BIPANGUJO BYA BANKASAMPE
I Kika Kyonkikadilepo na Balunda?
Udi na telefone yobe, utala mafoto a fetyi yalongelwe panopano. Balunda nobe aba’po, bine, badya belemena. Ino kudi kyabulwa’po.
En-en, muntu umo kadi’po—ke abe kadi!
Ubeipangula’mba, ‘Kyonkityilwe’po i kika?’ Na pano, mutyima ubakufita. Ubemone bu kisumbule! Wita’mba kudipo na mulunda ukutele mutyima. Kolanga amba udi bunka ne kwiipangula’mba, ‘I kika kyonkikadilepo na mulunda?’
Bipangujo bitala kwimona amba udi bunka
I Bine’ni, I Bubela
Shi udi na balunda bavule, kukemonepo amba udi bunka.
Shi utwelanga pa Entelenete, kukemonepo amba udi bunka.
Shi utumuna misapu mingi ku telefone, kukemonepo amba udi bunka.
Shi ulongela bakwenu bintu biyampe, kukemonepo amba udi bunka.
Malondololo a bipangujo byonso biná i amba i bubela.
Mwanda waka i bubela?
Myanda itala bulunda ne kwikala bunka
Kwikala na balunda bavule ke akopo kulengeja uleke kwimona amba udi bunka.
“Ntele balunda nami mutyima, ino pavule mona’mba abo kebantelepo mutyima. Kyaba kimo wimona amba udi bunka abe papo na balunda mulwi bamweka bu kebakuswelepo kadi kebakutelepo mutyima.”—Anne.
Kwilunga na balunda pa Entelenete ke akopo kulengeja uleke kwimona amba udi bunka.
“Bavule bongwijanga balunda ba majina bitupu. Ino nansha ungwije’bo kekudipo kikakulengeja wimone bu bakuswele. Shi bine kudipo opwene nandi bulunda butyite, nabya balunda ba pa Entelenete i ba majina bitupu.”—Elaine.
Kwitumina misapu mingi ke akopo kulengeja uleke kwimona amba udi bunka.
“Kyaba kimo shi wimona amba udi bunka, tompa kutala shi kudi mulunda ukutumine musapu ku telefone. Ino kitatyi kyowimona amba udi bunka ne kwela diso ku telefone kutupu ukutumine musapu, papo po pene pokemona amba udi bunka!”—Serena.
Kulongela bakwenu bintu biyampe ke akopo kulengeja uleke kwimona amba udi bunka.
“Nkendi kala mutompe kukwasha balunda, ino ku mfulo abo ne kunkwasha mpika. Nkialakanyangapo pa biyampe byonongele, ino nealakanya mwanda abo kebanongelepo bintu na kanye monebalongela’byo.”—Richard.
Mwanda mukatampe: Kwimona amba udi bunka i malango. “I mwiivwanina muntu mwine, ke myandapo imutana, aa,” mo munenena nsongwakaji Jeanette.
Lelo ukalonga namani shi wimona amba kudipo na balunda ne udi bunka?
Mwa kunekenenya bulwi
“Kwimona amba udi bunka kutambanga ku kuzumbija mutyima. I bikomo kupwana ne kwikala na balunda shi abe mwine wimona bu kufwaninwepo kutebwa mutyima na bakwenu.”—Jeanette.
Bible unena amba: “Sanswa mukwenu mowisanshilwe abe mwine.” (Bene Ngalatea 5:14) Pa kupwana senene na bakwetu, tunenwe kwikulupila, kwisanswa mu ludingo kampanda—eyo, pampikwa’ko kwimona bu muntu mwinemwine.—Bene Ngalatea 6:3, 4.
“Kwimona amba udi bunka i pamo bwa abe udi mu bitoto. Poenda utakamina’mo, po pene ke bikoma kwabuka’mo. Shi ino milangwe ya kwityepelwa ibakutādila, lubilo lonka balunda bakapela kwikala nobe.”—Erin.
Bible unena amba: “Buswe . . . kebukimbangapo tumweno twa abo bwine.” (1 Bene Kodinda 13:4, 5) Na bubine shi twita bininge mutyima, tukatunya kukwatyilwa bantu lusa, penepa ke bikoma kupwana nabo. (2 Bene Kodinda 12:15) Mwanda i uno: Shi kupwana kobe na bantu kwimanine pa bilonga bakwenu, nabya ukatunya kusamba bulunda! Nanshi kunena amba “I kutupu ungitanga” ne amba “Kekudipo kemungite kuntu kampanda” kudi pamo bwa kutūla nsangaji yobe mu makasa a bakwenu. Kumwenepo amba i kwibapa lupusa bipitepite?
“Bantu bemona’mba badi bunka basakanga bakwabo bebate mutyima, kadi bafikanga ne pa kukomenwa kujingulula i ani bine wibata mutyima. Kyabo’tu i kutebwa mutyima. Ino kudi bantu bamweka bu bakutele mutyima ino abo nanshi bakimba ku kwingidija. Ku mfulo ukemona bya bine amba udi bunka.”—Brianne.
Bible unena amba: “Yewa unanga na ba tunangu ukekala wa tunangu, ino yewa upwene na bivila ukamona malwa.” (Nkindi 13:20) Muntu wa nzala udyanga byo-byonso. Mo monka, ba nzala ya balunda nabo bakimbanga bulunda ko-konso, enka ne kubi kwine. Mu uno muswelo abapone mu makasa a bipolapola, abo papo balanga amba buno bulunda i buyampe nanshi bubebatwala ku musala.
Mvuyo: Kyaba kimo muntu ense wimonanga amba udi bunka; ino ke bilondela mungya muntu ne muntu. Kwimona amba udi bunka shako ke kuyampepo, ino ke kyenipo—i mwiivwanino’tu. Divule mwiivwanino utambanga ku milangwe yetu, kadi netu tukokeja kujadika milangwe yetu.
Nanshi ikala na milangwe mijalale pa byosaka bakwenu bakulongele. Jeanette otwatelanga unena amba: “Ke ensepo ukekala mulunda nobe wa binebine nyeke, inoko ukasokola bantu bakutele mutyima. Kutebwa mutyima kyo kintu kinekine. Ko ako kukwasha muntu aleke kwimona amba udi bunka.”
Usaka bukwashi bukwabo? Tanga “Komena Moyo wa Kusamba Bulunda.” Kadi tentula PDF “Comment faire face au sentiment de solitude.”