Ikala muena luse luengeleki
“Nuvuale disuangana dileji luse, ne bulenga.”—KOLOSAI 3:12, NW.
1. Bua tshinyi lelu’eu kudi dikengedibua dinene dia kuleja luse?
KUPITA ne muvuabi kumpala mu malu a kale, bantu bavule badi bakengela diambuluisha dileji luse. Bua masama, nzala, bulofua, dibunda bibawu, mvita, bimvundu, ne bipupu bia ku bintu bifuka, miliyo ya bantu badi bakengela diambuluisha. Kadi kudi bualu butambe bunene, ne mbuena-kuamba ne: nsombelu wa mu nyuma udi nende bukua-bantu wa dipanga ditekemena. Satana udi mumanye se: tshikondo tshiende tshikadi tshipidika, “udi upambula buloba bujima budi buasa.” (Buakabuluibua 12:9, 12, NW) Nenku, nangananga aba badi pambelu pa tshisumbu tshilelela tshia bena nkristo badi mu njiwu ya kujimija mioyo yabu, ne Bible udi umbusha ditekemena kayi dionso dia dibiishibua ku lufu bua bantu bashipibua mu dituku dia dilumbuluishibua dia Nzambi didi dilua.—Matayo 25:31-33, 41, 46; 2 Tesalonike 1:6-9.
2. Bua tshinyi Yehowa wakadikanda bua kubutula bantu babi?
2 Kadi, too ne mu tshitupa etshi tshia ndekelu tshia matuku a ku nshikidilu, Yehowa Nzambi udi utungunuka ne kuleja lutulu ne luse kudi bantu badi babula dianyisha ne bena bubi. (Matayo 5:45; Luka 6:35, 36) Mmuenze nunku bua kabingila ka muomumue ne kakamufikisha ku diladikija bua kunyoka ditunga dia Izalele dibule dianyisha. “Mukelenge Yehowa udi wamba ne, ‘Bu mundi meme ne muoyo,’ ‘tshiena ne disanka bua lufu lua muntu mubi, kadi ndi nsanka bua muntu mubi umuke mu nshila wandi mubi bua ikale ne muoyo. Tshingulukai! Tshingulukai! Lekelai bienzedi bienu bibi! Bualu kai nudi basue kufua, nuenu bena Isalele?’”—Yehezekele 33:11.
3. Ntshilejilu kayi tshia Yehowa tshitudi natshi tshia dileja luse kudi bantu badi kabayi bena tshisamba tshiende ne ntshinyi tshitudi tulongelaku?
3 Luse lua Yehowa luvua kabidi lualabajibue kudi bena mu Ninive bena malu mabi. Yehowa wakatuma muprofete wende Yona bua kubadimuija bua kabutu kavua kalembelela. Bakandamuna bimpe bitambe ku buambi bua Yona ne bakanyingalala. Ebi biakasaka muena luse Yehowa Nzambi bua kudikanda bua kabutudi tshimenga etshi mu tshikondo atshi. (Yona 3:10; 4:11) Bu Nzambi mua kuela majiya bua bena Ninive bavua mua kuikala ne mushindu wa kubiishibua ku lufu, mmunyipu muatambaye kumvua luse bua bantu badi lelu’eu kumpala kua kabutu ka tshiendelele!—Luka 11:32.
Mudimu wa dileja luse ukena kufuanyikija
4. Mmunyi mudi Yehowa uleja luse kudi bantu lelu’eu?
4 Mu diumvuangana ne bu-muntu buende buleji luse, Yehowa mmupe Bantemu bende bukenji bua kutungunuka ne kukumbula bantu nabu ne “lumu luimpe lua bukalenge.” (Matayo 24:14) Ne padi bantu bandamuna ne dianyisha dionso ku mudimu eu wa lupandu, Yehowa udi unzulula mitshima yabo bua kujingululabo mukenji wa Bukalenge. (Matayo 11:25; Bienzedi 16:14) Mu didikija Nzambi wabo, bena nkristo balelela badi baleja luse luengeleki pa kuenza makumbula mapiamapia kudi bantu badi basankidila bulelela, babambuluisha, padiku mushindu ku diambuluisha dia dilonga dia Bible. Nenku, mu 1993, Bantemu ba Yehowa bapite pa miliyo inayi ne tshitupa, mu matunga 231, bakapitshisha mêba mapite pa muliyare mujima mu buambi bua ku nzubu ne ku nzubu ne balonga Bible pamue ne bantu nabo. Basankididi ba bulelela bapiabapia aba, ku luabo luseke, badi bapeta mushindu wa kulambula mioyo yabo kudi Yehowa ne kudisanga mu milongo ya Bantemu bende batambule. Nenku, badi pabu bambula bujitu bua kuenza mudimu eu wa dileja luse ukena kufuanyikija bua diakalenga dia aba balua balongi batshidi bakuatshibua mu buteyi mu bulongolodi ebu bua Satana bukadi pakufua.—Matayo 28:19, 20; Yone 14:12.
5. Ntshinyi tshienzekela bitendelelu bidi bifuisha Nzambi bundu pafika luse luende ku mikalu yalu?
5 Mu katupa kîpi emu, Yehowa neenze bualu kampanda bu “muena nvita.” (Ekesode 15:3) Musakibue kudi luse bua dîna diende ne bua tshisamba tshiende, neabutule bubi ne neajadike bulongolodi bupiabupia buakane. (2 Petelo 3:13) Bia nzanzanza ku dimona dituku dia tshiji tshikole tshia Nzambi tshialua, mbitendelelu bia Bukua-buena-nkristo. Anu bu muvua Nzambi kayi mukuba ntempelu wende mu Yeruzaleme ku bianza bia mukalenge wa Babilone, nenku kakukuba malongolodi a malu a Nzambi adi amufuisha bundu. Nzambi neele mu mutshima wa bena Matunga Masanga [lungenyi] lua kubutula Bukua-buena-nkristo ne mikuabo mishindu yonso ya ntendelelu ya dishima. (Buakabuluibua 17:16, 17) “Ne buanyi meme,” ke mudi Yehowa wamba, “dîsu dianyi kadiakubumvuila majiya to, tshiakubaleja nansha luse to. Bushuwa nenteke njila wabo pa mutu wabo.”—Yehezekele 9:5, 10, NW.
6. Mmu nsombelu kayi mudi Bantemu ba Yehowa basakibua bua kuleja luse?
6 Bu mutshidiku dîba, Bantemu ba Yehowa badi anu baleja bantu nabo luse pa kumanyisha ne tshisumi tshionso mukenji wa Nzambi wa lupandu. Ne pa tshibidilu, padiku mushindu, badi kabidi bambuluisha bantu badi mu dikengedibua dia bintu bia ku mubidi. Nansha mu muanda eu, mudimu wabo wa kumpala ng’wa kutabalela bidi bena dîku diabo menemene ne bana babo mu ditabuja bakengela. (Galatia 6:10; 1 Timote 5:4, 8) Midimu mivule ya diambuluisha bantu mikumbaja kudi Bantemu ba Yehowa bua bena kuitabuja nabu badi bakenga bua bipupu bishilashilangane idi bilejilu bidi bilenga ku muoyo bia dileja luse. Kadi, bena nkristo kabena ne bua kuindila anu bikondo bikole bua kushisha kuleja luse luengeleki. Badi ne lukasa luonso baleja ngikadilu eu mu nsombelu mimpe ne mibi ya buatshia-buila.
Tshitupa tshia bu-muntu bupiabupia
7. (a) Mu Kolosai 3:8-13, mmunyi mudi luse lusuikakajibue ne bu-muntu bupiabupia? (b) Ntshinyi tshitu disuangana dipepejila bena nkristo bua kuenza?
7 Bidi bilelela se: bu-muntu buetu bua mpekatu ne buenzeji bubi bua bulongolodi bua Satana mbintu bidi bitupumbisha bua kuleja luse luengeleki. Ke bua tshinyi Bible udi utudimuija bua kulekela “tshiji tshikole, bumfika-munda, bubi, bipendu ne ngakuilu mubole.” Pamutu pa ebi, mbatubele bua ‘kudivuadika bu-muntu bupiabupia’—bu-muntu budi mu diumvuangana ne tshimfuanyi tshia Nzambi. Kumpala kua bionso, mbatutumine dîyi bua kudivuadika “disuangana dileji luse, bulenga, budipuekeshi bua mu tshieledi tshia lungenyi, bupole-malu ne muoyo-mule.” Pashishe, Bible udi utuleja mushindu muakane utudi mua kumuenesha ngikadilu eyi. “Tungunukayi ne kulekelelangana ne kufuilangana luse ku budisuile pikala umue ne bualu bua kudiabakena kudi mukuabu. Anu muakanufuila Yehowa luse ku budisuile, nuenu penu nuenze bia muomumue.” Bidi bipepele bua kufuilangana luse anu bituadima ‘disuangana dileji luse’ bua bana betu.—Kolosai 3:8-13, NW.
8. Bua tshinyi bidi bia mushinga bua kuikala ne mmuenenu wa difuilangana luse?
8 Ku lukuabo luseke, dibenga kuditeka pa muaba wa bakuabo bua kufuilangana luse didi dibueja malanda etu ne Yehowa mu njiwu. Bualu ebu ki buakatamba Yezu kuleja mu tshifuanyikijilu tshiende tshia mupika uvua kayi mufuilangana luse, wakelabu mu buloko kudi mfumuende “too ne pavuaye ne bua kufuta tshivuaye musombe.” Ebi biakakumbanyina mupika awu bualu mu mushindu mubi mutambe kakaleja luse bua mupika-nende uvua mumulomba dilekelela. Yezu udi ukoma tshifuanyikijilu etshi pa kuamba ne: “Bia muomumue, ke muanuenzela penu Tatuanyi wa mu diulu, pikala yonso wa kunudi kayi ufuila muinende luse ne mutshima mujima.”—Matayi 18:34, 35, NW.
9. Mmunyi mudi luse luengeleki lusuikakajibue ku tshitupa tshitambe bunene tshia bu-muntu bupiabupia?
9 Kuikala ne luse luengeleki ntshimue tshitupa tshia dinanga. Ne dinanga ntshimanyinu tshidi tshisunguluja Buena-nkristo bulelela. (Yone 13:35) Nenku, diumvuija dia mu Bible pa bu-muntu bupiabupia didi dikoma ne: “Kadi, kupita bionso ebi, divuadikayi dinanga, bualu ntshisuikidi tshipuangane tshia buobumue.”—Kolosai 3:14, NW.
Mutshiawudi—Tshipumbishi tshia luse
10. (a) Ntshinyi tshidi mua kufikisha mukawu ku diela miji mu mitshima yetu? (b) Mbipeta kayi bibi bidi mua kufumina ku mukawu?
10 Bua bu-muntu buetu bua mpekatu bua ku tshilelelu, nyanji ya mutshiawudi idi mua kuela miji mu mitshima yetu. Muanetu wa bakaji anyi wa balume udi mua kuikala mubeneshibue ne makokeshi a mu lungenyi a ku tshilelelu anyi ne bintu bia ku mubidi bitutu kutuyi nabi. Pamu’apa muntu kampanda mmupete mabenesha mu nyuma ne masanka a mudimu bia pa buabi. Bituikala ne mutshiawudi bua bintu bia mushindu’eu, netupeteku mushindu wa kumuleja luse luengeleki anyi? Pamu’apa kabiena nanku to. Pamutu pa nanku, nyanji ya mutshiawudi idi mua kumueneka ku dijanangana anyi ku bienzedi bikena bia bulenga, bualu Yezu wakamba bua muntu ne: “Bidi bivulangana mu mutshima ke bidi mukana muende mupatula.” (Luka 6:45, NW) Bakuabo badi mua kulua kudibueja pabu mu dijanangana dia mushindu’eu. Nenku ditalala dia mu dîku anyi dia mu tshisumbu tshia tshisamba tshia Nzambi didi mua kunyanguka.
11. Mmunyi muakabenga bana babu ne Yozefe dikumi kushila luse muaba mu mitshima yabu, ne ntshipeta kayi tshiakakupatukila?
11 Tukonkonona tshiakenzeka mu dîku dimue dinene. Bana ba balume ba Yakoba dikumi bakumvuila Yozefe muakunyabu wa balume mutshiawudi bualu tatuabu uvua mutambe kumunanga. Bu tshipeta, “kabakamanya mua kuyikila n’andi talalâ.” Kunyima, Yozefe wakabeneshibua ne bilota bia kudi Nzambi, bivua bu tshijadiki tshia se: uvua muanyishibue kudi Nzambi. Bualu ebu buakapetesha bakulu bende “kabingila ka pa mutu bua kumukina, [NW] .” Bu muvuabo kabayi bajomona mutshiawudi mu mitshima yabo, kabavua ne luse nansha lukese munda muabo ne biakabafikisha ku mpekatu munene.—Genese 37:4, 5, 11.
12, 13. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza padi nyanji ya mukawu ibuela mu mutshima wetu?
12 Ne tshikisu tshionso, bakasumbisha Yozefe bu mupika. Mu diteta bua kujimija mukono wa ngenzelu wabu mubi, bakashima tatuabo bua ele meji ne: Yozefe wakashipibua kudi nyama wa luonji. Bidimu bungi kampanda kunyima, mpekatu wabo wakasokolodibua pakenzejibuabu kudi nzala bua kuya ku Ejipitu ne kusumba biakudia. Eu uvua muomekela bujitu bua kutangila biakudia, wakapangabo kujingulula bu Yozefe, wakababanda pa kuamba muvuabo batentekedi ne wakabambila ne: kabavua ne bua kukeba kabidi diambuluisha kudiye biabengabo kulua ne Benjamin muanabu wa mukala. Katshia ku tshikondo atshi, Benjamin wakalua munangibue wa tatuabu, ne bavua bamanye se: Yakoba kavua mua kuanyisha bua kumulekela uya to.
13 Nenku, pakimanabo kumpala kua Yozefe, tuondo tuabo tua muoyo tuakabasaka bua kuitabija ne: “Tuakudihisha bulelela mu bualu bubi butuakenzela muan’etu [Yozefe] hatuakatangila kanyinganyinga ka mutshima wandi hakadiye utusengelela, kadi tuetu katuakamunvuila; bua bualu ebu dikenga diakatukuata.” (Genese 42:21) Ku luse luende, kadi muikale muena dîsu dikole kudibo, Yozefe wakambuluisha bana babu ba balume bua kufila tshijadiki tshilelela tshia dinyingalala diabo. Pashishe, wakadisokolola kudibo ne wakabafuila luse ne kalolo kuonso. Buobumue bua mu dîku buakapingana tshiakabidi. (Genese 45:4-8) Bu mutudi bena nkristo, tudi ne bua kulonga dilongesha ku muanda eu. Bu mutudi bamanye bipeta bibi bidi bifumina ku mutshiawudi, tudi ne bua kulomba Yehowa diambuluisha bua kupingaja pa nyanji ya mutshiawudi ‘disuangana dileji luse.’
Bikuabo bipumbishi bia luse
14. Bua tshinyi tudi ne bua kuepuka kudianyika patupu ku tshikisu?
14 Tshikuabo tshipumbishi tshia dikala baleji luse dietu tshidi mua kufumina ku didianyika ku tshikisu patupu. Manaya ne dijikija lutetuku bidi bizangika tshikisu bidi bilubuluja dijinga dikole dia tshikisu bu tshipeteshi tshia disangala. Mu bikondo bitshivuabo bafunda Bible, bampangano bavua pa tshibidilu babandila mvita ya bilobo ne mishindu mikuabo ya dinyongopeja bantu mu bipalu bia manaya bia Ampire wa bena Roma. Bilondeshile mushikuluji kampanda wa malu a kale, dijikija lutetuku dia mushindu’eu divua “dinyanga nyanji ya luse bua dikengeshibua [dia bakuabo] idi isunguluja bantu ne nyama.” Mishindu mivule ya dijikija lutetuku ya mu bulongolodi budiku lelu idi ne buenzeji bua muomumue. Bena nkristo, aba badi badikolesha bua kuikala bena luse luengeleki, badi ne bua kumanya mua kusungula bidibo babala, filme ne programe bia ku televizion bidibo babandila. Ne meji wonso badi balama mu ngenyi yabo, mêyi a Musambu wa 11:5, [NW]: “Muntu yonso udi munange tshikisu, [Yehowa] udi bushuwa umukina.”
15. (a) Mmunyi mudi muntu mua kuleja dibula luse dinene? (b) Mmunyi mutu bena nkristo balelela bapetesha bena kuitabuja nabo ne binabo bintu bidibo bakengela?
15 Muena buiminyi pamu’apa mmubule pende luse. Eu mmuanda munene anu bu mudi mupostolo Yone umvuija ne: “Pikala muntu muena biuma bia panu ne mumone muanabo mu dikengedibua, kadi ukanga tshiibi tshia luse luengeleki, mmunyi mudi dinanga dia Nzambi mua kuikala munda muende?” (1 Yone 3:17, NW) Dibula luse dia muomumue diakalejibua kudi muakuidi mudiambi-muakane ne muena Lewi ba mu tshifuanyikijilu tshia Yezu tshia muena Samariya munangi wa muntu nende. Pakamonabo muanabo wa balume muena Yuda mufue tshipuka, bakasesukila dia muamua dia njila ne bakatungunuka ne luendu luabo. (Luka 10:31, 32) Bishilangane, bena nkristo ba luse badi bafila ne lukasa luonso bintu bia ku mubidi ne bia mu nyuma bidi bana babo bakengela. Ne bifuanangane ne muena Samariya wa mu tshifuanyikijilu tshia Yezu, badi pabo baditatshisha bua bintu bidi bantu badibo kabayi bamanye bakengela. Ke bualu kayi badi ne disanka dionso bafila mêba abu, bukole, ne bintu biabo bia ku mubidi bua kulubuluja mudimu wa dienza balongi. Mu mushindu’eu badi batuala diambuluisha bua lupandu lua bantu miliyo ne miliyo.—1 Timote 4:16.
Luse bua babedi
16. Mmikalu kayi itudi tupetangana nayi mu mianda ya mabedi?
16 Bubedi mbufundila, bukua-bantu bafuafua. Bena nkristo kabena mua kuepuka muanda eu to, ne bavule ba kudibo ki mbamanyi bapiluke mu mianda ya luondopo nansha kabidi kabena mua kuenza bishima bu muakenza bamue bena nkristo ba kumpala bakapeta bukole bua mushindu’eu kudi Kristo ne bapostolo bende. Ku lufu lua bapostolo ba Kristo ne aba bakadisangisha kudibo mu tshikondo atshi, bukole bua nunku bua kuenza bishima buakajika. Nenku, makokeshi atudi nawu bua kuambuluisha aba badi bakenga bua masama a ku mubidi, kusangisha ne ntumikidi mubi wa buongo ne masama a bingenyingenyi, adi ne mikalu.—Bienzedi 8:13, 18; 1 Kolinto 13:8.
17. Ndilongesha kayi ditudi tulongela ku mushindu wakangatshibua Yobo mubedi ne muena dibungama?
17 Dibungama ditu misangu mivule dienda tshiapamue ne bubedi. Tshilejilu, Yobo mutshinyi wa Nzambi uvua ne dibungama dikole bua bubedi bukole ne ntatu yakamualuila Satana. (Yobo 1:18, 19; 2:7; 3:3, 11-13) Uvua ukengela balunda bavua ne bua kumuleja luse luengeleki ne bavua ne bua kuikala ne “mêyi makankamiji.” (1 Tesalonike 5:14, NW) Pamutu pa nanku, basatu bavua badiangata bu bakankamiji bakamukumbula ne bakenza lukasa lukasa nkomenu mibi. Bakakolesha dibungama dia Yobo pa kumuambila ne: ntatu yende ivua mikebesha kudi ntupakanyi yende nkayende. Bu mudibo ne luse luengeleki, bena nkristo nebepuke bua kabaponyi mu tshilema tshia muomumue padi bena kuitabuja nabo basama anyi bikale babungame. Imue misangu, bualu bunene budi bantu ba mushindu’eu bakengela budi mua kuikala anu makumbula a kalolo a bakulu anyi a bakuabo bena nkristo bapie mu nyuma babateleja ne luse luonso, babumvuila, ne babapa mibelu ya dinanga ya mu Mifundu.—Lomo 12:15; Yakobo 1:19.
Luse bua bena butekete
18, 19. (a) Mmunyi mudi bakulu ne bua kuangata bena butekete peshi badi benza ntupakanyi? (b) Nansha padibi bikengela kuenza komité mulumbuluishi, bua tshinyi bidi bia mushinga bua bakulu kuangata benji ba bubi ne luse luengeleki?
18 Nangananga bakulu badi ne bua kuleja luse luengeleki. (Bienzedi 20:29, 35) “Tuetu . . . badi bakole tudi ne bua kutuala butekete bua badi kabayi bakole,” ke mudi Bible ututumina dîyi. (Lomo 15:1, NW) Bu mutudi katuyi bapuangane, yonso wa kutudi utu wenza bilema. (Yakobo 3:2) Disuangana ndikengedibua mu nsombelu wetu ne muntu udi “wenza tshilema kampanda bangabanga ne kutshijingululaye.” (Galatia 6:1, NW) Bakulu kabena ne bua kuikala bu Bafarizeya badiambi-bakane bavua kabayi batshintshikidi mu ntumikilu wabo ne Mikenji ya Nzambi.
19 Bishilangane, bakulu badi balonda tshilejilu tshia luse luengeleki tshia Yehowa Nzambi ne tshia Yezu Kristo. Mudimu wabo munene ng’wa kudiisha, kukankamija ne kusanguluja mikoko ya Nzambi [mu nyuma]. (Yeshayi 32:1, 2) Pamutu pa kubatekela mêyi-maludiki kabukabu, badi balonda mêyi-maludiki malenga adi mu Dîyi dia Nzambi. Nenku, mudimu wa bakulu udi ne bua kuikala wa kuibaka, kutuala disanka ne dianyisha bua buimpe bua Yehowa mu mitshima ya bana babo. Bienza muena kuitabuja nende kamue kalema kakese, pa tshibidilu mukulu neepuke bua kumubelela munkatshi mua bantu. Pikalabi bikengedibua bua kuyukidilangana nende, nyanji ya luse luengeleki neyisake mukulu bua kuyukidilangana nende ku luseke muaba udi bakuabo kabayi mua kumvua. (Fuanyikija ne Matayo 18:15.) Nansha bikalabi bikole bua kushemeja malanda ne muntu kampanda, mushindu udi mukulu ubuela mu bualu udi ne bua kuikala wa lutulu ne muambuluishi. Kakebi mua kuipata muntu wa mushindu’eu mu tshisumbu. Nansha padibi bikengela kuenza komité mulumbuluishi, bakulu nebaleje luse luengeleki mu dilumbuluisha muntu udi muenze bubi bunene. Bupole buabu budi mua kufikisha muntu awu ku dinyingalala.—2 Timote 2:24-26.
20. Ndîba kayi didi mpampu ya dileja luse kayiyi miakanyine, ne mbua tshinyi?
20 Kadi, kudi tshikondo tshidi musadidi wa Yehowa kayi mua kuleja luse. (Fuanyikija ne Dutelonome 13:6-9.) Bua muena nkristo “kuditulakaja” kudi mulunda wa pa muoyo anyi mulela udi muipatshibue kudi mua kuikala diteta dikole. Mu muanda wa mushindu’eu, bidi bia mushinga bua muntu katekeshi muoyo bua kumvua luse to. (1 Kolinto 5:11-13) Dîsu dikole dia mushindu’eu didi mua kufikisha eu udi mupambuke ku dinyingalala. Kupita apu, mu malanda a pankatshi pa balume ne bakaji, bena nkristo badi ne bua kuepuka dileja luse ludi kaluyi luakanyine ludi mua kufikisha ku tshiendenda tshia masandi.
21. Mmu makuabo malu kayi mutudi ne bua kuleja luse luengeleki, ne mmasanka kayi adiku?
21 Katuena ne muaba muvule mu tshiena-bualu etshi bua kuyukidilangana pa bitupa bionso mudi luse luengeleki lukengedibua nansha—mu malanda ne bakulakaje, bena lufuila, aba badi bakengeshibua kudi mulume anyi mukaji udi kayi muena kuitabuja. Bia muomumue, bakulu badi benza mudimu mukole badi ne bua kuangatshibua ne luse luengeleki. (1 Timote 5:17) Tubanemeka ne tubatua nyama ku mikolo. (Ebelu 13:7, 17) “Yonso wa kunudi ikale . . . muena luse luengeleki,” ke muakafunda mupostolo Petelo. (1 Petelo 3:8, NW) Pa kuenza nunku mu nsombelu yonso idibi bilomba, tudi tulubuluja buobumue ne disanka mu tshisumbu ne tudi tukoka bena pambelu ku bulelela. Ku mutu kua bionso, nenku tudi tutumbisha Tatu wetu muena luse luengeleki, Yehowa.
Nkonko ya diambulula
◻ Mmunyi mutu Yehowa uleja luse kudi bukua-bantu bena mpekatu?
◻ Bua tshinyi bidi bia mushinga bua kuikala bena luse luengeleki?
◻ Mbimue bintu kayi bitu bitupumbisha bua katuikadi bena luse luengeleki?
◻ Mmunyi mutudi ne bua kuangata babedi ne bena tunyinganyinga?
◻ Nnganyi udi nangananga ne bua kuikala muena luse luengeleki, ne mbua tshinyi?
[Kazubu mu dibeji 19]
BAFARIZEYA BABULE LUSE
DIIKISHA dia mu dituku dia Nsabatu divua bua dibeneshibua dia mu nyuma ne dia ku mubidi bua tshisamba tshia Nzambi. Kadi, bamfumu ba bena Yuda ba malu a Nzambi bakateka mêyi-maludiki mavule avua apepeja mukenji wa Nzambi pa Nsabatu ne kubivuijabu bujitu bua tshisamba. Tshilejilu, bikala muntu kayi yonso mua kupeta njiwu anyi kusama disama kampanda, kavua ne bua kuambuluishibua mu dia Nsabatu pa kumbusha anu pavua muoyo wende muikale mu njiwu.
Bamue balondi ba malongesha a Bafarizeya bavua bena malu makole mu diumvuija mukenji pa Nsabatu, biakabafikisha ku diamba ne: “Muntu kasambi badi mu madilu, anyi kakumbudi babedi mu dia Nsabatu.” Bakuabo bamfumu ba malu a Nzambi bavua banyisha makumbula a mushindu’eu mu dia Nsabatu, kadi bakafunda ne: “Dipuekesha binsonji ndikandikibue.”
Nenku, Yezu uvua ne kabingila ka kupisha bamfumu ba malu a Nzambi bena Yuda bua dilengulula diabo dia malu malomba a mushinga mutambe bukole a mu Mikenji bu mudi buakane, dinanga ne dilekelelangana bilema. Kabiena bikemesha padiye wambila Bafarizeya ne: “Nenku, nudi nuvuija dîyi dia Nzambi tshintu tshia patupu bua bilele bienu”!—Mako 7:8, 13, NW; Matayi 23:23; Luka 11:42.
[Bimfuanyi mu dibeji 17]
Mu matunga 231, Bantemu ba Yehowa badi bakumbaja mudimu ukena kufuanyikija wa dileja luse ku nzubu ya bantu, mu misesu, nansha mu maloko
[Tshimfuanyi mu dibeji 18]
Kudianyika ku tshikisu, bu mudi tshitu tshilejibua ku TV, kudi kunyanga luse luengeleki