TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w99 1/9 dib. 4-7
  • Diabolo utu ututua masama anyi?

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Diabolo utu ututua masama anyi?
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Muaba wa Satana mu bualu ebu
  • Ntshinyi tshitu Satana wenza?
  • Biledi bishilangane bia masama
  • Dijikija masama bua kashidi
  • Bualu busokome bua masama
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • Padi muena mu dîku usama
    Nsapi wa disanka mu dîku
  • Tuikalayi ne nsombelu udi usankisha Nzambi
    Bible utu ulongesha tshinyi menemene?
  • Mmunyi muudi mua kulua mulunda wa Nzambi?
    Mmalu kayi adi Bible utulongesha?
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
w99 1/9 dib. 4-7

Diabolo utu ututua masama anyi?

MASAMA KAAVUA NE BUA KUIKALAKU NANSHA. Nzambi uvua mutufuke bua kuikala ne muoyo wa kashidi ne makanda a mubidi mapuangane. Satana, tshifukibua tshia mu nyuma, ke wakenza bua masama, makenga ne lufu kuikalabi bikuata dîku dia bukua-bantu pakafikishaye baledi betu ba kumpala Adama ne Eva ku dienza mpekatu.​—GENESE 3:1-5, 17-19; LOMO 5:12.

MUANDA eu udi usua kumvuija ne: masama onso adi afumina buludiludi kudi spiritu anyi nyuma mibi anyi? Anu mudibi bileja mu tshiena-bualu tshishale, lelu’eu bantu ba bungi badi bela meji nanku. Kakuende wa Owmadji wakela meji mushindu’au. Kadi disama divua nadi Owmadji dia munda mua diupa​—disama ditu imue misangu dishipa bana batekete mu matunga a luya—​divua bushuwa dimuela kudi nyuma itu kayiyi imueneka anyi?

Muaba wa Satana mu bualu ebu

Bible udi wandamuna lukonko elu bimpe menemene. Tshia kumpala, udi uleja ne: mikishi ya bankambua betu kayena mua kuenzela bantu ba muoyo bualu nansha bumue to. Padi bantu bafua, ‘kabena bamanye bualu [nansha] bumue.’ Kabena ne nyuma anyi mikishi idi ishala ne muoyo padibu bafua to. Mbalale mu lukita, mudi ‘kamuyi mudimu, kamuyi kulongolola kua malu, kamuyi lungenyi anyi meji.’ (Muambi 9:5, 10) Bafue kabena mua kutua badi ne muoyo masama nansha kakese!

Kadi Bible udi uleja ne: nyuma mibi ituku. Ntomboji wa nzanzanza mu bukua-bifukibua uvua tshifukibua tshia mu nyuma tshidi tshimanyike mpindieu ku dîna dia Satana. Bikuabu bifukibua biakamutua mu nyima ne bakalua kubibikila ne: ba-demon. Satana ne ba-demon badi mua kukebesha masama anyi? Bikadi bienzeke nanku. Bimue bishima bia diondopangana bivua Yezu muenze bivua bia dipata ba-demon. (Luka 9:37-43; 13:10-16) Kadi masama a bungi avua Yezu muondope kaavua makebesha buludiludi kudi ba-demon nansha. (Matayo 12:15; 14:14; 19:2) Bia muomumue lelu’eu, pa tshibidilu, masama atu afumina ku bintu bidi panu, kadi ki nkudi bifukibua bidi kabiyi bia panu to.

Netuambe tshinyi bua buloji? Nsumuinu 18:10 udi utujadikila ne: ‘Dîna dia Yehowa didi tshibumba tshikole; muntu muakane udi unyemenaku, udi upanduka.’ Yakobo 4:7 udi wamba ne: “Nukandamene Diabolo ne yeye neanunyeme.” Bushuwa, Nzambi udi mua kukuba bena lulamatu bende ku mupongo anyi ku bifukibua bikuabu bidi kabiyi bia panu. Adi ndiumvuija dimue dia mêyi a Yezu a se: ‘Bulelela nebunupe budishikaminyi.’​—Yone 8:32.

Bamue bantu badi mua kuebeja ne: ‘Ntshinyi tshitudi mua kuamba bua Yobo, ki nnyuma mubi uvua mumuele disama anyi?’ Eyowa, Bible udi wamba ne: Satana ke uvua mutue Yobo disama. Kadi bualu buvua bufikile Yobo buvua bua pa buabu. Katshia kuonso aku Nzambi uvua ukuba Yobo bua ba-demon kabamuenzedi bibi. Satana wakambila Yehowa bua akengeshe Yobo, ne bualu bilumbu binene bivua mu tshialu, Yehowa wakumbusha ndambu wa bukubi buende kudi mumutendeledi wende anu mu muanda eu nkayawu.

Nansha nanku Nzambi wakela mikalu. Pakanyishilaye Satana bua kukengesha Yobo, Satana uvua mua kutua Yobo disama bua tshikondo kampanda, kadi kavua mua kumushipa nansha. (Yobo 2:5, 6) Ndekelu wa bionso makenga a Yobo akajika, ne Yehowa wakamufuta bintu bia bungi bua muoyo wende mutoke. (Yobo 42:10-17) Mêyi-maludiki adi muoyo-mutoke wa Yobo mujadike mmafunda mu Bible kukadi mutantshi mule ne mmumvuike kudi bantu bonso. Katuena dijinga ne dikuabu diteta dia mushindu’au to.

Ntshinyi tshitu Satana wenza?

Mu nsombelu bu yonso, diumvuangana dimuepele didi pankatshi pa Satana ne masama adi akuata bantu ndia se: Satana wakateta bena dibaka ba kumpala ne bakapona mu mpekatu. Yeye ne ba-demon bende ki mbadi bakebesha buludiludi mabedi onso to. Nansha nanku, Satana katu upanga kutusaka bua tuangate mapangadika adi kaayi a meji ne bua tulekele ditabuja dietu, malu adi mua kufikisha ku dinyanguka dia makanda etu a mubidi. Kavua mulowe, mushipe anyi mutue Adama ne Eva disama nansha. Wakasaka Eva bua kubenga kutumikila Nzambi, ne Adama wakalonda Eva mu bupidia ebu. Masama ne lufu bivua bipeta bia bupidia abu.​—Lomo 5:19.

Muprofete mubule lulamatu, diende Belâma, uvua mutuma dimue dituku kudi mukalenge wa bena Moaba bua kuela tshisamba tshia Isalele milawu, pavuatshi tshitudile ku mikalu ya tshisamba tshia bena Moaba bavua babafunyina. Belâma wakateta bua kuela Isalele mulawu, kadi wakapangila bualu Yehowa uvua ukuba tshisamba etshi. Kunyima bena Moaba bakateta bua kusesuisha Isalele ne ditendelela mpingu ne tshiendenda tshia masandi. Mayele aa akafika ku tshipatshila tshiawu, ne Isalele wakajimija bukubi bua kudi Yehowa.​—Nomba 22:5, 6, 12, 35; 24:10; 25:1-9; Buakabuluibua 2:14.

Tudi mua kupetela dilongesha dia mushinga ku muanda eu wakenzeka kale. Diambuluisha dia kudi Nzambi didi dikuba batendeledi bende ba lulamatu ku buluishi budi bufumina buludiludi kudi nyuma mibi. Kadi Satana udi mua kufikisha bantu ku dilekela ditabuja diabu. Udi mua kukeba bua kubalobesha ne malu mabi. Peshi, anu bu nyama wa ntambue udi ukungula, udi mua kukeba bua kubafikisha ku dienza malu abapangisha bukubi bua kudi Nzambi. (1 Petelo 5:8) Ke bua tshinyi mupostolo Paulo udi ubikila Satana ne: eu “udi ne bukole bua [kukeba, NW] lufu.”​—Ebelu 2:14.

Kakuende wa Owmadji wakakeba bua kufikisha Hawa ku ditaba bua kuikala ne bijimba ne manga bua kudikuba ku masama. Ntshinyi tshivua mua kuenzeka bu Hawa muitabe? Uvua mua kuikala muleje dibenga kueyemena Yehowa Nzambi, ne kavua mua kuikala kabidi weyemena bukubi buende nansha.​—Ekesode 20:5; Matayo 4:10; 1 Kolinto 10:21.

Satana wakateta bua kuitabijija Yobo pende. Wakashipa bana bende, kumujimijila bubanji buende ne kumutua disama. Mukaji wa Yobo wakamupesha kabidi mubelu mubi mutambe pakambaye ne: “Diula Nzambi ne fuaku biebe!” (Yobo 2:9) Pashishe bakalua kumusamba kudi “balunda” bende basatu bakenza madikolela bua kumutuisha ne: uvua usama bua tshilema kampanda tshivuaye muenze. (Yobo 19:1-3) Mushindu’eu Satana wakabuelela pa butekete bua Yobo ne kukeba bua kumutekesha mu maboko ne kutekesha dieyemena diende mu buakane bua Yehowa. Kadi Yobo wakatungunuka ne kueyemena Yehowa bu ditekemena diende dimuepele.​—Tangila Musambu 55:22.

Patudi tusama, tuetu petu tudi mua kubungama. Mu nsombelu eu, Satana katu ujingakana bua kukeba bua kutufikisha ku dienza malu adi abengangana ne ditabuja dietu. Nenku, padi disama ditukuata, mbia mushinga bua kuvuluka ne: tshiledi tshinene tshia makenga etu pamu’apa ndipanga bupuangane dituakapiana, kadi ki mbukole kampanda bua kudi nyuma mibi nansha. Uvuluke ne: muena lulamatu Isaka wakalua mufofo bidimu bia bungi kumpala kua kufuaye. (Genese 27:1) Tshivua tshikebesha bufofo ebu ki nnyuma mibi to, kadi tshivua bukulakaje. Lakele wakafuila pa lulelu, ki mbua Satana to, kadi mbua butekete bua bantu. (Genese 35:17-19) Bena lulamatu bonso ba kale bakafua​—ki mbua manga mabakaya peshi milawu ivuabu babele to, kadi mbua dipanga bupuangane divuabu bapiane.

Kuela meji ne: nyuma mibi ke idi ikebesha disama dionso didi ditukuata mbuteyi. Bidi mua kufikisha ku ditshina dia nyuma mibi didi kadiyi diakane. Nenku, patudi tupia disama, muoyo udi mua kutusaka bua kupolesha tshiji tshia ba-demon pamutu pa kushilangana nabu ntanta mule. Bikala Satana mua kututshingisha bua tufike ku dinyemena ku dipaka dia manga, abi nebitufikishe ku diela Yehowa Nzambi mulelela nyima. (2 Kolinto 6:15) Ditshina dia Nzambi ke didi ne bua kutulombola, kadi ki nditshina dia Muluishi wende bua bitabataba nansha.​—Buakabuluibua 14:7.

Owmadji ukavua ne mushindu mutambe buimpe wa kudikuba ku nyuma mibi. Bilondeshile mupostolo Paulo, Nzambi udi umuangata bu wa “tshijila” bualu mamuende mmuena kuitabuja udi mua kulomba Nzambi bua ikale ne muanende ku diambuluisha dia spiritu wende munsantu. (1 Kolinto 7:14) Bu muvuaye ne dimanya dijalame edi, Hawa wakakeba luondapu luimpe bua Owmadji pamutu pa kueyemena bijimba bia manga.

Biledi bishilangane bia masama

Bantu ba bungi kabatu bitaba dikalaku dia nyuma ta mikishi. Padibu basama, batu baya kua munganga padibu ne mushindu. Nansha nanku, mubedi udi mua kuya kua munganga kadi kupanga kumvua bimpe. Baminganga kabena mua kuenza bishima to. Kadi bantu ba bungi bena bitabataba bavua mua kuondopibua batu baya kua munganga anu pakadiku kakutshiyi mushindu. Kumpalampala, badi banji kumuondapa ne manga a kabukulu, ne padiwu apangila bashisha kunyemena kua munganga. Bantu bavule batu badifuisha patupu.

Bakuabu bantu batu bafua kumpala kua dîba bua dipanga kumanya malu. Kabena bajingulula bimanyinu bia disama ne ki mbamanye malu makanyine adi akengela kuenza bua kubabidila masama. Dimanya didi diambuluisha bua kubabidila ntatu ya patupu. Tuikale bamanye ne: ba-mamu badi balonge mukanda kabatu batamba kufuisha bana bua masama bu mudi badi kabayi bamanye mukanda. Bushuwa, dipanga didi mua kukebesha lufu.

Dilengulula malu ke tshikuabu tshiledi tshia masama. Tshilejilu, bantu ba bungi batu bapia masama bualu batu balekela tuîshi tulandala pa biakudia kumpala kua kudia peshi bualu babilambi kabavua badianjile kuowa bianza. Kubenga kulala mu mushetekele mu matunga mudi disama dia malaria kudi kabidi ne njiwu.a Bua malu adi atangila makanda a mubidi, misangu mivule mbimpe kuvuluka se: “budimu mbupite buanga.”

Nsombelu udi kayi wa meji mmufikishe bantu miliyo mivule ku dipia masama ne ku difua kumpala kua dîba. Dikuatshika dia maluvu, tshiendenda tshia masandi, kunua kua diamba ne makanya mbinyange makanda a mubidi a bantu ba bungi. Biaditua muntu mu malu mabi aa ne kunyima upia disama, tudiku mua kuamba ne: bualu mbamukaye buanga peshi mukishi mmumukuate anyi? Tòo. Yeye ke wa kudiwula bua disama diende. Kudiwula nyuma mibi nekuikale mushindu wa dibenga kuitaba bujitu bua nsombelu udi kayi wa meji uvuaye nende.

Bushuwa, katuena mua kukanda amue malu nansha. Tshilejilu, tudi mua kuikala katuyi badikube ku tuîshi tudi tukebesha masama anyi ku bintu bidi binyanga kapepe ne mâyi ne bikuabu. Ke tshivua tshifikile Owmadji. Mamuende kavua mumanye tshivua tshimupisha munda to. Bana bende kabatu batamba kusama bu mutu bakuabu bana nansha, bualu utu mulame nzubu ne lubanza luende ne mankenda ne utu wowa bianza kumpala kua kulamba biakudia. Kadi bana bonso batu basama mu tshikondo kampanda anyi kansanga. Kutu tuîshi mishindu mishilangane 25 tutu mua kuupisha muntu munda. Pamu’apa muntu kakumanya kîshi kavua kakebele Owmadji disama edi to.

Dijikija masama bua kashidi

Katuena mua kuela Nzambi tshilema pambidi bua masama adiku nansha. ‘Nzambi kêna mumanye mua kuteyibua ne malu mabi, ne yeye muine kêna uteya muntu.’ (Yakobo 1:13) Umue wa ku batendeledi bende yeye usama, Yehowa udi umukuatshisha mu nyuma. ‘Yehowa neamukoleshe padiye ulala pa bulalu bua butekete bua mubidi wende; wewe neukudimune bulalu buende bua disama buonso bua yeye asangale.’ (Musambu 41:3) Nzambi utu utumvuila luse. Mmusue bua kutuambuluisha, kadi ki bua kutukengesha to.

Bushuwa, Yehowa neajikije masama bua kashidi bualu Yezu wakafua ne wakabishibua ku bafue. Ku diambuluisha dia mulambu wa tshia-bupikudi wa Yezu, bena mutshima mululame nebapikudibue ku mpekatu ne pashishe nebapete makanda a mubidi mapuangane ne muoyo wa kashidi mu mparadizu pa buloba. (Matayo 5:5; Yone 3:16) Bishima bia Yezu bivua tshilejilu tshia luondapu lulelela lualua kuenzeka mu Bukalenge bua Nzambi. Nzambi neumbushe kabidi Satana ne ba-demon bende. (Lomo 16:20) Bushuwa, Yehowa mmulongoluele bantu badi baleja ditabuja kudiye bintu bilenga. Nenku bidi bitukengela kuikala ne lutulu ne ditantamana.

Mu dindila tshikondo atshi, Nzambi udi ufila meji adi akuatshisha ne mibelu ya mu nyuma ku diambuluisha dia Bible ne dia bawetu badi bamutendelela ne lulamatu pa buloba bujima. Udi utuleja mushindu wa kuepuka malu mabi adi akebesha masama. Ne mmutupeshe balunda balelela batuambuluisha patudi mu ntatu.

Vuluka kabidi bualu bua Yobo. Bu yeye muye kudi bampaka-manga, tshivua ne bua kuikala bualu bubi butambe! Nzambi kavua mua kumukuba kabidi nansha, ne kavua mua kuikala mupete mabenesha onso avua mamuindile kunyima kua diteta edi dikole to. Nzambi kavua mupue Yobo muoyo, ne kakutupua petu muoyo to. Muyidi Yakobo udi wamba ne: ‘Nuakumvua lumu lua kudikankamika kua Yobo, nuakutangila bu muakamuenzela Mukalenge ku nshikidilu.’ (Yakobo 5:11) Bituikala katuyi batekete, tuetu petu netupete mabenesha malenga mu tshikondo tshidi Nzambi mujadike.

Ntshinyi tshiakafikila muana eu mukese Owmadji? Mamuende wakavuluka tshiena-bualu tshia mu tshibejibeji tshia Réveillez-vous! tshivua tshiakula bua dipingajilula mâyi mu mubidi.b Wakalonda mibelu ivuabu balejemu ne kuenzaye mâyi bua kunuisha Owmadji. Mpindieu muana eu mutekete wa bakaji udi bimpe ne udi ne makanda ende a mubidi.

[Mêyi adi kuinshi]

a Bantu batue ku miliyo nkama itanu badi basama malaria. Bantu batue ku miliyo ibidi batu bafua disama edi ku tshidimu tshionso, nangananga mu Afrike.

b Tangila Réveillez-vous! wa dia 22 Kabitende 1985, dibeji dia 24 ne dia 25, “De l’eau et du sel pour sauver des vies!”

[Bimfuanyi mu dibeji 7]

Yehowa mmulongolole bua kujikija masama bua kashidi

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu