NTANDA IDI MU MADILO

2 | Kinga Misokwe Yobe

MWANDA WAKA I KYA MVUBU

Bantu bavule bekondanga bininge pa kusokola byobasakilwa difuku ne difuku. Kya bulanda, makambakano a mu ino ntanda i malengeje bikomene’ko bininge. Mwanda waka?

Kitatyi kilongeka bintu bibi mu kifuko kampanda, byakudya ne mobo bikandanga bei.
Bimpengele bilengejanga twaji tukome ne bengidi bapebwe mfutwa mityetye.
Bimpengele byonakanyanga bya busunga bya bantu, mobo, nansha bituntwa bikwabo, ne kushiya bavule mu bulanda.

Byofwaninwe Kuyuka

Shi wingidija lupeto lobe na tunangu, uketeakanya senene ku bitatyi bya makambakano.
Lupeto kelukiñengapo muntu kitatyi kyonso; vuluka’mba misokwe, lupeto loleele, ne bituntwa bibwanya kujimija bulēme.
Kudi bintu kebibwanyapo kupotwa na lupeto, kimfwa nsangaji ne bumo bwa kisaka.

Byobwanya Kulonga Pano

Bible unena’mba: “Shi tudi na byakudya ne bya kuvwala, tukasangela bino bintu.”—1 Temote 6:8.

Kusangela bintu byotudi nabyo i kutyepeja’ko bintu byotusaka ne kuloelelwa kitatyi kyotusokola bisakibwa byetu bya difuku. Ano madingi i a mvubu, nakampata shi tubaikala na misokwe mityetye.

Pa kusangela bintu byodi nabyo, bibwanya kukulomba kwifunda kwikala na būmi bwa bintu bityetye. Shi ukimba kwikala na būmi bupite pa misokwe yobe, bikakubwejeja’ko enka makambakano a lupeto.

BYA KULONGA—Madingi a Kamweno

Mu bitatyi bya makambakano, kinga misokwe yobe na kulonda ano madingi a kamweno

TYEPEJA DEPANSE

Tyepeja Depanse

Pota bintu enka byobya byosakilwa. Wiipangule amba: ‘Lelo bine nsakilwa motoka? Le mbwanya kudima’ko kabudimi?’
Kumeso kwa kupota kintu kampanda wiipangule amba: ‘Lelo bine nsakilwa’kyo? Le ngidi na lupeto lwa kwikipota?’
Itabija bukwashi buleta ba lupusa ba yenu ntanda nansha bwa bulongolodi bukwabo buleta bukwashi.

“Twashikatyīle pamo na kisaka ne kubandaula būmi botufwaninwe kwikala nabo. Twalekele ne kutyepeja’ko kwipwija mukose kwadi kwitulomba lupeto. Kadi twashilwile kudya byakudya bya bei mityetye.”—Gift.

TANDIKA MUSWELO WA KWINGIDIJA LUPETO

Tandika muswelo wa kwingidija lupeto

Bible unena’mba: “Mpango ya muntu wa kininga bine ikendeka, ino boba bonso ba kampeja-bukidi bine bakafula ku bulanda.” (Nkindi 21:5) Kutandika muswelo wa kwingidija lupeto, kukemukwasha muleke kulupula lupeto luvule kutabuka pa lomusokola.

Dibajinji, lembai lupeto lomubwanya kusokola ku kweji.
Dya bubidi, lembai lupeto lomulupula mu bula bwa kweji mutuntulu, ne kubandaula na katentekeji muswelo omwingidija lupeto.
Kupwa, dingakanyai lupeto lomusokola na lomulupula. Kadi shi bibwanika, talai bintu byomubwanya kutyepeja nansha kuleka, amba lupeto lomulupula luleke kupita pa lomusokola.

“Kweji ne kweji, tulembanga lupeto lotusokola ne lotulupula. Tuloñanga bukomo bwa kulea’ko lupeto lwa kwitukwasha kitatyi kilongeka mwanda wa kibozo, ne lwa kupota nalo bintu mu mafuku a kumeso. Kino i kitukwashe tuleke kuzumbija mutyima bininge, mwanda tuyukanga kala motukengidijija lupeto.”—Carlos.

EPUKA MAPU / LEA’KO LUPETO

Epuka mapu / lea’ko lupeto

Ikalai na mpangiko ya kutyepeja mapu. Kadi shi bibwanika, lekai’tu kwapula. Longai bukomo bwa kulea’ko lupeto lwa kupota bintu byomusakilwa.
Kweji ne kweji, leai’ko lupeto lwa kupota bintu byomukasakilwa mu mafuku a kumeso, nansha lwa kwimukwasha mu myanda ya mu kitulumukila.

INGILA BININGE / LAMA KAJI

Bible unena’mba: “Kudi kamweno mu mingilo mikomo ya miswelo yonso.”—Nkindi 14:23.

Ingila bininge / Lama kaji

Lama mumweno muyampe pa kobe kaji. Nansha shi ke akopo kowadi usaka, ino kakupānga mfutwa.
Ikala nkanka kadi ukulupilwa. Kino kikakukwasha ulame kobe kaji. Kadi nansha shi kabapu, ukapēlelwa kusokola kaji kakwabo.

“Ngitabijanga kaji kamweka nansha shi ke akopo konsaka, kadi nansha shi mfutwa’ya ke ayopo yonadi nangila. Ñingilanga nyeke na mutyima umo kadi biyampe, bwa ami wiingidila byami.”—Dmitriy.

Shi ukimbanga kaji . . .

Kokashikata bitupu. Kakimbe kokwa kobwanya kusokola kaji, nansha shi kebalombwelepo amba bakimbanga bengidi. Sapwila balunda ne ba mu kisaka amba ukimbanga kaji.
Ikala muntu upēlelwa kushinta. Kubwanyapo padi kusokola kaji kabwenye byonso byosaka.