Bimane bua kutuadija mudimu mupite bungi
“KAKUVUA lungenyi lua ditembangana nansha. Muntu yonso uvua musue bua mukuabu akuate,” ke muakamba Richard ne Lusia, pavuabu bakula bua balongi nabu ba mu kalasa ka 105 ka Gilada, Tshilongelu tshia Bible tshia Watchtower. “Tuetu bonso tudi bashilangane bikole, kadi mulongi yonso udi ne mushinga wa bungi ku mêsu kuetu.” Mulongi nanyi Lowell wakitaba pa kusakidila ne: “Dishilangana dietu nditusange kaba kamue.”
Balongi, bakangata mapolome mu dia 12 Kabitende 1998, bavua bushuwa bashilangane. Bamue bavua benze bumpanda-njila miaba idi dijinga dinene dia bamanyishi ba Bukalenge; bakuabu bavua basadile ne lulamatu pabuipi ne ku mabu. Balongi bakese, bu mudi Mats ne Rose-Marie, bavua ne bua kuenza madikolela a bungi a tshisumi bua kumanya bimpe Anglais kumpala kua kuluabu mu kalasa aka. Balongi ba bungi bavua bikale bela meji bua mudimu wa bu-misionere katshia ku buana buabu. Muanetu wa balume umue ne mukajende bavua bûje formilere misangu 12; ndisanka kayipu dia kupeta dibikila bua kulua mu kalasa ka 105!
Mbingu 20 ya malonga mavule yakapita ne lukasa luonso. Kumpala kua balongi kujingululabu bualu ebu, bakavua bafile mudimu mufunda ne luapolo lua ndekelu lua diyukidilangana, ne dituku dia kufila mapolome kufikadi.
Mulombodi wa ndongamu, Albert Schroeder, muena mu Kasumbu Kaludiki ka Bantemu ba Yehowa, wakavuluija balongi ne: bavua “bimane bua kutuadija mudimu mupite bungi mu budimi bua dilongesha Bible,” balonda bakuabu balongi bapite pa 7 000 bavua babadianjidile mu Gilada. Wakaleja ne: mu muvu wa été, balongi bavua bapete tshikondo tshia pa buatshi tshia kupetangana ne ba-misionere ba mutantshi mule pavuabu balue kukumbula tshilombuelu tshia buloba bujima tshikondo tshia mpungilu ya bukua-matunga.
Pashishe Muanetu Schroeder wakabikila Max Larson wa mu Komite wa Tshibambalu tshia Mudimu wa Betele. Wakenza muyuki uvua ne tshiena-bualu tshia se: “Dilongesha didi difikisha ku muoyo wa kashidi.” Muanetu Larson wakatela Nsumuinu 1:5 (NW), udi wamba ne: “Muena meji neateleje ne neapete dimanya divule, ne muena lungenyi ng’eu udi upeta bulombodi bua meji.” Meji adi akengedibua bua kuikala misionere udi wenza mudimu muimpe. Bantu ba meji batu bimana kumpala kua bakalenge. (Nsumuinu 22:29) Panyima pa bamane kubalongesha ngondo itanu, balongi bavua badipaye bimpe bua kuikala baleji-mpala ba Bakalenge batambe bunene, Yehowa Nzambi ne Kristo Yezu.
David Olson, wa mu Tshibambalu tshia Mudimu wakalua kuakula pa tshiena-bualu tshia: “Nuenze bua mutshima wa Yehowa usanke.” Wakebeja ne: “Ntshinyi tshidi bantu bapange bupuangane mua kuenza bua kusankisha mutshima wa Nzambi?” Diandamuna divua se: badi mua kumuenzela mudimu ne lulamatu ne disanka. Yehowa mmusue bua bantu bende bikale ne disanka mu dimuenzela mudimu. Patudi tuenza disua dia Nzambi ne disanka, tudi tusankisha mutshima wende. (Nsumuinu 27:11) Muanetu Olson wakabala mukanda mufunda kudi bena dibaka ba-misionere bavua bangate mapolome a Gilada mu kalasa ka 104. Badi basanka bua muaba wabu mupiamupia wa mudimu anyi? Bakafunda bua tshisumbu tshiabu ne: “Tudi ne bamanyishi batue ku 140, ne muayene wa badi babuela mu bisangilu wa bantu 250 too ne bantu 300. Mudimu wa budimi ke muanda mutambe buimpe. Yonso wa kutudi udi ne malonga anayi, ne bamue balongi batu bakadi balua mu bisangilu.”
Lyman Swingle, wa mu Kasumbu Kaludiki, wakakula pa tshiena-bualu tshia: “Tshikondo tshia kuimana bua kubala mabenesha.” Malongesha a mu Gilada avua mafile mabenesha a bungi. Avua mambuluishe balongi bua kuvudija dimanya, kukolesha dianyisha bua bulongolodi bua Yehowa ne kudima ngikadilu ya mushinga mukole bu mudi budipuekeshi. Muanetu Swingle wakamba ne: “Kulua muaba eu ne kushala bateleje malongesha mbualu budi buleja budipuekeshi.” Wakasakidila ne: “Nudi numbuka muaba eu badipaye bimpe bitambe bua kutumbisha Yehowa.”
“Nuenu ne disanka bunene nunku—Bua tshinyi kusumpakana?” ke tshivua tshiena-bualu tshia muyuki muenza kudi Daniel Sydlik, udi pende muena mu Kasumbu Kaludiki. Wakabela balongi ne: padi ntatu imueneka, nukebe buludiki mu Mifundu. Mu dienza mudimu ne mvese miangata mu nshapita 6 wa Matayo, Muanetu Sydlik wakaleja mudibu mua kuenza nanku. Dipanga ditabuja didi mua kutufikisha ku disumpakana bua bintu bia pa buloba, bu mudi biakudia ne bilamba. Kadi Yehowa mmumanye bitudi nabi dijinga. (Matayo 6:25, 30) Kusumpakana nekuikale anu mua kukolesha ntatu ya ku dituku ne ku dituku. (Matayo 6:34) Ku lukuabu luseke, kudianjila kulongolola amue malu kudi ne mushinga wa bungi. (Fuanyikija ne Luka 14:28.) Muanetu Sydlik wakumvuija ne: “Tshidi Yezu ubenga, ki ndielangana meji dimpe bua matuku atshilualua to, kadi ndisumpakana didi kadiyi dia meji bua matuku atshilualua. Kuenza bualu kampanda ke bumue bua ku manga matambe buimpe bua kanyinganyinga. Patudi ne kanyinganyinga, mbimpe bua tuetu kubanga kuambila bakuabu bulelela.”
Mibelu ya ndekelu ya kudi balongeshi
Kuakalonda miyuki mienza kudi balongeshi basatu ba Gilada. Karl Adams mulongeshi wa kumpala, wakakula pa tshiena-bualu tshia: “Neupingajile Yehowa tshinyi?” Muyuki wende uvua mushindamene pa Musambu wa 116, uvua pamu’apa Yezu muimbe butuku bua kumpala kua lufu luende. (Note kuinshi kua Matayo 26:30, NW) Ntshinyi tshivua mua kuikala mu lungenyi lua Yezu pavuaye wimba mêyi aa: ‘Nempingajile Yehowa tshinyi bua malu ende mimpe onso akangenzelaye’? (Musambu 116:12) Uvua mua kuikala wela meji bua mubidi mupuangane uvua Yehowa mumulongoluele. (Ebelu 10:5) Dituku diakalonda, uvua ne bua kufila mubidi au bu mulambu bua kuleja buondoke bua dinanga diende. Balongi ba mu kalasa ka 105 bavua balabule buimpe bua Yehowa munkatshi mua ngondo itanu. Mpindieu bavua ne bua kuleja dinanga diabu bua Nzambi pa kuenza mudimu mukole mu miaba yabu ya mudimu wa bu-misionere.
Mark Noumair, mulongeshi muibidi wa Gilada wakabela balongi ne: “Tungunukayi ne kuenza malu adi makane.” Yozefe, panyima pa bamane kumupana bu mupika mu Ejipitu, wakatantamena nsombelu wa kanyawu bidimu 13. Wakitaba bua malu mabi a bakuabu amulekeshe dienzela Nzambi mudimu anyi? Tòo, wakatungunuka ne kuenza malu avua makane. Nenku mu tshikondo tshijadika kudi Nzambi, bakapatula Yozefe mu ntatu ayi. Diakamue, wakumbuka mu buloko bua kusombela mu nzubu wa mfumu. (Genese, nshapita 37-50) Mulongeshi wakebeja balongi bende ne: “Bikala malu anuvua batekemene mu muaba wenu wa mudimu wa bu-misionere kaayi makumbane, nenulekele mudimu anyi? Nenutekete mu mikolo anyi? Peshi nenutantamane bu muakenza Yozefe?”
Ku ndekelu, sekretere wa Kalasa ka Gilada, Wallace Liverance, wakalombola diyukilangana dia musangelu ne bena mu kalasa pa tshiena-bualu tshia: “Manyishayi Mukalenge ne Bukalenge.” Bamue balongi bakalonda malu mamona avuabu bapete mu diyisha ku nzubu ne ku nzubu, ku magazen ne ku magazen ne mu misesu. Bakuabu bakalonda muvuabu baye benda bayisha bantu badi bakula muakulu mukuabu. Banga kabidi bakaleja mushindu wa kuyisha bantu ba mu bitendelelu bikuabu. Bena mapolome bonso bavua ne dijinga dikole dia kuenza mudimu wa tshishiki mu budimi bua bu-misionere.
Ba-misionere ba mutantshi mule bena disanka
Tshitupa tshiakalonda, tshikale ne tshiena-bualu tshia: “Bipeta bia disanka bidi bifumina ku mudimu wa bu-misionere,” tshivua tshienza kudi Robert Wallen ne tshivua tshia diela bana betu banayi nkonko, bena ku Betele wa Brooklyn bavua bafuma ku diumvua malu adi akolesha pavuabu ne ba-misionere bamonemone malu. Ba-misionere bavuabu bayukile nabu bakitaba kakuyi dielakana ne: kabivua bipepele bua buobu kulonga muakulu mupiamupia, kuibidilangana ne bilele anyi mivu mikuabu nansha. Bavua kabidi ne bua kuluisha dijinga dia kupingana kuabu. Imue misangu, masama avua abakuata. Kadi mu bionso abi, ba-misionere bakalama mmuenenu muimpe, ne bakapeta dibenesha bua dinanukila diabu. Bamue bavua bafikishe bantu ba bungi ku dimanya Yehowa. Bakuabu bavua bambuluishe mu mishindu kabukabu bua didiunda dia mudimu wa Bukalenge mu kabujima mu matunga abu.
Muntu wa ndekelu ku diakula uvua Carey Barber, muena mu Kasumbu Kaludiki. Wakambulula malu manene a mu ndongamu wa mpungilu wa “Njila wa muoyo wa Nzambi.” Wakebeja bateleji ne: “Mbuenzeji kayi buvua nabu ndongamu wa mpungilu pa malanda enu ne Yehowa?” Wakaleja dishilangana pankatshi pa bipeta bimpe bia dilonda njila wa Nzambi ne bipeta bibi bua aba badi balonda njila wa bulongolodi ebu. Wakula bua ditupa ku mukenji dia Mozese ku Meliba, wakadimuija ne: “Nansha panyima pa muntu mumane kuenza mudimu ne lulamatu bidimu bia bungi, Yehowa kêna ulengulula dishipa nansha dikese dia mikenji Yende miakane.” (Nomba 20:2-13) Miaba yonso basadidi bonso ba Nzambi balame bikole masanka abu a mudimu a mushinga mukole!
Tshikondo tshiakalua bua balongi kuangatabu mapolome abu. Nenku, muleji-mpala wa balongi wakabala mukanda wa dianyisha bua malongesha avua balongi bapete. Panyima pa musambu wa ndekelu ne disambila dienza ne muoyo mujima, ndongamu wa difila mapolome wakajika. Kadi bua balongi ba kalasa ka 105, etshi tshivua anu ntuadijilu, bualu ba-misionere bapiabapia bavua “bimane bua kutuadija mudimu mupite bungi.”
[Kazubu mu dibeji 23]
Bishiferi bia kalasa
Bungi bua matunga maleja mpala: 9
Bungi bua matunga a kuya kuenzela mudimu: 17
Bungi bua balongi: 48
Bungi bua mabaka: 24
Muayene wa bidimu: 33
Muayene wa bidimu mu bulelela: 16
Muayene wa bidimu mu mudimu wa ku dîba ne ku dîba: 12
[Kazubu mu dibeji 24]
Bakasungula mudimu wa ku dîba ne ku dîba
Ben, muena dipolome wa mu kalasa ka 105 udi wamba ne: “Pantshivua mupuekele, tshivua mulongolole bua kuenza bumpanda-njila nansha.” Udi usakidila ne: “Mvua ngela meji ne: anu bantu badi ne makokeshi a pa buawu ne nsombelu milenga ke bavua mua kuenza bumpanda-njila. Kadi ngakalonga bua kunanga mudimu wa buambi. Nenku dimue edi meji kumvuila ne: kuikala mpanda-njila kudi patupu kumvuija kuenza mudimu wa bungi mu buambi. Ke dîba dingakajingulula ne: mvua mua kuenza bumpanda-njila.”
Lusia udi ulonda ne: “Misangu yonso bavua bangata basadidi ba ku dîba ne ku dîba ne mushinga wa bungi kumbelu kuetu.” Udi uvuluka disanka divua dikuatakana mu tshisumbu tshiabu dîba dionso divua ba-misionere balua kubakumbula. Lusia udi wamba ne: “Pamvua ngenda nkola, bivua biumvuike ne: mvua ne bua kuenza mudimu wa ku dîba ne ku dîba.”
Theodis uvua ne bidimu 15 pakafua mamuende. Udi wamba ne: “Dîba adi, bushuwa tshisumbu tshiakangambuluisha, nenku ngakadiebeja ne: ‘Ntshinyi tshindi mua kuenza bua kuleja dianyisha dianyi?’” Bualu ebu buakamufikisha ku dibuela mu mudimu wa ku dîba ne ku dîba ne mpindieu mu mudimu wa bu-misionere.
[Tshimfuanyi mu dibeji 25]
Bena mapolome ba kalasa ka 105 ka Gilada, Tshilongelu tshia Bible tshia Watchtower
Mu liste udi kuinshi eku, milongo mbayibale bituadijile kumpala baya panyima, ne mêna mbaatele bituadijile ku dia bakaji baya ku dia balume mu mulongo wonso
(1) Sampson, M.; Brown, I.; Heggli, G.; Abuyen, E.; Desbois, M.; Pourthié, P. (2) Kassam, G.; Lindberg, R.; Dapuzzo, A.; Taylor, C.; LeFevre, K.; Walker, S. (3) Baker, L.; Pellas, M.; Woggon, E.; Böhne, C.; Asplund, J.; Haile, J. (4) Pourthié, T.; Whittaker, J.; Palmer, L.; Norton, S.; Gering, M.; Haile, W. (5) Walker, J.; Böhne, A.; Groenveld, C.; Washington, M.; Whittaker, D.; Abuyen, J. (6) Gering, W.; Washington, K.; Pellas, M.; Desbois, R.; Heggli, T.; Asplund, Å. (7) Woggon, B.; LeFevre, R.; Taylor, L.; Brown, T.; Groenveld, R.; Palmer, R. (8) Norton, P.; Sampson, T.; Baker, C.; Lindberg, M.; Kassam, M.; Dapuzzo, M.