Ambuluisha bana bebe bua kutantamena tunyinganyinga
MAMU mukuabu uvua mu tshipanyishilu tshia mikanda wela nsongakaji uvua upanyishamu dîyi wamba ne: “Nzubu wenu muule tente ne mikanda, kadi kakuyi nansha umue udi mua kuambuluisha muananyi!” Mamu eu uvua ukeba mibelu bua kuambuluisha muanende wa balume bua kutantamena kanyinganyinga ka lufu lua tshikoso lua umue wa mu dîku diabu.
Kanyinganyinga kavua naku mamu au kadi kumvuika. Bitu bibungamija muana mutekete bikole padiye umanya ne: muntu kampanda uvuaye munange mmufue! Bana batu bakola bimpe padibu mu dîku diabu, kadi lufu ludi mua kupita ne muntu uvua muana munange bikole. Wewe bu muledi, mmunyi muudi mua kuambuluisha muanebe padi muntu kampanda pabuipi ne kufua anyi ukadi mufue?
Padi muntu kampanda unuvua banange ufua, udi mua kushala udienzeja bua kutantamena tuebe tunyinganyinga, wela meji ne dibungama dionso. Kadi, kupu muoyo ne: muanebe udi dijinga ne dikuatshisha diebe. Tshibejibeji kampanda tshivua tshiabanya kudi nzubu kansanga wa diambuluisha bantu mu tshimenga tshia Minnesota mu États-Unis tshidi tshiamba ne: “Bana batu bumvuila malu pamutu pamutu, batu misangu ya bungi baumvua bibi.” Tshidi tshiamba kabidi ne: “Bitu bimpe kulondela bana malu anu muvuawu menzeke.” Nunku, bidi mua kuikala bimpe bua kumvuija bana bebe malu bilondeshile tshiumvuilu tshiabu. Bitu bikole, bualu bana badi mua kuikala bakadi ne lungenyi lua bungi lua kumvua malu bimpe menemene.—1 Kolinto 13:11.
Mua kumvuija muana bualu bua lufu
Bamue bakebuludi badi bamba ne: padi baledi bayikila ne muana bualu bua lufu, ki mbimpe batele miaku bu mudi: “mmulale,” “mmujimine,” anyi “mmuye ku luendu.” Kuenza mudimu ne biambilu bia nunku kuyi ubiumvuija kudi mua kutatshisha muana. Nansha muvua Yezu mufuanyikije lufu ne tulu, bivua bikumbane bua bantu bavuaye wambila. Umanye ne: kavua wambila bana batekete nansha. Wakalua kumvuija tshivuaye usua kuamba. Yezu wakambila bayidi bende ne: “Mulunda wetu Lazalo udi mulale tulu.” Nansha muvua bayidi bantu bakulumpe, ‘bakadi bela meji ne: Yezu uvua wamba anu bua tulu.’ Kadi, Yezu wakatokesha tshiluba tshiende, kuambaye: “Lazalo udi mufue.” (Yone 11:11-14) Bikala bantu bakulumpe bakeba kubajukuila malu nunku, kadi netuambe tshinyi bua bana batudi balele!
Bafundi aba: Mary Ann Emswiler ne James Emswiler badi bamba ne: “Muledi udi mua kukeba bua kulengejila muanende miaku padiye wakula bua lufu bua kabimulengi ku muoyo, kadi padiye wenza nunku udi mua kuela muana ngenyi mikuabu mu mutu ivua kayiyimu to, bidi mua kumukebela lutatu.” Tshilejilu, kuambila anu muana ne: mulela anyi mulunda udi mufue mmulale, muana udi mua kushala ne buôwa wela meji ne: yeye muya kulala butuku kakujuka kabidi nansha. Wewe muambile muana ne: muntu kampanda uvuaye munange udi mufue ne: “mmuye ku luendu,” muana udi mua kudimona muana mulekelela.
Baledi ba bungi mbamone ne: padibu baditatshisha bua kumvuija muana bualu bua lufu, bana batu bumvua bipepele mêyi masunguluke ne matoke kupita padibu bakeba kubambila mu mipinganyi anyi mu nsumuinu. (1 Kolinto 14:9) Bakebuludi badi bamba ne: Lomba muanebe bua ele nkonko bua malu adi mamutonde. Wewe ne tshibidilu tshia kuyikila ne muana, nebikuambuluishe bua kumbusha malu avuaye mumvue bibi mu mutu, bidi mua kukupesha mishindu mikuabu ya kumuambuluisha.
Muaba udi mibelu ya kueyemena
Tshikondo tshia madilu, muanebe nealue kuudi bua kupeta mibelu, dikuatshisha ne mandamuna a nkonko yende. Kadi, nkuepi kuudi mua kupetela mibelu ya kueyemena pa bualu bua lufu? Bantu ba bungi mbapete ne: mu Bible ke mudi mufumina bukole ne ditekemena. Tshidiye wamba bua kudi lufu lufumine, bua bafue ne ditekemena bua bantu badi bafue, ntshilelela. Bulelela budiye wamba bua se: “bafue kabena bamanye bualu bumue,” budi mua kuambuluisha muanebe bua kumanyaye ne: muntu uvuaye munange mmufue, kêna ukenga nansha. (Muambi 9:5) Mu Bible emu Nzambi udi ufilamu kabidi ditekemena dia se: netumonangane ne bantu batuvua banange badi bafue mu Mparadizu pa buloba.—Yone 5:28, 29.
Wewe muenze mudimu ne Bible, udi mua kuambuluisha muanebe bua kumanya ne: Bible udi ne mibelu ya kueyemena, udi utukolesha mu lutatu kayi luonso. Muanebe neamone kabidi ne: wewe mamuende anyi tatuende udi ujinga anu bua Dîyi dia Nzambi dikale dikuludika paudi ne ntatu mikole.—Nsumuinu 22:6; 2 Timote 3:15.
Mandamuna a nkonko yebe
Paudi wambuluisha muanebe bua kutantamena lutatu lua padi muntu uvuaye munange mufue, udi mua kutuilangana ne ntatu idi mua kukupita mutu. Udi mua kuenza tshinyi?a Tukonkononayi imue nkonko idi mua kujuka.
• Ndi ne bua kusokoma muananyi pandi ndila anyi? Muledi yonso udi ne bua kulama muanende. Kadi, mbibi bua muanebe kumona muudi udila anyi? Baledi ba bungi mbamone ne: mbimpe kuikala bena bululame padibu ne kanyinganyinga; nunku mbimpe kuleja bana ne: muntu yonso utu anu udila. Bakuabu mene bavua bayikile ne bana babu pa bilejilu bia mu Bible bia bantu bavuaku badile pabu kumpala kua bakuabu. Tshilejilu, Yezu wakadila pavua mulunda wende Lazalo mufue. Yezu kavua musokoke tshivuaye mumvue munda muende to.—Yone 11:35.
• Muana udi pende mua kuya muaba udibu balamina bitalu, ku nkita ne kuteleja muyuki utubu benza kumpala kua kujika muntu anyi? Bikala muana ne bua kuya, mbimpe kundianjila kumumvuija tshikala ne bua kuenzeka ne tshidibu benzela nanku. Nansha nanku, bua amue malu, muledi udi mua kumona ne: ki mbikumbane bua muana kuya ku nkita anyi kumona makuabu malu atu enzeka dîba adi to. Bana badibu mua kuya nabu muaba udi Bantemu ba Yehowa balombola malu a dijika dia tshitalu, badi mua kupeta diakalenga dia kuteleja malu mimpe mu muyuki wenzabu. “Dinanga” didi munkatshi mua bantu badi muaba au didi kabidi mua kukolesha muana ne kushala mu lungenyi muende.—Lomo 12:10, 15; Yone 13:34, 35.
• Ndiku mua kuyikila ne muananyi bua muntu udi mufue anyi? Bamue bakebuludi badi bamba ne: wewe ubenga ne muoyo mujima bua kuyikidila pa bualu ebu, muanebe udi mua kuela meji mabi a ne: udi umusokoka bualu kampanda bua muntu udi mufue anyi udi musue bua kikadi umuvuluka nansha. Mufundi mukuabu diende Julia Rathkey udi wamba ne: “Mbitambe buimpe bua kuambuluisha muana bua ikala wela lungenyi kudi udi mufue ne kikadi ne buôwa to.” Nanku, kuakula mudilekelele bua muntu udi mufue, kutelaku ngikadilu yende mimpe ne malu mimpe avuaye wenza, kudi mua kuambuluisha bikole mu tshikondo tshia kanyinganyinga. Baledi Bantemu ba Yehowa batu bakolesha bana babu ku muoyo ne ditekemena didi mu Bible dia dibika dia bantu ku lufu mu Mparadizu wa pa buloba muikala kamuyi masama ne lufu.—Buakabuluibua 21:4.
• Mmunyi mundi mua kuambuluisha muananyi padiye udila? Tshikondo tshia muadi, muanebe udi mua kutuadija pamuapa kusama. Muana udi mua kufika munda anyi kujimija lungenyi, bualu udi udimona kayi muntu udi mua kumukuatshisha, udimona mupange tshia kuenza. Kabikukemeshi bikala muanebe udimona bu ne: yeye ke mukebeshi wa lufu, mutambe kukulamata anyi ne buôwa paudi upingana kumbelu dîba dipite anyi padiye usama. Mmushindu kayi uudi mua kutukija muanebe? Enza bua ne: muanebe amone ne: udi mumanye tshidi tshimutatshisha. Nanku, uditeke pa muaba wende, utangile bule bua tshikondo tshidiye udila. Kueluluidi muana anyi kupepeji kanyinganyinga kadiye naku bua udi mufue. Ikala umukolesha misangu yonso, umuela nkonko ya kumukolesha nayi, wikale uyikilaku nende ne muoyo mujima. Nunku, udi mua kukolesha ditekemena dia muana kabidi ne diebe “mu Mukanda wa Nzambi.”—Lomo 15:4.
• Ndi mua kuindila tshikondo bule kayi bua kushisha kutuadijilula midimu ya mu dîku ne malu makuabu bu muvuabi bienzeka kuonso eku? Bakebuludi badi bamba ne: pikalaku mushindu, tungunukayi ne kuenza malu a bungi anu bu kuonso eku. Kuikala kudia bimpe bu munuvua nuenza kudi kunuambuluisha bua kukepesha tunyinganyinga. Baledi ba bungi Bantemu ba Yehowa mbamone ne: kuenza malu a Nzambi bu kuonso eku kudi kuambuluisha, mbuena kuamba ne: kulonga Bible mu dîku ne kubuela mu bisangilu bia bena Kristo kudi mua kulongolola malu ne kukolesha bena mu dîku diabu.—Dutelonome 6:4-9; Ebelu 10:24, 25.
Tòo ne ku tshikondo tshiajikija Yehowa Nzambi masama ne lufu, bana nebapetangane amu ne tunyinganyinga tukebesha kudi lufu lua muntu kampanda. (Yeshaya 25:8) Kadi, patudi tukolesha bana bimpe ne tubasamba, badi mua kupeta diambuluisha bua kupita bimpe ne kanyinganyinga.
[Mêyi adi kuinshi]
a Malu adi maleja mu tshiena-bualu etshi, ki nga kuangata anu bu mikenji mikuelela to. Bualu, nsombelu ne bilele mbishilangane bikole ku ditunga ne ku dikuabu, ku tshisamba ne ku tshikuabu.
[Lungenyi lunene lua mu dibeji 11]
Lomba muanebe bua ele nkonko bua malu adi mamutonde
[Tshimfuanyi mu dibeji 12]
Ikala wenza malu anu bu kuonso eku, ikalayi nulonga Bible mu dîku