Lama dijingulula diebe dia kuenza lukasa
MMUSHINDU umuepele kayi mujadika, muanyishibue kudi Nzambi bua kutungunuka ne kusadila Yehowa ne anyima mujima? Ng’eu wa kuikala ne dijingulula dijalame dia kuenza lukasa mu buondoke bua mitshima yetu. Kusadila Nzambi ne anyima mujima kudi kumvuija kumusadila ne bu-muntu buetu bujima, ne kudi kulomba butumike bulelela, bukena butontolodi mu malu wonso adiye utulomba bua kuenza.
Muprofete Mozese wakazangika dikengedibua edi pakambilaye ditunga dia Izalele ne: “Sua Yehowa, Nzambi webe, ne mutshima webe wonso, ne [anyima, NW] webe wonso, ne bukole buebe buonso.” (Dutelonome 6:5) Siekele mivule pashishe Kristo Yezu wakambulula dîyi-dituma dimue dimue edi ne: “Sua Mukelenge Nzambi webe ne mutshima webe wonso ne [anyima, NW] webe wonso ne lungenyi luebe luonso.” (Matayo 22:37) Mupostolo Paulo wakatuma meji ku bualu bulomba bumue bumue ebu pakambilaye bena Efeze bua kuenza “ne [anyima wabu, NW] mujima tshidi [Nzambi, NW] musue,” ne pakabelaye bena Kolose ne: “Nansha mudimu kayi unudi nuenza, nuwenze ne [anyima, NW] mujima, bu badi benzela Mfumu, kabuyi bua bantu to.”—Bena Efeze 6:6; Bena Kolose 3:23, MMM.
Pabi, mbikole bua kuteka mutshima wetu ne anyima wetu mu mudimu wetu mukuatshila Nzambi bituapanga kuikala ne nyanji ya dienza ne lukasa munda muetu menemene anyi pikala dijingulula dia kuenza lukasa dituvua nadi kumpala dilue mpindieu kufuba—pamu’apa dijimine dionso. Lelu’eu, tudi mu tshikondo tshidi tshikengela bua kuenza lukasa kupita tshikondo tshikuabu kayi tshionso mu nsombelu wa bantu.
Bikondo bisunguluke bivua kuenza lukasa kukengedibua
Mu bikondo bia kumpala kua Buena-nkristo kuvua bipolu bivule bivua dienza lukasa dikengedibua. Matuku a Nowa ne lupolu luakafikisha ku kabutu ka Sodome ne Gomore bivua bushuwa bikondo bivua dienza lukasa dilelela dikengedibua. (2 Petelo 2:5, 6; Yuda 7) Bidimu bia kumpala kua Mvula wa kabutu bivua kabiyi mpata biûle ne mudimu uvua ukengela lukasa. Nansha muvua Nowa ne dîku diende kabayi bamanye menemene pavua Mvula wa kabutu ne bua kutuadija, “ditshina [diabu] dia Nzambi” diakabajadikila se: kabavua ne bua kujanguluka.—Ebelu 11:7.
Bia muomumue, kumpala kua kabutu ka Sodome ne Gomore, banjelu ‘bakenzeja Lota’ ne kumuambila ne: “Nyema lubilu, bua kuhandisha muoyo webe.” (Genese 19:15, 17) Eyowa, musangu au kabidi, dienza lukasa diakapandisha mioyo ya bakane. Siekele mivule pashishe bena Yuda bavua mu bupika ku Babilone bakababela ne: “Umukai, umukai, nuluhuke mu muaba wawa, kanulengi tshintu tshidi tshibiha! Nuluhuke munkatshi mua musoko au.” (Yeshaya 52:11) Mu 537 K.B.B., bena tshimuangi batue ku 200 000 bakapatuka lukasa mu Babilone bua kutumikila dîyi-dituma bu mulayi dia kuenza lukasa edi.
Dijingulula dia kuenza lukasa mu nsombelu yonso ayi diakafikisha ku mudimu muenza ne anyima mujima kudi aba bavua bumvue ne balame dishindika dia se: bavua mu bikondo bia kuenza lukasa lukasa.
Dienza lukasa mu bikondo bia bena nkristo
Dikengedibua dia kuenza lukasa ndiambulula kabidi mu Mifundu ya tshiena-Greke ya bena nkristo. “Nuikale badimuke,” “nutabale,” “nuikale batabale,” “nuikale badilongolole”—bionso ebi mbiambilu bitumika nabi kudi Kristo Yezu bua kupetesha bamulondi bende dijingulula diakanyine dia kuenza lukasa. (Matewuse 24:42-44; Markuse 13:32-37, MMM) Kusakidila apu, mifuanu yende idi itangila nsongakaji dikumi mitshikale tumama, mupika mubi, ntalenta, ne diabulujibua dia mikoko ne bibujibuji yonso idi isaka ku didianjila kuenza tshidi tshikengedibua ne ijula nyanji kampanda ya dienza lukasa.—Matayo 25:1, 14, 15, 32, 33.
Yezu kakakula anu ne mukana pa bidi bitangila dienza lukasa kadi wakashindika kabidi bulelela bua mêyi ende pa kutumika ne lukasa. Musangu kampanda wakambila misumba ya bantu pakatetabu bua kumunengesha ne: “Bundi n’abu mbua kuambila misoko mikuabo lumu luimpe lua bukelenge bua Nzambi; buankantuminabo mbualu ebu.” (Luka 4:42, 43) Pashishe, wakakankamija bayidi bende bua kulomba Mfumu wa dinowa bua atume bena mudimu ba bungi mu dinowa Diende bualu “bia kunowa bidi bia bungi, kadi bena mudimu badi banya-banya.” (Matayo 9:37, 38) Dilomba mu masambila dia nunku kudi Nzambi didi bushuwa diumvuija mmuenenu wa dienza lukasa.
Dienza lukasa dia mushindu’eu kadivua dikumbanyine anyi?
Bamue badi mua kujula lukonko elu lua meji ne: Bua tshinyi dijingulula dia kuenza lukasa divua dikengedibua mu tshikondo atshi bikala “dikenga dinene” didianjila kumanyisha ne bua kulua siekele mivule pashishe?—Matayo 24:21.
Tudi mua kujadika se: kabivua budimu bua patupu buakatumika nabu Yezu bua kulama bamulondi bende ne bia bungi bia kuenza mu mudimu wa diyisha ne dilongesha. Tòo, bivua dinanga dia Kristo bua bayidi bende, ne kabidi ngumvuilu wende mupuangane wa mmuenenu wa Yehowa pa dîba, uvua nshindamenu bua mubelu wa dienza lukasa. Eyowa, Kristo Yezu uvua mumanye se: mmuenenu wa dienza lukasa uvua ukengedibua bua kuenza disua dia Yehowa bilondeshile dilongolola dia Nzambi. Kupita apu, uvua mumanye se: bayidi bende bavua mua kudipetela disanka mu nyuma pa kulama dijingulula dia kuenza lukasa too ne ku dipingana diende.
Yezu Kristo wakaleja patoke se: kuvua ne bua kuikala mudimu wa bumanyishi wa pa buloba bujima uvua ne bua kuenjibua mu tshikondo tshifidibue. (Matayo 24:14; Mâko 13:10) Bitupa bikese bilondangane bia mudimu eu bivua bisokolodibua amu pavua mudimu wenda wenjibua. Kadi dienza lukasa divua dikengedibua bua kukumbaja tshitupa ne tshitupa. Yezu wakaleja dilondangana dia mudimu eu pakambaye ne: “Nenuikale bantemu banyi mu Yeruzaleme, mu Yudeya mujima ne mu Samariya, too ne mu bitupa bia kulekule bia buloba.” (Bienzedi 1:8, NW) Ne ke mushindu udi mudimu mulubuluke too ne ku mpindieu. Bivua imue misangu bikemesha basadidi ba Nzambi mu kupita kua bikondo, bualu bivua bikengela makajilula mu ngumvuilu mu bimue bikondo.
Dijingulula dia kuenza lukasa dia bena nkristo ndikumbaje malu mu dilongolola dia Yehowa. Ndiambuluishe bayidi ba Kristo bua kukumbaja dilondangana dia mudimu wabu bilondeshile programe wa Yehowa ukena ntupakanyi. Nunku lelu’eu, pa kutangila ku bidimu bitue ku 2 000 bishale, tudi tujingulula biakane programe au wa Nzambi.
Dienza lukasa dia bena nkristo diakambuluisha bayidi bua kufila bumanyishi bunene mu Yeruzaleme, Yudeya, Samariya, ne kudi bena Yuda batangalake kumpala kua 36 B.B. pakatua bulenga bua pa buabu buleja Izalele ku ndekelu. (Danyele 9:27; Bienzedi 2:46, 47) Bia muomumue, dienza lukasa dia bena nkristo diakambuluisha tshisumbu tshia ku ntuadijilu pa kudimuija patoke bena Yuda buonso bua se: mu katupa kîpi ndongoluelu wabu uvua ne bua kutua ku ndekelu. (Luka 19:43, 44; Kolosai 1:5, 6, 23) Ne kunyima pakatuaye ku ndekelu mu mushindu kawuyi mutekemena mu 70 B.B., dienza lukasa diakambuluisha bantemu ba Kristo ba mu siekele wa kumpala bua kumanyisha ditekemena dia mu diulu kudi bavule kumpala kua butontolodi budianjila kumanyisha kutangalajabu mîdima ya mu nyuma ya lufu. (2 Tesalonike 2:3; 2 Timote 4:2) Nunku, mu kupita kua siekele ya Bikondo bia Mîdima, bena nkristo bakese bavua bu blé bakalama ditekemena dia Bukalenge, anu bu muakadianjila kumanyisha Kristo Yezu. (Matayo 13:28-30) Ndekelu wa bionso, pakakumbana tshikondo, Yehowa wakajula tshisumbu tshiena dikanda, tshia buena lelu, tshisakibue kudi mukenji wende wa lukasa wa dilumbuluisha bua buonso badi ne muoyo mu tshipungu etshi tshia ndekelu.—Matayo 24:34.
Amu bu Danyele wa kale, Bantemu bena lulamatu ba Nzambi ba mu matuku etu aa kabakupima nansha kakese bua kuebeja Yehowa, bua kumukonka ne: “Udi wenza tshinyi?” (Danyele 4:35) Mbashindike se: Yehowa mmumanye menemene tshidi tshikengedibua bua mudimu wende kuenjibuawu pa dîba. Nunku pamutu pa kutontolola mushindu udi Yehowa ulongolola malu, badi basanka bu mudi Nzambi mubapeshe diakalenga dia kutumika pamue nende mu bikondo ebi bia mushinga mukole.—1 Kolinto 3:9.
Dikankamijibua dia pa mutu bua kuenza lukasa
Kabingila kakuabu bua dienza lukasa kadi ka dipanga dietu dia kujingulula dituku ne dîba bijalame bua dibudika dia diakamue dia dikenga dinene. Kristo Yezu uvua mujadike se: muntu nansha umue pa buloba ki mmumanye dituku dilongolola ne dîba dia ntuadijilu wa bualu ebu bunene buenzeka. (Matayo 24:36) Musangu mukuabu wakambila bapostolo bende bavua bajinga kumanya se: “Kumanya kua bikondo ne bidimu biakusungula Tatu mu bukokeshi bu[ende ki] mbualu buenu.” (Bienzedi 1:7) Eyowa, nkomenu mmumanyike, kadi katuena tukengela kumanya tunungu tuonso.
Mupostolo Paulo uvua ne mmuenenu muakane wa dienza lukasa. Pamu’apa uvua ne mêyi a Yezu mu lungenyi pakafundilaye bena Tesalonike pa bidi bitangila dikalaku dia Kristo ne: “Kadi bana betu, bua bikondo ne bidimu kanuena ne bualu bua muanda wabi ufundibue kunudi.” (1 Tesalonike 5:1) Wakafunda mukanda eu bidimu bu 17 kunyima kua Yezu mumana kuamba ne: “Nenuikale bantemu banyi . . . too ne mu bitupa bia kulekule bia buloba.” (Bienzedi 1:8, NW) Tshikondo atshi bia kufunda kabivuaku bualu kakuvua bualu buvua busokolodibue. Nansha nanku bavua ne bua kujadika se: dituku dia Yehowa divua bushuwa ne bua kulua “bu mudi muibi ulua butuku” tshikondo tshikala bena nkristo batungunuka ne kuikala amu bamanyisha ne lukasa.—1 Tesalonike 5:2.
Mbimueneke pamu’apa se: ne mêyi aa mu tshieledi tshia lungenyi, bena nkristo ba mu siekele wa kumpala bavua bela meji se: dituku dia Yehowa ditshivua siekele mivule kule. Bushuwa, bavua bamanye mifuanu ya Yezu pa mukalenge wakaya ku ditunga dia kule ne pa muntu wakenza luendu lule ku ditunga dienyi. Bavua bamanye kabidi se: mifuanu eyi ivua ileja se: mukalenge eu uvua ne bua kupingana “ndekelu wa bionso” ne muena luendu “kunyima kua tshikondo tshile.” Kadi kabiyi mpata bavua baditatshisha mu lungenyi pa nkonko bu mudi: “Ndekelu wa bionso” ndîba kayi? Ne “kunyima kua tshikondo tshile” kudi kumvuija tshinyi? Bidimu dikumi? Bidimu makumi abidi? Bidimu makumi atanu? Anyi kupita apu? (Luka 19:12, 15; Matayo 25:14, 19, NW) Mêyi a Yezu avua ne bua kutungunuka ne kumvuika ku matshi abu: “Nuenu kabidi nudilongolole, bualu bua Muana wa muntu nealue ha diba dinudi kanui belangana me[j]i.”—Luka 12:40.
Buenzeji buimpe bua dienza lukasa
Eyowa, dijingulula disonsola kudi Nzambi dia kuenza lukasa divua ne buenzeji bukankamiji bua dikema pa bena nkristo ba mu siekele wa kumpala, pa kubambuluisha bua kuikala ne bia bungi bia kuenza mu mudimu wa mushinga mukole mutambe wa diyisha ne dilongesha. Didi ditungunuka ne kutukankamija lelu’eu mu mishindu mivule. Didi ditulama ku divua bena dipungakana anyi ‘batshioke bua dienza bimpe.’ (Galatia 6:9, King James Version) Didi ditukuba ku didibuejakaja ne kasuki mu malu a bulongolodi ebu ne mu dikeba diabu dibi dia bintu bia ku mubidi. Didi dituambuluisha bua kushindamija bieledi bietu bia lungenyi pa “muoyo wa bushua mene.” (1 Timote 6:19) Mukalenge Yezu wakamba ne: bayidi bende bavua ne bua kuikala bu “mikoko munkatshi mua mibuabua,” ne uvua mumanye muvuabi bikengela bua tuetu kulama mmuenenu mujadika, mushimate bua kuluisha bulongolodi ebu. Eyowa, tudi bakubibue, balamibue kudi dijingulula dietu dia Buena nkristo dia kuenza lukasa.—Matewuse 10:16, MMM.
Yehowa Nzambi mu meji ende kaayi mikalu mmupeshe misangu mivule basadidi bende mamanyisha bua buobu kulama dijingulula diabu dia kuenza lukasa. Mmutujadikile ne bulenga buonso ne: tudi mu “matuku a [ku] nshikidilu” a ndongoluelu eu munyanguke wa malu. (2 Timote 3:1) Badi batuvuluija misangu ne misangu se: tudi ne bua kukenka bu bikenkeshi too ne papita tshipungu tshietu etshi mu dikenga dinene, nkomenu wadi muikale ku Armagedon.—Filipoi 2:15; Buakabuluibua 7:14; 16:14, 16.
Eyowa, dijingulula dia buena Nzambi dia kuenza lukasa didi tshitupa tshinene tshia mudimu muenza ne anyima mujima bua Yehowa. Didi diepula ku njiwu ne diambuluisha bua kutantamena mateta a Diabolo bua kufikisha basadidi ba Nzambi ku ‘diteketa mu maboko bua butekete budi mu [anyima yabu, NW].’ (Bena Hebreyi 12:3, MMM) Bua tshiendelele tshijima, budiambiki ne anyima mujima nebusake basadidi ba Yehowa bua kumutumikila, kadi mpindieu, mu matuku aa a kumpala kua Armagedon, dijingulula diondoke, dilelela, dia kuenza lukasa didi tshitupa tshia mushinga tshia budiambiki ne anyima mujima.
Yehowa Nzambi wetu atuambuluishe tuetu buonso bua kulama dijingulula dietu dia kuenza lukasa eku tutungunuka ne kuambulula mêyi a mupostolo Yone: “Amen! Vuaku, Mukalenge Yezu.”—Buakabuluibua 22:20, NW.