Balongesha kudi Yehowa too ne ku lelu
“Yehowa yeye muine mmumpeshe ludimi lua bantu balongesha.”—YESHAYA 50:4, NW.
1, 2. (a) Yehowa wakalongolola mulongi wende wa pa muoyo bua mudimu kayi, ne ntshipeta kayi tshiakamueneka? (b) Mmunyi muvua Yezu wanyisha mpokolo wa malongesha ende?
YEHOWA NZAMBI udi Mulongeshi katshia wavua Tatu. Ku kale, pakamana kutomboka bamue ba ku bana bende, wakalongolola mulongi wende wa pa muoyo, Muanabute wende, bua mudimu kampanda pa buloba. (Nsumuinu 8:30) Yeshaya nshapita wa 50 mmudianjile kuleja mulongi eu mu mulayi pa kuamba ne: “Mukalenge ku mutu kua bionso Yehowa yeye muine mmumpeshe ludimi lua bantu balongesha, bua meme kumanya mushindu wa kuandamuna bimpe udi mupungile.” (Yeshaya 50:4, NW) Bu tshipeta tshia ditumikila dilongesha dia Tatuende pavuaye pa buloba, Yezu uvua mpokolo wa dikankamija bua aba buonso bavua ‘bakenga ne bazengele ne majitu.’—Matayo 11:28-30, NW.
2 Yezu wakenza midimu ya bukole mivule mu siekele wa kumpala. Wakatabeja mêsu a bafofo ne wakabiisha too ne bafue, kadi uvua mutambe kumanyibua kudi bena mu tshikondo tshiende bu mulongeshi. Balondi bende ne baluishi bende bine bakamubikila amu nanku. (Matayo 8:19; 9:11; 12:38; 19:16; Yone 3:2) Yezu kakaditumbisha nansha kakese bua bivuaye ulongesha kadi ne budipuekeshi uvua wanyisha se: “Dilongesha dindi ndongesha ki ndianyi meme to, ndifume kudi Udi muntume.” “Tshidi Tatu mundongeshe ke tshindi ngamba.”—Yowanese 7:16; 8:28; 12:49, MMM.
Malanda mimpe a Mulongeshi ne Mulongi
3. Mmunyi mudi mulayi wa Yeshaya uleja ditabalela dia Yehowa bua aba badiye ulongesha?
3 Mulongeshi mupiluke utu uleja ditabalela dia muntu pa nkayende, dilelela, ne dia dinanga bua balongi bende. Yeshaya nshapita wa 50 udi usokolola ne: Yehowa Nzambi udi ne ditabalela dia mushindu au bua buonso badiye ulongesha. “Udi ubiisha dinda dionso,” ke mudi mulayi wamba, “udi ubiisha ditshi dianyi bua meme kumvua bu bantu balongesha.” (Yeshaya 50:4, NW) Muab’eu, ngakuilu udi ufila lungenyi lua mulongeshi udi ubiisha balongi bende patshiatshia bua kubalongesha. Pa kuela nseka pa ngumvuilu wa mulayi eu, mushikuluji kampanda wa Bible wakamba ne: “Lungenyi ndua se: Musungidi uvua ne bua kuikala . . . eu uvua, mu ngakuilu wa mu tshimfuanyi, mu kalasa ka Nzambi; ne uvua ne bua kukumbana bua kufila dilongesha kudi bakuabu. . . . Masiya uvua ne bua kuikala mukumbane tshishiki, ku dilongesha dia Nzambi, bua kuikalaye mulongeshi wa bukua-bantu.”
4. Mmunyi muakandamuna Yezu ku dilongesha dia Tatuende?
4 Mbitekemenyibue se: balongi batu bandamuna ku dilongesha dia mulongeshi wabu. Mmunyi muakandamuna Yezu ku dilongesha dia Tatuende? Diandamuna diende divua mu diumvuangana ne bitudi tubala mu Yeshaya 50:5 (NW) ne: “Mukalenge ku mutu kua bionso Yehowa yeye muine mmujikule ditshi dianyi, ne meme, ku luanyi luseke, tshivua mutomboke. Tshivua mumuele nyima mutangile luseke lukuabu.” Eyowa, Yezu uvua ujinga bikole bua kulonga. Uvua, bu mutubu bamba, matshi mabaula. Kusakidila apu, uvua ujinga kuenza tshintu tshionso tshivua Tatuende umulomba bua kuenza. Kavua mutomboke; bishilangane, wakamba ne: “Kadi kabienzeki mundi musue meme, bienzeke anu muudi musue wewe.”—Lukase 22:42, MMM.
5. (a) Ntshinyi tshidi tshileja ne: Yezu uvua mudianjile kumanya makenga avuaye ne bua kupeta pa buloba? (b) Mmunyi muakakumbana mulayi udi mu Yeshaya 50:6?
5 Mulayi udi uleja se: Muana uvua mumanye bipeta bivua ne bua kupatukila ku dienza diende dia disua dia Nzambi. Ebi mbilejibue ku tshidi muntu mulongesha eu wamba: “Mvua mufile nyima kudi bavua bantuta, kabidi ne matama kudi bavua bantula muedi; tshivua musokoke mpala pavuabo bantuilamu mate, bampenda.” (Yeshaya 50:6, MMM) Bu mudi mulayi uleja, Yezu wakakengeshibua pa buloba. “Kumutuilabo mate mu mpala,” ke muakafunda mupostolo Matayo. “Bakuabo bavua bamututa mitutu.” (Matewuse 26:67, MMM) Ebi biakenzeka ku bianza bia bamfumu ba malu a Nzambi butuku bua Pasaka wa mu 33 B.B. Dituku diakalonda Yezu wakafila nyima wende kudi bamututshi, pavua basalayi ba bena Roma bamututa kakuyi luse kumpala kua kumukudikabu ku mutshi bua kufuaye.—Yone 19:1-3, 16-23.
6. Ntshinyi tshidi tshileja ne: Yezu kakajimija nansha musangu umue dieyemena kudi Mulongeshi wende, ne mmunyi muakafutshibua dieyemena diende?
6 Muana eu, mudianjila kulongesha bimpe, kakajimija nansha kakese dieyemena kudi Mulongeshi wende. Ebi mbilejibue ku tshidiye wamba pashishe bilondeshile mulayi: “Mukalenge ku mutu kua bionso Yehowa yeye muine neangambuluishe. Ke bualu kayi tshiakudiumvua bu mufuisha bundu.” (Yeshaya 50:7, NW) Dieyemena dia Yezu mu diambuluisha dia Mulongeshi wende diakafutshibua bia bungi. Tatuende wakamubandisha bikole, pa kumupesha muanzu munene mupite wa basadidi bakuabu buonso ba Nzambi. (Filipoi 2:5-11) Masanka manene mmatulamina petu bitualamata ne butumike ku dilongesha dia Yehowa ne kubenga ‘kumuela nyima batangile luseke lukuabu.’ Tutangila mudi dilongesha edi dipeteshibua too ne mu matuku etu aa.
Programe munene wa dilongesha
7. Mmunyi mudi Yehowa mukumbaje dilongesha diende pa buloba?
7 Anu bu mutukadi bamane kubimona, Yehowa wakatumika ne Muleji-mpala wende pa buloba, Yezu Kristo, bua kufila dilongesha dia Nzambi mu siekele wa kumpala. (Yone 16:27, 28) Yezu uvua ufunkuna misangu yonso Dîyi dia Nzambi bu tshieyemenu bua dilongesha diende, ufila nunku tshilejilu bua buonso bavuaye ulongesha. (Matayo 4:4, 7, 10; 21:13; 26:24, 31) Kunyima, dilongesha dia Yehowa divua ditangalaka pa buloba ku diambuluisha dia mudimu wa bantu balongesha aba. Vuluka se: Yezu wakabatumina dîyi ne: “Nunku, ndayi ne nuvuije bantu ba mu matunga wonso bayidi, . . . nubalongeshe mua kutumikila mêyi wonso anakunutumina.” (Matayo 28:19, 20, NW) Bantu bavuabu bavuija bayidi, bavua balua tshitupa tshia “nzubu wa Nzambi, . . . tshisumbu tshia Nzambi wa muoyo.” (1 Timote 3:15, NW) Bavua kabidi babalongolola mu bisumbu bishilashilangane muvuabu balongeshibua kudi Yehowa. (Bienzedi 14:23; 15:41; 16:5; 1 Kolinto 11:16) Dilongesha dia Nzambi mu mushindu eu nditungunuke too ne ku matuku etu aa anyi?
8. Mmushindu kayi wakaleja Yezu ne: mudimu wa dimanyisha uvua ne bua kulombodibua pa buloba kumpala kua nshikidilu kuluaye?
8 Bushuwa, bidi nanku! Matuku asatu kumpala kua lufu luende, Yezu wakadianjila kumanyisha ne: kumpala kua nshikidilu wa bulongolodi ebu bua malu, kuvua ne bua kuikala mudimu munene wa diyisha. “Lumu luimpe elu lua bukalenge nelumanyishibue pa buloba bujima budi bantu bâse bu tshimanyinu bua matunga wonso,” ke muakambaye, “pashishe, ke nshikidilu kushishaye kulua.” Yezu wakatungunuka ne kufila diumvuija pa tshiamu tshivua programe eu wa dimanyisha ne wa dilongesha wa pa buloba bujima ne bua kulombodibua ku butuangaji buatshi. Wakakula bua “mupika wa lulamatu ne wa budimu” uvua ne bua kusadila bu njila, anyi tshiamu tshia mudimu, bua kupetesha basadidi Bende biakudia bia mu nyuma. (Matayo 24:14, 45-47, NW) Yehowa Nzambi mmukuate mudimu ne “mupika” eu bua kutangila bipatshila bia Bukalenge pa buloba bujima.
9. Mbanganyi badi benza mupika wa lulamatu ne wa budimu?
9 Lelu’eu, mupika wa lulamatu ne wa budimu mmuenza kudi bashadile ba ku bena bumpianyi bua Bukalenge. Buobu aba mbena nkristo bela manyi, bashadile batshidi pa buloba ba ku bantu 144 000, bàdì “ba Kristo” ne bàdì tshitupa tshia “dimiinu dia Abrahama.” (Galatia 3:16, 29, NW; Buakabuluibua 14:1-3) Mmunyi muudi mua kujingulula mupika wa lulamatu ne wa budimu? Nangananga ku mudimu udibu benza ne ku dilamata diabu dikole ku Dîyi dia Nzambi, Bible.
10. Mbintu kayi bia mudimu bidi kasumbu ka mupika katumika nabi bua kulubuluja malongesha a Yehowa?
10 Yehowa udi ukuata mudimu ne “mupika” eu bu tshiamu tshiende tshia mudimu wa dilongesha bantu lelu. Bena mu kasumbu ka mupika aba bakangata dîna dia Bantemu ba Yehowa mu 1931. Kubangila apu, miliyo ya bantu yakadisangisha kudibu ne kuitaba dîna adi ne kuditua pabu mu dimanyisha Bukalenge bua Nzambi. Tshibejibeji etshi, Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa, ke tshiamu tshia mudimu tshinene tshidi “mupika” utumika natshi mu mudimu wa dilongesha. Kadi, badi batumika ne mikanda mikuabu kabidi, mikese ne minene, broshire, trakte, ne tshibejibeji tshia Réveillez-vous!
11. Ntulasa kayi tudi “mupika” mulongolole, ne kalasa ne kalasa kadi ne tshipatshila kayi?
11 Kusakidila apu, “mupika” eu mmulongolole tulasa kabukabu. Ebi bidi bikonga Kalasa ka Bible ka Watchtower ka Galaad, kadi kafila malonga a ngondo itanu adi alongolola bamanyishi bansonga bua mudimu wa bu-misionere mu matunga menyi, ne Kalasa ka Dilongesha Mudimu ka ngondo ibidi, kadi kalongolola bakulu ne basadidi ba midimu bajike bua midimu ya teokrasi ya pa buayi. Kudi kabidi Kalasa ka Mudimu wa Bukalenge, mudi bakulu ne basadidi ba midimu bena nkristo balongeshibua bimue bikondo pa majitu abu a mu tshisumbu, ne Kalasa ka Mudimu wa Bumpanda-njila kadi kiibaka tshishiki bamuangalaji ba lumu luimpe ba ku dîba ne ku dîba bua kupatula bipeta bia bungi mu mudimu wabu wa bumanyishi.
12. Tshitupa tshia ku lumingu tshia programe wa dilongesha edi ntshinyi?
12 Tshitupa tshikuabu tshia programe wa dilongesha mbisangilu bitanu bia ku lumingu bilongolola mu bisumbu bipite pa 75 500 bia tshisamba tshia Yehowa pa buloba bujima. Udi ubabidila menemene bisangilu ebi anyi? Ku ntema yebe ku dilongesha difila, udi uleja se: udi bushuwa witabuja, mu ngakuilu wa tshimfuanyi, ne: udi mu kalasa ka Nzambi anyi? Didiunda diebe dia mu nyuma didi dileja bakuabu patoke se: udi ne “ludimi lua bantu balongesha” anyi?—Yeshaya 50:4, NW; 1 Timote 4:15, 16.
Balongesha mu bisangilu bia tshisumbu
13. (a) Nku mushindu kayi wa mushinga kudi Yehowa ulongesha bantu bende lelu’eu? (b) Mmunyi mutudi mua kuleja dianyisha dietu bua Tshibumba tshia Nsentedi?
13 Yehowa udi ulongesha bantu bende nangananga ku diambuluisha dia dilonga dia Bible dia ku lumingu, ne Tshibumba tshia Nsentedi bu tshiambuluishi bua dilongesha. Udi wangata tshisangilu etshi bu muaba uudi mua kulongeshibua kudi Yehowa anyi? Nansha mudi Yeshaya 50:4 utangila diambedi Yezu, udi kabidi mua kutangila aba buonso badi bababidila biakudia bia Nzambi bua kupeta “ludimi lua bantu balongesha.” Umue mushindu uudi mua kuleja muudi wangata Tshibumba tshia Nsentedi ne mushinga mpa kubala nimero yonso diakamue paudi umupeta. Pashishe, padi Tshibumba tshia Nsentedi tshilongibua mu tshisumbu, udi mua kuleja dianyisha diebe kudi Yehowa pa kuikalaku ne kabidi pa kudilongolola bua kuenza dimanyisha dia patoke dia ditekemena diebe.—Ebelu 10:23.
14. (a) Bua tshinyi kufila mandamuna mu bisangilu ndiese dia mushinga mukole? (b) Mmandamuna a mushindu kayi menza kudi bana adi atamba kukankamija?
14 Udi witaba se: ku mumvuija ebe menza mu bisangilu, udi mua kukumbaja tshiebe tshitupa mu programe munene wa Yehowa wa dilongesha anyi? Bushuwa, kufila mumvuija mu bisangilu mmushindu munene utudi mua kusakangana “ku dinanga ne ku dienza dia bienzedi bimpe.” (Ebelu 10:24, 25) Bana badi pabu mua kukumbaja tshiabu tshitupa mu programe eu wa dilongesha anyi? Eyowa, badi mua kuenza nanku. Mumvuija adi alenga mutshima menza kudi bana atu misangu mivule akankamija bakulumpe. Imue misangu, bapiabapia mu bisangilu bietu bakasakibua kudi mumvuija a bana ku dikeba ne muoyo umue bua kumanya bivule pa bulelela bua mu Bible. Bamue bana batu misangu mivule ne tshibidilu tshia kubala mandamuna abu biangatshile mu tshikoso anyi bambulula tshidi mukulumpe kampanda ubanungena ku ditshi. Kadi, bitu bitamba kukankamija padi mumvuija abu malongolola bimpe. Kumvuija kua mushindu’eu kudi bushuwa kuambika Mushidimunyi wetu Munene ne programe wende munene wa dilongesha lumu.—Yeshaya 30:20, 21.
15. Baledi badi mua kuenza tshinyi bua kuambuluisha bana bua bandamune mu mushindu udi upatula bipeta?
15 Ndisanka pa kumona bana basua kudifila mu disamuna Nzambi wetu. Yezu wakangata ne mushinga mêyi a disamuna menza kudi bana batekete. (Matayo 21:15, 16) Mukulu kampanda muena nkristo udi wamba ne: “Pamvua muana mutekete, mvua nsua kuandamuna mu Dilonga dia Tshibumba tshia Nsentedi. Kunyima kua dingambuluisha bua kulongolola diandamuna kampanda, tatu uvua undomba bua meme kuambulula diandamuna edi misangu pamue ne muanda-mutekete.” Pamu’apa mu dilonga dienu dia Bible mu dîku, nuenu baledi nudi mua kuambuluisha bana benu bua kulongolola mandamuna mu miaku yabu nkayabu pa bikoso bisungula mu Tshibumba tshia Nsentedi. Bambuluishayi bua buobu kuanyisha diese dinene didibu nadi dia kudifila mu programe wa Yehowa wa dilongesha.
16. Ndisanka kayi didi Kalasa ka Mudimu wa Teokrasi kapetesha, ne nnganyi udi mua kudifundisha mu kalasa aka?
16 Dilongesha mu bisangilu bikuabu bia bena nkristo didi kabidi ne bua kuangatshibua ne mushinga mukole, kudi aba badi ne muabi wa kufila malongesha ne kudi aba badi bateleja malongesha adibu bafila. Kukadi bidimu bipite pa 50 mpindieu, Yehowa udi utumika ne Kalasa ka Mudimu wa Teokrasi ka ku lumingu luonso bua kulongesha miliyo ya balume ne bakaji bua kumanyisha mukenji wa Bukalenge mu mushindu wa kupeta bipeta bivule. Aba badi ne mitalu yonso bashemeshe malanda ne tshisumbu badi mua kudifundisha, nansha bantu batshidi batuadijilapu kubuela mu bisangilu, pikalabu ne nsombelu udi mu diumvuangana ne mêyi-maludiki a buena-nkristo.
17. (a) Mbua tshipatshila kayi mene buakalongololabu Tshisangilu tshia patoke? (b) Mmalu kayi adi bangamba-malu ba patoke ne bua kuvuluka?
17 Tshitupa tshikuabu tshia lupolo lule tshia programe wa dilongesha nTshisangilu tshia patoke. Anu bu mudi dîna diatshi dileja, tshisangilu etshi tshiakalongolodibua nangananga bua kuibidija bakena Bantemu ne malongesha a nshindamenu a mu Bible. Nunku, eu udi wenza muyuki udi ne bua kufila malongesha mu mushindu wa se: umvuike kudi aba badi bateleja mukenji bua musangu wa kumpala. Mbuena kuamba ne: kumvuija miaku bu mudi “mikoko mikuabu,” “bana betu,” ne “bashadile,” miaku idi bakena Bantemu kabayi mua kumvua. Bu mudi bantu badi babuela mu Tshisangilu tshia patoke mua kuikala ne mitabuja anyi nsombelu bidi bibengangane menemene ne Mifundu—nansha biobi bianyishibue mu nsangilu wa bantu wa lelu—ngamba-malu udi ne bua kuikala misangu yonso ne bukalanga bua kaseki mitabuja anyi nsombelu bia mushindu’eu.—Fuanyikija ne 1 Kolinto 9:19-23.
18. Mbisangilu kayi bikuabu bia tshisumbu bia ku lumingu bidiku, ne bidi ne bipatshila kayi?
18 Dilonga dia mukanda dia tshisumbu ntshisangilu mudi mikanda kampanda milongolola ku bulombodi bua mupika wa lulamatu ne wa budimu ilongibua ku lumingu luonso ne Bible. Mukanda wa La Révélation: le grand dénouement est proche! ke udibu balonga mpindieu mu matunga a bungi. Tshisangilu tshia mudimu ntshienjibue bua kuibaka tshishiki bantu ba Yehowa bua kudifila bikole mu dimanyisha lumu luimpe lua Bukalenge ne kuenza bayidi.—Matayo 28:19, 20; Mâko 13:10.
Balongesha mu bisangilu binene
19. Mmadisangisha kayi manene adi “mupika” ulongolola ku tshidimu?
19 Munkatshi mua bidimu bipite pa lukama, ‘mupika wa lulamatu’ mmulongolole mpuilu minene ne mikese bua dilongesha ne dikankamija dia pa buadi dia bena nkristo balelela. Bisangilu binene bisatu bia nunku bidi bienjibua mpindieu tshidimu tshionso. Kudi mpuilu wa dituku dimue mudi bungi kampanda bua bisumbu bidi bienza tshijengu bidisangisha. Munkatshi mua tshidimu, tshijengu ne tshijengu tshidi kabidi ne didisangisha dia matuku abidi didi dibikidibua ne: mpuilu wa tshijengu. Kusakidila apu, kudi dimue didisangisha didi dibikidibua ne: mpuilu wa distrike, mudi bungi kampanda bua bijengu bidisangisha. Bimue bidimu, kudi mua kuikala mpuilu ya bukua-matunga. Madisangisha manene aa ne Bantemu benyi ba ku matunga mavule atu bushuwa makankamiji a ditabuja bua tshisamba tshia Yehowa!—Fuanyikija ne Dutelonome 16:16.
20. Ntshinyi tshitubu bazangika bikole mu madisangisha manene a Bantemu ba Yehowa?
20 Mu 1922, pakadisangisha bantu pamue ne 10 000 ku Cedar Point, Ohio, ku Etats-Unis, ba-muena-mpala bakasakibua kudi dikankamija edi dia ngamba-malu: “Edi ndituku dia matuku wonso. Monayi, Mukalenge udi ukokesha! Nudi bambi-baseleshi bende. Ke bua tshinyi manyishayi, manyishayi, manyishayi, Mukalenge ne bukalenge buende.” Mpuilu minene ya mushindu eu yakazangika menemene mudimu wa dimanyisha. Tshilejilu, mu mpuilu wa bukua-matunga mu tshimenga tshia New York mu 1953, bakamanyisha dibanjijibua dia programe wa dilongesha ku nzubu ne ku nzubu mu bisumbu bionso. Dibanjijibua dia mudimu eu divua ne buenzeji buimpe butambe pa buambi bua Bukalenge mu matunga a bungi.
Balongesha kudi Nzambi bua kulongesha
21. Mmuabi kayi utudi basue kuitaba, katuyi tujimija tshipatshila tshiawu?
21 Bushuwa, Yehowa udi ne programe wa dilongesha wa mpatshi pa buloba lelu’eu! Aba buonso badi badibabidila badi mua kulongeshibua kudi Nzambi, eyowa, badi mua kubadibua munkatshi mua aba badi bapeshibue “ludimi lua bantu balongesha.” Mmuabi kayipu wa kuikala, mu ngakuilu wa mu tshimfuanyi, mu kalasa ka Nzambi! Nunku, patudi tuitaba muabi eu, katuena ne bua kujimija tshipatshila tshiawu. Yehowa wakalongesha Yezu bua apete mushindu wa kulongesha bakuabu, ne Yezu wakalongesha bayidi bende bua bapete mushindu wa kuenza mudimu wa muomumue ne uvuaye wenza kadi mu bualabale butambe bunene. Bia muomumue, tudi tulongeshibua ku programe munene wa dilongesha wa Yehowa ne tshipatshila tshia kulongesha bakuabu.—Yone 6:45; 14:12; 2 Kolinto 5:20, 21; 6:1; 2 Timote 2:2.
22. (a) Ndutatu kayi luvua nalu Mozese ne Yelemiya, kadi mmunyi muakajikijibualu? (b) Ndishindika kayi ditudi mua kuikala nadi se: Nzambi neenze bua dimanyisha Bukalenge dikumbajibue?
22 Udi wamba pebe, bu muakamba Mozese ne: “Meme tshiena mua kuakula bimpe,” anyi bu muakamba Yelemiya ne: “Tshiena mua kuakula bimpe,” anyi? Yehowa neakuambuluishe anu bu muvuaye mubambuluishe. “Meme nengikale ne mukana muebe,” ke muakambilaye Mozese. Ne wakambila Yelemiya ne: ‘Kuikadi ne buôwa . . . ndi n’ebe.’ (Ekesode 4:10-12; Yelemiya 1:6-8) Pavua bamfumu ba bitendelelu basue bua kupuwija bayidi bende, Yezu wakamba ne: ‘Biapuwabu, mabue neele mbila.’ (Luka 19:40) Kadi, mabue kaavua ne bua kuela mbila tshikondo atshi, ne nansha mpindieu kabidi bualu Yehowa udi utumika ne ludimi lua bantu balongesha bende bua kumanyisha mukenji wende wa Bukalenge.
Udi mua kuandamuna anyi?
◻ Mmalanda kayi mimpe a Mulongeshi ne mulongi adi malejibue mu Yeshaya nshapita wa 50?
◻ Mmunyi mudi Yehowa mukumbaje programe munene wa dilongesha?
◻ Mbimue bitupa kayi bia programe wa dilongesha dia Yehowa?
◻ Bua tshinyi ndisanka dia mudimu dinene pa kudifila mu programe wa dilongesha wa Yehowa?
[Tshimfuanyi mu dibeji 16]
Mumvuija adi alenga mutshima menza kudi bana atu misangu mivule akankamija bakulumpe