Kulekedi tshintu nansha tshimue tshikusemeja kule ne Yehowa
“Lelu nusungule unudi basue kukuatshila mudimu.”—YOSH. 24:15.
1-3. a) Bua tshinyi Yoshua udi tshilejilu tshimpe tshia muntu uvua muangate dipangadika dimpe? b) Ntshinyi tshitudi ne bua kuvuluka patudi kumpala kua dipangadika kampanda?
‘KUSUNGULA’ mbualu bua mushinga mukole. Muntu udi usungula mmumanye tshia kuenza ne kudi dipangadika diende mua kumufikisha. Tshilejilu, fuanyikija ne: muntu kampanda udi wenda mu njila ne diakamue njila udi ukosoloka mu masangu abidi. Neasungule bua kulonda disangu kayi? Bikale muntu eu mumanye kudiye uya, disangu dimue nedimufikishe kudiye uya kadi yeye mulonde dikuabu nedimufikishe kua tshianana.
2 Bible udi ne bilejilu bia bungi bia bantu bavua mu nsombelu wa nunku. Tshilejilu, Kayina uvua ne bua kusungula bua kuenza bualu kampanda bubi pavuaye ne tshiji peshi kutshituyisha. (Gen. 4:6, 7) Yoshua pende uvua ne bua kusungula bua kuenzela Nzambi mulelela mudimu peshi kutendelela nzambi ya dishima. (Yosh. 24:15) Yoshua uvua musue kushala pabuipi ne Yehowa, nunku wakasungula njila wakamufikisha ku dienza bualu ebu. Kayina kavua yeye ne tshipatshila tshia nunku to, nanku wakasungula njila wakamusemeja kule ne Yehowa.
3 Misangu mikuabu tutu tutuilangana ne dipangadika dikole dia kuangata. Biobi bienzeke nanku, vuluka kuudi uya peshi tshipatshila tshiebe tshia kutumbisha Yehowa mu malu onso audi wenza ne kubenga kulekela tshintu nansha tshimue tshikusemeja kule nende. (Bala Ebelu 3:12.) Mu tshiena-bualu etshi ne mu tshidi tshilonda, netumone malu muanda mutekete a mu nsombelu mutudi katuyi mua kulekela tshintu nansha tshimue tshitusemeja kule ne Yehowa.
MUDIMU
4. Bua tshinyi kukeba bintu bia kudiambuluisha nabi kudi ne mushinga?
4 Bena Kristo mbenzejibue bua kuambula bujitu buabu ne bua bena mu mêku abu. Bible udi uleja ne: muntu udi kayi musue kukumbaja majinga a bena mu dîku diende mmubi kupita udi kayi ne ditabuja. (2 Tes. 3:10; 1 Tim. 5:8) Bushuwa, mudimu ntshintu tshia mushinga mu nsombelu wa muntu, kadi wewe kuyi mudimuke udi mua kukusemeja kule ne Yehowa. Mushindu kayi?
5. Mmalu kayi a mushinga atudi ne bua kutangila patudi tukonkonona mudimu wa kuenza?
5 Fuanyikija ne: udi ukeba mudimu wa kuenza. Wewe mu ditunga mudibi bikole bua kupeta midimu, udi mua kutetshibua bua kuitaba mudimu wa kumpala uudi upeta, nansha wowu wa mushindu kayi. Newenze tshinyi bikala mudimu eu ubengangana ne mikenji ya mu Bible? Newenze tshinyi bikala mudimu eu ukulomba bua kuenza ngendu peshi dîba diudi uwenza dikupangisha bua kuenza midimu ya buena Kristo anyi ukusemeja kule ne dîku diebe? Udiku anu ne bua kuwitaba wela meji ne: mbimpe kuikala nansha ne mudimu mubi pamutu pa kuikala mulofua anyi? Vuluka ne: kusungula njila mubi kudi mua kukusemeja kule ne Yehowa. (Eb. 2:1) Wewe ukeba mudimu peshi ukonkonona uudi nawu, mmunyi muudi mua kuangata dipangadika dimpe?
6, 7. a) Mbipatshila kayi bidi muntu mua kuikala nabi padiye wenza mudimu? b) Ntshipatshila kayi tshidi mua kukusemeja pabuipi ne Yehowa? Bua tshinyi?
6 Anu mutukadi bamone, vuluka kuudi uya. Diebeje ne: ‘Ndi musue bua mudimu wanyi umfikishe penyi?’ Wewe umona mudimu webe bu mushindu wa kudiambuluisha wewe ne bena mu dîku diebe bua kuenzela Yehowa mudimu, Yehowa neabeneshe malu audi wenza. (Mat. 6:33) Manya ne: mmumone paudi kuyi ne mudimu peshi padi bintu biuvua nabi bijika diakamue. (Yesh. 59:1) “Mmumanye mua kusungila bantu badi balamate Nzambi mu diteta.”—2 Pet. 2:9.
7 Ku lukuabu luseke, netuambe tshinyi biwikale ne tshipatshila tshia kulua mubanji? Pamuapa bidi mua kuenzeka nanku. Kadi nansha wewe mulue mubanji, vuluka ne: bubanji buebe nebukutuadile bualu kampanda bubi buudi kuyi mutatshile to. (Bala 1 Timote 6:9, 10.) Kutamba kuditatshisha bua bubanji ne mudimu nebikusemeje kule ne Yehowa.
8, 9. Ntshinyi tshidi baledi ne bua kukonkonona bua bidi bitangila lungenyi ludibu nalu bua mudimu? Umvuija.
8 Biwikala muledi, ela meji bua tshidi tshilejilu tshiebe mua kuenzela bana bebe. Ntshinyi tshitubu bamona kuudi tshiutu wangata ne mushinga: mmudimu anyi mmalanda ebe ne Yehowa? Bobu bamona ne: muanzu, lumu ne bubanji ke bidi pa muaba wa kumpala mu nsombelu webe, nebakulondaku mu njila webe mubi eu anyi? Nebakepeshaku mushindu udibu bakunemeka bu muledi anyi? Nsongakaji kampanda muena Kristo udi wamba ne: “Pandi ngela meji, ndi mvuluka ne: tatuanyi uvua anu uditatshisha bua mudimu wende. Kumpala, bivua bimueneka ne: uvua wenza mudimu wa bungi bualu uvua musue bua dîku dietu dikale amu ne bintu bimpe. Uvua musue bua tuikale bimpe. Kadi mu bidimu biakalonda, bualu kampanda buakenzeka: wakatuadija kuenza mudimu wa bungi ne pashishe ututuadila bintu bia mushinga wa bungi pamutu pa kututuadila bituvua nabi dijinga. Ndekelu wa bionso, tuvua bamanyike bu dîku divua ne makuta a bungi pamutu pa kumanyika bu dîku divua dikankamija bakuabu mu malu a Nzambi. Mvua mua kuangata malu a mu nyuma avua tatuanyi utulongesha kupita makuta avuaye nawu.”
9 Nuenu baledi, kanusemenyi kule ne Yehowa pa kutamba kuditatshisha bua mudimu wenu to. Tshilejilu tshiebe tshileje bana bebe ne: udi bushuwa witaba ne: bubanji bunene butudi mua kuikala nabu mbua mu nyuma ki mbua ku mubidi to.—Mat. 5:3.
10. Ntshinyi tshidi nsonga mua kukonkonona padiye usungula mudimu wa kuenza?
10 Biwikala nsonga ujinga bua kusungula tshiwenza mu nsombelu webe, mmunyi muudi mua kusungula njila muimpe? Anu mutukadi baleje, udi ne bua kumanya kuudi uya. Mamanya ne mudimu uwasungula nebikuambuluishaku bua kukeba malu a Bukalenge bimpe menemene peshi nebikusemeje kule ne Yehowa? (2 Tim. 4:10) Tshipatshila tshiebe ntshia kuidikijaku nsombelu wa bantu bavua batumbe bua muvuabu ne makuta a bungi pashishe balue kukuluka anyi? Peshi neusungule bua kuleja dishindika dia buena divua nadi Davidi wakamba ne: ‘Ngakadi nsongalume, katataka ngakulua muntu mukole; kadi tshiena muanji kutangila muntu muakane mushale patupu, anyi bana bende baledibue balomba biakudia’? (Mus. 37:25) Vuluka ne: njila umue neakusemeje kule ne Yehowa ne mukuabu neakufikishe ku muoyo mutambe buimpe. (Bala Nsumuinu 10:22; Malaki 3:10.) Neusungule njila kayi?a
DIJIKIJA LUTETUKU
11. Bible udi wamba tshinyi bua dijikija dia lutetuku? Kadi mbualu kayi butudi ne bua kumanya?
11 Bible katu ukandika masanka to, ne katu uleja ne: kujikija lutetuku nkujimija kua dîba to. Paulo wakafundila Timote ne: “Dibidija dia mubidi didi ne mushinga mu malu makese.” (1 Tim. 4:8) Bible udi wamba kabidi ne: kudi “tshikondo tshia kuseka” ne “tshikondo tshia kuja maja,” ne udi kabidi ukankamija muntu bua kuikisha ndambu. (Muam. 3:4; 4:6) Kadi wewe kuyi mudimuke, dijikija dia lutetuku didi mua kukusemeja kule ne Yehowa. Mushindu kayi? Njiwu ya bungi idi imuenekela mu malu abidi aa: mushindu uudi musungule bua kujikija lutetuku ne bungi bua dîba diudi upitshishamu.
Dijikija lutetuku dimpe ne didi diangata mêba makumbane didi diambuluisha
12. Mmalu kayi audi ne bua kukonkonona bua bidi bitangila mushindu wa dijikija lutetuku uudi usungula?
12 Tshia kumpala, konkonona mushindu wa dijikija lutetuku. Manya ne: udi mua kupeta mishindu ya bungi mimpe ya dijikija lutetuku. Kadi, mishindu ya bungi idiku idi itumbisha malu adi Nzambi mukine bu mudi: tshikisu, malu a mîdima ne tshiendenda tshia masandi. Nunku, udi ne bua kukonkonona mushindu uudi usungula bua kujikija lutetuku. Mushindu uudi usungula eu udi mua kukuenzela tshinyi? Udiku ukusaka bua kuikala ne tshikisu, lungenyi lua ditembangana peshi buena ditunga anyi? (Nsu. 3:31) Udiku ukudia makuta a bungi anyi? Udi mua kulenduisha bantu bakuabu anyi? (Lomo 14:21) Mbantu ba mushindu kayi baudi ujikija nabu lutetuku? (Nsu. 13:20) Udiku ukujula dijinga dia kuenza malu mabi anyi?—Yak. 1:14, 15.
13, 14. Ntshinyi tshiudi ne bua kukonkonona bua bidi bitangila bungi bua dîba diudi upitshisha mu dijikija lutetuku?
13 Konkonona kabidi bungi bua mêba audi upitshisha mu dijikija dia lutetuku. Diebeja ne: ‘Ntuku mpitshisha dîba dia bungi mu dijikija lutetuku kupita dintu mpitshisha mu malu a Nzambi anyi?’ Wewe musungule bua kupitshisha dîba dia bungi mu dijikija lutetuku, neumone ne: dîba diudi ushala nadi kadiakutamba kukuambuluisha to. Bulelela, dijikija lutetuku ditu diambuluisha bikole bantu batu baditeka pa muaba wadi. Bua tshinyi? Bualu mbamanye ne: badi banji batabalela “malu adi ne mushinga wa bungi,” pashishe dijikija diabu dia lutetuku dilua kulonda.—Bala Filipoyi 1:10, 11.
14 Nansha mudi kupitshisha dîba dia bungi mu dijikija lutetuku mua kumueneka bu kuimpe, kudi mua kukusemeja kule ne Yehowa. Muanetu wa bakaji mukuabu wa bidimu 20 diende Kim wakamona mudi bualu ebu bulelela. Udi wamba ne: “Mvua mbuela mu mafesto onso avua enzeka. Mu Ditanu, Disambombo ne Dia lumingu dionso kuvua bualu kampanda bunene buvua buenzeka. Kadi mpindieu, ndi mmona ne: kudi malu a bungi a mushinga andi ne bua kuenza. Tshilejilu bu mundi mpanda-njila, ntu mbika pa dîba 6 wa dinda bua kuya mu buambi, nunku tshiena mua kusomba mu difesto too ne pa dîba umue anyi ibidi wa mu dinda to. Ndi mumanye ne: mafesto onso kaatu anu mabi to, kadi adi mua kulua ditanaji dinene kutudi. Anu bu malu makuabu a mu nsombelu, tudi ne bua kuteka mafesto pa muaba wawu.”
15. Mmunyi mudi baledi mua kuambuluisha bana babu bua kujikija lutetuku mu mushindu muimpe?
15 Baledi badi ne bujitu bua kukumbaja majinga abu ne a bana babu a ku mubidi ne a mu nyuma. Mu malu aa mudi kabidi dijikija dia lutetuku. Biwikale muledi, kuikadi muntu udi umona mishindu yonso ya dijikija lutetuku bu mibi ne upangisha bakuabu bua kusankabu to. Kadi ikala ne busunguluji bua kumanya malu mabi. (1 Kol. 5:6) Wewe ne busunguluji, udi mua kusungula dijikija lutetuku didi dimpe bua bena mu dîku diebe.b Mu mushindu eu, wewe ne bana bebe nenusungule njila wanusemeja pabuipi ne Yehowa.
MALANDA A BENA MU DÎKU
16, 17. Nsombelu kayi mubi utu baledi ba bungi batuilangana nende? Tshidi tshileja ne: Yehowa utu umvua kanyinganyinga kabu ntshinyi?
16 Malanda adi pankatshi pa muledi ne muana atu makole, ke bualu kayi Yehowa utu uafuanyikija ne dinanga dituye nadi bua bantu bende. (Yesh. 49:15) Nunku, ki mbibi bua kubungama padi mulela wetu ulekela Yehowa to. Muanetu wa bakaji mukuabu wakamba pavuabu bipate muanende ne: “Bivua bintonde bikole. Ngakadiebeja ne: ‘Bua tshinyi mmulekele Yehowa?’ Ngakadimona ne tshilema ne kudipisha.”
17 Yehowa mmumanye kanyinganyinga kebe. Yeye pende ‘wakanyingalala mu mutshima wende’ pavua muntu wa kumpala wa mu dîku diende dia pa buloba ne pashishe bantu bakuabu ba bungi bavuaku kumpala kua Mvula wa kabutu bamutombokele. (Gen. 6:5, 6) Bidi mua kuikala bikole bua bantu batu kabayi banji kupeta nsombelu eu kumvua mutubi bitonda. Kadi, mbibi bua kulekela nsombelu mubi wa muena mu dîku udibu bipate ukusemeja kule ne Yehowa. Nunku, mmunyi muudi mua kupita ne kanyinganyinga katu muntu upeta padi muena mu dîku ulekela Yehowa?
18. Bua tshinyi baledi kabena ne bua kudipisha padi muanabu ulekela Yehowa?
18 Kudipishi bua tshidi tshienzeke to. Yehowa mmulekele bua muntu yonso asungule tshia kuenza, ne muntu yonso wa mu dîku udi mudilambule ne mutambule udi ne bua ‘kudiambuila buende bujitu.’ (Gal. 6:5) Yehowa udi ubala muntu udi muenze bubi bu udi ne bujitu bua njila uvuaye musungule, ki nguewe to. (Yeh. 18:20) Kabidi, kuedi bantu bakuabu tshilumbu pambidi to. Itaba mushindu udi Yehowa mulongolole bua kufila dinyoka. Kandamena Diabolo kadi ki mbalami batu benza bua kulama tshisumbu to.—1 Pet. 5:8, 9.
Ki mbibi bua kutekemena ne: mulela webe neapingane kudi Yehowa
19, 20. a) Baledi badi ne muana udibu bipate mu tshisumbu badi ne bua kuenza tshinyi bua kupita bimpe ne kanyinganyinga kabu? b) Baledi aba badi mua kutekemena tshinyi?
19 Ku lukuabu luseke, wewe musungule bua kufiikila Yehowa munda, neusemene kule nende. Bushuwa, muena mu dîku dienu udi ne bua kumona muudi mudisuike bikole bua kuteka Yehowa kumpala kua tshintu kayi tshionso, nansha kua malanda ebe ne bena mu dîku dienu. Nunku bua kupita bimpe ne nsombelu eu, dienzeje bua kulama malanda ebe ne Yehowa. Kudipanduludi ne bena Kristo nebe ba lulamatu balume ne bakaji to. (Nsu. 18:1) Upuila Yehowa ntatu yebe mu disambila. (Mus. 62:7, 8) Kushiminyinyi ku malu kampanda bua kulamatangana ne muena mu dîku udibu bipate, tshilejilu pa kumubikila ku telefone anyi kumufundila malu ku Enternete to. (1 Kol. 5:11) Difila bikole mu midimu ya buena Kristo. (1 Kol. 15:58) Muanetu wa bakaji utukadi batele udi wamba ne: “Ndi mumanye ne: ndi ne bua kuikala ne bia bungi bia kuenza mu mudimu wa Yehowa ne kukolesha malanda anyi nende bikole bua bikale muananyi kayi mupingane kudi Yehowa, ngikale mukumbane bua kumuambuluisha.”
20 Bible udi wamba ne: dinanga didi “ditekemena malu onso.” (1 Kol. 13:4, 7) Ki mbibi bua kutekemena ne: mulela webe neapingane kudi Yehowa to. Tshidimu tshionso etshi, bantu ba bungi bavua benze malu mabi badi banyingalala ne bapingana mu bulongolodi bua Yehowa. Yehowa katu ufiika munda bua mudibu banyingalale to. Kadi, ‘mmusue kubuikidila bantu mibi yabu.’—Mus. 86:5.
ENZA DISUNGULA DIA MEJI
21, 22. Ndipangadika kayi diudi muangate bua tshipedi tshia kudisunguluila malu?
21 Yehowa mmupeshe bantu tshipedi tshia kudisunguila malu. (Bala Dutelonome 30:19, 20.) Kadi tshipedi etshi tshidi ne majitu manene. Muena Kristo yonso udi ne bua kudiebeja ne: ‘Ndi mu njila kayi? Ndiku mulekele mudimu, dijikija lutetuku peshi malanda anyi ne bena mu dîku ansemeja kule ne Yehowa anyi?’
22 Dinanga dia Yehowa kudi bantu bende kaditu dishintuluka to. Mushindu umue utudi mua kusemena kule ne Yehowa nkusungula bua kulonda njila mubi. (Lomo 8:38, 39) Kadi bualu ebu kabukufikidi to. Ikala mudisuike bua kulekedi tshintu nansha tshimue tshikusemeja kule ne Yehowa. Tshiena-bualu tshialonda netshiakule bua malu makuabu anayi audi ne bua kuangatshila dipangadika dia muomumue.
a Bua kumanya malu makuabu bua bidi bitangila disungula mudimu wa kuenza, bala nshapita wa 38 mu mukanda wa Les jeunes s’interrogent—Réponses pratiques, Volime 2.
b Bua kumanya malu makuabu, bala Réveillez-vous! wa ngondo wa 11 wa 2011, dibeji dia 17-19.