TSHIENA-BUALU TSHINENE | BUA TSHINYI YEZU WAKAKENGA NE KUFUA?
Bualu ebu buvua buenzeke bushuwa anyi?
Bakashipa Yezu wa mu Nazaleta mu tshidimu tshia 33 bikondo bietu ebi. Bakamushiminyina muvuaye usaka bantu bua kutombokela mbulamatadi, kumututabu bikole ne kumupopelabu ku mutshi. Wakafua mu dikenga dikole. Kadi Nzambi wakamubisha ku lufu, ne panyima pa matuku 40 kubandaye mu diulu.
Tudi tupetela muyuki munene eu mu evajeliyo inayi ya mifundu ya tshiena Greke ya bena Kristo, itubu batamba kubikila ne: Dipungila dipiadipia. Malu au avua menzeke bushuwa anyi? Elu ndukonko lunene ne lua mushinga wa bungi. Bikalabi ne: malu aa kaavua menzeke, ditabuja dia bena Kristo kadiena ne mushinga to, ne ditekemena dia kupeta muoyo wa kashidi mu Mparadizu didi anu bu bualu budi kabuyi mua kuenzeka. (1 Kolinto 15:14) Ku lukuabu luseke, Bikala malu aa avua menzeke bushuwa, nunku bantu nebapete malu mimpe kumpala eku, awapeta pebe. Kadi tuanjayi tuambe tumona, Evanjeliyo mmalu malelela anyi mmalu mafuikakaja?
TSHIDI BIJADIKI BILEJA
Evanjeliyo mmishilangane ne nsumuinu bualu idi ne malu malelela ne adi umvuangana bimpe. Tshilejilu, mudi mêna a bungi ne miaba milelela idi bantu mua kuya kumona lelu eu. Idi yakula bua bantu balelela, badi bakebuludi ba malu a kale bende lumu batujadikila ne: bavuaku.—Luka 3:1, 2, 23.
Bualu bua Yezu muine mbabuakule kudi bafundi kampanda bavua bamanyike bikole ba mu siekele wa kumpala anyi muibidi.a Mbafunde mushindu uvuaye mufue mu Evanjeliyo idi yakula bua mushindu uvua bena Lomo bashipangana kale. Bualu bukuabu, mbalonde malu mu mushindu mulelela ne mujalame, mumue ne: baleja ne bimue bilema bia bayidi ba Yezu. (Matayi 26:56; Luka 22:24-26; Yone 18:10, 11) Malu onso aa adi aleja ne dishindika dionso ne: bafundi ba Evanjeliyo bavua ne bululame ne bamba bulelela mu malu avuabu bafunda bua Yezu.
NETUAMBE BISHI BUA DIBISHIBUA DIA YEZU KU LUFU?
Padi bantu ba bungi bitaba ne: Yezu uvua ne muoyo ne wakafua, bamue bavua mua kuikala badiebeja ni uvua bushuwa mubishibue ku lufu. Nansha bapostolo bende kabakitaba diakamue pakumvuabu ne: mmubike ku lufu to. (Luka 24:11) Kadi mpata ya bapostolo ne bayidi bakuabu yakajika pakatuilangananabu ne Yezu uvuabu babishe mu miaba mishilashilangane. Mu bulelela, umue musangu kuvua bantu bapite pa 500 bakadimuenena nkayabu ne mêsu abu abidi.—1 Kolinto 15:6.
Bayidi ba Yezu bakamanyisha bantu dibika dia Yezu ku lufu kuambilabu too ne bantu bavua bashipe Yezu nansha muvuabu basua kubakuata anyi kubashipa. (Bienzedi 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) Bayidi ba Yezu bungi nunku badiku mua kuikala ne dikima bu bobu kabayi batuishibue menemene ne: Yezu uvua mubishibue ku lufu anyi? Bulelela bua dibishibua dia Yezu, mbuenzeji bukole budi nabu bena Kristo pa buloba kale ne lelu.
Muyuki wa lufu lua Yezu ne wa dibishibua diende idi milonda mu Evanjeliyo idi ne malu onso a mushinga adi uvuangana ne mifudu ya ku ntuadijilu. Paudi uyibala ne ntema yonso neutuishibue ne: malu aa avua menzeke bulelela. Dituishibua diebe didi mua kukola mu bungi bua matuku paumvua bua tshinyi malu aa avua menzeke. Tshiena-bualu tshialonda netshiumvuije bualu ebu.
a Tacite mulela mu 55, wakafunda ne: “Kristo wakapeta manyoka makole kudi umue wa ku bangovena betu Pontio Pilato mu bukokeshi bua Tibelio.” Suétone wa mu bidimu lukama bia kumpala wakakula pende bua Yezu. Nansha Josèphe mumanyi wa malu a kale muena Yuda ne Pline Muana, ngovena wa mu Bituniya uvua ne muoyo ku ntuadijilu kua siekele muibidi.