Mêyi audi mua kusungula
WEWE udi muntu utu ulonda mêyi a bikadilu bimpe anyi? Peshi utu umona mêyi adi alomba muntu bua kuikala ne bikadilu bilenga bu akadi kaayi kabidi ne mushinga lelu anyi? Kadi, tshia kumanya ntshia se: mêyi kampanda adi muntu yonso wangata ne mushinga ke adi amulombola. Bilondeshile nkonga-miaku kampanda, dîyi mmukandu udi uleja bualu buimpe bua kuenza. Mêyi adi atuambuluisha bua kuangata mapangadika ne kabidi adi ajadika ngikadilu wetu. Tudi mua kuangata mêyi bu kaleja-nord.
Tshilejilu, Yezu wakabela bayidi bende bua kutumikilabu Dîyi dia Mushinga mukole didi mu Matayo 7:12 dia se: “Nuenzela bantu malu onso anudi basue banuenzele.” Balondi ba mulongeshi Confucius batu batumikila mêyi a mushindu wa kusomba bimpe ne bantu ne a mua kuenzelangana bimpe, adi alomba muntu bua kuikalaye ne ngikadilu bu mudi bulenga, budipuekeshi, kanemu ne lulamatu. Nansha bantu badi kabayi batendelela Nzambi batu ne mêyi kampanda adibu basue kulonda adi ajadika ngikadilu wabu.
Mmêyi a mushindu kayi?
Tshitudi ne bua kumanya ntshia ne: mêyi adi muntu ulonda adi mua kuikala mimpe peshi mabi. Tshilejilu, bantu ba bungi badi ne lungenyi ludibu babikile mu bidimu dikumi bishale ebi ne: meme kumpala. Nansha mudi bavule kabayi mua kuikala bamanye miaku eyi anyi bamona ne: kayena ibakumbanyina buobu, lungenyi lua meme kumpala ke ngikadilu udi bantu ba bungi balonda padibu balekela bikadilu bilenga. Nansha buobu bumvuija lungenyi elu anyi kabayi balumvuija ne miaku eyi, lutu lumueneka kudi bantu padibu bakeba anu masanka abu nkayabu, misangu mivule ne luzuku lua kupeta bintu. Muena mudimu mukuabu wa ku kadiomba ka televizion ka mu ditunga dia Chine wakamba ne: “Tudi anu ne mêyi abidi atudi tulonda. Dimue ndia kusumba bintu. Dikuabu ndia kupeta makuta.”
Lungenyi lua meme kumpala ludi mua luikala bu mudi tshiamu tshia nzembu. Ntshinyi tshitu tshiamu tshia nzembu tshienzela kaleja-nord? Bionso bibidi biobi bitangilangane tshimue pabuipi ne tshikuabu, kalonda ka kaleja-nord kadi katangila kua tshianana. Bia muomumue, lungenyi lua meme kumpala ludi mua kupangisha muntu bua kulonda mêyi adi alomba bua kuikala ne bikadilu bilenga, ludi mua kumufikisha ku dimona malu makuabu onso alua kunyima kua majinga ende.
Bidiku mua kukukemesha paudi ufika ku dimanya ne: lungenyi lua meme kumpala ki nndubange lelu anyi? Ngikadilu eu wakatuadijila mu budimi bua Edene pavua baledi betu ba kumpala babenge kutumikila dîyi divua dibaleja ngikadilu muimpe divua Mufuki wetu muele. Lungenyi elu luakanyanga bikadilu biabu. Bu mudi bantu buonso bikale ndelanganyi ya Adama ne Eva, ngikadilu umue umue eu udibu balue kubikila ne: lungenyi lua meme kumpala ludi lubatatshisha bikole.—Genese 3:6-8, 12.
Lungenyi elu ndutangalake mu bantu bikole nangananga mu tshikondo etshi tshidi milayi ya mu Bible ibikila ne: ‘matuku a ku nshikidilu’ a ‘malu makole.’ Bantu ba bungi badi “badinangi.” Nanku kabiena bitamba kutukemesha to bua kumvua anu kumvua muoyo utusaka bua kulonda lungenyi lua meme kumpala nansha.—2 Timote 3:1-5.
Pamu’apa udi mua kuikala ne lungenyi lua buena lua nsonga Olaf, wakafundila binga biro bia Bantemu ba Yehowa ku Mputu ne: “Mbikole be bua kuikala anu ne bikadilu bilenga, nangananga buetu tuetu bansonga. Bu nuenu mua kusua, tungunukayi ne kutuvuluija mushinga wa kulamata ku mêyi a mu Bible.”
Olaf wakaleja busunguluji. Mêyi adi Nzambi muele adi mua kutuambuluisha tuetu bonso, bansonga ne bantu bakole, bua kulonda mikenji miakane idi ilomba muntu bua kuikala ne bikadilu bimpe. Mikenji eyi idi kabidi mua kutuambuluisha bua kuepuka lungenyi lua meme kumpala, nansha buobu bikale balubikila nenku anyi mushindu mukuabu. Biwikala musue kumanya mushindu udi mêyi a mu Bible mua kutamba kukuambuluisha, suaku ubale tshiena-bualu tshidi tshilonda.
[Bimfuanyi mu dibeji 4]
Lelu bantu ba bungi kabena batangila majinga a bakuabu to