Mwisanswei Bininge Banwe Bene na Bene

1. Le Yesu wāpele bandi bana ba bwanga musoñanya’ka wa patōkelela? (Tala kifwatulo pa kibalu.)

BUFUKU bukya ke lufu lwandi, Yesu wāpele bandi bana ba bwanga musoñanya wa patōkelela. Wēbanenene amba: “Monka monemusanshilwe, nenu mwisanswei banwe bene na bene.” Kupwa wābweja’ko amba: “Pa kino bonso bakayuka’mba mwi bami bana ba bwanga—shi mudi na buswe umbukata mwenu.”​—Yoa. 13:34, 35.

2. Mwanda waka i biyampe twisanswe batwe bene na bene?

² Yesu wānenene amba bantu bakapēlelwa kuyuka bandi bana ba bwanga ba bine shi balombole buswe na bwaālombwele aye mwine. Bino binenwa byāfikidile mu myaka katwa kabajinji, kadi bifikidilanga ne dyalelo. Bine, i biyampe twisanswe batwe bene na bene nansha shi i bikomo namani!

3. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

³ Bantu bampikwa kubwaninina babwanya kwitulengeja tukomenwe kwisanswa bininge batwe bene na bene. Inoko, tufwaninwe kulonga bukomo bwa kwiula Kidishitu. Mu kino kishinte, tusa kwisambila pa muswelo witukwasha buswe twikale bantu baleta ndoe, bampikwa mboloji, kadi ba kizaji. Potwifunda ino myanda, wiipangule amba: ‘Le i ñeni’ka yombwanya kuboila kudi batutu ne bakaka baendelele kwisanswa abo bene na bene nansha byobyadi bikomo?’

IKALA MUNTU ULETA NDOE

4. Mungya Mateo 5:23, 24, mwanda waka tufwaninwe kwikala mu ndoe na mwanetu udi netu mwanda?

⁴ Yesu wētufundije kamweno kadi mu kwikala mu ndoe na mwanetu udi netu mwanda. (Tanga Mateo 5:23, 24.) Wānenene amba shi tusaka kusangaja Leza, tufwaninwe kwikala mu kipwano kiyampe na bakwetu. Yehova usangalanga potulonga bukomo bwa kwikala mu ndoe na banabetu. Kaketabijapo butōtyi bwetu shi twilamina kīji ne kupela kulonga bukomo bwa kwikala mu ndoe.—1 Yo. 4:20.

5. Le i bika byalengeje tutu umo akomenwe kulonga ndoe?

⁵ Tubwanya padi kumona’mba i bikomo kulonga ndoe. Mwanda waka? Tulangulukilei pa mwanda watene Mark.b Mutyima wamusense pamufutulwile tutu umo ne kumunenena bibi ku banabetu bakwabo mu kipwilo. Le Mark walongele’po namani? Uvuluka’mba, “nakomenwe kwifula, naloba bininge.” Ino, kupwa Mark wealakanya ne kulonga bukomo bwa kulomba lusa kudi uno tutu ne kukimba kwikala nandi monka mu ndoe. Ino tutu’wa wapela bekale monka mu ndoe na Mark. Dibajinji, Mark wadi kalanga’mba ‘le kyonongela bukomo i kika shi aye mwine kaswele twikale mu ndoe?’ Inoko, mutadi wa kipindi wamukankamika aleke kukōka. Le Mark walongele namani?

6. (a) Le Mark walondelelondele ndoe namani? (b) Le Mark waingidije namani kisonekwa kya Bene Kolose 3:13, 14?

⁶ Mark pa kubandaula milangwe yandi, wajingulwile amba wabudilwe kwityepeja ne kwimona bu moloke kutabuka. Wajingulula’mba ufwaninwe kushinta mulangilo wandi. (Kol. 3:8, 9, 12) Wetyepeja, waenda monka kudi tutu’wa ne kumulomba lusa. Kadi Mark walembela uno tutu mikanda ya kumulomba lusa ne kumulombola’mba usakanga bekale monka mu kipwano. Mark wapēle’nka ne uno tutu tubyabuntu na kulanga’mba uketusangela. Ino yō, tutu’wa wadi’nka ukimulamīne kīji. Nansha nabya, Mark waendelele kukōkela musoñanya wa Yesu wa kusanswa mwanabo ne kumulekela. (Tanga Bene Kolose 3:13, 14.) Nansha shi bakwetu abafutulula bukomo botulonga bwa kwikala mu ndoe, buswe bwa bine bwa bwine Kidishitu buketukwasha tulekele nyeke bakwetu ne kulombela nyeke mwanda wa kwikala monka mu ndoe.​—Mat. 18:21, 22; Ngt. 6:9.

7. (a) Le Yesu wētusoñenye kulonga bika? (b) Le kaka umo watenwe na mwanda’ka mukomo?

⁷ Yesu wētusoñenye kulongela nyeke bakwetu bintu mu muswelo otusaka betulongele’byo. Wābwejeje’ko amba ketufwaninwepo kusanswa’nka boba betusenswe. (Luka 6:31-33) Nansha byokebivudilepo kulongeka, le bikekala namani mu kipwilo shi muntu ukunyemanyema ne kupela kukwimuna? Uno o mwanda watene Lara. Unena’mba: “Kaka umo waunsudile, ino ami kuyuka mwanda mwine mpika. Byaunsense kadi kenkomenwa ne kwenda ku kupwila.” Dibajinji, Lara wadi ulanga’mba: ‘Ami nkidipo na mwanda. Ne kadi bidi, bantu bakwabo mu kipwilo nabo bamwene amba uno kaka udi na ngikadila mityani.’

8. Le Lara walongele namani pa kulondalonda ndoe, ne i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku mwanda wamutene?

⁸ Lara walongele bukomo bwa kulonga ndoe. Walombēle kudi Yehova ne kukwata butyibi bwa kwisamba na uno kaka. Besambila pa uno mwanda, bepamba bīpa, ne kwikala monka mu ndoe. Mwanda wamweka bu ubapu. Lara unena’mba: “Ino mwenda mafuku, uno kaka waunonga’byo monka. Natyumukwa mutyima bininge.” Dibajinji, Lara wadi kamone amba ukekala mu nsangaji enka shi kaka’wa washinta ngikadila yandi. Ino mwenda mafuku, Lara wajingulula’mba kintu kiyampe kya kulonga i kumulongela nyeke bintu na buswe ne ‘kumulekela na mutyima umo.’ (Ef. 4:32–5:2) Lara wavulukile amba buswe bwa bine bwa bwine Kidishitu “kebubalangapo bibi bilongelwe. Butyumwinanga byonso mu manwi, bwitabijanga byonso, bukulupilanga byonso, būmininanga byonso.” (1 Ko. 13:5, 7) Lara waikala monka na ndoe ya mutyima. Ebiya mwenda mafuku bapwana monka na kaka’wa. Shi ulondalonda ndoe na batutu ne bakaka ne kwibasanswa nyeke, ubwanya kukulupila’mba “Leza wa buswe ne wa ndoe ukekala nenu.”​—2 Ko. 13:11.

IKALA WAMPIKWA MBOLOJI

9. Mungya Bilongwa 10:34, 35, mwanda waka ketufwaninwepo kwikala na mboloji?

⁹ Yehova kadipo na mboloji. (Tanga Bilongwa 10:34, 35.) Shi ketudipo na mboloji, tulombolanga’mba twi bandi bana. Tukōkelanga musoñanya wa kusanswa bakwetu na motwisanshilwe, kadi tulamanga ndoe mu kisaka kyetu kya ku mushipiditu.​—Loma 12:9, 10; Yak. 2:8, 9.

10-11. Le kaka umo wabwenye namani kuleka kwikala na milangwe mibi?

¹⁰ Ku bamo, i bikomo kwikala wampikwa mboloji. Kimfwa, tulangulukilei bidi pa byatene kaka Ruth. Paadi ukidi nkasampe, wepile myanda na muntu umo wa mu ntanda ingi. Le byamusense namani? Ruth unena’mba: “Nashikilwe bintu byonso bya mu ntanda’ya. Nadi nanga’mba bantu bonso ba mu ntanda’ya badi muswelo umo, nansha ke batutu ne bakaka bene.” Le Ruth washintyile namani milangwe yandi mibi?

¹¹ Ruth wajingulwile amba ufwaninwe kulonga bukomo bwa kuleka mulangilo wandi mubi. Watangile myanda mimweke ne malapolo atala ntanda’ya mu Annuaire. Unena’mba: “Nalongele bukomo bwa kwikala na mumweno muyampe pa bantu ba mu ntanda’ya. Najingulwile amba batutu ne bakaka i bapyasakane kudi Yehova. Ebiya namona patōkelela’mba nabo babadilwa mu bubana na bana bwetu bwa ntanda yonso.” Mwenda mafuku, Ruth wajingulula’mba ufwaninwe kwibasanswa. Ushintulula’mba: “Kitatyi kyonso kyonetananga na batutu ne bakaka ba mu ntanda’ya, noñanga bukomo bukatampe bwa kwikala nabo bya bulunda. Nesambanga nabo ne kulonga bukomo bwa kwibayuka senene.” Le byafudile namani? Ruth unena’mba: “Milangwe yami mibi yapwile mwenda mafuku.”

12. Le kaka umo witwa bu Sarah watenwe na mwanda’ka?

¹² Bantu bamo babwanya kwikala na mboloji abo kuyuka mpika. Kimfwa, Sarah wadi ulanga’mba kadipo na mboloji mwanda kalēmekangapo bantu pangala pa lukoba lwabo, lupeto, nansha madyese obadi nao mu bulongolodi. Inoko witabija’mba: “Nashilwile kujingulula’mba ngidi bine na mboloji.” Namani? Sarah wabutwilwe mu kisaka kya bantu bafunde, kadi wadi usaka kupwana’nka na bantu bafunde. Difuku dimo wasapwidile mulunda nandi amba: “Mpwananga’nka na banabetu mu lwitabijo bafunde. Nkipwanangapo na boba bampikwa kufunda.” Na bubine, Sarah wadi ufwaninwe kushinta ngikadila yandi. Muswelo’ka?

13. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku muswelo washintyile Sarah ngikadila yandi?

¹³ Mutadi wa kipindi wakweshe Sarah alangulukile pa ngikadila yandi. Sarah unena’mba: “Waumfwijije’ko pa mwingilo oñingila na kikōkeji, pa malondololo mayampe, ne pa kuyuka kondyukile Bisonekwa. Kupwa waunshintulwila’mba shi tubaikala na buyuki buvule, tufwaninwe ne kutamija ngikadila ya bwine Kidishintu pamo bwa kwityepeja, butukanye ne lusa.” Sarah walamine mu mutyima bino binenwa bya mutadi wa kipindi. Unena’mba: “Najingulwile amba kintu kya mvubu i kwikala biyampe kadi na buswe.” Mfulo mfulō, washilula kumona batutu ne bakaka mu muswelo mwishile. Ushintulula’mba: “Nalongele bukomo bwa kujingulula ngikadila ilengeja Yehova ebamone bu balēme kwadi.” Le batwe netu le? Ketufwaninwepo kwimona bu batabuke bakwetu pa mwanda wa masomo otufundile! Shi ‘tusenswe bininge kisaka kyonso kya banabetu,’ ketukekalapo na mboloji.​—1 Pe. 2:17.

IKALA NA KIZAJI

14. Mungya Bahebelu 13:16, le Yehova wiivwananga namani potulombola kizaji ku bakwetu?

¹⁴ Yehova umwene kizaji na mvubu mikatampe. (Tanga Bahebelu 13:16.) Wikimwene bu kibadilwa mu butōtyi bwetu, nakampata shi tukwasha boba basakilwa bukwashi. (Yak. 1:27; 2:14-17) O mwanda Bisonekwa bitukankamika twikale na “kibidiji kya kutundaila beni.” (Loma 12:13) Shi tudi na kizaji, tukalombola buswe bwa bine, kisanso, ne kwikala mu kipwano. Yehova usangalanga kitatyi kyonso kyotudya twakudya na bakwetu, kutoma nabo twa kutoma, ne kushikata’ko nabo pamo. (1 Pe. 4:8-10) Inoko, kubwanya kwikala bintu bikokeja kwitulengeja tukomenwe kwikala na kizaji.

15-16. (a) Mwanda waka bantu bamo bekakanga kulombola kizaji? (b) Le i bika byakweshe Edit aleke kwikaka kulombola kizaji?

¹⁵ Tubwanya kwikaka kulombola kizaji pa mwanda wa ngikadilo yotudi’mo. Tulangulukilei pa kimfwa kya lolo umo wa kishala witwa bu Edit. Kumeso kwa kwikala Kamoni, kadipo usenswe bininge kwikala na bakwabo. Edit wadi ulanga’mba bakwabo ye bafwaninwe kwikala na kizaji.

¹⁶ Aye pa kwikala Kamoni wa Yehova, Edit washinta mulangilo wandi. Walonga bukomo bwa kwikala na kizaji. Usekununa’mba: “Pashilwile kūbakwa Njibo yetu ya Bulopwe mipya, mukulumpe umo waunenene nkashikate kwami na ba mulume ne mukaji badi ba kwiya kukwasha ku lūbako, kupwa waungipangula shi mbwanya kwibapa mwa kushikata mu bula bwa mayenga abidi. Ebiya navuluka muswelo obākweshe wa kishala wa mu Zelefata kudi Yehova.” (1 Ba. 17:12-16) Edit waitabija kwibapa mwa kushikata. Le waeselwe? Unena’mba: “Adi mayenga abidi, ke myeji ibidi. Mu kino kitatyi, twaikele balunda bininge.” Kadi Edit waikele ne na dyese dya kupwana na bantu bakwabo mu kipwilo. Pano i pania kadi usangelanga kumona bantu basapula nabo benda ku yandi njibo kukamupempula. Unena’mba: “Kupāna kunengejanga neivwane biyampe! Kadi bubine i buno amba, nami ne mweselwe madyese mavule.”​—Bah. 13:1, 2.

17. Le i bika byajingulwile ba Luke ne wandi mukaji?

¹⁷ Padi tulombolanga kala kizaji, ino le tubwanya kwilumbulula? Kimfwa, ba Luke ne wandi mukaji i ba mulume ne mukaji ba kizaji. Badi na kibidiji kya kwita ku yabo njibo bambutwile babo, babutule, balunda, ne mutadi wa kipindi ne wandi mukaji. Inoko Luke unena’mba, “twajingulwile amba twitanga’nka botupwene nabo.” Le ba Luke ne wandi mukaji belumbulwile namani mu mwanda utala kulombola kizaji?

18. Le ba Luke ne wandi mukaji belumbulwile namani mu mwanda utala kulombola kizaji?

¹⁸ Luke ne wandi mukaji bashintyile mumweno wabo pa kupwa kulangulukila pa binenwa bya Yesu bya amba: “Shi musenswe boba bemusenswe, le mpalo yenu i yepi?” (Mat. 5:45-47) Bajingulwile amba bafwaninwe kwiula Yehova, mwine wa buntu ku bantu bonso. Ebiya bakwata butyibi bwa kwita batutu ne bakaka bobadi kebaityile. Luke unena’mba: “Pano batwe bonso tusangalanga mu bitatyi pamo bwa bino. Batwe bonso twikankamikanga ne kwitamija.”

19. Le tukalombola namani amba twi bana ba bwanga ba Yesu, ne ubasumininwa kulonga bika?

¹⁹ Tubesambila pa muswelo ubwanya kwitukwasha kwisanswa bininge batwe bene na bene, amba twikale bantu baleta ndoe, bampikwa mboloji, kadi ba kizaji. Tufwaninwe kunekenya milangwe yo-yonso mibi, ne kusanswa bininge batutu ne bakaka na mutyima umo. Shi tulonge uno muswelo, tukekala na nsangaji ne kulombola’mba bine twi bana ba bwanga ba Yesu.​—Yoa. 13:17, 35.