TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w97 1/3 dib. 25-28
  • Udi ne buôwa bua kueyemena bakuabu anyi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Udi ne buôwa bua kueyemena bakuabu anyi?
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Dijingulula buôwa
  • Bua tshinyi tshimanu tshidi ne bua kuupuka?
  • Eyemena dîku diebe
  • Eyemena Tshisumbu
  • Mushindu wa kuibaka malanda a dieyemenangana
  • Udi mua kueyemena bena Kristo nebe
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2022
  • Dieyemena didi difikisha ku nsombelu wa disanka
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2003
  • Leja ne: udi muntu wa kueyemena
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2022
  • Eyemena Yehowa ne muoyo mujima mu bikondo bia makenga
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2003
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1997
w97 1/3 dib. 25-28

Udi ne buôwa bua kueyemena bakuabu anyi?

‘KAKUENA muntu nansha umue undi mua kuakuisha. Bantu kabakuteleja nansha. Mbafuile anu ku malu abu nkayabu. Kabena ne dîba dia kutangila anyi malu.’ Bavule batu bumvua nanku’au, nenku badi badilamina nkayabu malu abu. Padi bakuabu babakonka mudibu babiike, batu misangu ya bungi bajinga kubambila, kadi kabatu benza nanku. Kabenaku mua kuamba malu patoke nansha.

Bushuwa, kudi bantu badi kabayi basue diambuluisha dia kudi bakuabu. Pabi, bavule mu mushindu ukena ditekemena, badi bakeba diambuluisha kadi bikale ne buôwa bua kusokolola meji abu mene a munda, nyanji, ne mamanya abu. Udi umue wa kudibu anyi? Kakuenaku bushuwa muntu uudi mua kueyemena anyi?

Dijingulula buôwa

Mu bulongolodi bua lelu ebu mudi nsombelu wa dibenga kueyemenangana. Bansonga kabena bakuisha baledi babu. Baledi kabena mua kuakuishangana umue ne mukuabu. Mbakese badi badiakaje bua kuyukila ne aba badi mu bukokeshi. Kabayi ne mushindu wa kueyemena bakuabu, bamue badi batangila ku maluvu makole, diamba, peshi nsombelu kampanda wa luonji bua kukeba mua kuepuka ntatu yabu.​—Nsumuinu 23:29-35; Yeshaya 56:12.

Dieyemena bantu badi ne bukokeshi, bu mudi bamfumu ba bitendelelu, ba-doktere, buondapianganyi, ne balongeshi, nditankakaja kudi masokolola akena ajika a dipanga bululame ne nsombelu wa buenzavi. Tshilejilu, ditshinka kampanda didi dileja ne: bia pa lukama bipite pa 10 bia bamfumu ba bitendelelu mbabuelakane mu buenzavi bua masandi. “Bashipi ba dieyemena” aba, ke mudi mufundi kampanda ubambisha, “badi bumbula majimba, mitanyi ne mitanta mu malanda a bantu.” Mmunyi mudi muanda eu ulenga bisumbu biabu? Udi ubutula dieyemenangana.

Dinyanguka ditangalake dia malu a tshitembu ndifikishe kabidi ku nsombelu wa lutatu mu dîku, mu mushindu wa se: mêku adi atumika bibi adi tshimanyinu tshia mu tshikadilu, ki mmuanda wa ku mpukapuka nansha. Ku nzubu kuvua musangu kampanda muaba wa dikolela. Lelu kukadi misangu ya bungi bu muaba wa tshisumbishidi tshia kasolonyi. Padi muana ukolela mu dîku mudi kamuyi “disuangana dia buena-muntu,” tshipeta tshia pa tshibidilu ndipanga mushindu wa kueyemena bakuabu ku bukulumpe buende.​—2 Timote 3:3, NW.

Kabidi, bu mudi nsombelu ya mu bulongolodi ebu inyanguka bikole, tudi batambe kutekibua kumpala kua malu adi enza buôwa. Mu nsombelu bu eu, muprofete Mika wakafunda ne: “Kueyemenyi mulunda webe munangibue.” (Mika 7:5) Udi mua kumvua bia muomumue panyima pa difuishibua bundu dikese, dinyanga dia dieyemena, peshi nsombelu mumueneke wa mikanu. Udi ubimona bikole bua kueyemena tshiakabidi bakuabu ne udi ne buôwa buvule mu mpampakenu, udi dituku dionso kumfundu kua tshimanu tshia mu mpampakenu. (Fuanyikija ne Musambu 102:1-7.) Bushuwa, mmuenenu bu eu udi mua kukuambuluisha bua kutumika, kadi ‘kanyinganyinga kebe ka mutshima’ kadi kakunyenga disanka kayi dionso dilelela dia mu nsombelu. (Nsumuinu 15:13) Bulelela budi se: bua wewe kuikala ne makanda a mu nyuma, mu mpampakenu, mu lungenyi, ne a mubidi, tshimanu etshi tshidi ne bua kuupuka ne udi ne bua kulonga mua kueyemena bantu. Abi bidi mua kuenzeka anyi? Eyowa.

Bua tshinyi tshimanu tshidi ne bua kuupuka?

Dieyemena bakuabu didi dituadila mutshima mulubakane disulakana. Hana uvua mupete bualu ebu. Uvua ne dibaka dimpe, nzubu mukube bimpe, kadi uvua mubungamijibue bikole. Nansha muvuaye ne ‘mutshima mutambe kunyingalala,’ ne meji onso “wakatuadija kusambila Yehowa” (NW) ne bukole buakanyungisha mishiku yende ivua mipuwe. Eyo, wakeyemena Yehowa. Pashishe wakunzulula mutshima wende kudi muleji-mpala wa Nzambi Eli. Ne tshipeta kayi? ‘[Hana] wakabika, wakaya mu njila wende, wakadia bidia, mutshima wende kawakadi unyingalala kabidi.’​—1 Samuele 1:1-18.

Nshidimukilu mivule mmimanye bulenga bua diyukidilangana dia buena-muntu. Tshilejilu, diabanyangana ngenyi ne malu mamona ne aba bavua bikale mu nsombelu ya muomumue didi mua kuikala diambuluishi. Bakebuludi badi bakomesha ne: “Diditola dia mu mpampakenu didi dilela masama​—bidi bitukengela kuela malu patoke bua kushala bapepele.” Kasumbu kalubuluki ka bena sianse ka dikebulula kadi kashindika bulelela bua lusumuinu luenzeja ku spiritu ludi luamba ne: ‘Udi udipandulula kudi banga bantu udi ukeba anu bualu budiye musue, ne udi upatula mêyi a tshiji tshikole bua kupidia meji makane.’​—Nsumuinu 18:1.

Biwikala kuyi unzuluila bakuabu mutshima webe, mmunyi muakuambuluishabu? Nansha mudi Yehowa muikale mubadi wa bidi mu mitshima, meji ebe muondoke ne nyanji bidi mukanda mubuikila kudi dîku ne balunda bebe​—anu wewe mubabuluilabi. (1 Kulondolola 28:9) Padi tshilumbu tshitangila ditupa ku mukenji wa Nzambi, diladidija bua kutonda bualu ebu didi anu mua kukolesha tshilumbu.

Bulelela, masanka a dieyekela bakuabu kanyinganyinga adi akepesha bikole njiwu ya dipeta masama. Bushuwa, abi kabiena biumvuija ne: tudi ne bua kuamba patoke tunungu tua malu etu nkayetu mu mushindu ukena wa disokoka malu nansha. (Fuanyikija ne Balumbuluishi 16:18; Yelemiya 9:4; Luka 21:16.) “Balunda bakuabo badi bafikishangana ku kabutu,” ke mudi Nsumuinu 18:24 (MMM) udimuija, kadi udi usakidila pashishe ne: “Kudi mulunda mukuabo [“udi ulamata,” NW] mupite muanenu.” Nkuepi kuudi mua kupeta mulunda wa nunku?

Eyemena dîku diebe

Biwikala ne lutatu, ukadiku muidikije mua kuyukila ne muena dibaka nebe peshi ne baledi bebe? “Bua bidi bitangila ntatu ya bungi, diyukidilanganapu mu bule ne mu butshiame ke muanda umuepele udi ukengedibua,” ke mudi mufidi kampanda wa mibelu mumonamona malu ujingulula. (Nsumuinu 27:9) Balume bena nkristo bàdì ‘banange bakaji babu bu mudibu badinange,’ bakaji bàdì ‘banemeka babayabu,’ ne baledi bàdì bangata ne mushinga mudimu mubuomekela kudi Nzambi wa ‘kudiundisha bana babu ne dibela ne didimuija bia Mukalenge’ nebenze mudimu mukole bua kulua bateleji bumvuidianganyi ne bafidi ba mibelu bambuluishi. (Efeso 5:22, 33; 6:4) Nansha muvuaye kayi mene ne mukaji peshi ne bana mu ngumvuilu wa mu mubidi, ntshilejilu kayipu tshia dikema tshiakashiya Yezu pa bualu ebu!​—Mâko 10:13-16; Efeso 5:25-27.

Netuambe tshinyi bikala tshilumbu tshitambe bukole katshiyi kujikijila mu dîku? Mu tshisumbu tshia bena nkristo, katutu banji kujinga bua kudishadila nkayetu nansha. ‘Muntu kayi udi mutekete, ne tshiena mutekete nende?’ ke muakamba mupostolo Paulo. (2 Kolinto 11:29) Wakabela ne: “Nuambuishangane majitu enu.” (Galatia 6:2; Lomo 15:1) Munkatshi mua bana betu balume ne bakaji, kakuyi mpata tudi mua kupeta bantu bapite bungi badi bu ‘muanetu utu waleja bulela mu tshikondo tshia dikenga.’​—Nsumuinu 17:17.

Eyemena Tshisumbu

Mu bisumbu bia Bantemu ba Yehowa bipite pa 80 000 mu buloba bujima, mudi balume bena bupuekele badi basadila bu “bena mudimu nenu bua disanka dienu.” (2 Kolinto 1:24, NW) Buobu aba mbakulu. “Muntu yonso,” ke mudi Yeshaya ubambisha, “neikale bu muaba wa kupengama diba dia tshipepele; bu muaba wa kusokomena diba dia mvula wa tshipupu, bu tusulu tua mayi tupueka mu buloba buume, bu dileji dia dibue dinene mu ditunga didi ne tshipela.” Atshi ke tshidi bakulu badienzeja bua kuikala.​—Yeshaya 32:2, MMM; 50:4; 1 Tesalonike 5:14.

Bakulu badi bakumbaja malu malomba a mu Mifundu kumpala kua ‘kutekibuabu kudi spiritu munsantu.’ Dimanya dia muanda eu nedikoleshe dieyemena diebe kudibu. (Bienzedi 20:28, NW; 1 Timote 3:2-7; Tito 1:5-9) Malu awayikila ne mukulu neashale anu masokome. Dikala wa kueyemena didi umue wa ku ngikadilu yende.​—Fuanyikija ne Ekesode 18:21; Nehemiya 7:2.

Bakulu mu tshisumbu badi “bikale ne tshitabala bua mioyo yenu, bu bantu balua kubadila Nzambi bintu.” (Ebelu 13:17) Bualu ebu kabuenaku bukusaka ku dieyemena balume aba anyi? Pa tshibidilu, bakulu bonso kabatu batambe buimpe mu ngikadilu ya muomumue nansha. Bamue badi mua kutamba kumueneka ba kuashila bualu, bakane malu, peshi bateleja kupita bakuabu. (2 Kolinto 12:15; 1 Tesalonike 2:7, 8, 11) Bua tshinyi kubenga kueyemena mukulu uudi muibidilangane nende?

Balume aba ki mbena mudimu wa difutu nansha. Bishilangane, badi “mapa a bantu,” mafila kudi Yehowa bua kukuambuluisha. (Efeso 4:8, 11-13, NW; Galatia 6:1) Mmunyi? Ne mbabi yonso pa kuenza mudimu ne Bible, nebatumike ne bukole buondapi buende mu nsombelu udi ukutangila. (Musambu 107:20; Nsumuinu 12:18; Ebelu 4:12, 13) Nebasambile pamue nebe ne bua bualu buebe. (Filipoi 1:9; Yakobo 5:13-18) Diambuluisha dia kudi bafidi ba mibelu bu aba ba dinanga didi mua kuenza bivule bua kuondapa meji adi asansakana ne kupingajilula ditalala dia mu tshieledi tshia lungenyi.

Mushindu wa kuibaka malanda a dieyemenangana

Dilomba diambuluisha, mubelu, anyi anu ditshi diteleji ki ntshimanyinu tshia butekete peshi dishikila nansha. Didi anu dijingulula dilelela dia se: tudi bapange bupuangane ne se: muntu nansha umue kêna ne mandamuna onso. Bushuwa, mufidi wa mibelu mutambe bunene ne wa kueyemena utudi nende n’Tatuetu wa mu diulu, Yehowa Nzambi. Tudi tuitaba mêyi a mufundi wa misambu wakafunda ne: “Yehowa udi bukole buanyi ne ngabu wanyi; mutshima wanyi wakumueyemena, ndi mukuatshishibue.” (Musambu 28:7) Mu disambila kakuyi didilaminyina, tudi mua ‘kupumuna mutshima’ kudiye dîba kayi dionso, bashindike se: udi ututeleja ne ututabalela.​—Musambu 62:7, 8; 1 Petelo 5:7.

Kadi mmunyi muudi mua kulonga mua kueyemena bakulu ne bakuabu mu tshisumbu? Diambedi, anji dikonkonona wewe muine. Buôwa buebe budi ne kabingila menemene anyi? Udi wela meji mabi bua bienzedi bia bakuabu anyi? (1 Kolinto 13:4, 7) Kudiku mushindu wa kukepesha njiwu ya ditapibua ku muoyo anyi? Eyowa. Mmunyi? Idikija bua kumanyangana wewe nkayebe ne banga bantu mu nsombelu wa mu nyuma. Ubakuishe mu bisangilu bia tshisumbu. Enza nabu pamue mudimu wa ku nzubu ne ku nzubu. Dieyemena, anu bu kanemu, didi ne bua kupetshibua. Nenku ikala ne lutulu. Tshilejilu, bu muudi wenda umanya mulami kampanda wa mu nyuma, dimueyemena diebe nedidiunde. Muleja malu ebe ku kakese ku kakese. Biandamunaye mu mushindu udi muakanyine, wa dianyisha, ne wa disokoka malu, udi nenku mua kupima kupatula bia bungi.

Batendeledi netu ba Yehowa, nangananga bakulu bena nkristo, badi benza mudimu mukole mu didikija ngikadilu ya dianyisha ya Nzambi mu malanda abu umue ne mukuabu. (Matayo 5:48) Ebi bidi bipetesha nsombelu wa dieyemenangana mu tshisumbu. Mukulu kampanda wa matuku a bungi udi wamba ne: “Bana betu badi ne bua kumanya bualu bumuepele: Kabiyi kutangila tshidi muntu kampanda wenza, mukulu kêna ujimija dinanga diende dia bena nkristo bua bualu buende nansha. Kêna ne bua kusua tshivua tshienjibue, kadi utshidi anu munange muanabu ne mmusue bua kumuambuluisha.”

Nenku kakuena dijinga dia kudiumvua nkayebe ne lutatu nansha. Yukila ne muntu kampanda wa “ngikadilu ya mu nyuma” udi mua kukuambuluisha bua wewe kuambula bujitu buebe. (Galatia 6:1, NW) Vuluka ne: “Lutatu mu mutshima wa muntu ludi lumunemeshila bujitu,” kadi ‘mêyi malengele adi bu dikatshi dia buitshi, adi mashemakane ku muoyo ne adi asanguluja mubidi.’​—Nsumuinu 12:25; 16:24.

[Kazubu mu dibeji 26]

Badi mua kulomba muena nkristo kayi yonso bua kuambuluisha mulela kampanda, mulunda, anyi muanetu wa mu nyuma udi ne lutatu ludi lumutangila. Udi mumanye muudi mua kuambuluisha anyi?

Mufidi wa mibelu mukumbane

udi wa kuashila bualu: Matayo 11:28, 29; 1 Petelo 1:22; 5:2, 3

udi usungula tshikondo ne muaba biakanyine: Mâko 9:33-37

udi ukeba bua kumvua tshilumbu: Luka 8:18; Yakobo 1:19

kêna ubazuka bikole: Kolosai 3:12-14

udi wambuluishangana mua kupita ne dibungama dia mu mpampakenu: 1 Tesalonike 5:14; 1 Petelo 3:8

mmumanye mikalu yende: Galatia 6:3; 1 Petelo 5:5

udi ufila mibelu misunguluke: Musambu 19:7-9; Nsumuinu 24:26

udi ulama malu masokoka: Nsumuinu 10:19; 25:9

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu