Tambula Mushipiditu wa Leza, Kokitambula wa Ntanda
“Bātwe o tutambwile ke mushipiditu wa panopantandapo, ehe, nanshi i mushipiditu wa kwa Leza, mwanda wa kunena’mba, tuyūke bintu byo twapebwa bitupu kudi Leza.”—1 KOD. 2:12.
1, 2. (a) Lelo Bene Kidishitu ba bine badi mu bulwi’ka? (b) I bipangujo’ka byotusa kubandaula?
BENE KIDISHITU ba bine badi mu bulwi! Walwana netu i mukomo, mudyumuke, kadi mwitobwe lūma. Udi na kyabulwi kimo kikomo kyanekenyanga nakyo bantu bavule. Ino ketwakimonai’mba ketudipo na bukomo nansha’mba usa kwitunekenya. (Is. 41:10) Tudi na kya kwikinga nakyo kikomo kekityumunwapo.
2 Bulwi bwetu ke bwa ku ngitupo; i bwa ku mushipiditu. Walwana netu i Satana Dyabola, kyabulwi kikatampe kyaingidija i ‘mushipiditu wa panopantanda.’ (1 Kod. 2:12) Kintu kikatampe kyotwikinga nakyo ku bulwi bwandi i mushipiditu wa Leza. Pa kupanda mu buno bulwi ne kushala bakomo ku mushipiditu, i biyampe tulombe mushipiditu wa Leza ne kumwekeja kipa kyao mu būmi bwetu. (Ngat. 5:22, 23) Ino, le mushipiditu wa ntanda mwine i kika, ne i muswelo’ka owashilwile kwandabila? Le tukayuka namani shi tuludikwanga na mushipiditu wa ntanda? Ne i ñeni’ka yotuboila kudi Yesu pa bitala kutambula mushipiditu wa Leza ne kukomena mushipiditu wa ntanda?
Mushipiditu wa Ntanda—Mwanda Waka Ubaandabila Namino?
3. Le mushipiditu wa ntanda i kika?
3 Mushipiditu wa ino ntanda utambanga kudi Satana, “mulopwe wa panopantanda,” kadi ulwanga na mushipiditu sandu wa Leza. (Yoa. 12:31; 14:30; 1 Yoa. 5:19) I mulangilo utādile ino ntanda, kadi utononanga bantu balonge bintu. Buno bukomo butununanga bantu balwe na kiswa-mutyima kya Leza ne mpango yandi.
4, 5. Le mushipiditu ukankamika Satana wāshilwile namani kwandabila?
4 Lelo mushipiditu ukankamika Satana wāshilwile namani kwandabila? Dibajinji, Satana wāongwele Eva mu budimi bwa Edena. Wāmukulupija’mba kwiendeja pampikwa Leza kukalumbulula būmi bwandi. (Ngal. 3:13) Bine, uno i mbepai mukata! (Yoa. 8:44) Penepo, kupityila kudi mwana-mukaji, wāongwele Adama aleke kukōkela Yehova. Pa mwanda wa butongi bwa Adama, muzo wa muntu wāpotolojibwe ku bubi, o mwanda wēupyanikile mutyima wa kusaka kuludikwa na mushipiditu wa Satana wampikwa kikōkeji.—Tanga Efisesa 2:1-3.
5 Satana wāongwele ne kibumbo kikatampe kya bamwikeulu, bāikele ke bademona. (Kus. 12:3, 4) Kino kilongwa kya kuvundamina Leza kyālongekele’tu kumeso kwa Dilobe dya Noa. Bano bamwikeulu balangile amba bakekala biyampe kutabuka shi bashiye bukatampe bobapelwe mūlu ne kulonda bilokoloko byampikwa kwendela’mo pano pa ntanda. (Yude 6) Na bukwashi bwa bademona, bajokele mu kīkalo kya mishipiditu, Satana ongolanga “panopantanda ponso.” (Kus. 12:9) I kya bulanda, bantu bavule kebayukilepo lupusa lwa bademona.—2 Kod. 4:4.
Le Mushipiditu wa Ntanda Udi na Lupusa Podi?
6. I muswelo’ka umo kete ubwanya kwitona mushipiditu wa ino ntanda?
6 Bantu bavule kebayukilepo lupusa lwa Satana, inoko Bene Kidishitu ba bine bayukile manwa andi. (2 Kod. 2:11) Kadi, mushipiditu wa ntanda keukokejapo kwikala na lupusa potudi, poso batwe bene twitabije. Pano tubandaulei bipangujo biná biketukwasha tujingulule shi tuludikwanga na mushipiditu wa Leza nansha wa ino ntanda.
7. Lelo i muswelo’ka umo utompanga Satana kwitusonsolola kudi Yehova?
7 Lelo byontonga kwipwija nabyo mukose bisokolanga bika pondi? (Tanga Yakoba 3:14-18.) Satana utompanga kwitusonsolola kudi Leza na kutamija mu mityima yetu buswe bwa kusanswa bikungulu bya bulobo. Dyabola uyukile amba Yehova ushikilwe yewa yense uswele bikungulu bya bulobo. (Mit. 11:5) O mwanda Satana utompanga kwingidija mabuku, mafilime, minjiki, ne makayo a video—bimo bitononanga bakayi bakankamike busekese bwa munyanji ne kimpuma—mwanda wa kusangaja bilokoloko bya ngitu. Kudi Satana ke bibipo shi mutyima wetu usenswe byoloke koku kadi usenswe bubi, bwine bwakankamika.—Mit. 97:10.
8, 9. I bipangujo’ka le bitala kwipwija mukose byotufwaninwe kwiipangula?
8 Ku mutamba mukwabo, mushipiditu wa Leza utononanga boba batambula’o bekale batōka, ba kupwanya, kadi bayule lusalusa. I biyampe twiipangule amba, ‘Lelo bintu byontonga kwipwija nabyo mukose bikankamikanga ngikadilo miyampe mondi?’ Ñeni mitūke mūlu idi “ne buzazangi bwine mpika.” Boba baludikwa na mushipiditu wa Leza kebasapulangapo butōki ne ndoe ku bakwabo ino abo’ko basangelanga kubandila bikandangobo bya kasusu ne busekese kufula mu mobo abo.
9 Yehova usakanga kulamatwa kasuku kandi. Inoko Satana, ukasangela kufukatyilwa ne kutōtwa’tu dimo, enka na mwaānenene Yesu. (Luka 4:7, 8) Twiipangulei amba: ‘Le kwipwija mukose kontonga kumpanga mukenga wa kulamata Leza kasuku kandi? Lelo butongi bwami bunkolejanga’ni bumpēlejejanga kukomena mushipiditu wa ino ntanda? Le mfwaninwe kushinta bintu kampanda mu byonkatonga kitatyi kya kumeso?’
10, 11. (a) Pa bitala bintu bya ku ngitu, le mushipiditu wa ntanda ukankamikanga mwikadilo’ka? (b) Kinenwa kya ku bukomo bwa mushipiditu wa Leza kikankamikanga mwikadilo’ka?
10 Le ngikalanga mona namani bintu bya ku ngitu? (Tanga Luka 18:24-30.) Mushipiditu wa ino ntanda ulangulanga “kilokoloko kya meso” na kukankamika makomwa-meso ne kusanswa bintu bya ku ngitu. (1 Yoa. 2:16) Utamijanga mu bantu bavule mutyima wa kusaka kwikala bampeta. (1 Tem. 6:9, 10) Uno mushipiditu ubwanya kwitukulupija’mba kwilundikila bintu bya ku ngitu ko kuketupa mutyima-ntenke wa nyeke. (Nk. 18:11) Inoko, shi kusanswa kwa lupeto kutabuke buswe botuswele Leza, nankyo Satana wanekenya. I biyampe twiipangule amba, ‘Le būmi bwami bwimanine pa kukimbakimba kufukija ku makasa ne kwisangaja?’
11 Inoko, Kinenwa kya ku bukomo bwa mushipiditu wa Leza kitukankamika twikale na mumweno mujalale pa lupeto ne kwingila bininge mwa kumwena bya kwikwasha nabyo ne bya kisaka kyetu. (1 Tem. 5:8) Mushipiditu wa Leza ukwashanga bene batambula’o bamwekeje ngikadilo ya Yehova ya buntu. Bantu badi namino bayukene bu ba kyaba-bulāle, kebasakangapo enka kupebwa. Bamwene bantu na bulēme kupita’ko bintu, kadi bapānanga na nsangaji byobadi nabyo shi kudi muswelo. (Nk. 3:27, 28) Kebalekangapo kulondalonda lupeto kutādile mwingilo wa Leza.
12, 13. Byowishidile na mushipiditu wa ntanda, le mushipiditu wa Leza ukokeja kwitukwasha namani?
12 Le bumuntu bwami bulombolanga mushipiditu’ka? (Tanga Kolose 3:8-10, 13.) Mushipiditu wa ntanda utangidijanga mingilo ya ngitu. (Ngat. 5:19-21) Ditompo dikatampe pa kuyuka mushipiditu wituludika dimwekanga, ke mu kitatyipo kiyampe, ino i mu kitatyi kibi, kimfwa shi mwanetu Mwine Kidishitu wetusūla, wetusanshija, nansha kwitulubila. Kadi, kufula ku mobo etu, kubwanya kumweka i mushipiditu’ka otwitabije. Padi bilomba kwibandaula. Wiipangule amba, ‘Mu myeji isamba ishele kunyuma’i, lelo bumuntu bwami bwendanga bwifwana bwa Kidishitu ni nansha najokele mu bibidiji bimo bya kala mu muneneno ne mwiendelejo?’
13 Mushipiditu wa Leza ukokeja kwitukwasha “kuvula yewa muntu wa kala ne mīngilo yandi mīne kumo,” tuvwale “muntu mupya.” Kino kiketukwasha tuvudije buswe ne kanye. Tukekala na mutyima wa kwilekela bitupu batwe bene, nansha shi bimweka patōka’mba umo wapi mambo ku mukwabo. Shi abetulonga bibi, ketukekalapo monka na kansontomokela ne “bululu bonso, ne bukalabale, ne kufuna bulobo, ne lupotopoto, ne lubabo, ne kiji.” Inoko, tukalonga bukomo bwa kwikala “ne mutyima wa kukōka.”—Ef. 4:31, 32.
14. Le i muswelo’ka umwene bantu bangi Kinenwa kya Leza?
14 Le ndēmekele ne kusanswa misoñanya ya mu Bible ya mu mwikadilo? (Tanga Nkindi 3:5, 6.) Mushipiditu wa ntanda umwekanga pa kutombokela Kinenwa kya Leza. Boba baludikwa na uno mushipiditu bapumpunyanga bipindi bya mu Bible byobamona bu byampikwa kwendela’mo, basanswa’ko bisela ne mafilozofi a bantu. (2 Tem. 4:3, 4) Bamo bafutululanga Kinenwa kya Leza kyonso kituntulu. Bano bantu batatananga mvubu ne bubinebine bwa mu Bible, bemona bu ba ñeni mu meso a abo bene. Batyimpilanga panshi misoñanya yandi itōka itala makoji, kusambakena pamo kwa bantu ba ngitu imo ne dilubu. Bafundijanga “kibi amba i kiyampe, ne kiyampe amba i kibi.” (Is. 5:20) Lelo netu ke tudi basambukilwe na uno mushipiditu? Lelo tukulupilanga mu tunangu twa bantu, kubadila’mo ne milangwe ya batwe bene, mu bitatyi bya makambakano? Nansha tuloñanga bukomo bwa kulonda madingi a mu Bible?
15. I bika byotufwaninwe kulonga pa kyaba kya kulēmenena pa tunangu twa batwe bene?
15 Mushipiditu wa Leza ubutulanga motudi bulēme bwa kulēmeka Bible. Pamo bwa mulembi wa mitōto, tumonanga kinenwa kya Leza bu kinanu kya ku maulu etu ne bu kitōkeji kya mu dishinda dyetu. (Mit. 119:105) Pa kyaba kya kulēmenena ku tunangu twa batwe bene, tukulupile ne mutyima onso mu Kinenwa kisonekelwe kya Leza kya kwitukwasha kusansanya kiyampe ne kibi. Ketwifundangapo enka kulēmeka Bible, ino i ne kusanswa mukanda wa bijila wa Leza.—Mit. 119:97.
Boila Ñeni ku Kimfwa kya Yesu
16. Le kwikala ne “mutyima wa Kidishitu” kulomba bika ne bika?
16 Pa kutambula mushipiditu wa Leza, tufwaninwe kutamija munda mwetu “mutyima wa Kidishitu.” (1 Kod. 2:16) Kwikala na ‘mutyima umo mwendele Kidishitu Yesu’ kulomba kuyuka muswelo waādi ulanga ne kulonga, penepa ke kumwiula. (Loma 15:5; 1 Pet. 2:21) Tubandaulei miswelo imoimo yotukokeja kulonga kino.
17, 18. (a) I ñeni’ka le yotwaboila kudi Yesu pa bitala milombelo? (b) Mwanda waka tufwaninwe kwendelela na “kulomba”?
17 Lomba mushipiditu wa Leza. Kumeso kwa kulwa na matompo, Yesu wālombele mushipiditu wa Leza umukwashe. (Luka 22:40, 41) I biyampe netu tulombe Leza mushipiditu sandu wandi. Yehova upānanga’o na mutyima tō ne na buntu ku bonso bamulomba’o na lwitabijo. (Luka 11:13) Yesu wānene amba: “Mwikale kulomba, nabya mukapebwa’kyo. Mwikale kusakasaka kadi mukamona’kyo. Kadi mwikale kututula pa kibelo, nakyo kikemushitwilwa. Ke-bantu bonso balombanga batambulanga, kadi wakusakasaka nandi umonanga, ne wakututula pa kibelo, nandi bamushitwila.”—Mat. 7:7, 8.
18 Shi ukimba mushipiditu wa Yehova ne bukwashi bwandi, kokekala na bukidi bwa kuleka kumulomba. Padi biketusakila kulombela divule ne kitatyi kilampe. Kyaba kimo, Yehova ulekanga boba bamwabija balombole bukatampe bwa myanda yabo ne bubinebine bwa lwitabijo kumeso kwa kulondolola ku milombelo yabo.a
19. Lelo Yesu wādi nyeke ulonga bika, ne mwanda waka tufwaninwe kumwiula?
19 Kōkela Yehova umbyonso. Yesu wādi nyeke ulonga bintu bisangaja Shandi. Kyaba kimo, byaādi usaka pa kupwa mwanda umo nenki byēshidile na byādi bisaka Shandi. Nansha nabya, wānene Shandi na kikulupiji amba: “Kemuswidile mutyima wami mhm poso muswidile mutyima obe muyūkanike.” (Luka 22:42) Wiipangule amba, ‘Le nkōkelanga Leza nansha shi i bikomo?’ Kukōkela Leza kudi na mvubu umbūmi. Tufwaninwe kumukōkela umbyonso byadi Umpangi wetu, Nsulo ne Mukwatakani wa būmi bwetu. (Mit. 95:6, 7) Kekudipo kikokeja kupingakena pa kikōkeji. Ketukokejapo kwitabijibwa na Leza kwampikwa’kyo.
20. Lelo būmi bwa Yesu bwādi bwimanine pa bika, ne tukokeja netu kumwiula namani?
20 Yuka Bible senene. Kitatyi kyaākomene Satana wātompele lwitabijo lwandi, Yesu wātelele Bisonekwa. (Luka 4:1-13) Kitatyi kyaēsambile na balwana nandi ba mitōtelo, Yesu wāingidije Kinenwa kya Leza bu kwa kunyemena. (Mat. 15:3-6) Būmi bwa Yesu bonso bwādi bwimanine pa kuyuka ne kufikidija mukanda wa bijila wa Leza. (Mat. 5:17) Netu tusakanga kutweja mu ñeni yetu Kinenwa kya Leza kikomeja lwitabijo. (Fid. 4:8, 9) Kumona kitatyi kya kwifunda pa kasuku ne mu kisaka kubwanya kwikala kukomo ku bamo motudi. Ino, pa kyaba kya kumona kitatyi, batwe tufwaninwe kwitūdila’ko kitatyi.—Ef. 5:15-17.
21. Lelo i mpangiko’ka yotukokeja kwingidija iketukwasha tuyuke Kinenwa kya Leza biyampe ne kwikingidija?
21 “Umpika wa binebine, udi na manwa” i mwitukwashe mwa kwikadila na kitatyi kya kwifunda pa kasuku ne mu kisaka na kutūla’ko mpangiko ya Butōtyi bwa Kisaka bwa kyolwa yenga ne yenga. (Mat. 24:45) Lelo wingidijanga ino mpangiko na tunangu? Pa kusaka wikale na mutyima wa Kidishitu, ubulwe’po kutweja mu kifundwa kyobe bubandaudi bwa kamo ne kamo kāfundije Yesu pa mitwe ya myanda yotonga? Ubwanya kwingidija Index des publications de la Société Watch Tower pa kutana myanda ya kwisambila’po pa mutwe wa mwanda okimba. Kimfwa, tamba mu 2008 kutūla mu 2010, Kiteba kya Mulami kya bantu bonso kyadi na mulongo wa bishinte 12 bya mutwe wa mwanda unena’mba “Ñeni Yotuboila Kudi Yesu.” Ukokeja kusaka kwingidija bino bishinte bu kitako kya kifundwa. Tamba mu 2006, mu Réveillez-vous ! mulupulwanga bishinte “Usa Kulondolola Namani?” Bino Bipangujo i kilupwilwe mwanda wa kukukwasha utandabule ne kutamija buyuki bobe bwa Kinenwa kya Leza. Wabulwa’po kutweja myanda ya mu bino bishinte mu mpangiko ya bwenu Butōtyi bwa Kisaka kyaba ne kyaba?
Tukokeja Kunekenya Ntanda
22, 23. I bika byotufwaninwe kulonga pa kunekenya ntanda?
22 Pa kuludikwa na mushipiditu wa Leza, tufwaninwe kukomena mushipiditu wa ntanda. Kwiukomena kekupēlangapo. Kukokeja kwikala kukomo, bulwi bwa binebine. (Yude 3) Ino, tukokeja kunekenya! Yesu wānene bandi bana ba bwanga’mba: “Panopantanda mukamonanga byakwimususula byamalwa, nanshi komejai’nka mityima yenu, ami uno napu kunekenya panopantanda.”—Yoa. 16:33.
23 Netu tukokeja kunekenya ntanda shi tukomene mushipiditu wayo ne kulonga bukomo bwa kutambula mushipiditu wa Leza. Bine, “shi Leza i wetu, nankyo uketulonga bubi i ani?” (Loma 8:31) Shi tutambule mushipiditu wa Leza ne kulonda buludiki bwao monka mokilombwedilwe mu Bible, tukamona kuloelelwa, ndoe, nsangaji ne lukulupilo lwa būmi bwa nyeke mu ntanda impya yafwena’i.
[Kunshi kwa dyani]
a Shi usaka kuyukila’ko bivule, tala paje 170-173 wa dibuku Lelo I Bika Bine Bifundija Bible?
Lelo Ubavuluka?
• Mwanda waka mushipiditu wa ntanda ubaandabila?
• I bipangujo’ka biná byotufwaninwe kwiipangula?
• I bintu’ka bisatu byotwefunda kudi Yesu bitala kutambula mushipiditu wa Leza?
[Kifwatulo pa paje 10]
Lelo bamwikeulu bamo bāikele ke bademona namani?
[Kifwatulo pa paje 12]
Satana wingidijanga mushipiditu wa ntanda mwanda wa kuludika bantu, ino tukokeja kwiukomena