1925​—Pano Ke Myaka Katwa

KUKUNGILA KWIJA

Mu 1925, Befundi ba Bible bavule badi batengēle kujokejibwa kwa Paladisa pano pa ntanda. Mwanda waka? Tutu Albert Schroeder, waingile mu Kitango Kyendeji, ushintulula’mba: “Twadi tulanga’mba balondi ba Kidishitu bashingwe māni bashele’ko basa kwenda momwa mūlu kukabikala, kadi bana-balume ba kikōkeji ba pa kala pamo bwa Abalahama, Davida ne bakwabo, bakasangulwa mwanda wa kubikala bu bamfumu mu kipindi kya pano pa ntanda kya Bulopwe bwa Leza.” Myaka pa kupita’po, luno lukulupilo kelwafikidilepo, o mwanda bamo batyumukilwe mutyima.—Nki. 13:12.

Nansha byobatyumukilwe mutyima, Befundi ba Bible bavule bavudilwe nyeke bya kulonga mu mwingilo wa busapudi, kadi bajingulwile amba kusapula bukamoni padi Yehova o mwingilo wa mvubu mpata kobadi. Kimfwa, tutalei mwingilo obaingile mwanda wa kusambakanya bubine ntanda yonso.

LADIYO

Ladiyo ya WBBR yadi ingila biyampe mu 1924, inoko kufika mu 1925, Befundi ba Bible bapungile’ko ladiyo mikwabo ya bukomo bukatampe, pano ke kupwibi na Chicago, mu Illinois. Ino ladiyo mipya yadi itwa bu WORD nansha’mba KINENWA. Ralph Leffler wadi wingila ku ino ladiyo uvuluka’mba, “Nakampata mu bushipo mu kitatyi kya mashika bufuku, ladiyo ya KINENWA yadi ifika ne kulampe.” Kimfwa, kisaka kimo kyadi kishikata ku makilometele 5000 ne kupita mu Pilot Station, mu Alaska, kyaivwene paakijibwe ino ladiyo musunsa mubajinji. Kino kisaka pa kupwa kuteja ino ladiyo, kyalembela boba badi bengila’ko mukanda wa kwibafwija’ko pa mwanda wa ino mpangiko ya ku mushipiditu.

Kiteba kya Mulami kya difuku 1 Kweji 12, 1925, kishintulula kine kyalengeje bantu bavule babwanye kulonda ino ladiyo, amba: “Ladiyo ya KINENWA yadi ibadilwa mu maladiyo makomo bininge mu Étas-Unis, yadi ingila na bukomo bwa 5000 walt. Bantu ba ku nkula ya Atalantike, ya Pasifike, Cuba ne ba mu bipindi bya kulampe kungala kwa Alaska, badi bakwata ino ladiyo biyampe. Bantu bavule badi kebaivwene nansha dimo bubine, basangedile kwivwana ino ladiyo.”

Mu bula bwa bino bitatyi, Befundi ba Bible balongele bukomo bwa kutandabula mwingidijijo wa ino ladiyo mwanda wa kusapula myanda miyampe mu Kanada. Mu 1924 ladiyo itwa bu CHUC yaubakilwe mu Saskatoon, mu Saskatchewan. Ibadilwa mu maladiyo mabajinji a myanda ya Leza mu Kanada. Ino kufika mu 1925, byadi bilomba kuvilula ino ladiyo. O mwanda Sosiete ya Watch Tower yeiselele ne kwiivilwila mu Regent Building, kifuko kya kala kya kikailo kya mu Saskatoon kine kyobapotele ne kwikilongolola mwanda wa kutūla’mo ino ladiyo.

Bantu bavule badi bashikete mu bifuko bya bantu batyetye bya mu Saskatchewan baivwene myanda miyampe musunsa mubajinji kupityila ku ino ladiyo. Kimfwa, lolo umo witwa bu Graham wadi ushikata ku kibundi kimo kitolwele, walombele mabuku esambila pa Bible pa kupwa’tu kuteja ino ladiyo. Tutu George Naish uvuluka’mba, “Lubila lwa uno lolo lwa amba ‘Mwitufundijei!’ lwamwekele bu lukatampe kadi lwivwanike, o mwanda twamutumīne mabuku onso a Études des Écritures.” Bukidi bonka, lolo Graham washilula kusambakanya musapu wa Bulopwe enka ne ku bibundi bikwabo.

KWIVWANIJA SENENE NKULUPILO YETU

Mu Kiteba kya Mulami kya difuku 1 Kweji 3, 1925, mwadi kishinte kyadi na mutwe wa mwanda ukunka mutyima wa amba, “Kubutulwa kwa Muzo.” Mwanda waka kino kishinte kyadi kya mvubu mpata? Befundi ba Bible badi bayukile amba Satana udi na bulongolodi bwandi bubundilwe na mishipiditu mibi, bipwilo, bya busunga, ne myanda ya politike pano pa ntanda. Ino kupityila ku kino kishinte, “umpika mukōkele ne mudyumuke” wakweshe banabetu bajingulule amba Yehova nandi udi na bulongolodi, bwine bwishidile kulampe na bwa Satana kadi kebumuluñanga’kopo kuboko. (Mat. 24:45) Kadi umpika wabwejeje’ko amba Bulopwe bwa Leza bwashilwile kuludika mu 1914, i enka mu uno mwaka ‘mwalongekele divita momwa mūlu,’ ne kadi Satana ne bandemona bandi baelelwe pano pa ntanda.—Kus. 12:​7-9.

Bamo bamwene amba uno mwivwanino mupya i mukomo kwitabija. Pa kuyuka’mba kubwanya kwikala bantu ba uno mwivwanino, kino kishinte kyanenene amba: “Shi kudi batangi ba Kiteba kya Mulami kebetabijepo uno mwanda, twibalomba batūkije mutyima ne kwilaija Mfumwetu koku bamwingidila nyeke na kikōkeji.”

Tutu Tom Eyre, kalala-ntanda (witwa dyalelo bu pania) wa mu Beletanye, ulombola mweivwanine Befundi ba Bible bavule, amba: “Banabetu bakunkilwe mutyima na ino nshintulwilo ya Kusokwelwa 12. Potwayukile amba Bulopwe ke bushimikwe momwa mūlu, twaikele na kipyupyu kya kusapwila bantu bakwabo myanda miyampe. Uno mwivwanino wavudijije’ko bupyasakane bwetu mu mwingilo ne kwitukwasha tumone muswelo utwala Yehova bantu bandi ku bintu bikatampe.”

KWIKALA BATUMONI BA YEHOVA

Dyalelo, Batumoni ba Yehova i bevwanije biyampe binenwa bidi mu Isaya 43:10 binena’mba: “‘Banwe mwi bami batumoni,’ i Yehova unena, ‘Bine, mwingidi wami onatonga.’” Inoko, kumeso kwa 1925, kino kisonekwa kekyadipo kitelwa bininge mu mabuku etu. Ino kino kyashintyile. Mu 1925, Kiteba kya Mulami kyesambīle pa uno mwanda udi mu Isaya 43:10 ne 12 mu bishinte 11!

Ku mfulo kwa Kweji 8, 1925, Befundi ba Bible balongele kitango mu Indianapolis, mu Indiana. Mu musapu utundaila bāya wadi pa mpangiko ya kitango, Tutu Joseph Rutherford wanenene’mo amba: “Tubaiya ku kino kitango . . . mwanda wa kukomejibwa na Mfumwetu amba kitatyi kyotukajokela mu mwingilo wa busapudi twikadile’ko na bukomo bwa kwingila bu batumoni bandi.” Mu bula bwa mafuku mwānda a kino kitango, bantu bonso batenwe’ko bakankamikilwe kupāna bukamoni mu mikenga yo-yonso.

Mu Dya Mponso, mafuku 29 Kweji 8, Tutu Rutherford wanenene mwisambo unena’mba, “Mubaitwe Kulonga’po Kintu.” Mu uno wandi mwisambo, wakomeneje’mo mvubu idi mu kupāna bukamoni, amba: “Yehova unena bantu bandi amba . . . : ‘Mwi bami batumoni . . . Ami ne Leza.’ Ebiya webasoñanya na kininga’mba: ‘Shimikilai bantu kiyukeno.’ I kutupu bantu bakwabo pano pa ntanda babwanya kushimikila bantu kiyukeno nansha lubumbu, poso’nka [bantu bandi], bene badi na mushipiditu wa Mfumwabo, kadi i batumoni bandi.”—Isa. 43:12; 62:10.

Kupwa kwa mwisambo wa Tutu Rutherford, bevwaniki bakwete lukwembo mwa kimo lunena’mba, “Musapu wa Lukulupilo,” lwine lwalombwele amba Bulopwe bwa Leza lo lukulupilo lwa bine lwa kwitupa “madyese a kwikala na ndoe, ntundubuko, bukomo bwa ngitu, būmi, bwanapabo, ne nsangaji ya nyeke.” Luno lukwembo lwaalamwinwe mwenda mafuku mu ndimi mivule ne kutampwa’lo pa matrakte. Kadi kwaabilwe kintu kya makopi midiyo 40.

Befundi ba Bible balongele myaka mivule pa kusela dijina dya bu Batumoni ba Yehova. Inoko bashilwile kwivwanija senene kiselwa kidi na yewa yense witwa bu kamoni.

KUJOKELA BOBA BASANGELA MUSAPU

Kibalwa kya Befundi ba Bible po kyadi kyenda kivudila’ko pano pa ntanda, bakankamikilwe kujokela boba baitabije myanda miyampe. Pa kupwa kampanye ka kwabanya trakte inena’mba Musapu wa Lukulupilo, kabuku ketwa bu Bulletina kasoñenye amba: “Kwatai’ko mpangiko ya kujokela ku mobo kekwashilwepo matrakte, ne ku mobo omwashile’ko kopi unena’mba, Musapu wa Lukulupilo.”

Mu Bulletin ya Kweji 1, 1925 mwadi ne lapolo ya Mwifundi umo wa Bible wa mu Plano, mu Texas, inena’mba: “Twatulumwinwe na mulangwe wa amba mwaba musapulwe’mo misunsa mivule ulupulanga divule bipa biyampe kupita’ko myaba mipya. Kibundi kityetye kya mu wetu mwaba kyasapwilwe’mo misunsa itano mu myaka dikumi ipityile’i. . . . Panopano, Kaka Hendrix ne mama wami bakajokēle’mo ne kupāna mabuku mavule kutabuka.”

Kadi mu Panama, kalala-ntanda umo wanenene amba: “Bantu bavule bampangile ku abo mobo balombwele kushinta mulangilo wabo kitatyi kyonebajokele musunsa wa bubidi nansha wa busatu. Mu uno mwaka, ne mute mutyima bininge ku kujokela boba bonasapwidile mafuku kunyuma; kadi myanda yonemwenine ku bantu bamo i isangaja bininge.”

KUTA MUTYIMA KU BĪYA KUMESO

Mu mukanda wa pa mwaka watumine Tutu Rutherford ku bakalala-ntanda bonso, walombwele’mo mwingilo waingilwe mu bula bwa mwaka ne kulombola mwingilo wibatengēle kumeso. Wanenene amba: “Mu bula bwa mwaka upityile’u, mwaikele na dyese dya kusenga bantu bavule badi na bulanda. Uno mwingilo wemuletēle nsangaji mu mityima . . . Ino mu mwaka wiya’ko, mukekala na mikenga mivule ya kwikala batumoni ba Leza ne ba Bulopwe bwandi ne kukwatakanya misoñanya yandi yatūdile pa bantu. . . . Kadi batwe bonso pamo tukatundula mawi etu ne kutendela Leza wetu ne Mulopwe wetu.”

Dya ku mfulo kwa 1925, batutu bakwete’ko mpangiko ya kubaija Betele ya Brooklyn. Mu 1926 mo mwadi mwa kushilula lūbako lukatampe lwadi kelwalongekele kashā mu bulongolodi.