TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w97 15/11 dib. 3-4
  • Udiku ujinga bikole bulongolodi buakane anyi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Udiku ujinga bikole bulongolodi buakane anyi?
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Bintu bia muomumue
  • Udi mua kutantamena kansungasunga
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2007
  • Buakane nebuikalaku pa buloba dimue dituku anyi?
    Biena-bualu bikuabu
  • Mandamuna a nkonko ya malu a mu Bible
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2014
  • Kakuena mushindu wa kuepuka kansungasunga anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
w97 15/11 dib. 3-4

Udiku ujinga bikole bulongolodi buakane anyi?

BUATU bua mutshi buenza ne mabaya bua makunji asatu ne bipapu bibidi budi busemena ku mielelu ya tshidibu babikila mpindieu ne: Cape Cod, mu tshitupa tshia Massachusetts, ku États-Unis. Bena mudimu ba mu buatu ne bantu 101 bavuamu mbazengele bikole bualu mbenze matuku 66 pa mbuu. Bakeba mushindu wa kunyema dikengeshibua bua malu a Nzambi ne nsombelu mukole wa lupetu, bakenza luendu lukole mu Mbuu wa Atlantique.

Dîba didi bena luendu bavua mu buatu ebu, buinyika ne: Mayflower, bamona buloba bûme mu dia 11 Kasuabanga 1620, mêsu abu adi abalakana ne ditekemena dia ntuadijilu mupiamupia. Bajinga bua kuasa bishimikidi bua bulongolodi bulenga, bavule ba ku bantu balume bakulumpe bavua mu luendu badi batua biala pa tshipungidi tshia Mayflower. Mu tshipungidi etshi badi bitaba bua kuenza “mikenji miakane kayiyi ne kansungasunga” bua “diakalenga dia kasumbu mu ka-bujima ka ditunga.” Tshilota tshiabu tshia kuenza bulongolodi budi ne nsombelu wa tshitembu ne budi busankisha muntu yonso​—bulongolodi buakane—​tshiakalua bualu bulelela anyi?

Nansha mudibu bangata Tshipungidi tshienzela mu buatu bua Mayflower bu dibue dia nshindamenu dia ndongoluelu wa mbulamatadi wa bena Amerike, kansungasunga kadi muanda wa pa tshibidilu mu Amerike, anu bu mudibi mene pa buloba bujima. Tshilejilu, muntu kampanda uvuabu base tshingoma kudi bampulushi pavuaye ukeba kunyema panyima pa yeye mumane kuiba ne muase muena magazen. Wakafunda bampulushi ne tshimenga tshia New York ne bakamufuta miliyo mivule ya dolare ku dikosa dia tshilumbu.

Tangila tshilejilu tshikuabu. Pavua balongi ba malu a mikenji benza diteta dia mudimu wa dilumbuluilangana mu tshimenga tshia Pasadena, ku Californie, umue wa kudibu wakakuatshika disama dia tshimpitshimpi ne wakakuluka. Balongi babidi bavua nende pabuipi bakenza madikolela ku budisuile bua kupetululaye kapepe too ne dîba diakalua buondopianganyi. Balongi aba bakapitshisha minute 40 mu diambuluisha muntu eu. Kadi pakalombabu bua kubasakidilabu minute 40 ivuabu bapitshishe bua kujikijabu diteta, muena mudimu wa ku tshilumbuluidi wakabenga.

Kudi kabidi tshilumbu tshia dinyoka bua dibunda bibawu. Ed Rubenstein, mukonkononyi wa malu a lupetu udi wamba ne: “Bibawu bivule bibunda kabitu bifikisha ku lukanu nansha. Bavule ba ku badibu bakuata kabatu babalumbuluisha. Bena tshibawu bavule batu bapeta budikadidi buashila pa amue malu-malomba. Bilondeshile mmuenenu wa babundi ba bibawu, dinyoka didiye ne bua kupeta mbualu budi mua kuenzeka anyi kubenga kuenzeka, ki mbualu bushindika.” Pa kutumika ne mulongolongo wa malu bua dibuelelangana mu nzubu, Rubenstein udi ukomesha ne: muntu udi ne mushindu wa kulua mubueledianganyi wa mu nzubu “neepuke buloko misangu mipite pa bia pa lukama 98.” Bukepele bua mpukapuka ya dinyokibua budi bufikisha ku dibunda dia bibawu divule ne ku divulangana dia bantu badi malu aa enzekela.​—Muambi 8:11.

Mu matunga a bungi kasumbu kakese ka babanji kadi katungunuka ne kunema padi eku bapele bapetangana ne lutatu mu malu a lupetu. Kansungasunga bu nunku kadi katungunuka padi bantu, bua dikoba diabu, tshisa, muakulu, bitupa bia lulelu, peshi malu a Nzambi, bikale ne mushindu mukese wa kulengeja nsombelu wabu anyi mene wa kudiambuluisha. Tshilejilu, bilondeshile tshikandakanda tshia The New York Times, “pabuipi ne tshia binayi tshia bantu muliyare mujima mu Azi wa ku Sud udi ne ba-Hindu bavule​—ba bungi ba kudibu badi mu ditunga dia Inde ne dia Népal—​mbalela ne badi bafuila mu tshisumbu tshia bapele.” Tshipeta tshidi ne: bantu miliyo mivule mbasunsula kudi bupele, nzala, ne masama. Kansungasunga kadi mu nsombelu bituadijile ku buana too ne ku lufu.

Netuambe tshinyi bua tunsungasunga tudi tumueneka tupite muntu bukole? Elabi meji bua bana balela ne busangu​—mpofu, badingakane lungenyi, anyi balema. Mukaji kampanda kakumona bienze bu kansungasunga bikala muanende mupatuke mulema peshi mufue eku bakaji badi nende pabuipi bambule bana kabayi kalema pambidi anyi?

Bia dibungama, kansungasunga kadi kavula, ne bipeta biaku kabidi​—dikenga dinene ne dipanga ditalala, disanka ne diakalenga. Bavuambula kudi kansungasunga kadibu badimuena ne batuilangana naku, bavule mbanyemene ku malu a tshinyangu, anu bua kuvudijila bantu makenga. Mvita mivule itu yenzeka anu bua kansungasunga kadi bantu bamona.

Bua tshinyi muntu mmupangile kuenza bulongolodi buakane? Bulongolodi bu nunku ntshilota patupu anyi?

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 3]

Corbis-Bettmann

[Tshimfuanyi mu dibeji 4]

Ditua biala pa mikanda ya tshipungidi tshia mu Mayflower

[Mêyi a dianyisha]

Corbis-Bettmann

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu