Ikala Mukankamane Pamo bwa Zadoki

1-2. Le Zadoki wādi ani? (1 Bilongwa bya Mafuku 12:​22, 26-28)

TOMPA kufwatakanya uno mwanda. Kibumbo kya bana-balume 340000 ne kupita kibebungila pamo mwanda wa kubikika Davida pa Isalela yense. Mu bula bwa mafuku asatu, bana-balume bashikete mu ngulu ya mabwe kubwipi na Hebelona basepa, besamba, ne kwimba na nsangaji ñimbo ya kutendela Yehova. (1 Bi. 12:39) Mu kino kibumbo mwādi nsongwalume umo witwa bu Zadoki. Kadi bavule kebādipo babwanya kujingulula’mba udi mu bukata mwabo. Inoko Yehova wāmumwene kadi wāsakile netu tuyuke amba Zadoki wādi’mo. (Tanga 1 Bilongwa bya Mafuku 12:22, 26-28.) Le Zadoki wādi ani?

² Zadoki wādi kitobo wāingile pamo na Kitobo Mukatampe Abiatala. Kadi Zadoki wādi mumoni wādi ubwanya kujingulula kiswa-mutyima kya Leza, kadi wādi na tunangu twa kutendelwa. (2 Sa. 15:27) Bantu bādi bakalomba bukwashi kudi Zadoki pobādi basakilwa madingi a tunangu. Kadi wādi mwana-mulume mukankamane. Ino ngikadila ya mu bumuntu bwandi yo yotusa kwisambila’po mu kino kishinte.

3. (a) Mwanda waka batōtyi ba Yehova banenwe kwikala bakankamane? (b) Le i bika byoketwisambila’po pano?

³ Satana utambanga bininge bulwi bantu ba Leza mu ano mafuku a mfulo. (1 Pe. 5:8) Tunenwe kwikala bakankamane potwilaije Yehova atalule’ko Satana ne kufudija ino ngikadilo mibi ya bintu. (Ñim. 31:24) Shi kepano twisambilei’ko pa miswelo isatu yotubwanya kwiula’mo bukankamane bwa Zadoki.

KWATAKANYA BULOPWE BWA LEZA

4. Mwanda waka bantu ba Yehova basakilwa bukankamane pa kukwatakanya Bulopwe bwa Leza? (Tala ne kifwatulo.)

⁴ Batwe bantu ba Yehova tukwatakanyanga Bulopwe bwa Leza na mutyima wetu onso, inoko divule tusakilwanga bukankamane pa kwibukwatakanya. (Mat. 6:33) Kimfwa, mu ino ntanda mibi tusakilwa bukankamane pa kwiendeja mungya misoñanya ya Yehova ne kusapula myanda miyampe ya Bulopwe. (1 Ts. 2:2) Kadi bilombanga divule bukankamane pa kuleka kwikuja mu myanda ya politike mu ino ntanda muvudile bininge kwilalulula. (Yoa. 18:36) Bantu bavule ba Yehova i bajimije misokwe, basusulwe ku ngitu, nansha kukutwa pa mwanda wa kupela kwikuja mu myanda ya politike nansha kukalwa mavita.

5. Mwanda waka Zadoki wāsakīlwe bukankamane pa kukwatakanya Davida?

⁵ Zadoki kāendelepo ku Hebelona mwanda’tu wa kukasoba masobo a bulopwe bwa Davida. Ino wāendele’ko mwilumbile byabulwi kadi mwiteakanye mwanda wa kulwa. (1 Bi. 12:38) Wāitabije na mutyima tō kwenda na Davida ku divita ne kulwila bene Isalela ku balwana nabo. Padi Zadoki kādipo sola wa bwino, inoko wādi mukankamane.

6. Le Davida wāshidile namani Zadoki kimfwa kiyampe kya bukankamane? (Ñimbo ya Mitōto 138:3)

⁶ Le i kudi ani kwēfundīle kitobo Zadoki kwikala na bukankamane? Wādi mujokolokwe na bana-balume bakomo kadi bakankamane. Na bubine, wēfundīle bivule ku kimfwa kyabo. Kimfwa, bukankamane bwa Davida bwa ‘kuludika Isalela mu malwi andi’ bwātonwene Isalela yense amukwatakanye na mutyima onso. (1 Bi. 11:1, 2) Davida wādi nyeke ukulupile mu bukwashi bwa Yehova pa kulwa na balwana nandi. (Ñim. 28:7; tanga Ñimbo ya Mitōto 138:3.) Kadi Zadoki wāboīle ñeni ku bana-balume bakankamane pamo bwa Yehoyada ne wandi mwana mudyavita Benaya, ne ku bamfumu bakwabo 22 ba bisaka bādi ku mutamba wa Davida. (1 Bi. 11:22-25; 12:26-28) Bano bana-balume bonso bāsumininwe kukwatakanya bulopwe bwa Davida ne kumukinga.

7. (a) Le i bika byotubwanya kwifunda ku bimfwa bya mu ano etu mafuku bya bukankamane? (b) Le i ñeni’ka yowaboila ku kimfwa kya tutu Nsilu kisekunwinwe mu video?

⁷ Tumonanga bukomo ne bukankamane kitatyi kyotubandaula bimfwa bya boba bākwatakenye bubikadi bwa Yehova na bukankamane. Mulopwe wetu Yesu Kidishitu, wāpelele na bukankamane kwikuja mu myanda ya politike ya mu ntanda ya Satana kitatyi kyaādi pano pa ntanda. (Mat. 4:8-11; Yoa. 6:14, 15) Wāikele mukomo na kukulupila nyeke mudi Yehova. Kadi tudi na bimfwa bivule bya mu ano etu mafuku bya bankasampe bapelele kwikuja mu myanda ya politike, nansha kupela kulonga bintu kampanda pa mwanda wa mutyima wabo wa mundamunda. Le wabulwa’po kutala nsekununi ya bamo pa jw.org?a

KWASHA BANABENU

8. Le i kitatyi’ka kibwanya kusakilwa bakulumpe bukankamane pa kukwasha batutu ne bakaka mu miswelo mipotoloke?

⁸ Bantu ba Yehova basenswe kwikwasha abo bene na bene. (2 Ko. 8:4) Inoko, kitatyi kimo bilombanga bukankamane pa kulonga namino. Kimfwa shi kubaikala divita, bakulumpe bajingululanga’mba batutu ne bakaka basakilwa kukankamikwa, kukwatakanibwa, ne kuyuka padi shi badi na mabuku ne na byobasakilwa ku ngitu. Pa mwanda wa buswe bobasenswe batutu ne bakaka, bakulumpe batūlanga būmi bwabo mu kyaka mwanda wa kupa banababo byobasakilwa. (Yoa. 15:12, 13) Mu uno muswelo, beulanga kimfwa kya Zadoki kya bukankamane.

9. Le kukwatañana na myanda idi mu 2 Samwele 15:​27-29, Davida wānenene Zadoki alonge bika? (Tala ne kifwatulo.)

⁹ Būmi bwa Davida bwāikele mu kyaka. Wandi mwana Abisalome wāsumininwe kumusela bulopwe ku bukomo. (2 Sa. 15:12, 13) Davida wādi unenwe kutamba mu Yelusalema kiponka na ponka! Wānena bengidi bandi amba: “Imanai tunyemei, mwanda i kutupu usa kupanda kudi Abisalome!” (2 Sa. 15:14) Bengidi bandi pobādi kebatambe, Davida wāmona’mba kunenwe kushala muntu umo mwanda wa kumuyukija mpango ya Abisalome. O mwanda wātumine Zadoki ne babitobo bakwabo mwanda wa kumuyukija myanda. (Tanga 2 Samwele 15:27-29.) Bādi banenwe kwikala badyumuke bininge. Mwingilo obāpele bano babitobo kudi Davida wādi wa kyaka, kadi mwine wādi ubwanya enka ne kwibepaija. Tompa kufwatakanya Abisalome muntu wa kwisakila, wa kinongo, kadi ndalandala byaādi ubwanya kulonga Zadoki pamo ne babitobo bakwabo shi wājingulwile’mba bādi balondelela byonso byalonga mwanda wa kukinga Davida!

10. Le Zadoki ne babitobo bakwabo bākingile namani Davida?

¹⁰ Davida wānenene Zadoki ne mulunda nandi mukwabo wa lulamato Hushai, bamukwashe afikidije mpango yaākwete’ko. (2 Sa. 15:32-37) Mungya ino mpango, Hushai wādi wa kwilombola’mba ukwatakenye Abisalome ne kuleta madingi a mwa kutambila Davida bulwi, mene ādi a kushila Davida kitatyi kya kwiteakanya ku bulwi. Kupwa, Hushai wāsapwila Zadoki ne Abiatala mpango yobakwete. (2 Sa. 17:8-16) Ebiya bano bana-balume babidi bātuma musapu kudi Davida. (2 Sa. 17:17) Na bukwashi bwa Yehova, Zadoki ne babitobo bakwabo bāingile mwingilo wa mvubu mwanda wa kukinga Davida.—2 Sa. 17:21, 22.

11. Le i muswelo’ka otubwanya kwiula bukankamane bwa Zadoki kitatyi kyotukwasha banabetu?

¹¹ Le i muswelo’ka otubwanya kulombola bukankamane na bwa Zadoki shi abetunena kukwasha banabetu mu kitatyi kya kyaka? (1) Londa bulombodi. Mu bitatyi pamo bwa bino, i kya mvubu kushala nyeke mu bumo. Londa bulombodi buletwa na musambo wa kwenu. (Bah. 13:17) Bakulumpe bafwaninwe kubandaula kyaba ne kyaba bulombodi bwa kwabo bwa mwa kwiteakenya ku bimpengele, ne kulonda bulombodi buletwa na bulongolodi pa byotufwaninwe kulonga mu kitatyi kya kimpengele. (1 Ko. 14:​33, 40) (2) Ikala mukankamane inoko mudyumuke. (Nki. 22:3) Languluka kumeso kwa kulonga kintu. Koketūla mu kyaka kya bituputupu. (3) Kulupila mudi Yehova. Vuluka’mba Yehova utele mutyima bininge pa bobe būmi ne pa bwa batutu ne bakaka. Ubwanya kukukwatakanya mwanda wa ukwashe banabenu pampikwa kwitūla mu kyaka.

12-13. Le i ñeni’ka yowaboila ku byemwenine ba Viktor ne Vitalii? (Tala ne kifwatulo.)

¹² Tubandaulei’ko kimfwa kya ba Viktor ne Vitalii, batutu batame ku mushipiditu baingile mwanda wa kukatūdila banababo mu lwitabijo byakudya ne mema mu Ikrene. Viktor unena’mba, “Twakimbile byakudya konsokonso. Divule mata adi avuma kubwipi netu. Tutu umo watūdile kyabuntu kya byakudya byaadi ubīkile. Kino kyabuntu kyakweshe basapudi bavule bekale na byakudya byobadi basakilwa pa kwikala bōmi mu kitatyi kampanda. Potwadi tomeka byakudya mu motoka, bombe waponena mu kintu kya mametele 20 na potwadi. Mu bula bwa difuku dyonso, nadi nomba Yehova ampe bukomo bonsakilwa pa kukwasha banabetu.”

¹³ Vitalii unena’mba, “Byadi bilomba bukankamane bukatampe. Lwendo lwami lubajinji lwanselele mansá 12. Nadi nomba Yehova mwishinda monso.” Vitalii wadi mukankamane inoko kadi mudyumuke. Ubweja’ko amba: “Nalombele Yehova ankwashe ngikale na tunangu ne butūkanye. Napityile enka mu mashinda adi etabijibwe na ba lupusa. Lwitabijo lwami lwaningile’ko pa kumona mwadi mwingidila batutu ne bakaka kya pamo. Badi batalula bijika mwishinda, bakongakanya ne kukandija bintu bya bukwashi mu motoka, ne kwitupa byakudya ne bifuko mwa kukōkolokwa konso kotwadi tupita.”

LAMATA NYEKE YEHOVA

14. Le i muswelo’ka otubwanya kwiivwana shi muntu otusenswe wapaluka kudi Yehova?

¹⁴ Kumona muntu wa mu kisaka nansha mulunda netu upaluka kudi Yehova, kubadilwa mu makambakano makatampe abwanya kwitutyumuna mutyima. (Ñim. 78:40; Nki. 24:10) Shi usenswe bininge muntu, po pene bikomanga bininge kūminina uno mwanda. Shi kodi mutanwe na uno mwanda usansa, kimfwa kya Zadoki kibwanya kukukomeja.

15. Mwanda waka Zadoki wāsakīlwe bukankamane pa kulamata nyeke Yehova? (1 Balopwe 1:​5-8)

¹⁵ Zadoki wālamete nyeke Yehova kitatyi kyātongele mulunda nandi wa pa mutyima Abiatala kubulwa lulamato. Kino kyālongekele ku mfulo kwa buludiki bwa Davida. Davida paādi ulēle mu butanda bwa lufu, wandi mwana Adoniya wāsakile kusela lupona lwālaile Yehova amba ukapa’lo Solomone. (1 Bi. 22:9, 10) Abiatala wātonga kukwatakanya Adoniya. (Tanga 1 Balopwe 1:5-8.) Abiatala byaālongele namino, wābudilwe lulamato kudi Davida ne kudi Yehova mwine! Fwatakanya’po mwāivwanine Zadoki bulanda ne kutyumukwa mutyima. Aye pamo ne Abiatala bāingidile pamo kintu kya myaka 40 bu babitobo. (2 Sa. 8:17) Bāselele “Sanduku wa Leza wa bine” kya pamo. (2 Sa. 15:29) Dibajinji, bano bana-balume babidi bākwatakenye bulopwe bwa Davida ne kulonga bintu bivule mu mwingilo wa Yehova.—2 Sa. 19:11-14.

16. Le i bika padi byākweshe Zadoki ashale nyeke wa lulamato?

¹⁶ Zadoki wālamete nyeke Yehova nansha Abiatala byaākwete butyibi bwa kuleka kulamata Yehova. Davida kātatenepo nansha dimo amba Zadoki ukabulwa lulamato kwadi. Nkuku ya Adoniya poyāsokokele, Davida wānenene Zadoki, Natana, ne Benaya bashinge Solomone māni bu mulopwe. (1 Ba. 1:​32-34) Na bubine, kwikala pamo na batōtyi ba Yehova ba lulamato pamo bwa Natana ne bantu bakwabo bākwatakenye Mulopwe Davida, kwākomeje Zadoki ne kumukankamika. (1 Ba. 1:​38, 39) Solomone pa kubikala bu mulopwe “watūla kitobo Zadoki pa kyaba kya Abiatala.”—1 Ba. 2:35.

17. Le i muswelo’ka obwanya kwiula Zadoki shi muntu kampanda osenswe watonge kupaluka kudi Yehova?

¹⁷ Le i muswelo’ka otubwaya kwiula Zadoki? Shi muntu osenswe watonge kupaluka kudi Yehova, lombola Yehova amba wi mutonge kushala wa lulamato kwadi. (Yos. 24:15) Yehova ukakupa bukankamane ne bukomo bosakilwa. Lombela kudi Yehova kadi pwana nyeke na batōtyi bandi ba lulamato. Yehova ukwete na bulēme lulamato lobe, kadi ukakupadila’lo mpalo.—2 Sa. 22:26.

18. Le i ñeni’ka yowaboila ku kimfwa kya ba Marco ne Sidse?

¹⁸ Tubandaulei’ko kimfwa kya Marco ne wandi mukaji Sidse, bene badi na bana bana-bakaji babidi balekele bubine. Marco unena’mba: “Shi ubabutula bana wibasanswa bininge, ulonga byonso byobwanya mwanda wa kwibakinga ku kintu kibi. O mwanda kitatyi kyobatonga kuleka Yehova, bisansa bininge.” Wendeleja’mba: “Inoko Yehova i mwitukwashe tūminine. I mulonge bukomo bwa kwitukwasha ne kulengeja’mba shi ami nazoza wami mukaji waikala mukomo, ino shi aye wa zoza nami naikala mukomo.” Sidse ubweja’ko amba: “Ketwadipo tubwanya kūminina shi Yehova ketupelepo bukomo botwadi tusakilwa. Nadi nekonda na milangwe ya kulanga’mba i kyami kilubo, ebiya nasapwila’mo Yehova monadi neivwanina. Kitatyi kityetye pa kupita’po, kaka umo otwadi ketudi balonge nandi myaka mivule kwimona mpika waiya, wantūla maboko andi pa bipuji wantala ne kunena’mba: ‘Sidse vuluka, ke kyobepo kilubo!’ Na bukwashi bwa Yehova, naendelele kumwingidila na nsangaji.”

19. Le ubasumininwa kulonga bika?

¹⁹ Yehova usakanga batōtyi bandi bonso bekale bakankamane pamo bwa Zadoki. (2 Tm. 1:7) Inoko, kasakengapo tukulupile mu bukomo bwetu. Usakanga tumukulupile. Nanshi shi ubatanwa mu ngikadilo yosakilwa’mo bukankamane, lomba Yehova akukwashe. Kulupila’mba, ukakulengeja wikale mukankamane pamo bwa Zadoki!—1 Pe. 5:10.