Ikala ne lukunukunu bua malu mimpe!

¹ Bu mutudi batuadije tshikondo tshia Tshivulukilu tshia 2003, tudi ne bua kuikala menemene ne ‘lukunukunu bua malu mimpe.’ (1 Pet. 3:13) Kabingila kanene ne ka kumpala ku tuonso katudi ne bua kuikadila ne lukunukunu mbua mulambu wa tshia-bupikudi wa Yezu Kristo. (Mat. 20:28; Yone 3:16) Bua muanda eu, mupostolo Petelo wakafunda ne: ‘Tuakapikudibua, ke nku bintu bidi bijimina, ku argent anyi ku ngolo, mu malu a patupu. Kadi nuakapikudibua ku mashi a mushinga mukole, bu a muana wa mukoko kayi ne tshilema ne kayi ne ditoba, ku mashi a Kristo mene.’ (1 Pet. 1:18, 19) Bua dianyisha bua mushindu wa dikema udi Nzambi uleja dinanga, tudi tumvua dijinga dia kudifila bikole mu dienza malu mimpe a bungi, bavuluke mudi Yezu ‘mudifile bua bualu buetu, bua kutupikula ku malu mabi onso, ne bua kudilengejila bantu badi mua kuikala bende bine, bikala ne lukunukunu lua kuenza midimu mimpe.’​—Tito 2:14; 2 Kol. 5:14, 15.

² Patudi tuenza malu adi asankisha Nzambi, tudi tudia nende malanda mashême ne udi ututabalela ne dinanga. Petelo wakamba kabidi ne: ‘Wasua kunanga muoyo ne kumona matuku mimpe, adimuke biende ku malu mabi, enze malu mimpe; akebe biende ditalala, adilonde. Bualu mêsu a [Yehowa] adi kudi bakane, ne matshi ende adi buashi ku milombu yabo.’ (1 Pet. 3:10-12) Mu matuku aa makolakolayi, ndiakalenga kayipu dia kumanya ne: Yehowa udi ututangila ne udi pabuipi netu bua kutuambuluisha, ‘kutuenzela bu kamonyi ka dîsu diende.’​—Dut. 32:10; 2 Kul. 16:9.

³ Pa kumusha ntatu ivuabu bapete, bena Kristo ba kumpala bavua Petelo mufundile mukanda eu bavua ne musangelu mupite bungi ne lukunukunu, ne bakamanyisha lumu luimpe mu mishindu yonso. (1 Pet. 1:6; 4:12) Bidi kabidi nanku bua basadidi ba Nzambi ba lelu. Nansha mutudi mu ‘matuku a ku nshikidilu adi ne malu makole’ a bungi, dianyisha ditudi nadi bua bulenga bua Yehowa didi ditusaka bua kuenza disua diende ne lukunukunu. (2 Tim. 3:1; Mus. 145:7) Tukonkononayibi imue ya ku midimu mimpe ituikala ne bua kuenza bikole mu tshikondo etshi tshia Tshivulukilu.

⁴ Bikila bantu mu Tshivulukilu: Umue mushindu utudi mua kuleja dianyisha dietu bua dipa ditambe bunene dia mulambu wa tshia-bupikudi ndibuela mu musekelelu wa ku tshidimu wa lufu lua Yezu, wikala ne bua kuenzeka tshidimu etshi mu Disatu dia matuku 16 a ngondo muinayi, panyima pa dibuela dia dîba. (Luka 22:19, 20) Tshidimu tshishale, bisumbu 94 600 bia pa buloba bujima bivua bitume luapolo luabi, tuvua bapete bungi busanga bua bantu 15 597 746 bavua babuele mu Tshivulukilu! Bungi ebu budi buleja ne: kuvua bantu ba pa mutu 220 000 pa bungi buvuaku tshidimu tshishale.

⁵ Mbantu bungi kayi bikala ne bua kubuelamu tshidimu etshi? Nebitambe kulondeshila mushindu utualeja tshisumi mu didifila bua kukankamija bantu bua badisangishe netu pamue. Tuadija kufunda mêna onso a bantu baudi musue kubikila. Ku mutu kua liste yonso kuikale mêna a bena mu dîku diebe. Biwikala ne muena dibaka udi kayi muena kuitabuja nebe, umuleje dijinga diebe dikole dia yeye kulua pende mu Tshivulukilu pamue nebe. Mulume mukuabu uvua kayi muena kuitabuja wakabuela mu Tshivulukilu tshidimu tshishale wakamba ne: wakabuelamu bualu uvua mumanye bimpe ne: bivua ne mushinga kudi mukajende. Pashishe kudi mua kulonda mêna a balela bebe, bena mutumba, bena mudimu nebe anyi balongi nebe. Kupu muoyo bua kubikila balongi bebe ba Bible.

⁶ Wewe mumane kuenza liste webe, longolola dîba dia kutumina muntu ne muntu dibeji dia dibikila peshi mukenji. Wangate tubeji tua dibikila bua Tshivulukilu. Bua kuambuluisha bantu bavuluke dîba ne muaba wenzekela musekelelu eu, funda ku tshiamu anyi ku bianza mu maleta manene bimpe dîba ne muaba wenzekela Tshivulukilu kuinshi kua kabeji ka dibikila. Padi dia matuku 16 a ngondo muinayi dienda disemena pabuipi, uvuluije bantu baudi mufunde mêna abu buludiludi anyi udi mua kubabikila ku telefone. Tubikilayi bantu ba bungi bua bikalapu dituku dia tshibilu tshia tshijila edi.

⁷ Ambuluisha bantu badi babuela mu Tshivulukilu: Butuku bua Tshivulukilu butu misangu mivule tshikondo tshia disanka. Tutu tupeta mushindu wa kuakidila bantu batu kabayi pa tshibidilu balua mu bisangilu bietu. Udilongolole bua kufika kumpala kua dîba ne kushala mutantshi ku ndekelu kua tshisangilu etshi, bikalaku mushindu bilondeshile muaba unudi basombele. Enza mushindu wa kumanyangana ne benyi badi mu bateleji. Ikala ne disanka ne musangelu.​—Lomo 12:13.

⁸ Kudiku mushindu wa kuambuluisha bamue bantu badi babuela mu Tshivulukilu bua kukolabu bikole mu nyuma pa kulonga nabu Bible anyi? Udienzeje bua kupeta mêna ne adrese ya benyi bonso badibu kabayi balonga Bible ne muntu bua umone mua kuya kubatangila bua kubambuluisha. Ku dibambuluisha ne dinanga, bamue ba kudibu badi mua kuya kumpala ne kufika too ne ku dilua bamanyishi badi kabayi banji kutambula kumpala kua Tshivulukilu tshia tshidimu tshialonda. Paudi upinganyina bantu bavua babuele mu Tshivulukilu, ubabikile kabidi bua muyuki wa pa buawu wenzeka mu dia matuku 27 a ngondo muinayi.

⁹ Udiku mua kuikala mpanda-njila muambuluishi mu ngondo muisatu ne muinayi eu anyi? Tshidimu tshionso, lukunukunu lutudi nalu bua Yehowa lutu lutusaka bua kudifila bikole mu mudimu wetu mu ngondo eyi ya pa buayi. Padi bena mu tshisumbu bonso badienzeja bua kuyisha lumu luimpe ne lukunukunu mu tshikondo tshia Tshivulukilu, kudi mua kupatuka bipeta bilenga.

¹⁰ Tshimue tshisumbu tshivua ne bamanyishi 107 ne bampanda-njila 9 tshiakafila luapolo tshiamba ne: ngondo muinayi wa tshidimu tshishale uvua “ngondo wa pa buende,” bavua ne bampanda-njila bambuluishi 53; bakulu ne basadidi ba mudimu bonso bavua mu bantu 53 aba. Bakulu bakenza tshinyi bua kusaka bantu bua kuenzabu bumpanda-njila buambuluishi mu ngondo au? Bavua batuadije kukankamija bantu matuku a bungi kumpala bua kuenzabu mudimu eu. Bisangilu bia mudimu wa buambi bivua bilongolola mu mêba mashilashilangane munda mua dituku bua bikumbanangane ne programe wa bantu bonso mu tshisumbu. Bavua batambe kushindamena pa bualu bua kuyishila ku telefone, nangananga bua bantu badi balema anyi badi masama matekele panshi.

¹¹ Muanetu wa bakaji mukuabu wa bidimu 86 uvua kayi mua kuenda bua masama wakuwuja dibeji dia dilomba bumpanda-njila buambuluishi. Uvua ubanga mu dinda; uvua nansha mua kufika ku dienza mêba bungi kampanda a diyishila ku telefone musombele ku mesa a mu tshikuku, wikisha mêba makese ne pashishe ubanga kabidi kuyisha. Muntu umue uvuaye muyikile nende uvua mufuishe bayende ne bana bende babidi bakavua nsongalume kukavua kupite bidimu bibidi ne kavua umvua bua tshinyi Nzambi udi ulekela malu mabi a mushindu eu enzeka to. Wakamuyisha bimpe, ne dilonga dia Bible diakatuadija. Diyishila ku telefone ku dilolo ne mu mêba makuabu mmushindu mulenga wa kupeta bantu badi basombele mu nzubu ya etaje ne miaba mikuabu idi dibuela dikale bualu bukole. Didi kabidi diambuluisha bamanyishi bua kupeta bantu batu kabayi kumbelu mu munya to.

¹² Bakulu bakajikija bamba ne: “Tshivua tshikondo tshilenga tshia dikema! Tuakanyisha bikole mudimu eu ne mabenesha adi Yehowa mutupeteshe buonso buetu.” Tshisumbu tshienu patshi tshidi mua kupeta masanka a mushindu eu nuenu badilongolole bimpe.

¹³ Enza muebe muonso bua bantu 100 pa 100 badifile mu mudimu: Dinanga ditudi banange Nzambi ne muntu netu didi ditusaka bua kudisumbila tshikondo ngondo yonso bua kuyisha bakuabu lumu luimpe. (Mat. 22:37-39) Batangidi ba Dilonga dia Mukanda dia Tshisumbu ne badi babambuluisha badi ne bua kufikisha bantu bonso mu tusumbu tuabu tua dilonga dia mukanda bua kuyisha ngondo yonso. Mushindu muimpe wa kuenza nunku ngua kudianjila kulongolola bua kuyisha ne bantu kampanda mu kasumbu. Pamutu pa kuindila too ne ndekelu wa ngondo bua kushisha kuenza mudimu, mbimpe kutuadija kumpala kua dîba. Nebikupeteshe mishindu mivule ya kuambuluisha bantu ne dinanga.

¹⁴ Kudiku mumanyishi udi mulema anyi udi masama matekele panshi kayi mpindieu ne mushindu wa kuyisha bimpe mu kasumbu kenu ka dilonga dia mukanda anyi? Pikala bamue basombele mu nzubu utubu balamina bantu bakadi batekete mubidi anyi badi babengele anu mu yabu nzubu kabayi bapatuka, bidi biumvuika ne: mushindu wabu wa kuyisha mmushadile. Kadi buobu mua kuenzaku bualu kampanda nansha mudibu mua kunyunga anu kakese bua se: butoke buabu bukenke, nebisake bantu badi bamona midimu yabu mimpe bua kujinga kumanya bulelela ne muoyo mujima. (Mat. 5:16) Batangidi ba tusumbu tua dilonga dia mukanda bakebe bua kujadika bikala bana betu ba mushindu eu bamanye ne: badi mua kufila luapolo luabu lua mudimu kubangila pa minite 15 too ne pamutu. Kufila luapolo lua dîba didibu benze mu mudimu wa diyisha kudi kukolesha bamanyishi ba lulamatu aba, ne kubapetesha disanka. Kudi kabidi kuambuluisha bua kushindika ne: luapolo lua mudimu wa pa buloba bujima wa bantu ba Nzambi ludi lujalame.

¹⁵ Bansonga badi badifila bua kuenza midimu mimpe! Mmunyipu mudibi bikolesha ku muoyo bua kumona bansonga bena Kristo bafila makanda abu mu mudimu wa Yehowa! (Nsu. 20:29) Wewe muikale nsonga, mmunyi muudi mua kuleja lukunukunu luebe bua Yehowa mu ngondo ya pa buayi ya mudimu eyi?

¹⁶ Biwikala kuyi muanji kuikala mumanyishi mutambule, kuenaku mua kuipatshila bua kufika ku mudimu eu wa pa buawu anyi? Diela nkayebe nkonko idi ilonda eyi: ‘Ndiku ne dimanya dia nshindamenu dia bulelela bua mu Bible anyi? Ndiku musue bua kudifila panyi mu mudimu wa Bukalenge anyi? Ndiku tshilejilu tshimpe ku ngikadilu yanyi anyi? Ndiku mua kuleja ditabuja dianyi pa kuambila bantu bakuabu lumu luimpe anyi? Mmuoyo wanyi ke udi unsaka bua kuenza nunku anyi?’ Pikala diandamuna diebe ku nkonko yonso eyi dikale ne: eyowa, nanku ambila baledi bebe ne: udi musue kulua mumanyishi. Nunku baledi bebe badi mua kuyukila ne umue wa ku bakulu ba mu komite wa mudimu.

¹⁷ Biwikala ukadi mumanyishi wa lumu luimpe, udiku mua kuenza mudimu wa bungi mu buambi mu ngondo ya dikisha dia mu kalasa anyi? Bansonga ba bungi bakadi batambule mbafike ku dikala bampanda-njila bambuluishi bualu bavua balongolole programe muimpe ne babambuluishe kudi baledi babu ne bantu bakuabu. Pikalabi bikukolele, ipatshila bua kuvudija nansha mudimu webe wa buambi. Udifundila tshipatshila kampanda. Pa kumusha tshipatshila tshia mêba bungi kansanga mu buambi, difundila tshikuabu tshia kulengeja mudimu webe. Pamuapa udi mua kuenza muebe muonso bua kubalaku mvese umue ku tshibi tshionso, kuakaja makumbula mapiamapia audi wenza, kutuadija dilonga dia Bible, kudiundisha mudimu webe ne kubuejamu buambi bua ku telefone anyi mishindu mikuabu ya buambi. Kadi udi wamba tshinyi bua tshipatshila tshikuabu tshia kuya ne muena mutumba, mulongi nebe, anyi mulela webe mu Tshivulukilu tshidimu etshi? Kudifila bikole mu midimu ya mushindu eu nekufile bipeta bimpe ne nekukoleshe bakuabu mu tshisumbu.​—1 Tes. 5:11.

¹⁸ Ambuluisha bapiabapia bua baye kumpala: Mu tshidimu tshia mudimu tshishale, kuvua muayene wa malonga a Bible 224 318 ku ngondo yonso mu Congo-Kinshasa ne wa 14 192 mu congo-Brazzaville. Mu bungi bua matuku, ba bungi ba ku balongi aba nebaye kumpala too ne ku didilambula ne batismo. Kadi kumpala kua buobu kufika ku tshidia etshi, tudi ne bua kubambuluisha bua kuluabu bamanyishi bapiluke ba lumu luimpe. Eu mmushindu udi ne mushinga mu dilongesha bapiabapia bua kuluabu balondi ba Yezu Kristo. (Mat. 9:9; Luka 6:40) Udiku ne mulongi wa Bible udi pabuipi ne kuela tshidia etshi anyi?

¹⁹ Wewe kuyi mumanye bimpe mudi mulongi webe udiunda, lomba diambuluisha kudi mutangidi wenu wa dilonga dia mukanda anyi kudi mutangidi wa mudimu. Pamuapa udi mua kumubikila bua kuikala nebe panudi nulonga ne mulongi eu. Bana betu aba badi ne dimanya divule didi mua kubambuluisha bua kumona mushindu udi mulongi uya kumpala mu nyuma. Badi mua kuikala ne ngenyi idi mua kuambuluisha mulongi bua kutungunuka ne kuya kumpala mu nyuma.

²⁰ Padi mulongi webe uleja dijinga dia kuyisha lumu luimpe ne tshisumbu, wewe mumone se: mmukumbane, yukila ne mutangidi muludiki. Yeye pende nealongolole bua bakulu babidi kuyukilabu nende wewe muikalepu bua kukonkonona bikalaye mukumbaje ngikadilu milomba, ku diambuluisha dia malu adi mu mukanda wa Mudimu wetu, dibeji dia 97-98. (Tangila Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15 Kasuabanga 1988, dibeji dia 17.) Bianyishilabu mulongi bua kuikala mumanyishi, udi ne bua kutuadija diakamue kumulongesha mudimu. Padiye anu ufila luapolo luende lua mudimu, nebamanyishe tshisumbu ne: mulongi kampanda ukadi mumanyishi udi kayi mutambule. Ditekemena dietu ndia se: binunu bivule bia bamanyishi bapiabapia, bana anyi bantu bakole, bafike ku tshidia etshi tshia mushinga mu ngondo ya pa buayi ya mudimu eyi.

²¹ Kudilongolola kudi kuambuluisha bua kutamba kuenza mudimu bimpe: Kudianjila kudilongolola nekutuambuluishe bua kupatula bipeta bilenga mu mudimu wetu mu tshikondo tshia Tshivulukilu etshi. (Nsu. 21:5) Kudi malu a bungi adi bakulu ne bua kutabalela.

²² Bua kuambuluisha tshisumbu bua kuenzatshi mudimu wa bungi mu buambi, bakulu badi ne bua kulongolola bisangilu bia mudimu munkatshi mua lumingu ne ku ndekelu kualu. Mutangidi wa mudimu udi ne bua kuambula bujitu mu dilongolola bisangilu ebi. Bidiku bikumbane bua kulongolola bisangilu bikuabu mu dinda menemene anyi ku dilolo anyi? Numanyishe tshisumbu bua malu anudi balongolole. Nebiambuluishe bikole bikala programe eu mulamika ku tshibasa tshia mamanyisha.

²³ Bakulu badi ne bua kutangila bikala malu onso malongolola bua Tshivulukilu mmamana kukumbaja kumpala kua dituku dia 16 dia ngondo muinayi. Mu mine malu au mudi dilongolola dia programe wa dilondangana dia bisumbu bikala mua kusangila mu Nzubu wa Bukalenge umue, dikomba anyi disukula Nzubu wa Bukalenge, disungula bakididianganyi ne bapitshishi ba bimanyishilu ne dikeba dia bimanyishilu bine. Numanyishe tshisumbu muaba ne dîba dienzeka Tshivulukilu ne mashintuluka onso ikalaku bua programe wa bisangilu bia mu lumingu alu. Dilongolola bintu ebi ne lungenyi nediambuluishe bua kupitshisha musekelelu eu mu mushindu wa se: “bionso bienzeke anu mu buakane ne mu bulongame.”​—1 Kol. 14:40, MMM.

²⁴ Batatu badi mua kuanyisha bua kuyukidilangana ne bena mu mêku abu pa mushindu udibu mua kudifila pabu bikole mu mudimu mu tshikondo tshia Tshivulukilu mu minite ndambu ya mu dilonga diabu dia mu dîku. Dîku diebe dijima didiku mua kuditua mu bumpanda-njila buambuluishi anyi? Peshi bena dîku badi mua kukuatshisha muntu umue anyi babidi ba kudibu bua kubuenza anyi? Pikalabi kabiyi bikumbana, ditekelayi bipatshila bisunguluke bua dîku dienu dikala dipitshisha dîba dia bungi mu mudimu wa buambi. Kudiku muena mu dîku udi ne bidimu bishadile, udibu mua kukolesha ne kuambuluisha bua kukumbajaye ngikadilu milomba bua kulua mumanyishi udi kayi mutambule anyi? Dîku dienu didi mua kubikila bantu bungi munyi mu Tshivulukilu tshia tshidimu etshi? Didilongolola dimpe nediambuluishe bua kupeta masanka mu dîku dienu.

²⁵ Dilongolola biakane mu matuku adi mashale: Pavua mupostolo Petelo ufundila bena Kristo ba mu bidimu lukama bia kumpala, wakabavuluija muvua tshikondo tshishale tshîpi bualu ndongoluelu wa malu wa bena Yuda ukavua musemene ku tshibungubungu. (1 Pet. 4:7) Lelu bijadiki bidiku bia bungi bidi bileja ne: nshikidilu wa ndongoluelu eu wa malu ukadi pabuipi. Dituku dionso, nsombelu wetu udi ne bua kuleja mutudi batuishibue bua bualu ebu. Bu mutudi basadidi ba Yehowa ba lukunukunu, tudi ne bua kutuma lungenyi luetu luonso ku mudimu eu udi ukengela kuenza ne lukasa wa dimanyisha lumu luimpe.​—Tito 2:13, 14.

²⁶ Mpindieu ke tshikondo tshia kuleja lukunukunu luetu ne tshia kuenza mudimu! Ela meji pa malu onso adi Yehowa mukuenzele, muenzele dîku diebe ne tshisumbu. Nansha mutudi katuyi mua kufuta bionso bidiye mutuenzele, tudi mua kutendelela Yehowa ne muoyo wetu wonso. (Mus. 116:12-14) Didienzeja dietu ne muoyo mujima nedifutshibue ne mabenesha a mu diulu. (Nsu. 10:22) Tudifilayi tuetu bonso bua kuikala ne ‘lukunukunu bua malu mimpe’ mu tshikondo etshi tshia pa buatshi tshia mudimu, ‘bua Nzambi atumbishibue mu malu onso bua Yezu Kristo.’​—1 Pet. 3:13; 4:11.

[Kazubu mu dibeji 3]

Bungi bua bantu bavua bubuele mu Tshivulukilu pa buloba bujima

1999 14 088 751

2000 14 872 086

2001 15 374 986

2002 15 597 746

[Kazubu mu dibeji 4]

Neubikile nganyi mu Tshivulukilu?

□ Bena mu dîku ne balela

□ Bena mutumba ne bamanyangana nabu

□ Bena mudimu ne balongi nebe

□ Bantu bautu uya kutangila ne balongi ba Bible

[Kazubu mu dibeji 5]

Ambuluisha bantu badi babuela mu Tshivulukilu

□ Ubakidile ne disanka

□ Ulondakaje dibakumbula kumbelu

□ Tuadija kulonga nabu Bible

□ Ubabikile bua kuteleja muyuki wa pa buawu

[Kazubu mu dibeji 6]

Mbipatshila kayi biudi mudifundile bua tshikondo tshia Tshivulukilu etshi?

□ Kuenza bua muntu uuvua mubikile alue mu Tshivulukilu

□ Kulua muambi wa lumu luimpe

□ Kuenza mêba a bungi mu buambi

□ Kuakaja imue mishindu ya mudimu wa buambi

□ Kuikala mpanda-njila muambuluishi