Dipetesha biakudia bua buloba bujima ndishindika—Ku diambuluisha dia tshinyi?
“MADIKOLELA etu malenga kaena mua kuikala makumbane bua kulama bukubi bua biakudia butudi bamanye tshitupa tshinene tshia siekele eu,” ke mudi Lester Brown, mulombodi wa Worldwatch Institute ku Washington, D.C. wamba. Bilondeshile tshikandakanda tshia New Scientist, ku ntuadijilu kua 1995, bibutshilu bia ntete ya buloba bujima biakakepela kupita tshikondo kayi tshionso kumpala muinshi mua tone miliyo 255—bikumbane bua kudiisha bantu anu bua matuku 48 patupu. Mu bidimu bishale pavua bibutshilu bia ntete mua kudiisha bantu bua matuku 60, kuvua mushindu wa kupingaja biakudia. Kadi mpindieu Worldwatch kêna ne dishindika dia mushindu udi buloba mua kujikija dijimija diabu.
Panyima pa bidimu bisatu bia dinowa dishadile ne matunga mavule adi alumbila dilubuluka mikale atumika ne ntete bua didiisha dia nyama, kudi ntete mikese bua bapele bàdì bayikeba bu tshiakudia tshiabu tshinene. New Scientist udi udimuija ne: bikala nsombelu eu kayi mufidila ntema lukasa, muliyare umue wa bantu bàdì batula bia pa lukama 70 bia lupetu luabu ku biakudia badi mua kubanga kuleuka ne nzala.
Bible wakadianjila kuamba ne: basombi ba pa buloba mu matuku etu aa bavua ne bua kumona “biyole bia nzala.” (Lukase 21:11, MMM) Kadi Nzambi kêna ne kalèngù ku bualu ebu. Bushuwa, ndekelu wa bionso diditatshisha diende bua nsombelu mukole wa muntu nedimueneshibue padi Bukalenge buende buangata bukokeshi bua malu a pa buloba. Mu tshikondo atshi ‘buloba nebukuamishe bintu biabu bivule.’ ‘Biakudia nebivulangane pa buloba ne pa nsongo ya mikuna.’ (Musambu 67:6; 72:16, MMM) Pashishe miaku eyi ya mulayi ìdì itangila Mufuki neyikumbajibue: “Udi ulua kumona buloba, udi ubulokeshila [m]vula . . . Bibanda bidi bidibuikile ne blé.”—Musambu 65:9, 13.
Dilaya edi dia mpatshi didi dikulengelela anyi? Udiku musue bua kumanya mudidi mua kukumbana buebe anyi? Nanku ebeja Bantemu ba Yehowa bua bakuambile bivule pa bidi bitangila Mparadizu eu mulaya padibu bakukumbula musangu udi ulonda. Biwikala ujinga bua muntu kampanda alue kumbelu kuebe bua kuenza dilonga dia Bible pamue nebe kabiyi kufuta mfranga, suaku webeje Bantemu ba Yehowa ba muaba uudi musombele anyi kudi Association “Les Témoins de Jéhovah,” B.P. 634 Limete, Kinshasa, Zaïre.
[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 32]
Tshimfuanyi: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.