KISHINTE KYA KWIFUNDA 8
LWIMBO 123 Tukōkelelelei ku Ndudi ya Leza
Londa Nyeke Bwendeji bwa Yehova
“Ami Yehova, ne . . . Mwine ukwendeja.”—ISA. 48:17.
PEMANINE KISHINTE
Kino kishinte kisa kwitukwasha tumone muswelo wendejanga Yehova bantu bandi dyalelo, ne madyese otweselwanga shi tulonda bwendeji bwandi.
1. Leta kimfwa kilombola kine kyotufwaninwe kulondela Yehova bu Mwendeji wetu.
LANGA’PO bidi ubajimina mu ditó. Mudi byaka bivule: banyema ba ntanda, bīshi bisambulula misongo, mityi ya bulembe, ne mabwe. Na bubine ukafwija’ko bininge kwikala na mwendeji wa bwino, mwine uyukile kudi byaka ne muswelo wa kukwepeja’ko! Ino ntanda idi pamo bwa dino ditó. I muyule byaka bivule bibwanya kona nakampata kipwano kyetu na Yehova. Inoko tudi na Mwendeji mubwaninine—Yehova. Witwepejanga ku byaka ne kuketufikija kwine kotwenda—ko kunena’mba, ku būmi bwa nyeke mu ntanda mipya.
2. Le Yehova witwendejanga namani?
2 Le Yehova witwendejanga namani? Dibajinji, i kupityila ku Kinenwa kyandi Bible. Inoko, wingidijanga ne bantu mwanda wa kwitwendeja. Kimfwa, wingidijanga “umpika mukōkele ne mudyumuke” mwanda wa kwitupa byakudya bya ku mushipiditu bitukwasha tukwate butyibi bwa tunangu. (Mat. 24:45) Kadi Yehova wingidijanga ne bana-balume bakwabo bankanka mwanda wa kwitwendeja. Kimfwa, batadi ba bipindi ne bakulumpe pa kipwilo betukankamikanga ne kwitupa bulombodi bwitukwasha mu bitatyi bya makambakano. Bine, tufwijanga’ko pa kupebwa buno bulombodi bukulupilwa mu ano mafuku a mfulo makomo ne mwa kulongela! Bwitukwashanga twitabijibwe nyeke na Yehova ne kushala mu dishinda ditwala ku būmi.
3. I bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?
3 Nansha nankyo, kyaba kimo tubwanya kukolelwa kulonda bwendeji bwa Yehova, nakampata pobuletwa na bantu bampikwa kubwaninina. Mwanda waka? Mwanda bwendeji bobetupa bubwanya kwishila na byotusaka. Nansha kadi tubwanya kumona’mba bulombodi bobetupa i bwampikwa kwendela’mo, ne kulanga’mba kebutambepo kudi Yehova. Mu bitatyi pamo bwa bino, tusakilwa kukulupila bininge amba Yehova ye wendeja bantu bandi, ne amba kulonda bwendeji bwandi kuletanga madyese. Pa kwitukwasha tukomeje kikulupiji kyetu, tusa kwisambila mu kino kishinte (1) pa muswelo wāendeje Yehova bantu bandi mu kitatyi kyāsonekelwe Bible, (2) pa muswelo waetwendejanga dyalelo, ne (3) pa muswelo otumwenanga’mo shi tulonda nyeke bwendeji bwandi.
Tamba kitatyi kya kala kufika ne dyalelo, Yehova wingidijanga bantu batongele mwanda wa kwendeja bantu bandi (Tala musango 3)
MUSWELO WĀENDEJE YEHOVA MUZO WA ISALELA
4-5. Le Yehova wālombwele namani amba wingidijanga Mosesa mwanda wa kwendeja bene Isalela? (Tala kifwatulo pa kibalu.)
4 Yehova wātongele Mosesa mwanda wa kutambija bene Isalela mu Edipito. Kadi wāpele bene Isalela bukamoni bwa patōka bwa amba wādi wibendeja kupityila kudi Mosesa. Kimfwa, wēbapele dilenga dya dikumbi mu dyuba ne dilenga dya mudilo bufuku. (Div. 13:21) Mosesa wālondele dilenga, dine dyāmuludikīle aye pamo ne bene Isalela ku Dijiba Dityila. Bantu bātuyukile pobālangile amba abajikilwa na dijiba ne na kibumbo kya divita kya bene Edipito kyādi kibalonda. Bālanga’mba Mosesa wālongele kilubo kya kwibatwala ku Dijiba Dityila. Inoko kekyādipo kilubo. Yehova mwine ye wēbaludikīle’ko kupityila kudi Mosesa. (Div. 14:2) Ebiya Leza wēbapandija mu muswelo utulumukwa bininge.—Div. 14:26-28.
Mosesa wālondele dilenga dya dikumbi pa kwendeja bantu ba Leza mu ntanda mutuputupu (Tala musango 4-5)
5 Mu bula bwa myaka 40 yālondele’po, Mosesa wāendelele kulonda dilenga dya dikumbi pa kwendeja bantu ba Leza mu ntanda mutuputupu.a Kitatyi kimo, Yehova wātūdile dilenga pangala pa pema wa Mosesa, pene pādi pabwanya mwine Isalela yense kwidimona. (Div. 33:7, 9, 10) Yehova wādi wisambila na Mosesa mu dilenga, kupwa Mosesa wākasapwila bantu bulombodi bwa Yehova. (Ñim. 99:7) Bene Isalela bādi babwanya kumona patōkelela’mba Yehova wingidijanga Mosesa mwanda wa kwibendeja.
Mosesa ne mpingakani wandi Yoshua (Tala musango 5, 7)
6. Le bene Isalela bāitabile namani ku bwendeji bwa Yehova? (Umbadilo 14:2, 10, 11)
6 Kya bulanda, bene Isalela bavule bāpelele bukamoni bwa patōkelela bulombola’mba Yehova wingidijanga Mosesa mwanda wa kwibendeja. (Tanga Umbadilo 14:2, 10, 11.) Bāpelele misunsa mivule mwingilo wa Mosesa. Byāfula kwepi? Yehova wāpela luno lukongo lwa bene Isalela kutwela mu Ntanda ya Mulao.—Umb. 14:30.
7. Leta bimfwa bya boba bālondele bwendeji bwa Yehova. (Umbadilo 14:24) (Tala ne kifwatulo.)
7 Inoko, bene Isalela bamo bālondele bwendeji bwa Yehova. Kimfwa, Yehova wānenene amba: “Kalebu . . . unondanga na mutyima onso.” (Tanga Umbadilo 14:24.) Leza wāesele Kalebu ne kumupa dyese dya kutonga kwasaka kushikata mu Ntanda ya Mulao. (Yos. 14:12-14) Ne lukongo lwālondele’ko lwa bene Isalela nalo lwāshile kimfwa kiyampe mu kulonda bwendeji bwa Yehova. Yoshua paāpingakenine Mosesa bu mwendeji wa bene Isalela, “bamulēmeka bininge mu mafuku onso a būmi bwandi.” (Yos. 4:14) Kino kyālengeje Yehova ebesele na kwibatweja mu ntanda yāebalaile.—Yos. 21:43, 44.
8. Shintulula muswelo wāendeje Yehova bantu bandi mu kitatyi kya balopwe. (Tala ne kifwatulo.)
8 Myaka pa kupita’po, Yehova wātūdile’ko batyibi mwanda wa kwendeja bantu bandi. Kupwa, mu kitatyi kya balopwe, Yehova wātongele’ko bapolofeto mwanda wa kuludika bantu bandi. Balopwe ba kikōkeji bādi balonda madingi a bapolofeto. Kimfwa, Mulopwe Davida wāitabije na kwityepeja bulemununi bwa mupolofeto Natana. (2 Sa. 12:7, 13; 1 Bi. 17:3, 4) Mulopwe Yehoshafata wālondele bwendeji bwa mupolofeto Yahaziele ne kukankamika bantu ba Yuda bekale “na lwitabijo mudi bapolofeto [ba Leza].” (2 Bi. 20:14, 15, 20) Mulopwe Hezekia paādi mu ngikadilo mikomo, wālombele bukwashi kudi mupolofeto Isaya. (Isa. 37:1-6) Kitatyi kyonso kyādi kilonda balopwe bwendeji bwa Yehova, nandi wādi wibesela ne kukinga muzo. (2 Bi. 20:29, 30; 32:22) Bonso bādi babwanya kumona patōkelela’mba Yehova wādi wingidija bapolofeto mwanda wa kwendeja bantu bandi. Inoko balopwe bavule ne bantu kebātejejepo bapolofeto.—Yel. 35:12-15.
Mulopwe Hezekia ne mupolofeto Isaya (Tala musango 8)
MUSWELO WĀENDEJE YEHOVA BENE KIDISHITU BABAJINJI
9. Le Yehova wāingidije bāni mwanda wa kwendeja bene Kidishitu mu myaka katwa kabajinji? (Tala ne kifwatulo.)
9 Yehova wābundile kipwilo kya bwine Kidishitu mu myaka katwa kabajinji Y.M. Le wāendeje namani bano bene Kidishitu babajinji? Wātongele Yesu bu mutwe wa kipwilo. (Ef. 5:23) Inoko Yesu kādipo uleta aye mwine bulombodi ku muntu ne muntu. Wāingidije batumibwa ne bana-balume banunu bādi mu Yelusalema mwanda wa kwibatangidila. (Bil. 15:1, 2) Kadi kwātongelwe ne bakulumpe mwanda wa kwendeja bipwilo.—1 Ts. 5:12; Tet. 1:5.
Batumibwa ne bana-balume banunu mu Yelusalema (Tala musango 9)
10. (a) Le bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji bāitabile namani ku bwendeji bobātambwile? (Bilongwa 15:30, 31) (b) Mwanda waka bantu bamo ba mu kitatyi kyāsonekelwe Bible bāpelele bantu bātongelwe na Yehova? (Tala kapango “Kine Kyāpelele Bamo Bukamoni bwa Patōkelela.”)
10 Le bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji bāitabile namani ku buno bwendeji? Bavule bāsangedile kulonda bulombodi bobādi batambula. Bine, bāsangele “mwanda wa kukankamikwa kobakankamikilwe.” (Tanga Bilongwa 15:30, 31.) Ino le i muswelo’ka wendejanga Yehova bantu bandi dyalelo?
MUSWELO WITWENDEJANGA YEHOVA DYALELO
11. Leta kimfwa kilombola muswelo waludikile Yehova boba betutangidile mu kino kyetu kitatyi.
11 Yehova wendelelanga kuludika bantu bandi dyalelo. Wibaludikanga kupityila ku Kinenwa kyandi ne kudi wandi Mwana, mutwe wa kipwilo. Le tubwanya kumona bukamoni bulombola’mba Leza wendelelanga kwingidija bantu ne mu kino kyetu kitatyi? En-en. Kimfwa, langulukila pa bintu byālongekele dya ku mfulo kwa myaka ya 1800. Charles Taze Russell ne bapwani nandi bāshilwile kwivwanija’mba mwaka wa 1914 ukekala mwaka wa mvubu mpata wa kushimikwa kwa Bulopwe bwa Leza. (Dan. 4:25, 26) Bāfudile ku uno mulangwe mwanda bālongele bukimbi mu bupolofeto bwa mu Bible ne kwibukulupila. Le Yehova wēbaludikile pobādi balonga bukimbi? Bine wēbaludikile. Binkumenkume bya mu ino ntanda byalongekele mu 1914, byabingije amba Bulopwe bwa Leza bubashilula kuludika. Divita I dya Ntanda dyashilwile, kadi kwaikala bipupo bya misongo, kutenkana kwa ntanda, ne bimpengele bya nzala. (Luka 21:10, 11) Na bubine Yehova waingidije bano bana-balume bene Kidishitu bampikwa budimbidimbi mwanda wa kukwasha bantu bandi.
12-13. Le i mpangiko’ka yakwetwe’ko pa Divita II dya Ntanda mwanda wa kutandabula mwingilo wa kusapula ne kufundija?
12 Langulukila ne pa byalongekele pa Divita II dya Ntanda. Pa kupwa kwifunda Kusokwelwa 17:8, batutu betutangidile ku kité kya ntanda yonso bajingulwile amba dino divita kedikatwalapo ku Amakedona, inoko dikatwala ku kitatyi kya ndoe mityetye mine iketushitwila mikenga ya kutandabula bininge mwingilo wa busapudi. Nansha shi mu kine kitatyi’kya kebyadipo bimweka’mba mwingilo wa busapudi ukatandabuka bininge, bulongolodi bwa Yehova bwatūdile’ko Masomo a Ngileade a Bwifundi bwa Bible a Watchtower mwanda wa kufundija bamishonele mwa kusapwila ne kufundija mu matanda palapala ntanda yonso. Bamishonele batuminwe enka ne mu kitatyi kya divita. Kadi umpika mukōkele ne mudyumuke wātudile’ko mpangiko ya Bufundiji mu Mwingilo wa Kiteokratike,b mwanda wa kufundija basapudi bonso bekale basapudi bayampe ne bafundiji ba bwino. Mu uno muswelo, bantu ba Leza bateakanibwe ku mwingilo wadi wibatengēle kumeso.
13 Dyalelo, tubwanya kumona patōkelela’mba Yehova waendeje bantu bandi mu kyokya kitatyi kya makambakano. Tamba pa Divita II dya Ntanda, Bantu ba Yehova ba mu matanda mavule badi’ko na ndoe ne bwanapabo mu ludingo kampanda pobengila mwingilo wa busapudi. Na bubine, mwingilo wa Yehova i mutandabuke ne kulupula bipa biyampe.
14. Mwanda waka tubwanya kukulupila bulombodi butamba ku bulongolodi bwa Yehova ne ku bakulumpe batongelwe? (Kusokwelwa 2:1) (Tala ne kifwatulo.)
14 Dyalelo batutu ba mu Kitango Kyendeji bendelelanga kulonda bwendeji bwa Kidishitu. Basakanga bulombodi bobapa banababo bumweke amba butambanga mūlu. Ebiya batadi ba bipindi ne bakulumpe bafikija bulombodi’bwa ku bipwilo.c Bakulumpe bashingwe māni badi mu “kuboko kwa lundyo” kwa Kidishitu. (Tanga Kusokwelwa 2:1.) Shako, bano bakulumpe i ba kubulwa kubwaninina kadi baloñanga bilubo. Kitatyi kimo ba Mosesa ne Yoshua bālongele bilubo monka mwālongele’byo ne batumibwa. (Umb. 20:12; Yos. 9:14, 15; Loma 3:23) Inoko, Kidishitu wendejanga na bunwa umpika mukōkele ne bakulumpe batongelwe, kadi ukendelela kwibendeja “mafuku onso kufika ne ku mvuyo ya ngikadilo ya bintu.” (Mat. 28:20) O mwanda tudi na bubinga bonso bwa kukulupidila bwendeji bwa Kidishitu bwaetupa kupityila kudi bano batutu batongelwe mwanda wa kwitutangidila.
Kitango Kyendeji dyalelo (Tala musango 14)
KULONDA NYEKE BWENDEJI BWA YEHOVA KWITULETELANGA MADYESE
15-16. Le i bika byowefunda ku bimfwa bya bano banabetu balondele bwendeji bwa Yehova?
15 Kitatyi kyotulonda nyeke bwendeji bwa Yehova, tweselwanga madyese tamba’nka pano. Kimfwa, ba Andy ne Robyn balondele madingi a umpika mukōkele a kwikala na būmi bwa bintu bityetye. (Bah. 13:5) Kino kyebakweshe betume ku mwingilo wa lūbako. Robyn unena’mba: “Twashikete mu mobo amo matyetye bininge, divule kemwadipo nansha mpishi. Kadi byanombele kupoteja bingidilwa byonadi ñingidija mwanda wa kukwata mafoto, mwingilo mwine onadi nsenswe bininge. Nebipoteje na impilo mu meso. Inoko pamo bwa Sala mukaja Abalahama, nasumininwe kutala kumeso pa kyaba kya kutala kunyuma.” (Bah. 11:15) Le i bika byamwenine’mo bano ba mulume ne mukaji? Robyn unena’mba: “Twi basangale bininge pa kuyuka’mba tupanga Yehova byonso byotudi nabyo. Potwingila ku mwingilo wa lūbako, tumonanga mukekadila būmi mu ntanda mipya.” Andy ubweja’ko amba: “Twi basangale mwanda tupānanga kitatyi kyetu ne bukomo bwetu mu kukwatakanya Bulopwe.”
16 Le i muswelo’ka mukwabo otumwenanga mu kulonda nyeke bwendeji bwa Yehova? Marcia paapwile masomo a sekondele, wasakile bya binebine kulonda madingi a kwipāna mu mwingilo wa Yehova. (Mat. 6:33; Loma 12:11) Unena’mba: “Ku masomo bandaile kumfutyila iniveleshite mu bula bwa myaka iná. Inoko nadi nsaka kulondalonda bitungo bya ku mushipiditu. O mwanda pa kyaba kya kukafunda iniveleshite, natongele kufunda bwino kampanda bukankwasha mwa kwikwatakenya mu mwingilo wa bupania. Buno i butyibi buyampe bonakwete. Pano ñingilanga bu pania wa lonso, kadi mpangiko miyampe ya kami kaji inkwashanga ñingile bu mwingidi wenda ujoka ku Betele ne mingilo mikwabo ya pa bula.”
17. Le i madyese’ka makwabo otukeselwa shi tulonda nyeke bwendeji bwa Yehova? (Isaya 48:17, 18)
17 Kitatyi kimo, tutambulanga madingi etukinga ku bintu pamo bwa kusanswa bintu bya ku ngitu ne mingilo ibwanya kwitutūla mu kyaka kya kutyumuna bijila bya Leza. Ne mu ino myanda namo, kulonda bwendeji bwa Yehova kwituletelanga madyese. Tulamanga mutyima wa mundamunda utōka ne kwikinga ku makambakano mavule. (1 Tm. 6:9, 10) Kino kitukwashanga twingidile Yehova na mutyima wetu onso, bine bituletelanga nsangaji mivule, ndoe, ne kuloelelwa.—Tanga Isaya 48:17, 18.
18. Mwanda waka ubasumininwa kulonda nyeke bwendeji bwa Yehova?
18 Na bubine, Yehova ukendelela kwingidija bantu mwanda wa kwitwendeja pa kyamalwa kikatampe ne mu Umbikalo wa Myaka Kanunu. (Ñim. 45:16) Lelo tukendelela kulonda buno bwendeji nansha shi kebukwatañenepo na byotusaka? Tukapēlelwa kukōkela bwendeji bwa Yehova shi twibulonda tamba’nka pano. Nanshi, tulondei nyeke bwendeji bwa Yehova, mwine mubadilwa ne bobwa bwitupa bana-balume batongelwe mwanda wa kwitulama. (Isa. 32:1, 2; Bah. 13:17) Kadi shi tulonge namino, tukekala na bubinga bonso bwa kukulupidila Mwendeji wetu, Yehova, mwine witwepukijanga ku byaka bya ku mushipiditu ne kuketufikija kwine kotwenda—ko kunena’mba, ku būmi bwa nyeke mu ntanda mipya.
USA KULONDOLOLA NAMANI?
Le i muswelo’ka wāendeje Yehova muzo wa Isalela?
Le i muswelo’ka wāendeje Yehova bene Kidishitu babajinji?
Le tumwenanga namani mu kulonda bwendeji bwa Yehova dyalelo?
LWIMBO 48 Tunangei na Yehova Difuku ne Difuku
a Kadi Yehova wātongele mwikeulu “wadi utangidile nkambi,” ne kwendeja bene Isalela kukebafikija mu Ntanda ya Mulao. Mobimwekela, uno mwikeulu i Mikele—ko kunena’mba, Yesu kumeso kwa kwiya’ye pano pa ntanda.—Div. 14:19; 32:34.
b Ayukene mwenda mafuku bu Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike. Dyalelo buno bufundiji i kipindi kya ku kupwila kwa mu bukata bwa yenga.
c Tala kapango “Mwingilo wa Kitango Kyendeji” mu Kiteba kya Mulami kya Kweji 2, 2021, paje 18.