Shabana umo wa mu Brezile unena amba, “shi nkityibepo binena kisaka kyami, tutobadilwanga mīsambo ya mu Butōtyi bwa Kisaka bwa kyolwa yaendelela kufika’nka ne bufuku.” Mutwe wa kisaka wa mu Jampani unena amba, bimweka bu wami mwana wa myaka dikumi katalangapo ku nsá kadi usakanga bwendelele. Mwanda waka? Shabana unena amba, “ukankamikwanga kadi kino kituntwilanga ku nsangaji yandi.”

Na bubine, ke bana bonsopo bakankamikwanga, kadi shi twisambe pampikwa budimbidimbi, bamo kebabwanyapo kusangela butōtyi bwa kisaka. Mwanda waka? Shabana umo wa mu Togo wajingulwile amba, “butōtyi bwa kutōta Yehova kebufwaninwepo kwikala bupuñanya.” Shi bwikale uno muswelo, lelo kebukalombolapo muswelo mwine wendejibwa butōtyi bwa kisaka? Bisaka bivule byamwene amba, butōtyi bwa kisaka bubwanya kwikala bwa ‘kuloelelwa’ monka mwēsambidile Isaya pa Sabado.​—Is. 58:13, 14.

Bashabana bene Kidishitu bayukile amba, shi bisaka byabo bitana nsangaji mu butōtyi bwa kisaka, bikekala biyampe. Ralf, wa bana basatu bana-bakaji ne umo mwana-mulume unena amba, butōtyi bwa kisaka kyabo budi pamo bwa mīsambo ya nyeke ne nyeke ipityile kwifunda; muntu yense utalwa nayo. Shako, kukwasha muntu yense asangele ne kuta mutyima bininge ku myanda ibandaulwa kukokeja kwikala kyaba kimo kukomo. Inabana umo unena amba: “Nkyadipo nyeke na bukomo bwa kulengeja butōtyi bwa kisaka bwikale bwa nsangaji monadi nsakila.” Le ubwanya kunekenya kino kikoleja?

BUSHINTA KADI BWA MISWELO PALAPALA

Shabana umo wa bana babidi wa mu Alemanye unena amba, “tufwaninwe kushinta.” Natalia, inabana wa bana babidi nandi unena amba, “kintu kya mvubu bininge mu kyetu kisaka i kwishila, kwishila, kwishila kwa butōtyi.” Bisaka bivule byabanyanga butōtyi bwabo bwa kisaka mu bipindi bishileshile. Cleiton, shabana wa bana babidi bankasampe wa mu Brezile unena’mba, “kino kilengejanga kifundwa kishinteshinte ne kutweja bantu bonso mu mīsambo.” Pa kwabanya bitatyi bya kifundwa, bambutwile babwanya kuta mutyima ku bisakibwa bya mwana ne mwana shi i beshile bininge mu myaka. Bambutwile babwanya kuyuka bisakibwa bya muntu ne muntu mu kisaka, kadi babwanya kushinta mu kutonga myanda ne muswelo wa kulonga butōtyi bwa kisaka.

Le bisaka bimo biloñanga namani pa kusaka butōtyi bwikale bwishileshile? Bamo bashilulanga butōtyi bwabo bwa kisaka na kwimbila Yehova ñimbo. Juan wa mu Meksike unena amba, “kwitulengejanga twikale biyampe ne kwituteakanya mu ñeni pa myanda ya kubandaula.” Kisaka kyandi kitoñanga ñimbo ikwatañene na myanda imo itongelwe kubandaulwa ku kyolwa.

Bisaka bivule bitangilanga pamo bipindi bya mu Bible. Pa mwanda wa kwishila, bantu palapala mu kisaka batañanga bipindi bya bantu palapala batelelwe mu Bible. Shabana umo wa mu Jampani unena amba, kudi aye “kebidipo na kamweno kutanga uno muswelo dibajinji.” Inoko, bandi bana bana-balume babidi basangele pa kumona bambutwile balonga nabo butōtyi bwa kisaka. Bisaka bimo bikayanga mānga ya mu Bible. Roger shabana wa bana babidi bana-balume wa mu Afrika wa Kunshi unena amba, bana “bavudile kumona bintu mu nsekununi ya mu Bible byoketubwanyapo kumona batwe bambutwile.”

Muswelo mukwabo wa kulengeja butōtyi bwikale bwishile i kwingidila mwingilo pamo, kimfwa kūbaka safini ya Noa nansha tempelo ya Solomone. Ino mingilo ilomba kulonga bukimbi bubwanya kusangaja. Kimfwa, mu pitapita ya njibo ya kisaka kimo kya mu Azia mwādi mwana mwana-mukaji wa myaka itano na bambutwile bandi ne nkambo wandi mwana-mukaji. Badi bakaya makayo a kufwikila bintu, emanine pa ñendo ya mutumibwa Polo ya bu mishonele. Bisaka bikwabo nabyo byadi bikaya makayo a kufwikila, emanine pa nsekununi idi mu mukanda wa Divilu. Donald wa myaka 19 wa mu Togo unena’mba, kwishila “kuletanga būmi bupya mu butōtyi bwetu bwa kisaka ne mu kisaka kyetu kine.” Lelo ubwanya kuvuluka mwingilo ukalengeja butōtyi bwenu bwa kisaka bwikale bwa nsangaji mpata?

KWITEAKANYA KUDI NA MVUBU

Nansha kwishila ne kushinta byokulengejanga butōtyi bwa kisaka bwikale bwa nsangaji, pa kusaka bwikale būbaka, bonso basakilwa kwiteakanya. Kyaba kimo bankasampe bapungilanga, o mwanda bashabana basakilwa kubadikila kulangulukila pa myanda itongelwe ne kwitūdila’ko kitatyi kya kuteakanya biyampe. Shabana umo unena’mba, “shi ne mwiteakanye, muntu yense umwenanga mu kifundwa.” Shabana umo wa mu Alemanye ulombolanga kisaka kumeso kwa kitatyi myanda yobakabandaula mayenga alonda’ko. Shi i mutūle mpangiko ya kwifunda dishike dya DVD dimanine pa Bible mu butōtyi bwabo bwa kisaka, shabana wa bana basamba ba myaka 2 kutūla ku 12 wa mu Bénin uletanga bipangujo kumeso wa kitatyi. Na bubine, kwiteakanya kushintanga muswelo wikele butōtyi bwetu bwa kisaka.

Shi kisaka kiyukile kumeso kwa kitatyi myanda ikabandaulwa, babwanya kwisambila’po mu bula bwa yenga, mu uno muswelo buzanzamuke bwabo bukavula. Kadi shi umo ne umo udi na kipindi, ukamona’mba butōtyi bwa kisaka i bwandi.

LONGA BUKOMO BWA KULONGA’BO KITATYI NE KITATYI

Bisaka bivule bidi na makambakano a kulonga butōtyi bwabo bwa kisaka kitatyi ne kitatyi.

Bashabana bavule bengilanga mansá mavule mwanda wa kudisha bisaka byabo. Kimfwa, shabana umo wa mu Meksike utambanga ku njibo na nsá ya busamba ya lubanga ne kujokela’ko na nsá ya mwanda ya kyolwa ke mipite. Kadi kukokeja kwikala kyaba kimo, bisakibwa bya kushinta kitatyi kya kulonga butōtyi bwa kisaka mwanda wa kinkumenkume kikwabo kya ku mushipiditu.

Inoko, tufwaninwe kusumininwa kulonga butōtyi bwa kisaka kitatyi ne kitatyi. Loïs wa myaka 11 wa mu Togo wisambila pa kuno kusumininwa kwa kisaka amba: “Nansha kyaba kimo byotushilulanga butōtyi bwa kisaka ke mungya kala pa mwanda wa kintu kampanda kyafika mu bula bwa difuku, tuloñanga nyeke butōtyi bwetu bwa kisaka.” Ubwanya kwivwanija mwanda mwine utūdilanga bisaka bimo mpangiko ya butōtyi bwa kisaka kumeso kwa kitatyi mu bula bwa yenga. Shi kubalongeka kintu kampanda mu kitulumukila, babwanya kutundulwila butōtyi bwa kisaka mu difuku dikwabo dya mwine yenga’wa.

Monka mulombwela’kyo kitungo kine kya butōtyi bwa kisaka, butōtyi bwa kisaka bubadilwa mu butōtyi bobe kudi Yehova. Shi ke pano, kisaka kyobe kipe Yehova yenga ne yenga ‘kyakwela kyabo kya milomo yabo bwa ñombe-mulume.’ (Hos. 14:2) Kadi kikale bu kitatyi kya nsangaji ku umo ne umo mu kisaka, “mwanda tusepo twa Yehova i bukomo bwenu.”—Neh. 8:9, 10.