TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • T-23 dib. 2-3
  • Yehowa Nnganyi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Yehowa Nnganyi?
  • Yehowa nnganyi?
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Nnganyi udi Muenji wa bintu bionso?
  • Diumvuija dia dîna diende
  • Ngikadilu minene ya Yehowa
  • Masanka audi mua kupeta paudi umanya Yehowa
  • Nnganyi udi mu nyima mua bionso ebi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
  • Yehowa nnganyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
  • Nzambi mulelela nnganyi?
    Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi
  • Tumbisha Yehowa, Nzambi umuepele mulelela
    Tutendelelayi Nzambi umuepele mulelela
Tangila bikuabu
Yehowa nnganyi?
T-23 dib. 2-3

Yehowa Nnganyi?

PAVUA Henri Mouhot, mukebuludi muena ditunga dia France wa mu bidimu bia 1800 wenda ukosolola mu dîtu dia mu ditunga dia Cambodge, wakafika ku mukidi munene mule munyunguluke nzubu wa nzambi kampanda. Uvua nzubu mutambe bunene wa buloba bujima mubikila ne: Angkor Vat. Mouhot wakamba diakamue ne: nansha muvua nzubu eu mumene bisonsa ku bimanu, bantu ke bavua bamuibake. Wakafunda ne: “Nzubu eu muasa kudi muibaki kampanda wa kale uvua ne dimanya bu dia Michel-Ange, mmunene kupita tshintu kayi tshionso tshivuabu biibaka kale mu ditunga dia Grèce anyi dia Roma.” Nansha muvuabu balekelele ne balengulule nzubu eu munkatshi mua bidimu nkama ya bungi, Mouhot kavuaku muele musangu nansha umue mpata ya se: nzubu eu wa mpolondo kavua ne muntu uvua mumuibake to.

Bualu budi bukemesha mbua se: mukanda kampanda wa meji mufunda kukadi bidimu bivule wakaleja lungenyi lua muomumue, wamba ne: ‘Bualu bua nzubu yonso udi muibakibue kudi [muntu] mukuabu, kadi wakibaka bintu bionso n’Nzambi.’ (Ebelu 3:4) Kadi, bamue badi mua kuamba ne: ‘Mushindu udi bintu bia ku tshifukilu bienda ne udi bintu bienza kudi bantu bienda mmushilangane.’ Nansha nanku, bamanyi bapiluke bonso kabatu bitaba ngelelu wa meji eu to.

Michael Behe, mulongeshi muambuluishi wa malu a dishintuluka mu bintu bidi ne muoyo (anyi Bioshimi) wa mu Iniversite wa Lehigh ku Pennsylvanie, mu États-Unis, udi witaba ne: “bitupa bia bintu bidi ne muoyo ki mbipange pabi kuikala ne muoyo to.” Pashishe udi ulua kuebeja ne: “Bitupa bia bintu bidi ne muoyo ebi bidi mua kuikala bienza ne lungenyi luonso anyi?” Udi utungunuka uleja ne: bena meji badi mpindieu bashintulula ngikadilu kampanda mu bintu bidi ne muoyo ku imue mishindu bu mudi dishintulula ngikadilu idibu basambulujila ku selile. Bushuwa, badi mua “kuenza” bintu bidi ne muoyo ne bidi kabiyi nawu! Pavua Behe wenza makebulula mu malu a selile mitambe bukese, wakamona bintu bijingakane mu bitupa mu bitupa bidi bikuata mudimu mu diumvuangana. Mêyi ende a ndekelu ngepi? Ngowu aa: “Bipeta bidi bipatuke ku mudimu mukole wonso eu wa dikonkonona malu a muoyo kubangila ku tutupa tuawu tutambe bukese udi ujadika patoke ne: selile nkantu ‘kakenzabu!’ ”

Nunku, nnganyi udi Muenji wa bintu bionso ebi?

Nnganyi udi Muenji wa bintu bionso?

Diandamuna didi mu mukanda kampanda wa meji mufunda kale utukadi bamane kutela ku mutu eku: Bible. Bible udi wandamuna lukonko ludi bantu bela bua kumanya uvua muenze bintu bionso, uluandamuna mu mushindu mupepele ne mutoke mu mêyi ende a mbangilu a se: “Ku tshibangidilu Nzambi wakafuka diulu ne buloba.”—Genese 1:1.

Bua kudisunguluja ku badibu babikila ne: Nzambi, Mufuki udi ne dîna dia pa buadi. Bible udi wamba ne: ‘Nzambi Yehowa wakafuka bia mu diulu. Wakafuka buloba ne bintu bionso bidi bifumamu, udi upa bantu badipu mupuya.’ (Yeshaya 42:5, 8, disendamija miaku ndietu.) Yehowa ke dîna dia Nzambi wakenza bintu bionso, kuenza kabidi ne balume ne bakaji badi pa buloba. Kadi Yehowa nnganyi? Udi Nzambi wa mushindu kayi? Ne bua tshinyi udi ne bua kumuteleja?

Diumvuija dia dîna diende

Tshia kumpala, dîna dia Mufuki, Yehowa, didi diumvuija tshinyi? Dîna dia Nzambi ndifunda ne maleta anayi a tshiena-Ebelu (יהוה) ne tudi tudisangana misangu mitue ku 7 000 mu tshitupa tshia Bible tshivuabu bafunde mu tshiena-Ebelu. Batu bangata dîna edi bu muaku udi uleja tshiledi tshia bualu, muangatshila ku muaku wa pa muanda wa tshiena-Ebelu ha·wah (“kuvua”) udi umvuija ne: “Udi uvuija.” Mbuena kuamba ne: tshionso tshidi Yehowa musue kuikala bua kukumbaja malu adiye mulongolole udi udivuijatshi ne meji onso. Udi udivuija Mufuki, Nzuji, Musungidi, Mukuatshishi wa muoyo, amu nanku, bua kukumbaja malu adiye mulaye. Kabidi, muaku wa pa muanda wa tshiena-Ebelu eu udi uleja bualu kampanda budi buenda bukumbana. Nanku bidi bileja ne: Yehowa utshidi utungunuka ne kudivuija mukumbaji wa malu adiye mulaye. Bushuwa, udi Nzambi udi ne muoyo!

Ngikadilu minene ya Yehowa

Bible udi uleja ne: Mufuki ne mukumbaji wa malu adiye mulaye eu mmuntu wa malu mimpe menemene. Yehowa nkayende wakaleja ngikadilu yende idi imusunguluja pakambaye ne: ‘Yehowa, Yehowa, Nzambi wa luse ne dinanga, kêna ukuata tshiji lubilu, udi mûle tente ne luse lujalame ne bushuwa, udi uleja binunu bia bantu luse lujalame, udi ubuikidila bantu mapanga abu ne kusambuka kuabu kua mikenji ne malu mabi abu.’ (Ekesode 34:6, 7) Mbaleje ne: Yehowa udi Nzambi wa luse lujalame. Muaku wa tshiena-Ebelu udibu bakuate nawu mudimu muaba eu badi kabidi mua kuukudimuna ne: “dinanga dia lulamatu.” Yehowa neakumbaje malu akavuaye mulongolole bua kuleja ne: udi anu munange bifukibua biende ne lulamatu. Kuenaku ne dianyisha bua dinanga dia mushindu’eu anyi?

Kabidi, Yehowa kêna ukuata tshiji lubilu to; ne udi utubuikidila bilema bietu lukasa. Bidi bisanguluja mutshima bua kuikala mu malanda ne muntu udi kayi ukebulula bilema bietu, kadi muikale pabuipi bua kutubuikidilabi. Kadi kabiena biumvuija ne: Yehowa katu ulengulula malu mabi to. Wakamba ne: “Meme Yehowa ndi musue kulumbulula kuakane, ndi nkina kunyenga kua bintu ne kuenza kua malu mabi.” (Yeshaya 61:8) Bu mudiye Nzambi udi munange buakane, kakulekela bua kashidi benji ba mpekatu ba dikamakama aba bua kutungunukabu ne malu mabi to. Nenku, tuikale bashindike ne: Yehowa neajikije malu mabi adi pa buloba apa mu tshikondo tshiende tshijadika.

Kulama ngikadilu wa dinanga ne wa buakane biakanangane menemene kudi kulomba meji. Yehowa utu utuenzela malu makumbanyine ne ngikadilu ibidi eyi mu mushindu wa dikema. (Lomo 11:33-36) Bulelela, tudi mua kumona meji ende miaba yonso. Bintu bia dikema bidiye mufuke bidi bijadika bualu ebu.—Musambu 104:24; Nsumuinu 3:19.

Kadi meji nkayawu ki ng’adi ne bualu to. Bua Mufuki wetu kukumbajaye bimpe bualu buonso budi mu lungenyi luende, bidi kabidi bikengela bua kuikalaye ne bukole bua bungi menemene. Bible udi uleja ne: yeye udi Nzambi wa bukole bua bungi: “Tangilayi mulu numone: Udi mufuke mitoto yonso nganyi? Yeye ke udi uyipatula bungi buayo . . . Udi ne dikanda dia bungi, . . . ke padi mutoto nansha umue kauyi upanga kukenka.” (Yeshaya 40:26, Mukanda wa Mvidi Mukulu) Kakuyi mpata, Yehowa udi ne “dikanda dia bungi” mu bianza biende bua kukumbaja tshionso tshidiye musue. Ngikadilu ya mushindu’eu kayenaku ikusaka bua kunanga Yehowa anyi?

Masanka audi mua kupeta paudi umanya Yehowa

Yehowa ‘kakafuka [buloba] bu tshintu tshia patupu’ to, kadi ‘wakabufuka bua bashikamepu’ kudi bantu badi nende mu malanda mimpe. (Yeshaya 45:18; Genese 1:28) Udi ukuba bifukibua biende bia pa buloba. Pakafukaye bantu, wakabateka mu budimi anyi mparadizu, ne malu abu onso kaavua kalema. Kadi lelu, Yehowa kêna umvua disanka to, bualu bantu badi banyanga buloba. Nansha nanku, Yehowa neakumbaje tshivuaye mulongoluele bantu ne buloba ku tshibangidilu, biumvuangane ne tshidi dîna diende diumvuija. (Musambu 115:16; Buakabuluibua 11:18) Neasulule Mparadizu pa buloba bua bantu badi basue kumutumikila bu bana bende basombemu.—Nsumuinu 8:17; Matayo 5:5.

Mukanda wa ndekelu wa mu Bible udi umvuija nsombelu uudi mua kupeta mu Mparadizu au: ‘Neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi, nansha kanyinganyinga kabidi; malu a kumudilu akumuka.’ (Buakabuluibua 21:3, 4) Eu ke nsombelu mulelela udi Yehowa musue bua wikale nende. Bushuwa yeye udi Tatu wa malu mimpe! Udi musue kumanya malu makuabu adi amutangila ne tshiudi ne bua kuenza bua kupeta muoyo mu Mparadizu anyi?

Padiku kakuyi kamanyinu, mvese yonso mmiangata mu Mukanda wa Nzambi.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu