KISHINTE KYA KWIFUNDA 25
LWIMBO 7 Yehova, Bukomo Bwetu
Vuluka’mba Yehova I “Leza Mūmi”
“Yehova i mūmi!”—ÑIM. 18:46.
PEMANINE KISHINTE
Tumwenanga bininge mu kuvuluka’mba Leza otutōta i “Leza mūmi.”
1. Le i bika bikwashanga bantu ba Yehova bendelele kumutōta nansha byokudi makambakano?
BIBLE utela kino kyetu kitatyi bu “bitatyi bya makambakano bikomo ne mwa kulongela.” (2 Tm. 3:1) Kutentekela pa makambakano ekonda na bantu bonso mu ino ngikadilo ya bintu, bantu ba Yehova bekondanga na lwana ne na kupangwapangwa. Le i bika bitukwashanga twendelele kutōta Yehova nansha byokudi ano makambakano? Kintu kimo bidi kitukwashanga i kuyuka’mba Yehova “i Leza mūmi.”—Yel. 10:10; 2 Tm. 1:12.
2. Le Yehova i Leza mūmi mu muswelo’ka?
2 Yehova i Muntu udi’ko bine mwine witukwashanga mu makambakano ne kukimba’ko mikenga ya kwitukwatakanya. (2 Bi. 16:9; Ñim. 23:4) Kumumona bu Leza mūmi kubwanya kwitukwasha tulwe na makambakano onso etutana. Tutalei kino mokyākwashishe Mulopwe Davida.
3. Le i bika byādi bikimba kunena Davida paānenene amba “Yehova i mūmi”?
3 Davida wādi uyukile Yehova ne kumukulupila. Pobādi bamupangapanga kudi balwana nandi kubadila’mo ne Mulopwe Solo, Davida wālombele Yehova amukwashe. (Ñim. 18:6) Leza pa kupwa kulondolola milombelo yandi ne kumupandija, Davida wānenene amba: “Yehova i mūmi!” (Ñim. 18:46) Paānenene bino binenwa, kādipo’tu usaka kunena’mba Leza udi’ko. Dibuku dimo dishintulula myanda ya mu Bible dinena’mba, “Davida wālombwele kikulupiji kyandi mudi Yehova amba i Leza mūmi mwine ukwatakanyanga nyeke bantu bandi.” Bine, Davida wāyukile kupityila ku bintu byaēmwenine mu būmi amba Leza i mūmi, ne kino kikulupiji kyāmutonwene engidile bininge Yehova ne kumutendela.—Ñim. 18:28, 29, 49.
4. Lelo tumwenanga namani mu kumona Yehova bu Leza mūmi?
4 Kukulupila’mba Yehova i Leza mūmi kuketukwasha tumwingidile na bupyasakane. Kuketupa bukomo bwa kūminina makambakano ne mutyima wa kwendelela kulonga bivule mu mwingilo wandi. Kadi kuketulengeja tusumininwe kwikala nyeke pabwipi na Yehova.
LEZA MŪMI UKAKUKOMEJA
5. Le i bika bibwanya kwitupa kikulupiji potwikonda na makambakano? (Bene Fidipai 4:13)
5 Tukabwanya kūminina makambakano o-onso, ekale makatampe nansha matyetye, shi tuvuluka’mba Yehova i mūmi kadi udi’ko mwanda wa kwitukwasha. Ke-pantu, Leza wetu i mukomo kupita makambakano onso etutana. I Mwinē Bukomo Bonso, kadi ubwanya kwitupa bukomo bwa kūminina. (Tanga Bene Fidipai 4:13.) Nanshi, tudi na bubinga bonso bwa kulwa na makambakano etutana na kikulupiji. Kwimwena muswelo witukwasha Yehova mu makambakano matyetye kwitupanga kikulupiji kya amba uketukwasha ne mu makambakano makatampe.
6. Le i myanda’ka yātene Davida paādi nkasampe yāningije kikulupiji kyandi mudi Yehova?
6 Tubandaulei’ko myanda ibidi yātene Davida mu būmi mine yāningije kikulupiji kyandi mudi Yehova. Davida paādi nkasampe mukumbi, uluse ne ntambo bāselele mukōko mu luombe lwa shandi. Mu ino mikenga yonso ibidi, Davida wāpangile bano banyema na bukankamane ne kupandija mikōko. Inoko, kālangilepo amba wābwenye kulonga kino na bukomo bwandi. Wāyukile amba i Yehova wāmukweshe. (1 Sa. 17:34-37) Davida kāidilwepo nansha dimo ino myanda. Kulangulukila’po kwāmukweshe akulupile amba Leza mūmi ukamukwasha mu mafuku a kumeso.
7. Le kwikala na milangwe miyampe kwākweshe namani Davida alwe na Ngodiata?
7 Mwenda mafuku, mobimwekela paādi na myaka dikumi ne musubu, Davida wāendele ku nkambi ya basola bene Isalela. Wājingulula’mba basola bādi bakwatwe moyo pa mwanda wa kampangala mwine Fidishitia wa dijina dya bu Ngodiata wāile “[kukolomona] mulongo wa bulwi wa Isalela.” (1 Sa. 17:10, 11) Basola bākwetwe moyo mwanda bātele mutyima padi uno kampangala ne ku binenwa bya kwibakolomona byōbaivwene ku divita. (1 Sa. 17:24, 25) Inoko, Davida wāmwene uno mwanda mu muswelo mukwabo. Wāmwene amba Ngodiata kādipo’tu utuka’nka mulongo wa bulwi wa Isalela, ino i “mulongo wa bulwi wa Leza mūmi.” (1 Sa. 17:26) Davida wālangulukīle padi Yehova. Wākulupile amba Leza wāmukweshe paādi mukumbi, ukamukwasha ne pano pene. Byaākulupile mu bukwashi bwa Yehova, wābwenye kulwa na Ngodiata ne kumunekenya wa munekenya!—1 Sa. 17:45-51.
8. Le i bika bikaningija kikulupiji kyetu mudi Yehova potudi mu makambakano? (Tala ne kifwatulo.)
8 Netu tubwanya kukomena makambakano shi tuvuluke amba Leza mūmi udi’ko mwanda wa kwitukwasha. (Ñim. 118:6) Tubwanya kuningija kikulupiji kyetu na kubandaula bintu byakadi mulonge. Tanga nsekununi ya mu Bible ikuvuluja muswelo wāpandije Yehova batōtyi bandi. (Isa. 37:17, 33-37) Kadi, tanga malapolo pa site yetu ya jw.org alombola muswelo ukwatakanyanga Yehova batutu ne bakaka mu kino kyetu kitatyi. Ne kadi, vuluka kitatyi kyakukweshe Yehova mu bobe būmi. Shi kumwenepo muswelo wa pa bula wakukwatakenye Yehova pamo bwa kulwa na uluse ne ntambo, kokazumbija mutyima. Mwanda waka? I mwanda Yehova ke mukulongele bintu bivule mu bobe būmi! Yehova wakukokele wikale mulunda nandi. (Yoa. 6:44) Enka ne pesambwa pano, shi udi mu bubine i aye ukukwashanga. Le wabulwapo kumulomba akukwashe uvuluke bitatyi byaalondolwele milombelo yobe, byaakukweshe enka pa kitatyi kine kyowadi usakilwa bukwashi, ne kukukwatakanya mu bitatyi bya makambakano? Kulangulukila pa bino bintu kukaningija kikulupiji kyobe kya amba Yehova ukendelela kukukwasha.
Muswelo otūminina matompo udi na lupusa pa mwiivwaninanga Yehova (Tala musango 8-9)
9. Le i muswelo’ka otubwanya kumona makambakano etu? (Nkindi 27:11)
9 Kumona Yehova bu Muntu mūmi kuketukwasha tumone makambakano etu mu muswelo mwendele’mo. Muswelo’ka? Tukashilula kumona makambakano etu bu kipindi kibadilwa mu mwanda mukatampe utala Yehova ne Satana. Dyabola unenanga’mba shi tubatanwa na makambakano makomo, tukaleka’byo kwingidila Yehova. (Yoba 1:10, 11; tanga Nkindi 27:11.) Inoko kitatyi kyotūminina makambakano, tulombolanga’mba tusenswe Yehova ne kumwekeja’mba Dyabola i mbepai. Lelo wikondanga na kulwibwa na ba lupusa, na makambakano a misokwe, na kufutululwa mu busapudi, nansha na makambakano makwabo? Shi i amo, vuluka’mba makambakano obe akupanga mukenga wa kusangaja mutyima wa Yehova. Kadi vuluka’mba, kakakulekapo utompibwe kupita pa byobwanya kutyumwina mu manwi. (1 Ko. 10:13) Ukakupa bukomo bwa kūminina.
LEZA MŪMI UKAKUPALA MPALO
10. Le Leza mūmi ukalongela bika boba bamutōta?
10 Yehova i mwine upalanga mpalo boba bamutōta. (Bah. 11:6) Witupanga ndoe ne kuloelelwa tamba’nka pano kadi uketupa būmi bwa nyeke mu mafuku a kumeso. Tubwanya kutūla kikulupiji kyetu mwadi amba usakanga kadi udi na bukomo bwa kwitupala mpalo. Kadi kino kikulupiji kitukwashanga tuvudilwe nyeke bya kulonga mu mwingilo wandi, monka mwālongele’byo bengidi ba Leza ba kikōkeji ba pa kala. Kino kyo kyālongele ne Temote mu myaka katwa kabajinji.—Bah. 6:10-12.
11. Le i kika kyātonwene Temote engile bininge mu kipwilo? (1 Temote 4:10)
11 Tanga 1 Temote 4:10. Temote wākulupile mudi Leza mūmi. Kino kyo kyāmulengeje engidile bininge Yehova ne bakwabo. Muswelo’ka? Mutumibwa Polo wāmunenene elumbulule mu mwanda utala kwikala mutangi ne muneni wa mu bantu bavule. Kadi Temote wādi unenwe ne kushiya kimfwa kiyampe mu lwitabijo, ku bankasampe ne batame. Ne kadi wāpelwe mingilo mikomo, mwine mwādi mubadilwa kuleta madingi masumininwe ino kadi a buswe ku boba bādi basakilwa’o. (1 Tm. 4:11-16; 2 Tm. 4:1-5) Temote wādi ukulupile amba Yehova ukamupala mpalo, nansha shi mu kine kitatyi’kya bamo kebādipo bamwene mingilo yaādi wingila ne kumufwija’ko.—Loma. 2:6, 7.
12. Le i kika kibwanya kutonona bakulumpe balonge nyeke bivule mu kipwilo? (Tala ne kifwatulo.)
12 Ne bakulumpe dyalelo babwanya kukulupila’mba Yehova umwene mwingilo wabo mulumbuluke kadi wiukwete na bulēme. Kutentekela pa kukumba, kufundija, ne kusapula, bakulumpe bavule bakwatakanyanga mingilo ya lūbako ne ya kuleta bukwashi mu bitatyi bya bimpengele. Bakwabo bengilanga mu Bisumpi bya Kupempula Babela nansha mu Makomite Atala Myanda ya Lupitalo. Bakulumpe bepāna mu ino mingilo, bamonanga kipwilo bu mpangiko ya Yehova, ke bu bulongolodipo kampanda bwa bantu. Kino kibalengejanga bengile mingilo yabo na muya wabo onso, ne kukulupila bya binebine amba Leza ukebapala mpalo pa byobalonga.—Kol. 3:23, 24.
Leza mūmi ukakupala mpalo pa mingilo mikomo yoingila mu kipwilo (Tala musango 12-13)
13. Le Yehova wiivwananga namani pa bukomo botulonga bwa kumwingidila?
13 Ke bonsopo babwanya kwikala bakulumpe. Inoko batwe bonso tudi na kintu kyotubwanya kupa Yehova. Leza wetu usangalanga paetumona tulonga bukomo bwetu bonso mwanda wa kumwingidila. Umonanga byabuntu byotutūla mwanda wa kukwatakanya mwingilo wa ntanda yonso, nansha shi i bityetye. Umonanga potulonga bukomo bwa kukomena bumvu ne kwela kuboko mūlu mwanda wa kulondololab ku kupwila, kadi usangalanga potusūla bilubo bya banabetu ne kwibalekela. Nansha shi umona’mba kubwanyapo kulonga bivule mu mwingilo wa Yehova na mowadi usakila, kulupila’mba aye ukwete na bulēme byolonga. Ukusenswe pangala pa byolonga kadi ukakupala mpalo.—Luka 21:1-4.
IKALA NYEKE PABWIPI NA LEZA MŪMI
14. Le kwikala nyeke mu kipwano kikomo na Yehova kuketukwasha namani twikale ba kikōkeji? (Tala ne kifwatulo.)
14 Shi tumona Yehova bu muntu udi’ko bine, biketupēlela kushala nyeke ba kikōkeji kwadi. Kino kyāmwekele ne kudi Yosefa. Wāpelele na kusumininwa kulonga busekese. Wādi umona Leza bu muntu udi’ko bine kadi kādipo usaka kumufītyija mutyima. (Ngo. 39:9) Pa kusaka’mba Yehova ekale bu muntu udi’ko bine kotudi, tunenwe kwitūdila’ko kitatyi kya kulombela ne kwifunda Kinenwa kyandi. Nabya kipwano kyotupwene nandi kikaningila’ko. Shi tubaikala mu kipwano kikomo na Yehova pamo bwa Yosefa, ketukasakepo kulonga kintu kimufītyija mutyima.—Yak. 4:8.
Kuningija kipwano kyobe na Leza mūmi kukakukwasha ushale nyeke wa kikōkeji (Tala musango 14-15)
15. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku byātene bene Isalela mu ntanda mutuputupu? (Bahebelu 3:12)
15 Boba belwa’ko amba Yehova i Leza mūmi, i kipēla kobadi kubulwa lulamato kwadi. Tubandaulei’ko byāfikile bene Isalela pobādi mu ntanda mutuputupu. Bādi bayukile amba Yehova udi’ko, ino bashilula kutatana’mba kakebakwatakanyapo. Bāipangwile’nka ne kwipangula’mba: “Le Yehova udi mu bukata mwetu’ni kadi’mopo?” (Div. 17:2, 7) Byafula kwepi? Batombokela Leza. Na bubine ketusakengapo kwiula kimfwa kyabo kibi kya kubulwa kikōkeji.—Tanga Bahebelu 3:12.
16. Le i bika bibwanya kutūla lwitabijo lwetu pa ditompo?
16 Ntanda ilengejanga bikale bikomo kushala ba kikōkeji kudi Yehova. Bavule bapelanga mulangwe wa amba Leza udi’ko. Kadi divule boba bapela bijila bya Leza bamwekanga bu badi na būmi buyampe. Kino kibwanya kutūla lwitabijo lwetu pa ditompo. Nansha byoketubwanyapo kutuna kwikala’ko kwa Leza, ino tubwanya kushilula kwiipangula shi bine uketukwasha. Mulembi wa Lwimbo lwa Mitōto lwa 73 wēivwene namino kitatyi kimo. Wāmwene bantu kebādipo bakōkela bijila bya Leza bekele na nsagaji mu būmi. Kino kyāmulengeje anze kwiipangula shi kwingidila Leza i kwa kamweno.—Ñim. 73:11-13.
17. Le i bika biketukwasha twikale nyeke pabwipi na Yehova?
17 Le i kika kyākweshe uno kaimba wa mitōto alemunune mumweno wandi? Wālangulukīle pa byobya bikafikila boba baleka kwingidila Yehova. (Ñim. 73:18, 19, 27) Kadi wālangulukīle ne pa byabuyabuya bidi mu kwingidila Leza. (Ñim. 73:24) Netu tubwanya kulangulukila pa bintu biyampe bitulongēle Yehova. Kadi tutompei kufwatakanya mwadi mwa kwikadila būmi bwetu shi ketwadipo twingidila Yehova. Kulonga namino kuketukwasha tushale nyeke ba kikōkeji ne kunena pamo bwa kaimba wa mitōto amba: “Amiwa, kufwena kudi Leza i kuyampe kondi.”—Ñim. 73:28.
18. Mwanda waka tukalwa na makambakano a kumeso na kikulupiji?
18 Tubwanya kukomena makambakano onso otutanwa nao mu ano mafuku a mfulo mwanda “[twingidilanga] Leza mūmi kadi wa bine bu bapika.” (1 Ts. 1:9) Leza wetu i Muntu udi’ko bine kadi witutele mutyima, mwine uketukwasha nyeke. Wēlombwele amba wākwatakenye bengidi bandi ba pa kala kadi witukwatakanyanga ne dyalelo. Panopano ponka, tusa kutanwa na kyamalwa kikatampe pano pa ntanda. Inoko ketukalupo nakyo bunka. (Isa. 41:10) Nanshi batwe bonso “[twikalei] na bukankamane bukatampe ne kunena’mba: ‘Yehova i mukwashi wami; nkikakwatwapo moyo.’”—Bah. 13:5, 6.
LWIMBO 3 Bukomo Bwetu, Lukulupilo Lwetu, Kikulupiji Kyetu