TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w93 15/5 dib. 12-17
  • ‘Abikile bakulu’

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • ‘Abikile bakulu’
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Diambuluisha dikumbanyine
  • “Mapa a bantu”
  • Udianjile kuela tshidia wewe muine
  • Mushindu udi “bakulu” bafila diambuluisha
  • Bujitu bua pa nkayetu ne mudimu wa masambila
  • “Mapa mikale bantu” bua kulama mikoko ya Yehowa
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • Tuanyishayi “mapa mikale bantu”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • ‘Nunemeke badi benza mudimu mukole munkatshi muenu’
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2011
  • Nuenu balami, idikijayi Mulami mutambe bunene
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2013
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1993
w93 15/5 dib. 12-17

‘Abikile bakulu’

“Kudi muntu kampanda udi usama munkatshi muenu anyi? Abikile bakulu ba tshisumbu.”​—YAKOBO 5:14.

1, 2. (a) Mmu nsombelu kayi mukole mudi basadidi ba Yehowa basanganyibua lelu’eu, ne mmunyi mudibo mua kudiumvua? (b) Nnkonko kayi idi ilomba mandamuna?

TUDI mu “bikondo bikole ne bia malu mabi.” Mu “matuku aa a ku nshikidilu,” bantu mbena buiminyi, banangi banekeshi ba bintu bia ku mubidi, baditambishi ne batomboki misangu mivule. (2 Timote 3:1-5) Bu mutudi bena nkristo ne basombe munkatshi mua bulongolodi ebu bua malu bubi, tudi ku buluishi bua bintu bia njiwu binene bisatu: Satana Diabolo, bulongolodi bua bantu badi kabayi bamanye Nzambi, ne ngikadilu wetu wa bumuntu bua mpekatu.​—Lomo 5:12; 1 Petelo 5:8; 1 Yone 5:19.

2 Bua difimpakajibua ku bintu bia njiwu ebi, tudi pamu’apa mua kudiumvua bapungile bikole mu lungenyi bua bujitu budi butunemena. Mu tshikondo bu nunku, nkuepi kutudi mua kupetela diambuluisha bua kunanukila ne lulamatu mu mateta? Tudi mua kutangila kudi nganyi bua kupeta bulombodi patudi tukengela kuangata mapangadika adi atangila midimu yetu ya bena nkristo ne ntendelelu wetu?

Diambuluisha dikumbanyine

3. Nkudi nnganyi kutudi mua kupetela disambibua ne dikankamija, ne mmushindu kayi?

3 Kumanya se: Yehowa mMpokolo wetu wa dikoleshibua kudi kutusamba ne kutukankamija. (2 Kolinto 1:3, 4; Filipoi 4:13) Mufundi wa misambu Davidi, wakapeta diambuluisha dia kudi Nzambi, wakamba ne: “Ujingile njila webe pambidi pa Yehowa, umueyemene, ne yeye nkayende neenze tshidi tshikengedibua.” “Womekele Yehowa bujitu buebe, ne yeye neakukoleshe. Kakulekelela nansha kakese bua muntu muakane atenkakane.” (Musambu wa 37:5; 55:22) Mmushindu kayipu utudi mua kuleja dianyisha dietu kudi Yehowa bua diambuluisha didiye utupetesha!

4. Mmunyi mudi Petelo ne Paulo batukankamija?

4 Tudi kabidi mua kukoleshibua pa kumanya se: katuena nkayetu mu dipetangana ne mateta ne njiwu nansha. Mupostolo Petelo wakapesha bena nkristo nende mubelu eu: “Numutantamene [Satana Diabolo], bakole mu ditabuja, eku bamanye se: pa bidi bitangila makenga, malu a muomumue adi enzekela dîku dijima dia bana benu pa buloba bujima.” (1 Petelo 5:9) Bushuwa, bena nkristo buonso mbasue kuikala batantamana mu ditabuja. Bulelela, misangu mivule, tudi mua kudiumvua “batshintshimika mu mishindu yonso,” anu muakenzekelabi mupostolo Paulo. Tshidibi, yeye muine “kavua mufinakaja menemene mushindu wa kupanga mua kunyunga to.” Anu bu yeye, tudi mua kulubakana ne lungenyi, “kadi katuena mua kupanga tshia kuenza nansha kakese.” Nansha bituakengeshibua, katuena “balekelela nansha.” Nansha “bituapona panshi,” katuena “babutudibue to.” Bu tshipeta, “katuena tulekela nansha.” Tudi tudikolesha bua “kutangija mesu etu, ki nku bintu bidi bimueneka, apo ku ebi bikena-bimueka.” (2 Kolinto 4:8, 9, 16, 18) Mmunyi mutudi mua kufika ku dienza nunku?

5. Mmishindu kayi isatu ya diambuluisha didi Yehowa utupetesha?

5 Yehowa, “Muteleji wa masambila,” udi utupetesha diambuluisha mishindu isatu. (Musambu wa 65:2; 1 Yone 5:14) Tshia kumpala, udi utupesha bulombodi bua mu nyuma ku diambuluisha dia Dîyi diende difunda ku buenzeji bua spiritu munsantu, Bible. (Musambu wa 119:105; 2 Timote 3:16) Tshibidi, spiritu wende munsantu udi utupesha bukole bua kuenza disua diende. (Fuanyikija ne Bienzedi 4:29-31.) Ne tshisatu, bulongolodi bua pa buloba bua Yehowa mbudiakaje dîba dionso bua kutuambuluisha. Bua kupeta diambuluisha edi, tudi ne bua kuenza tshinyi?

“Mapa a bantu”

6. Ndiambuluisha kayi diakafila Yehowa ku Taberah, ne mmushindu kayi?

6 Muanda kampanda wakenzeka mu tshikondo tshia muprofete Mozese udi utuambuluisha bua kuanyisha diditatshisha dia Yehowa pa bidi bitangila dituadila basadidi Bende diambuluisha. Muanda eu wakenzekela ku Taberah, muaku udi umvuija “ditema; ditua kapia; dilaluka.” Mu muaba eu wa tshipela tshia Sinayi, Nzambi wakalalukijila bena Izalele ba midiabilu kapia. “Musumba wa bantu basambakane” uvua mupatuke mu Ejipitu pamue ne tshisamba tshia Izalele uvua mudisangishe kudibo bua kuleja patoke dibenga kusankishibua diabu bua biakudia bivua Nzambi mubatumine. Bu muakajingululaye tshiji tshia Nzambi ne bu muvuaye udiumvua kayi mukumbane mua kukumbaja majitu ende kumpala kua tshisamba ne kubapetesha bivuabo bakengela, Mozese wakaditua ku diela lubila ne: “Meme nkayanyi tshiena mua kutuala tshisamba etshi tshionso, bualu ntshimpite bujitu. Nunku, biwikala musue kungezela malu a mushindu’eu, ndi nkusengelela se: unshipe mene, bingikala muanyishibue ku mesu kuebe, bua tshimonyi dikenga dianyi.” (Nomba 11:1-15) Mmunyi muakamuandamuna Yehowa? Wakateka pa mudimu “balume makumi muanda-mutekete ba munkatshi mua bakulu ba Izalele” ne wakateka spiritu wende pambidi pabo bua kukumbajabo midimu ya buludiki pamue ne Mozese. (Nomba 11:16, 17, 24, 25) Bu muakatekibua balume aba bavua ne ngikadilu milomba pa midimu, bivua bipepele bua bena Izalele ne “musumba wa bantu basambakane” kupetabo diambuluisha dikumbanyine.​—Ekesode 12:38.

7, 8. (a) Mmushindu kayi uvua Yehowa mufile “bantu bu mapa” mu Izalele wa kale? (b) Mu siekele wa kumpala, mmunyi muakaleja Paulo dikumbana dia Musambu wa 68:18?

7 Kunyima kua bena Izalele bamane kukumbaja bidimu bivule mu Buloba bulaya, Yehowa wakabanda, mu ngakuilu wa tshimfuanyi, ku mukuna wa Siyona ne kuvuija Yeruzaleme tshimamuende-wa-bukalenge tshia bukalenge bua tshimfuanyi ne Davidi bu mukalenge. Pavuaye usamuna Yehowa, “Wa-Bukole-Buonso,” Davidi wakimba ne dîyi dikole ne: “Wakubanda muulu; wakuya ne bantu bakuata mu mvita bu bapika; wakuangata bantu bu mapa.” (Musambu wa 68:14, 18) Eyowa, balume bavua bakuata bu bena lukanu mu mvita ya dinyenga Buloba bulaya bakapeshibua bena Lewi bua kuikala babambuluisha mu midimu yabu.​—Ezela 8:20.

8 Mu siekele wa kumpala B.B., muena nkristo mupostolo Paulo wakaleja se: miaku ya mufundi wa misambu ivua mipete dikumbana dia mulayi. Paulo wakafunda ne: “Yonso wa kutudi wakapeshibua buimpe bukena-butuakanyine bilondeshile muakamupimina Kristo dipa dikena-kusumba. Ke bua tshinyi udi wamba ne: ‘Pakabandaye muulu, wakaya ne bantu bakuata [mu mvita] bu bapika; wakafila mapa a bantu.’ Apo, miaku eyi: ‘wakabanda,’ idi yumvuija tshinyi, ki mmumue ne: wakapueka kabidi mu rejon ya muinshi, pa buloba mene anyi? Yeye muine wakapueka ké yeye muine kabidi wakabanda ku mutu menemene kua mawulu wonso, bua kufila tshiuwidi kudi bintu bionso.” (Efeso 4:7-10) Miaku “yeye muine” idi ifunkuna nnganyi? Ki mmuntu mukuabu, kadi Muena-mpala wa Yehowa, Davidi Munene ne Mukalenge Masiya, Yezu Kristo. Yeye ke uvua Nzambi mubiishe ku lufu ne “mubandishe pa muanzu munene.”​—Filipoi 2:5-11.

9. (a) Mbanganyi bavua mapa a bantu mu siekele wa kumpala? (b) Mu tshikondo tshietu etshi, mbanganyi badi mapa a bantu?

9 Kadi, mbanganyi badi “mapa a bantu” (peshi, “menza ne bantu”)? Paulo udi umvuija ne: Muena-mpala wa kumpala wa Nzambi “mmufile bamue bu bapostolo, bakuabu bu baprofete, bakuabu bu bamuangalaji ba evanjeliyo, bakuabu bu balami ne balongeshi, bua dilulamijibua dia bansantu, bua mudimu wa busadidi, bua diibakibua dia mubidi wa Kristo.” (Efeso 4:11, 12) Balongi buonso ba Kristo bavua batumika bu bapostolo, baprofete, bamuangalaji ba evanjeliyo, balami ne balongeshi bavua benza midimu eyi yonso ku bulombodi bua kudi Nzambi. (Luka 6:12-16; Bienzedi 8:12; 11:27, 28; 15:22; 1 Petelo 5:1-3) Mu matuku etu aa, bakulu, balume badi ne ngikadilu ya mu nyuma milomba ne badi batekibue kudi spiritu munsantu, badi batumika bu batangidi mu bisumbu bia Bantemu ba Yehowa bitue ku 70 000 pa buloba bujima. Buobo aba ke badi mapa etu a bantu. (Bienzedi 20:28) Pa kumona didiunda dia mudimu wa bumanyishi bua Bukalenge pa buloba bujima, bana betu ba balume bavule badi benda ‘bipatshila’ majitu adi atangila “mudimu wa butangidi” ne badi bafika ku dikumbaja majitu aa. (1 Timote 3:1) Padibo batekibua pa midimu, buobo bapo badi bavua mapa a bantu.

10. Mmunyi mudi diumvuija dia Yeshayi pa bidi bitangila “bana ba Mukalenge” dikumbanangane ne mudimu wa bakulu ba tshisumbu tshia bena nkristo lelu’eu?

10 Bakulu aba bena nkristo, peshi mapa a bantu, mbakumbanyine diumvuija difila kudi muprofete Yeshayi pavuaye umanyisha mudimu wa “bana ba Mukalenge,” baludiki bikala ku bukokeshi bua Bukalenge. Yonso wa kudibo udi ne bua kuikala “bu tshisokomenu ku tshipepele ne bu tshipengaminu ku mvula wa tshipupu, bu tusulu tua mâyi mu rejon mûme, bu dileji dia dibue dinene mu buloba bukame.” (Yeshayi 32:1, 2) Ebi bidi bileja diambuluisha diuwule tente ne dinanga didi balume aba badi batekibue bu batangidi ne bua kutuadila aba badi badikengela. Mmunyi muudi mua kubabidila diambuluisha edi menemene?

Udianjile kuela tshidia wewe muine

11. Padi nsombelu wetu wa mu nyuma kayi muimpe, mmunyi mutudi mua kupeta diambuluisha?

11 Muntu udi wamba kufua mu mâyi udi ubila ne tshingenyingenyi bua kumutuadilabo diambuluisha. Katu ujingakana to. Padi muoyo mu njiwu, kabitu bikengela muntu kampanda avue kutumanyisha mudibi bikengela kulomba diambuluisha nansha. Mukalenge Davidi kavuapu ulomba diambuluisha ku musangu ne ku musangu kudi Yehowa anyi? (Misambu 3:4; 4:1; 5:1-3; 17:1, 6; 34:6, 17-19; 39:12) Bia muomumue, padi nsombelu wetu wa mu nyuma kayi muimpe, pamu’apa bua dijimija dia ditabuja dietu, tudi tutangila kudi Yehowa mu masambila ne tumusengelela bua kutulombolaye ku spiritu wende munsantu. (Musambu wa 55:22; Filipoi 4:6, 7) Tudi tukeba disambibua didi difuma ku Mifundu. (Lomo 15:4) Tudi tukonkonona mikanda ya bena nkristo ya Watch Tower Society bua kupetamu mibelu idi ikuatshisha. Madikolela aa atu atuambuluisha misangu mivule bua kutantamena ntatu yetu. Kadi, biamueneka diteta bu didi dipite makanda etu bukole, tudi kabidi mua kukeba mibelu kudi bakulu ba tshisumbu. Bushuwa, kudi bikondo bitudi mua kujinga menemene bua ‘kubikila bakulu.’ Bua tshinyi kubikila bakulu? Mmunyi mudibo mua kuambuluisha aba badi bakengela diambuluisha dia mu nyuma?

12-14. (a) Nnjila kayi wa meji udi ukengela kulonda padi muntu usama? (b) Bilondeshile Yakobo 5:14, mmubelu kayi udibo bapeshe “babedi” bena nkristo? (c) Ndisama dia mushindu kayi didi Yakobo 5:14 wakula bualu buadi, ne mbua tshinyi udi wandamuna nunku?

12 Patudi tusama, tudi tuikisha bua mubidi kupetululawu makanda adi akengedibua bua kuenza mudimu. Kadi, bianemenena disama, tudi tulonda njila wa meji pa kukeba diambuluisha kudi munganga mupiluke. Ki ntshitudi ne bua kuenza kabidi patudi tusama mu nyuma anyi?

13 Mona tshidi mulongi Yakobo utubela bua kuenza mu muanda eu. Udi wamba ne: “Kudi kampanda udi usama munkatshi muenu anyi? Abikile bakulu ba tshisumbu, ne buobo aba basambile bualu buende, pa kumubombeka manyi mu dîna dia Yehowa.” (Yakobo 5:14) Apa, Yakobo udi wakula bua disama dia mushindu kayi? Bilondeshile bamue bafidi ba mumvuija pa Bible, ndisama dia ku mubidi, bualu ku kale, ba-minganga bavua batumika ne manyi pa tshibidilu bua kubombeka babedi babo. (Luka 10:34) Badi bitaba kabidi bua se: Yakobo uvua wakula bua diondopibua mu tshishima ku diambuluisha dia tshipedi tshia luondapu. Kadi, mvese idi ku mutu ne kuinshi idi ileja tshinyi?

14 Kuikala ne “disanka” mmêyi mabengangane ne “kunanukila mu bualu bubi.” Ebi bidi bileja se: Yakobo uvua wakula bua disama dia mu nyuma. (Yakobo 5:13) Aba bavua ne bua kubikidibua “mbakulu ba tshisumbu,” apo ki mba-minganga peshi aba bavua ne tshipedi tshia luondapu nansha. Ne ntshinyi tshivuabo ne bua kuenza? Yakobo udi utungunuka ne: “Buobo aba bamusambidile. . . . Ne disambila dia ditabuja nedisanguluje mubedi.” (Yakobo 5:14, 15; fuanyikija ne Musambu wa 119:9-16.) Kabiyi pa kuelela mpata, tshijadiki tshia se: Yakobo udi wakula bua disama dia mu nyuma ntshietshi: mu diumvuangana ne luondapu ludi mubedi mutekemene bua kupeta, udi ukankamija ditonda dia mpekatu. Udi ufunda ne: “Nunku, nutondelangane mpekatu yenu patoke bamue kudi bakuabu ne nusambidilangane bamue bua bakuabu, ke bua nuenu kuondopibua.” Pikala tshiledi tshia disama edi dia mu nyuma tshikale mpekatu munene, mubedi neapetulule makanda a mu nyuma anu biatumikilaye mibelu miashila pa Dîyi dia Nzambi, bianyingalalaye ne biakudimukaye pa kulekela bienzedi biende bia mpekatu.​—Yakobo 5:16; Bienzedi 3:19.

15. Mbualu kayi budi Yakobo 5:13, 14 ulomba bua kuenza?

15 Kudi tshintu tshikuabu tshia kutabalela mu mubelu mufila kudi Yakobo. Pikalaye unanukila mu dikenga, muena nkristo udi ne bua “kudifila mu masambila.” Pikalaye ne disanka, “imbe biende misambu.” Mu nsombelu kayi yonso​—nansha wa dinanukila mu bualu bubi peshi wa dilabula disanka—​bidi bikengela kuenza bualu kampanda. Ku lumue luseke, bidi bikengela kusambila, ne ku lukuabu, kuamba miaku idi ileja disanka. Nunku, ntshinyi tshitudi ne bua kuenza padi Yakobo webeja ne: “Kudi muntu kampanda udi usama munkatshi muenu anyi?” Apa, udi utuma dîyi bua kuenza bualu kampanda buimpe, eyowa, tudianjile kuela tshidia tuetu bine. “Abikile biende bakulu ba tshisumbu.”​—Musambu wa 50:15; Efeso 5:19; Kolosai 3:16.

Mushindu udi “bakulu” bafila diambuluisha

16, 17. Mmunyi mudi bakulu batuambuluisha bua kutumikila mêyi-maludiki a mu Bible?

16 Pamu’apa bitu bitukolela bua kumanya mushindu wa kutumikila mêyi-maludiki a mu Bible mu nsombelu kampanda wa pa nkayetu. Mu muanda eu, bakulu bena nkristo badi mua kudileja mudibo mpokolo wa diambuluisha dikumbanyine. Tshilejilu, badi basambila bua eu udi usama mu nyuma ne ‘bamubombeka manyi mu dîna dia Yehowa,’ pa kutumika bimpe bitambe ne mibelu idi ituuyisha lungenyi ya mu Dîyi dia Nzambi. Bakulu badi mua kutuelesha diboko menemene bua tuetu kupeta luondapu lua mu nyuma. (Musambu wa 141:5) Misangu mivule, tshionso tshitudi tukengela ntshia kutujadikilabo se: ngelelu wetu wa lungenyi mmujalame. Bituayukidilangana ne mukulu kampanda mumonemone mianda pa malu adi atutonda, dipangadika dietu dia kuenza tshidi tshilulame neditambe kukoleshibua.​—Nsumuinu 27:17.

17 Padibo bababikila bua kuenza dikumbula, bakulu bena nkristo badi ne bua kuikala ne “mêyi a busambi kudi anyima idi mizengele.” Badi kabidi ne bua “kukolesha aba badi batekete, ne kuleja muoyo-mule kudi buonso.” (1 Tesalonike 5:14) Malanda a mushindu’eu, muwule tente ne bulunda ne diumvuilangana pankatshi pa “mukulu” ne “eu udi mutekete” ntshimanyinu tshijalame tshia luondapu lujima lua mu nyuma.

Bujitu bua pa nkayetu ne mudimu wa masambila

18, 19. Mmudimu kayi udi bakulu bena nkristo bakumbaja mu diumvuangana ne Galatia 6:2, 5?

18 Bakulu bena nkristo badi ne bua kukumbaja majitu abu kudi tshisumbu tshia mikoko ya Nzambi. Badi ne bua kuikala bantu badi bafila dikuatshisha, makunji a kueyemena. Tshilejilu, Paulo wakamba ne: “Bana betu, nansha bienza muntu kampanda tshilema kumpala kua kumanyaye, nuenu badi ne ngikadilu ya mu nyuma milombibue, nutete mua kululamija muntu wa mushindu’eu ne lutulu, eku muikale uditangila wewe muine, bua kuvu pebe kutetshibua. Tungunukayi ne kuambuishangana majitu bamue ne bakuabo, nunku nukumbaje mukenji wa Kristo.” Mupostolo wakafunda kabidi ne: “Muntu ne muntu neadiambuile dibuki diende nkayende.”​—Galatia 6:1, 2, 5.

19 Mmunyi mutudi mua kuambuishangana majitu bamue ne bakuabu ne kudiambuila dietu dibuki nkayetu? Dishilangana didi mu diumvuija dia miaku ya tshiena-Greke mikudimuna ne: “majitu” ne “dibuki” didi difila diandamuna. Biapetangana muena nkristo ne ntatu ya mu nyuma idi bujitu bua bushuwa buende yeye, bakulu ne bena nkristo nende bakuabu nebikale mua kumutuadila dikuatshisha, nunku kumuambuluisha bua kuambula “bujitu” buende. Kadi, muntu yonso mmulombibue bua kudiambuila “dibuki” diende nkayende, mbuena kuamba ne: kukumbaja midimu [mimufundila] kudi Nzambi.a Ne disanka, bakulu badi bambula “majitu” a bana babo pa kufila makankamija, mibelu ya mu Mifundu, ne pa kuenza masambila. Kadi, bakulu kabena batumushila “dibuki” dietu nkayetu, midimu yetu ya mu nyuma nansha.​—Lomo 15:1.

20. Bua tshinyi katuena ne bua kulengulula masambila?

20 Disambila didi ne mushinga mukole ne kadiena ne bua kulenguludibua. Kadi, bena nkristo bavule badi basama mu nyuma batu bamona kusambila bu muanda mukole. Mbua kipatshila kayi budi bakulu benza masambila a ditabuja bua eu udi usama mu nyuma? Mbua “Yehowa amubishe” mu nsombelu wende wa diteketa mu lungenyi, ne amukoleshe bua kutungunukaye ne kulonda njila wa bulelela ne buakane. Muena nkristo udi usama mu nyuma udi mua kuikala ne mmuenenu mubi, kadi pamu’apa kayi muenze bushuwa mpekatu munene, ke padi Yakobo wamba ne: “Ne pikalaye muenze mpekatu, nebamubuikidileye.” Mibelu ya mu Mifundu ya bakulu misuikakaja ku masambila a mitalu bidi imue misangu mua kusaka eu udi mutekete mu nyuma ku ditonda mpaketu minene ivuaye pamu’apa muenze ne ku dileja ngikadilu wa dinyingalala. Ngenzelu udi mene ufikisha ku difuila luse dia Nzambi.​—Yakobo 5:15, 16.

21. (a) Bua tshinyi bamue bena nkristo batu bajingakana bua kubikila bakulu? (b) Ntshinyi tshituakonkonona mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

21 Bua bungi bua misumba idi idisangisha lelu’eu ku tshisumbu tshia bena nkristo, bakulu aba bena kuditatshisha bua bakuabu badi ne bivule bia kuenza bua kutuadilangana bulombodi bua mu nyuma budi bukengedibua. Bushuwa, mapa a bantu aa adi ndongoluelu mulenga wa Yehowa bua kutuambuluisha mua kunanukila mu bikondo ebi bikole. Pabi, bamue bena nkristo batu bajingakana bikole bua kubikila bakulu aba badi ne bua kubapetesha diambuluisha diabu, bualu badi bela meji se: bana betu ba balume aba badi ne malu mavule a kuenza peshi bilumbu bitu bibapita bujitu. Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshitufikishe ku dijingulula se: balume aba badi ne disanka dia kututuadila diambuluisha, bualu badi batumika ne muoyo umue bu balami-bindondi mu tshisumbu tshia bena nkristo.

[Mêyi adi kuinshi]

a Nkonga-miaku kampanda (A Linguistic Key to the Greek New Testament) mufunda kudi Fritz Rienecker udi umvuija muaku phor·tiʹon bu “dibuki didi muntu ne bua kuambula” ne udi usakidila ne: “Bavua batumika nawu bu muaku udi utangila musalayi, bua kufunkuna dibuki diende peshi bia mvita bidiye muvuale.”

Mmunyi muwandamuna?

◻ Mmishindu kayi isatu ya diambuluisha idi Yehowa utupetesha patudi tudikengela?

◻ Mu tshikondo tshietu etshi, mbanganyi badi mapa a bantu?

◻ Ndîba kayi ditudi ne bua kubikila bakulu?

◻ Ndiambuluisha kayi ditudi mua kutekemena bua kupeta kudi bakulu ba tshisumbu?

[Tshimfuanyi mu dibeji 15]

Utu ubabidila masanka a mu nyuma adi afuma ku masambila, dilonga dia Bible, ne diambuluisha dia kudi bakulu anyi?

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu