Yehowa mmufuidianganyi wa luse mutambe bunene

1. Anu mudi Muambi 7:20 uleja, mbualu kayi bulelela buvua mukalenge Solomo muambe?

MUKALENGE Solomo wakamba ne: “Kakuena muntu muakane pa buloba utu wenza anu malu mimpe, kayi wenza mpekatu to.” (Muam. 7:20) Mêyi aa mmalelela! Tuetu bonso tutu tuenza mpekatu. (1 Yone 1:8) Nunku tuetu bonso tutu ne dijinga dia ne: Nzambi ne bantu netu batufuile luse.

2. Mulunda webe wa pa muoyo yeye mukufuile luse, neumvue bishi?

² Pamuapa udi muvuluke musangu uuvua muenzele mulunda webe wa pa muoyo bibi. Bu muuvua musue kuakaja malu ne malanda enu nende, wakamulomba luse ne muoyo mujima. Pavuaye mukufuile luse ne muoyo mujima, wakadiumvua bishi? Wakapeta disulakana, wewe kumvua ne disanka!

3. Nkonko kayi ituandamuna mu tshiena-bualu etshi?

³ Tudi basue bua Yehowa ikale mulunda wetu wa pa muoyo, kadi ku musangu ne ku mukuabu, tudi mua kuamba anyi kuenza malu adi amunyingalaja. Kadi ntshinyi tshidi mua kutujadikila ne: Yehowa mmudiakaje bua kutufuila luse? Mmushindu kayi udi luse lua Yehowa luikale lua pabualu patudi tulufuanyikija ne lutudi tuetu tufuilangana? Nnganyi udi Nzambi mua kufuila luse?

YEHOWA MMUSUE KUTUFUILA LUSE

4. Bua tshinyi tudi batuishibue ne: Yehowa mmusue kutufuila luse?

⁴ Yehowa udi utujadikila mu Dîyi diende ne: mmusue kutufuila luse. Pavuaye mumuenekele Mose ku Mukuna wa Sinayi, wakamuambila ku diambuluisha dia muanjelu ne: “Yehowa, Yehowa, Nzambi wa luse udi uditeka pa muaba wa bakuabu, kena ukuata tshiji lukasa, mmuwule tente ne dinanga dia lulamatu ne bulelela, udi uleja dinanga dia lulamatu kudi bantu binunu ne binunu; udi ubuikila bilema, dishipa dia mikenji ne mpekatu.” (Ekes. 34:6, 7) Yehowa nNzambi wa disanka ne wa luse. Utu anu mudiakaje bua kufuila bantu bonso badi banyingalala bua mpekatu yabu luse.​—Neh. 9:17; Mis. 86:15.

5. Bilondeshile Misambu 103:13, 14, dimanya didi Yehowa mumanye bantu didi dimusaka bua kuenza tshinyi?

⁵ Bu mudi Yehowa muikale Mufuki wetu, mmumanye malu onso adi atutangila. Anji elabi meji! Mmumanye kalu ne kalu ka muntu yonso pa buloba apa. (Mis. 139:15-17) Nunku udi umona bilema bionso bitudi bapiane kudi baledi betu. Mmumanye kabidi too ne malu onso adi matufikile adi menze bua tuikale tshitudi atshi. Dimanya didi Yehowa mumanye bantu edi didi dimusaka bua kuenza tshinyi? Didi dimusaka bua kutuenzela malu ne luse.​—Mis. 78:39; bala Misambu 103:13, 14.

6. Mmunyi mudi Yehowa muleje ne: udi ne dijinga dikole dia kutufuila luse?

⁶ Yehowa mmuleje ne: udi ne dijinga dikole dia kutufuila luse. Mmumanye ne: bua malu avua muntu wa kumpala, Adama muenze, tuetu bonso tudi bedibue mulawu wa mpekatu ne lufu. (Lomo 5:12) Kakuvua mushindu wa tuetu kudiumbushila mulawu au anyi kuwumbushila muntu mukuabu to. (Mis. 49:7-9) Kadi Nzambi wetu wa dinanga wakatuleja luse, kulongololaye malu bua kutupetesha budikadidi. Tshiakenzaye ntshinyi? Yone 3:16 udi uleja ne: Yehowa wakatuma Muanende umuepele mulela bua kutufuila. (Mat. 20:28; Lomo 5:19) Yezu wakangata muaba wetu, kuitaba bua kufua bua kupetesha muntu yonso udi uleja ditabuja kudiye budikadidi. (Eb. 2:9) Pavua Yehowa mumone Muanende munanga ufua lufu lubi lua bundu, bivua ne bua kuikala bimutonde bikole be! Bushuwa, bu Yehowa kayi musue kutufuila luse, kavua mua kuitaba bua Muanende afue to.

7. Mbimue bilejilu kayi bidi mu Bible bia bantu bavua Yehowa mufuile luse?

⁷ Mu Bible mudi bilejilu bia bungi bia bantu bavua Yehowa mufuile luse ne muoyo mujima. (Ef. 4:32) Ntshilejilu tshia nganyi tshidi tshikuluila mu lungenyi? Pamuapa ntshia mukalenge Manashe. Muntu mubi eu wakenzela Yehowa mpekatu mu mishindu mibi menemene. Wakatendelela nzambi ya dishima, kusakaye bakuabu bua benze pabu nanku. Wakashipa bana bende balela, kubalambulaye nzambi ya bampangano. Kakimanyina apu to, wakateka ne lupingu lusonga lua nzambi wa dishima mu ntempelo wa tshijila wa Yehowa. Bible udi wamba bua bualu buende ne: “Wakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa mu mushindu wa dikema, bua kumufiikisha munda.” (2 Kul. 33:2-7) Kadi pavua Manashe muleje dinyingalala dilelela, Yehowa wakamufuila luse ne muoyo mujima. Nzambi wakamupingajila muanzu wende wa dikala mukalenge. (2 Kul. 33:12, 13) Pamuapa udi kabidi uvuluka tshilejilu tshia mukalenge Davidi uvua muenzele Yehowa mpekatu minene, bu mudi wa masandi ne wa dishipangana. Kadi pavua Davidi muleje dinyangalala dilelela ne muitabe tshilema tshiende, Yehowa wakamufuila pende luse. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Bushuwa, malu aa adi atujadikila ne: Yehowa mmudiakaje bua kufuilangana luse. Anu mutuamona, wende mushindu wa kufuilangana luse ngua pabuawu patudi tuwufuanyikija ne wa bantu.

MUSHINDU WA PABUAWU UDI YEHOWA UFUILANGANA LUSE

8. Mmunyi mudi dikala dia Yehowa Mulumbuluishi wa pabuende dimuambuluisha mu mushindu udiye ufuilangana luse?

⁸ Yehowa udi “Mulumbuluishi wa buloba bujima.” (Gen. 18:25) Mulumbuluishi muimpe udi ne bua kumanya mikenji bikole. Ke mudibi bua Yehowa menemene, bualu pakumbusha dikala Mulumbuluishi wetu, udi kabidi Mutueledi wa mikenji. (Yesh. 33:22) Anu Yehowa nkayende ke udi ne dimanya diondoke dia mushindu eu, dia tshidi tshimpe ne tshidi tshibi. Mbualu kayi bukuabu budi mulumbuluishi muimpe nabu dijinga? Udi dijinga ne kumanya malu onso mudiwu adi atangila tshilumbu kampanda kumpala kua kutshikosa. Nunku Yehowa mmulumbuluishi mutambe buimpe bualu utu anu mumanye malu onso mudiwu.

9. Mmalu kayi adi Yehowa umanya kumpala kua kufuila muntu luse anyi kubenga kumufuilalu?

⁹ Yehowa mmushilangane ne balumbuluishi ba bantu, bualu yeye utu anu umvua malu onso adi atangila tshilumbu tshidibu bamuambila mu mushindu mupuangane. (Gen. 18:20, 21; Mis. 90:8) Katu wimanyina anu pa bidi bantu bamona anyi bumvua to. Mmumanye bimpe menemene mudi malu adi muntu wenza alondesha ngikadilu ne bibidilu bidiye mupiane kudi baledi bende, nkoleshelu udiye mupete, muaba udiye musombele, ne bilondeshile mutu lungenyi luende anyi mutuye udiumvua. Yehowa utu kabidi umona tshidi mu muoyo. Mmumanye bimpe menemene meji ne majinga adi yonso wa kutudi nawu. Kakuena tshintu tshidiye mua kupanga kumona to. (Eb. 4:13) Nunku padi Yehowa ufuila muntu luse, udi umufuilalu bualu mmumanye malu onso mudiwu.

10. Bua tshinyi tudi tuamba ne: kulumbuluisha kua Yehowa kutu anu kuakane? (Dutelonome 32:4)

¹⁰ Kulumbuluisha kua Yehowa kutu anu kuakane. Katu ne kansungansunga nansha kakese. Katu ufuila muntu luse bua tshimuenekelu tshiende tshimpe, bua bubanji buende, bua mudiye muntu munene anyi bua mudiye ne mamanya kampanda to. (1 Sam. 16:7; Yak. 2:1-4) Kakuena muntu udi mua kuenzeja Yehowa malu anyi kumukosa mishiku to. (2 Kul. 19:7) Kena mua kuangata mapangadika bua tshiji anyi uangata bualu mmusue to. (Ekes. 34:7) Kakuyi mpata, Yehowa mMulumbuluishi mutambe buimpe bualu mmumanye bualu ne bualu budi butangila yonso wa kutudi ne nsombelu wetu.​—Bala Dutelonome 32:4.

11. Mmu ngumvuilu kayi mudi luse lua Yehowa lushilangane ne ludi bantu bafuilangana?

¹¹ Bafundi ba Mifundu ya tshiena Ebelu bavua bitaba ne: luse lua Yehowa ndua pabualu. Mu imue miaba, bavua bafunda muaku wa mu tshiena Ebelu udi mukanda mukuabu wamba bua bualu buawu ne: “mmuaku udi ufundibua anu bua kuleja mudi Nzambi ufuila bantu badi benze mpekatu luse, ne padibu bakula bua difuilangana luse dishadile anyi dikese didi bantu bafuilangana, kabena mua kufunda muaku eu to.” Anu Yehowa ke udi mukumbane bua kufuila muenji wa mpekatu udi munyingalale luse bua kashidi. Ntshinyi tshitudi tupeta padi Yehowa utufuila luse?

12-13. a) Ntshinyi tshidi muntu udi Yehowa ufuila luse upeta? b) Mabenesha adi luse lua Yehowa lupetesha muntu adi ashala mutantshi bule kayi?

¹² Tuetu bitabe ne: Yehowa mmtufuile luse, netupete “bikondo bia dikoleshibua,” pamue ne ditalala dia mu lungenyi ne kondo ka muoyo kimpe. Bantu kabena mua kutufuila luse lua mushindu eu to, anu “Yehowa nkayende.” (Bien. 3:19) Padi Yehowa utufuila luse, udi utupingaja kabidi mu malanda etu nende a menemene, bienze anu bu ne: katutu banji kuenza mpekatu to.

¹³ Pakadi Yehowa mutufuile luse, kakushala utuamba anyi kakutunyoka kabidi bua mpekatu utuvua benze to. (Yesh. 43:25; Yel. 31:34) Yehowa udi uteka mpekatu yetu “anu bu mudi kudi dîba dipatukila kuikale kule menemene ne kudi dîba dibuelela.”b (Mis. 103:12) Patudi tuelangana meji bua mushindu udi luse lua Yehowa luikale, mioyo yetu id yuwula tente ne dianyisha ne ditshina. (Mis. 130:4) Kadi nnganyi udi Yehowa mua kufuila luse mushindu eu?

NNGANYI UDI YEHOWA UFUILA LUSE?

14. Mmalu kayi atukadi balonge bua dipangadika dia Yehowa dia kufuilangana luse?

¹⁴ Anu mutudi bamone, Yehowa kena ufuila muntu luse anu bualu mpekatu wende mmunene anyi mmukese to. Tudi balonge kabidi ne: bu mudi Yehowa muikale Mufuki wetu, Mutueledi wa mikenji, ne Mulumbuluishi wetu, dimanya didiye nadi didi dimuambuluisha bua kufuila muntu luse anyi kubenga kumufuilalu. Mmalu kayi atuye wanji kukonkonona?

15. Bilondeshile Luka 12:47, 48, mbualu kayi budi Yehowa ukonkonona?

¹⁵ Bumue bualu budi Yehowa ukonkonona mbua ne: udi utangila bua kumanya bikala muenji wa mpekatu ni uvua mumanye ne: tshivuaye wenza atshi tshivua tshibi. Yezu mmuleje bualu ebu patoke mu Luka 12:47, 48. (Bala.) Muntu udi ulongolola bua kuenza bualu bubi mmumanye bimpe ne: udi wenza bualu budi bunyingalaja Yehowa, udi wenza mpekatu munene, ne udi mu njiwu ya kubenga kufuidibua luse. (Mâko 3:29; Yone 9:41) Kadi tudi ne bua kuitaba ne: imue misangu tutu bamanye bimpe ne: bualu butuvua benze buvua bubi. Dîba adi, tudiku mua kutekemena ne: netufuidibue luse anyi? Eyowa! Abi bidi bitufikisha ku bualu bukuabu butu Yehowa ukonkonona.

16. Kunyingalala kudi kumvuija tshinyi? Bua tshinyi kudi ne mushinga bituikale basue bua Yehowa atufuile luse?

¹⁶ Bualu bukuabu butu Yehowa ukonkonona mbua ne: utu utangila bikala muenji wa mpekatu muleje dinyangalala dilelela. Kunyingalala kudi kumvuija tshinyi? Kudi kumvuija “kushintulula lungenyi luetu, meji etu anyi kipatshila ketu.” Kudi kumvuija kabidi ne: muntu udi umvua bibi menemene ne ubungama bikole bua malu mabi adiye muenze anyi bualu ki mmuenze malu makane avuaye ne bua kuenza to. Muntu udi unyingalala, kena anu mubungame bua bualu bubi budiye muenze patupu to, kadi udi kabidi ne kanyinganyinga bua muvuaye mulekele malanda ende ne Yehowa matekete, bimufikishe kudienza malu mabi. Vuluka ne: mukalenge Manashe ne mukalenge Davidi bakenza mpekatu minene; kadi Yehowa wakabafuila luse bualu bavua banyingalale ne muoyo mujima. (1 Bak. 14:8) Bushuwa, bua Yehowa kufuila muntu luse, udi ne bua kuanji kumona malu adi aleja ne: muntu au mmunyingalale. Kadi kumvua bibi nkayaku bua mpekatu utudi benze ki nkukumbane to. Tudi ne bua kukeba tshia kuenza.c Abi bidi bitufikisha ku bualu bukuabu butu Yehowa ukonkonona.

17. Dishintuluka didi diumvuija tshinyi? Bua tshinyi didi ne mushinga tuetu basue kupueka dienzulula mpekatu itukadi benze? (Yeshayi 55:7)

¹⁷ Bualu bukuabu bua mushinga butu Yehowa ukonkonona ndishintuluka. Dishintuluka didi diumvuija “kukudimuka.” Mu mêyi makuabu, muntu udi ne bua kushintulula nsombelu wende, mmumue ne: ulekela njila wende mubi bua kulonda njila wa Yehowa. (Bala Yeshayi 55:7.) Muntu udi ne bua kushintulula lungenyi luendu bua ne: lungenyi lua Yehowa lumulombole. (Lomo 12:2; Ef. 4:23) Udi ne bua kudisuika bua kulekela mishindu mibi ivuaye wela meji ne wenza malu. (Kolos. 3:7-10) Bushuwa, ditabuja ditudi nadi mu mulambu wa Kristo ke bualu bunene budi buenza ne: Yehowa atufuile luse ne akezule mpekatu yetu. Yehowa neatufuile luse ku diambuluisha dia mulambu au padiye umona ne: tudi tuditatshisha ne muoyo mujima bua kushintulula bienzedi bietu.​—1 Yone 1:7.

IKALA MUTUISHIBUE NE: YEHOWA NEAKUFUILE LUSE

18. Mmalu kayi atudi bakonkonone bua luse lua Yehowa?

¹⁸ Tuambululayi mu tshikoso amue malu manene atudi bakonkonone. Yehowa udi bushuwa Mufuidianganyi wa luse mutambe bunene wa diulu ne buloba. Kudi malu adi atusaka bua kuamba nanku. Bua kumpala, utu anu mudiakaje bua kufuilangana luse. Buibidi, mmutumanye munda ne panyima. Mmumanye malu etu onso bimpe menemene, ne mmukumbane menemene bua kumanya bikala muntu muleje dinyangalala dilelela. Buisatu, padi Yehowa utufuila luse, udi utufuilalu bua kashidi; buende yeye, mbienze anu bu ne: katutu banji kuenza mpekatu.

19. Nansha mutuikala mua kutungunuka ne kuenza mpekatu bua dipanga bupuangane, bua tshinyi tudi mua kuikala ne disanka?

¹⁹ Bushuwa, bu mututshidi bantu bapange bupuangane, netutungunuke ne kuenza mpekatu. Kadi netupete busambi mu mêyi adi mu mukanda wa Étude perspicace des Écritures, volime 2, dibeji dia 765. Adi amba ne: “Bu mudi luse lua Yehowa lumusaka bua kumona ne: batendeledi bende badi ne butekete bukebesha kudi mubidi, kabena ne bua kushala bumvua bibi bua bilema bivuabu benze bua dipanga bupuangane didibu bapiane to. (Mis. 103:8-14; 130:3) Bobu bendela mu njila ya Yehowa ne muoyo wabu wonso, nebikale ne disanka bua bualu abu. (Filip. 4:4-6; 1 Yone 3:19-22).” Aa si mmêyi adi atukankamija bikole!

20. Netuandamune nkonko kayi mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

²⁰ Tudi ne disanka bua mudi Yehowa mudiakaje bua kutufuila luse patudi tuleja dinyingalala dilelela bua mpekatu itudi benze. Kadi mmunyi mutudi mua kuidikija luse lua Yehowa? Mmushindu kayi udi luse luetu lufuanangane ne lua Yehowa? Kadi mmushindu kayi udilu lushilangane? Bua tshinyi kumanya dishilangana edi kudi ne mushinga? Netuandamune nkonko eyi mu tshiena-bualu tshidi tshilonda.