Tuindilayi ne “ditekemena dikole”
“Ditekemena dikole dia bifukibua didi dindila [“dibuluibua,” NW] dia bana ba Nzambi.”—LOMO 8:19.
1. Ndifuanangana kayi didi pankatshi pa nsombelu wa bena nkristo ba lelu ne wa bena nkristo ba mu siekele wa kumpala?
NSOMBELU wa bena nkristo balelela lelu’eu mmufuanangane ne wa bena nkristo ba mu siekele wa kumpala. Mulayi kampanda wakambuluisha basadidi ba Yehowa ba mu matuku au bua kujingulula tshikondo tshivua Masiya ne bua kumueneka. (Danyele 9:24-26) Mulayi umue-umue au wakadianjila kuamba bua kabutu ka Yeruzaleme, kadi kauvua ne malu avua ambuluisha bena nkristo bua kudianjila kumanya tshikondo tshivuabu ne bua kubutula tshimenga atshi nansha. (Danyele 9:26b, 27) Bia muomumue, ku bulombodi bua Nzambi mulayi kampanda wakasaka balongi ba Bible ba muoyo umue ba mu siekele wa 19 bua kuikala ne ditekemena. Mu disuikakaja ‘bikondo muanda-mutekete’ bia mu Danyele 4:25 ne “bikondo bia Bampangano,” bavua batekemene se: Kristo uvua ne bua kupeta bukokeshi bua Bukalenge mu 1914. (Luka 21:24, King James Version; Yehezekele 21:25-27) Nansha mudi mukanda wa Danyele muikale ne milayi ya bungi, nansha umue wa kudiyi kawena upesha balongi ba Bible ba matuku etu aa mushindu wa kujadika bimpe menemene tshikondo tshiabutulabu ndongoluelu mujima wa malu wa Satana. (Danyele 2:31-44; 8:23-25; 11:36, 44, 45) Nansha nanku bualu ebu nebuenzeke mu katupa kîpi emu, bualu tudi mu ‘tshikondo tshia ku nshikidilu.’—Danyele 12:4.a
Ditabala mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo
2, 3. (a) Ntshinyi tshidi tshikale tshijadiki tshinene tshia se: tudi mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo mu bukokeshi bua bukalenge? (b) Ntshinyi tshidi tshileja ne: bena nkristo bavua ne bua kushala batabale nansha mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo?
2 Bulelela, mulayi kampanda wakafikisha bena nkristo ku dikala ne ditekemena kumpala kua kupeshabu Kristo bukokeshi bua Bukalenge mu 1914. Kadi “tshimanyinu” tshivua Kristo mufile tshia dikalaku diende ne nkomenu wa ndongoluelu eu wa malu tshivua ne malu avua ne bua kuenzeka. Ne mavule a ku malu aa avua ne bua kumueneka panyima pa dikalaku diende dimane kutuadija. Malu aa—mvita, biyole bia nzala, bikumina, bipupu bia masama, didiunda dia tshishiku, dikengesha bena nkristo, ne diyisha dia lumu luimpe lua Bukalenge pa buloba bujima—adi ambuluisha bu tshijadiki tshinene tshia se: mpindieu tudi mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo mu bukokeshi bua bukalenge.—Matayo 24:3-14; Luka 21:10, 11.
3 Kadi diumvuija dionso dia mubelu wa Yezu mupesha bayidi bende kumpala kua kuyaye divua se: “Nuikale badimuke, nutabale, . . . nuikale batabale.” (Markuse 13:33, 37, MMM; Luka 21:36) Dibala ne ntema mvese idi kumpala kua mibelu eyi idi yamba bua kutabala didi dileja ne: Kristo kavua diambedi wakula bua kushala batabale bikole bua tshimanyinu tshia ntuadijilu wa dikalaku diende to. Kadi uvua utumina bayidi bende balelela dîyi bua bashale batabale mu tshikondo tshia dikalaku diende. Ntshinyi tshivua bena nkristo balelela ne bua kushala batabele?
4. Tshimanyinu tshiakafila Yezu tshivua mua kuambuluisha ku tshinyi?
4 Yezu wakafila mulayi wende munene bu diandamuna dia lukonko lua se: “Ntshikondo kayi tshikala malu aa [avua afikisha ku kabutu ka ndongoluelu wa malu wa bena Yuda], ne ntshinyi tshikala tshimanyinu tshia dikalaku diebe ne tshia nkomenu wa ndongoluelu eu wa malu?” (Matayo 24:3, NW) Tshimanyinu tshidianjila kuamba tshivua ne bua kuambuluisha bua kujingulula ki ng’anu dikalaku dia Kristo, kadi malu avua afikisha kabidi ku nshikidilu wa ndongoluelu eu mubi wa malu.
5. Mmunyi muakaleja Yezu ne: nansha muvuaye ne bua kuikalaku mu nyuma, uvua ne bua kuikala utshidi “ulua”?
5 Yezu wakaleja ne: mu tshikondo tshia “dikalaku” diende (Greke: pa·rou·siʹa) uvua ne bua kulua ne bukole ne butumbi. Bua ‘dilua’ edi (dileja kudi mishindu ya muaku wa tshiena-Greke erʹkho·mai), wakamanyisha ne: ‘Pashishe, tshimanyinu tshia Muana wa muntu netshimueneke mu diulu; bisamba bionso bia pa buloba nebidile, nebimone Muana wa muntu ulua pa matutu a mu diulu ne bukole buende ne butumbi buende bunene. Nuyile lusumuinu lua mutshi wa mfigi; patoloka lutonga luawu lutekete, pasampila mabeji alu, nenumanye ne: tshidimu tshia mayowa tshidi pabuipi; nunku nuenu kabidi, panuamona malu aa onso, numanye ne: [Kristo] udi pabuipi, udi kumbelu menemene. [“Nushale batabale,” NW] bualu bua kanuena bamanye dituku dialua Mukalenge wenu. Nunku nuenu kabidi nudilongolole, bualu bua Muana wa muntu nealue pa dîba dinudi kanuyi belangane meji.’—Matayo 24:30, 32, 33, 42, 44, disendamija miaku ndietu.
Bua tshinyi Yezu udi ulua?
6. Mmunyi muenzeka kabutu ka ‘Babilone Munene’?
6 Nansha mudiye kuoku bu Mukalenge katshia ku 1914, Yezu Kristo udi ne bua kulumbuluisha kabidi malongolodi ne bantu kumpala kua kukumbajaye dilumbuluisha pa aba badiye usangana bikale bantu babi. (Fuanyikija ne 2 Kolinto 5:10.) Mu katupa kîpi emu Yehowa neele mu meji a bakokeshi ba tshididi lungenyi lua kubutula ‘Babilone Munene,’ nsangilu wa buloba bujima wa bitendelelu bia dishima. (Buakabuluibua 17:4, 5, 16, 17) Mupostolo Paulo wakamba mu mushindu musunguluke ne: Yezu Kristo neabutule ‘muntu wa bupidia’—bamfumu batontolodi ba mu Bukua-buena-nkristo budi buikale tshitupa tshitambe kumanyika tshia ‘Babilone Munene.’ Paulo wakafunda ne: ‘Muntu wa bupidia neabuluibue, udi Mukalenge Yezu ulua kushipa ne [“spiritu,” NW] wa mukana muende, neamuvuije bu tshintu tshia tshianana ku dimueneka dia [“dikalaku,” NW] diende.’—2 Tesalonike 2:3, 8.
7. Palua Muana wa muntu mu butumbi buende, ndilumbuluisha kayi diakumbajaye?
7 Mu matuku makese adi kumpala eku, Kristo nealumbuluishe bantu ba mu matunga bilondeshile mudibu benzele bana babu ne Yezu batshidi pa buloba malu. Tudi tubala ne: ‘Palua Muana wa muntu mu butumbi buende ne banjelu bonso, neashikame mu nkuasa wa butumbi buende; bisamba bionso nebisangakane kumpala kuende, yeye neabatapulule bu mudi mulami utapulula mikoko ne mbuji; neateke mikoko ku tshianza tshiende tshia balume ne mbuji ku tshianza tshiende tshia bakaji. Mukalenge neambile [mikoko] ne: Bulelela, ndi nnuambila ne: bualu bua nuenu nuakenzela umue wa mu bana betu badi batambe kupuekela nunku, nuakangenzela meme. [Mbuji] neyiye mu dikenga dia tshiendelele, kadi bantu bakane nebaye mu muoyo wa tshiendelele.’—Matayo 25:31-46.
8. Mmunyi mudi Paulo umvuija dilua dia Kristo bua kukumbaja dilumbuluisha pa bantu badi kabayi batshina Nzambi?
8 Anu mudibi bileja mu mufuanu wa mikoko ne mbuji, Yezu udi ukumbaja dilumbuluisha dia ndekelu pa bantu bonso badi kabayi batshina Nzambi. Paulo wakajadikila bena kuitabuja nende bavua bakenga bua ‘dikisha popamue netu, ku dibuluibua dia Mukalenge Yezu paluaye mu diulu ne banjelu [bende ba bukole] mu kapia kadi kakenka. Neadisombuele kudi bantu badi kabayi bamanye Nzambi ne kudi badi kabayi batumikila lumu luimpe lua Mukalenge Yezu; buobu aba nebapete dikenga, dibutuka dia tshiendelele mene, dia ku mêsu kua Mukalenge ne ku butumbi bua bukole buende, paluaye bua kutumbishibua [“pamue ne,” NW] bansantu bende.’ (2 Tesalonike 1:7-10) Mutudi ne malu aa onso malenga kumpala kuetu, katuenaku ne bua kuleja ditabuja ne kushala batabale ne muoyo kuulu kuulu bua dilua dia Kristo anyi?
Batekemene dibuluibua dia Kristo ne muoyo kuulu kuulu
9, 10. Bua tshinyi bela manyi batshidi pa buloba mbindile dibuluibua dia Yezu Kristo ne muoyo kuulu kuulu?
9 ‘Dibuluibua dia Mukalenge Yezu paluaye mu diulu’ kadiakuikala anu bua kubutula bantu babi, kadi bua kufuta kabidi bantu bakane. Bashadile ba ku bana babu ne Kristo bela manyi batshidi pa buloba badi mua kuikala bakenga kumpala kua dibuluibua dia Kristo, kadi badi basanka bua ditekemena diabu dilenga dia mu diulu. Mupostolo Petelo wakafundila bena nkristo bela manyi ne: ‘Bualu bua nudi babanyanganyi ba makenga a Kristo, nusanke; bua nuenu nusanke kabidi ne disanka dinene ku dibuluibua dia butumbi buende.’—1 Petelo 4:13.
10 Bela manyi mbapangadije bua kushala ne lulamatu too ne padi Kristo ‘ubasangisha kudiye’ bua “ngikadilu muteta” wa ditabuja diabu “asanganyibue bu kabingila ka disamuna ne butumbi ne lumu ku dibuluibua dia Yezu Kristo.” (2 Tesalonike 2:1; 1 Petelo 1:7, NW) Bua bena nkristo aba ba lulamatu balela ku spiritu, tudi mua kuamba ne: ‘Bujadiki buenu bua malu a Kristo buakajadikibua munkatshi muenu bikole, tshipedi tshikuabu katshiena tshinushala nuenu badi bindila tshikondo [“tshia dibuluibua dia,” NW] Mfumu Yezu Kristo.’—1 Kolinto 1:6, 7, MML.
11. Mu dindila dibuluibua dia Yezu Kristo, ntshinyi tshidi bena nkristo bela manyi benza?
11 Bashadile bela manyi badi ne mmuenenu wa Paulo, wakafunda ne: ‘Ndi mbala makenga a mu tshikondo etshi ne: kaena makumbane bua kuelekejibua ne butumbi budi buamba kumueneshibua [“munda muetu,” NW].’ (Lomo 8:18) Ditabuja diabu kadiena dilomba bua kuikaladi dikuatshisha kudi dienza makumi bua kumanya tshikondo. Badi ne bivule bia kuenza mu mudimu wa Yehowa, bafila tshilejilu tshilenga bua balunda babu, “mikoko mikuabo.” (Yone 10:16) Bela manyi aba mbamanye ne: nshikidilu wa ndongoluelu eu mubi ukadi pabuipi, ne badi bateleja mubelu wa Petelo wa se: ‘Tekayi meji enu ku mudimu, nushale batabale ne nuikale batekemene ne ditekemena dionso kupa kua luse kuanupeshabo [“ku dibuluibua dia,” NW] Yezu Kristo.’—1 Petelo 1:13, MML.
“Ditekemena dikole dia bifukibua”
12, 13. Mmunyi muvua bantu ‘batekibue kunyima kua malu a patupu,’ ne ntshinyi tshidi mikoko mikuabu ijinga bikole?
12 Mikoko mikuabu idi payi ne bualu kampanda bua kuikadila ne ditekemena dikole anyi? Kakuyi mpata idi nabu. Panyima pa mumane kuakula bua ditekemena dia butumbi dia aba badi Yehowa muangate bu “bana” bende balela ku spiritu ne “bapianyi pamue ne Kristo” mu Bukalenge bua mu diulu, Paulo wakamba ne: ‘Ditekemena dikole dia bifukibua didi dindila [“dibuluibua,” NW] dia bana ba Nzambi. Bualu bua bifukibua biakatekibua kunyima kua malu a patupu, ki mbualu bua kudisunguila kuabi, kadi bua [“yeye,” NW] wakabiteka nunku mu ditekemena edi ne: bifukibua mene nebipikudibue ku bupika bua [“dinyanguka,” NW] diabi, nebibuejibue mu budishikaminyi bua bana ba Nzambi.’—Lomo 8:14-21; 2 Timote 2:10-12.
13 Bua mpekatu wa Adama, ndelanganyi yende yonso ivua ‘mitekibue kunyima kua malu a patupu,’ miledibue mu bupika bua mpekatu ne lufu. Kayivua ne mushindu wa kudipikula ku bupika ebu nansha. (Musambu 49:7; Lomo 5:12, 21) Ô, mmunyipu mudi mikoko mikuabu ijinga bikole bua ‘kupikudibua ku bupika bua dinyanguka’! Kadi kumpala kua kuenzekabi, amue malu adi ne bua kumueneka bilondeshile mêba ne bikondo bia Yehowa.
14. ‘Dibuluibua dia bana ba Nzambi’ nediumvuije tshinyi, ne mmunyi muikala bualu ebu mua kufikisha bukua-bantu ku ‘dipikudibua ku bupika bua dinyanguka’?
14 Bashadile ba ku bela manyi “bana ba Nzambi” badi ne bua kuanji ‘kubuluibua.’ Bualu ebu nebumvuije tshinyi? Mu tshikondo tshijadika kudi Nzambi, mikoko mikuabu neilue kujadika patoke ne: ndekelu wa bionso bela manyi ‘mbatuibue tshitampi’ ne mbatumbishibue bua kukokesha ne Kristo. (Buakabuluibua 7:2-4, NW) “Bana ba Nzambi” babishibue ‘nebabuluibue’ pabu padituabu ne Kristo mu dibutula ndongoluelu mubi wa malu wa Satana. (Buakabuluibua 2:26, 27; 19:14, 15) Pashishe, mu Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu bua Kristo, ‘nebabuluibue’ kabidi bu bakuidi bikale njila ya kufikishila masanka a mulambu wa tshia-bupikudi wa Yezu kudi bantu. Ebi nebifikishe bukua-bantu ku ‘dipikudibua ku bupika bua dinyanguka’ ne ndekelu wa bionso kubuela mu “budishikaminyi bua butumbi bua bana ba Nzambi.” (Lomo 8:21; Buakabuluibua 20:5; 22:1, 2) Bikale ne matekemena manene onso aa, bidiku bikemesha bua mudi mikoko mikuabu ‘mindile dibuluibua dia bana ba Nzambi’ ne “ditekemena dikole” anyi?—Lomo 8:19.
Lutulu lua Yehowa ludi lumvuija lupandu
15. Nntshinyi tshitudi katuyi ne bua kupua muoyo bua dîba didi Yehowa mulongolole bua malu kuenzekawu?
15 Yehowa ke Munemeki Munene wa dîba. Dîba didiye mulongolole bua malu kuenzekawu nedikale dipuangane. Pamu’apa malu kaena anu mua kuenzeka mushindu utudi tuetu batekemene. Kadi tudi mua kuikala ne ditabuja dikole dia se: malaya onso a Nzambi neakumbane. (Yoshua 23:14) Nzambi udi mua kulekela malu atungunuka mutantshi mule kupita mudi bavule batekemene. Kadi tukebayi mua kujingulula njila yende ne kuanyisha meji ende. Paulo wakafunda ne: ‘Monayi ndondo wa bubanji bua meji ne lungenyi bia Nzambi! Monayi mutudi katuyi mua kujingulula bilumbuluidi biende, mutudi katuyi mua kulonda njila yende! Bua wakamanya meji a Mukalenge nnganyi? Anyi wakamupa meji nnganyi?’—Lomo 11:33, 34.
16. Nnganyi udi muakanyine kupetela masanka ku lutulu lua Yehowa?
16 Petelo wakafunda ne: “Bananga, bu munudi bindile malu aa [kabutu ka “diulu” ne “buloba” bia kale ne dibipingana kudi “diulu dipiadipia” ne “buloba bupiabupia” bilaya kudi Nzambi], enzayi muenu muonso bua ndekelu wa bionso yeye anusangane kanuyi katoba ne dikeji ne mu ditalala. Kabidi, nuangate lutulu lua Mukalenge wetu bu lupandu.” Bua lutulu lua Yehowa, miliyo mikuabu mivule ya bantu idi yenda ipeta mpunga bua kupanduka ku “dituku dia Yehowa” dialua mu tshintuluntulu “bu muivi.” (2 Petelo 3:9-15, NW) Lutulu luende ludi kabidi lupesha yonso wa kutudi mushindu wa ‘kudienzeja bua kushikija lupandu luetu ne ditshina ne dizakala.’ (Filipoi 2:12) Yezu wakamba ne: tudi ne bua ‘kuikala badimuke’ ne ‘kushala batabale’ bituasua bua kutuanyishabu ne kumanya mua “kuimana kumpala kua Muana wa muntu” dîba dialuaye bua kulumbuluisha.—Luka 21:34-36, NW; Matayo 25:31-33.
Tungunukayi ne kuindila ne ditantamana
17. Mmêyi kayi a mupostolo Paulo atudi ne bua kuteleja?
17 Paulo wakabela bana babu ba mu nyuma bua kutuishila mêsu abu, ki mpa ‘bintu bidi bimueneka ku mêsu, kadi [pa] bintu bidi kabiyi bimueneka ku mêsu.’ (2 Kolinto 4:16-18) Kavua musue bua tshintu nansha tshimue tshibuitshidije mmuenenu wabu wa difutu dia mu diulu dibatekela kumpala. Nansha tuetu bikale bena nkristo bela manyi anyi bikale ba mu mikoko mikuabu, tulamayi mu lungenyi ditekemena dilenga ditutekela kumpala ne katulekedi nansha. ‘Tuindilayi ne ditantamana,’ tuleje ne: ‘katuena munkatshi mua badi baluka tshianyima too ne ku dibutuka, kadi tudi munkatshi mua badi ne ditabuja too ne ku dipeta dia muoyo.’—Lomo 8:25; Ebelu 10:39.
18. Bua tshinyi ne dieyemena dionso tudi mua kushiya mêba ne bikondo mu bianza bia Yehowa?
18 Ne dieyemena dionso tudi mua kushiya mêba ne bikondo mu bianza bia Yehowa. Dikumbana dia malaya ende ‘kadiakujanguluka’ bilondeshile dîba didiye mulongolole. (Habakuka 2:3) Mu dindila tshikondo atshi, mubelu wa Paulo mupesha Timote udi wangata diumvuija dikuabu buetu tuetu. Wakamba ne: ‘Ndi nkuambila bikole ku mêsu kua Nzambi ne kua Kristo Yezu, ulualua kulumbuluisha badi ne muoyo ne badi bafue, bua dimueneka diende ne bua bukalenge buende. Ambila bantu dîyi dia Nzambi mene; nanukila kubambila misangu miakane ne misangu idi kayiyi miakane. Wenze mudimu wa [“mumuangalaji wa evanjeliyo,” NW], ukumbaje mudimu webe.’—2 Timote 4:1-5.
19. Dîba ditshidiku bua bantu ba Yehowa kuenzabu tshinyi, ne mbua tshinyi?
19 Mioyo idi mu njiwu—wetu tuetu ne wa bantu netu. Paulo wakafunda ne: ‘Wikale mudimuke ku malu ebe ne ku diyisha diebe. Unanukile kushala mu malu aa; bua pawenza nunku, neudisungile wewe ne buobu kabidi badi bumvue mêyi ebe.’ (1 Timote 4:16) Dîba didi dishadile ndongoluelu eu mubi wa malu ndikese menemene. Mu dindila ne ditekemena dikole malu a dikema adi kumpala kuetu, tushalayi anu bamanye ne: tutshidi anu mu dîba ne tshikondo bia Yehowa bua bantu bende kuyishabu lumu luimpe lua Bukalenge. Mudimu au udi ne bua kuenzeka too ne pamusankishabi. ‘Pashishe,’ anu bu muakamba Yezu, “nshikidilu nealue.”—Matayo 24:14.
[Mêyi adi kuinshi]
a Tangila nshapita wa 10 ne wa 11 ya mukanda wa Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi, mupatula kudi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Bua kuambulula
◻ Bua dienza makumi bua kumanya tshikondo, mmunyi mudi nsombelu wetu mufuanangane ne wa bena nkristo ba mu siekele wa kumpala?
◻ Bua tshinyi bena nkristo badi ne bua ‘kushala batabale’ nansha mu tshikondo tshia dikalaku dia Kristo?
◻ Bua tshinyi bantu badi ne ditekemena dikole dia ‘dibuluibua dia bana ba Nzambi’?
◻ Bua tshinyi ne dieyemena dionso tudi mua kushiya mêba ne bikondo mu bianza bia Yehowa?
[Tshimfuanyi mu dibeji 17]
Bena nkristo badi ne bua kushala batabale mu ditekemena dilua dia Kristo
[Tshimfuanyi mu dibeji 18]
Bashadile bela manyi badi ne bivule bia kuenza mu mudimu wa Yehowa, kabayi bashile ditabuja diabu pa dienza makumi bua kumanya tshikondo