu kipwilo, babadilwa mu “bu-bāna na bāna” bwa ntanda yonso. (1 Pet. 2:17; Nk. 17:17) Yehova ukakukwasha kupityila ku mushipiditu wandi utane balunda bakakusakila bintu biyampe.
16. Mwanda waka ubwanya ‘kuloelelwa ne mutyima tō mu bukōkekōke’ pamo bwa Polo?
16 Nansha wikale na balunda balumbuluke mu kipwilo, ino ukokeja nyeke kukolelwa pa kulwa na makambakano a difuku ne difuku. Bikoleja bimo byolwa nabyo bikokeja kukuvutakanya ñeni, weimvwana na abe mutyinibwe na myanda. Kino kyo kitatyi kiyampe kodi kya kuvundamukila kudi Yehova ne kulomba mushipiditu sandu wandi. Mutumibwa Polo wāsonekele amba, “Popa po ndi mukōkekōke popo nkomene.” (Tanga 2 Kodinda 4:7-10; 12:10.) Polo wāyukile amba nansha bukōkekōke bwa muntu budi namani, mushipiditu wa Leza ubwanya kumukomeja. Nanshi, bukomo bwa Leza bwingila bukakukomeja kitatyi kyonso kyowimona amba ubakōka ne usakilwa bukwashi. Polo wāsonekele amba: “Naloelelwa, ne ku mutyima tō, mu bukōkekōke.” I mu kitatyi kya bukōkekōke, kyaādi wiimvwana mushipiditu wingila mwadi. Nobe ubwanya kwiimvwana namino!—Loma 15:13.
17. Lelo mushipiditu sandu ukakukwasha namani ukafike koenda?
17 Tusakilwa mushipiditu wa Leza pa kusaka twikale na būmi bwa kwipāna kwadi. Wimone bu ngovi wa bwato. Kitungo kyobe i kwingidila Yehova nyeke ne nyeke. Mushipiditu udi pamo bwa mwela osaka ukutonone ufike senene ku mbadi. Kusakilepo kusunkanibwa na mushipiditu wa ntanda ya Satana. (1 Kod. 2:12) Ufwaninwe kujingulula kwine kwenda mwela ne kulondela konka. Ye mwikadile ne mushipiditu sandu. Mushipiditu sandu ukakutonona wende kuyampe, kupityila ku Kinenwa kya Leza ne ku bulongolodi bwandi bwendejibwa na mushipiditu.
18. Lelo usumininwe kulonga bika, ne mwanda waka?
18 Shi wifundanga kala na Batumoni ba Yehova ne kupwila nabo, ino kwaikele kutabula ditabula dya kamweno dya kwipāna ne kubatyijibwa, wiipangule amba, ‘Mwanda waka nekaka?’ Shi ubayuka mwingilo wa mushipiditu sandu mu kufikidija kiswa-mutyima kya Yehova dyalelo ne kutendela byoulonga, penepa tabula matabula owefundile amba o moloke. Yehova ukakwesela madyese a ntanda ne miseke. Ukakupa na buntu mushipiditu sandu wandi. Shi wabatyijibwe ke padi myaka makumi, bine wi mwimwene buludiki bwa mushipiditu sandu. Wamwene ne kwimvwana muswelo ukukomeje Leza na mushipiditu wandi. Kakaleka’byopo—bine, ukakukomeja nyeke ne nyeke. Shi ke pano, sumininwa kwendelela kunangila mu mushipiditu sandu.
Lelo Ukivulukile?
• Lelo ‘kunangila mu mushipiditu’ kushintulula bika?
• I bika bikakukwasha ‘wendelele kunangila mu mushipiditu’?
• Lelo ukekala namani na būmi bukwatañene na kwipāna kobe?
[Kifwatulo pa paje 17]
Kudima nshi ya mutyima obe kulomba kulonga bukomo
[Bifwatulo pa paje 19]
Lelo uludikwanga na mushipiditu wa Leza?