TSHIENA-BUALU TSHIA KULONGA 51
Udi mua kupeta ditalala nansha paudi mu ntatu
“Mioyo yenu kayipampakanyi peshi kayiteketshi bua buôwa.”—YONE 14:27.
MUSAMBU WA 112 Yehowa nNzambi wa ditalala
KADIOSHAa
1. Bilondeshile Filipoyi 4:6, 7, ditalala dia Nzambi ntshinyi? Mmunyi mudidi mua kutuambuluisha?
KUDI ditalala ditu bena panu kabayi bamanye to. ‘Nditalala dia Nzambi,’ tuamba ne: bupole budi muntu upeta padiye mu malanda masheme ne Tatu wetu wa mu diulu. Tuetu ne ditalala dia Nzambi, netuikale bimpe. (Bala Filipoyi 4:6, 7.) Tudi basue kuikala balunda ba bantu badi bamunange. Tudi basue kabidi kudia bulunda bukole ne “Nzambi wa ditalala.” (1 Tes. 5:23) Patudi tumanya Tatu wetu, tumueyemena, ne tumutumikila, ditalala dia Nzambi neditukije mioyo yetu idi ipampakana patudi tutuilangana ne bualu budi butusamisha mutu.
2. Bua tshinyi mbimpe tutuishibue ne: kudi mushindu wa kupeta ditalala dia Nzambi?
2 Kudiku mushindu wa kupeta ditalala dia Nzambi nansha tuetu tutuilangane ne ntatu bu mudi: tshipupu tshia disama, tshikumina, ndululu peshi dikengeshibua anyi? Ntatu itudi batele eyi idi mua kutukuatshisha buôwa bua bungi. Kadi Yezu wakabela bayidi bende ne: “Mioyo yenu kayipampakanyi peshi kayiteketshi bua buôwa.” (Yone 14:27) Diakalenga, bena Kristo netu badi batumikila mubelu wa Yezu au. Bu mudi Yehowa ubambuluisha, badi ne mushindu wa kupeta ditalala nansha padibu ne ntatu mikole.
MUA KUPETA DITALALA PADIKU TSHIPUPU TSHIA DISAMA
3. Mmunyi mudi tshipupu tshia disama mua kutujimijila ditalala?
3 Tshipupu tshia disama tshidi mua kushintulula nsombelu wa muntu bikole. Tumonayi ntatu idi tshipupu tshia Korona tshikebele bantu ba bungi. Makebulula kampanda avuabu benze adi aleja ne: bantu bapite pa tshia bibidi badi bamba mudi tshipupu etshi tshibapangishe bua kulala bimpe. Ntshivudijile bantu tunyinganyinga, bashale ne dibungama dikole, tshibafikishe ku dikuatshika dia maluvu, ku dinua bintu bidi binyungulula mutu, bena mabaka bakadi benzelangana malu ne tshikisu, ne bantu bajinga kudishipa. Mmunyi muudi mua kupita bimpe ne kanyinganyinga ne kuikala ne ditalala dia Nzambi padi tshipupu tshia disama tshibudika muaba uudi?
4. Bua tshinyi kumanya mêyi a buprofete a Yezu adi akula bua matuku a ku nshikidilu kudi kutupetesha ditalala?
4 Yezu ukavua muambe ne: mu matuku a ku nshikidilu, nekuikale bipupu bia masama “ku muaba ne ku muaba.” (Luka 21:11) Bua tshinyi kumanya bualu ebu kudi kutupetesha ditalala? Bualu dibudika dia bipupu bia masama kaditu ditukemesha to. Tudi tumanya ne: malu aa adi enzeka anu mukavua Yezu muambe. Nunku netutumikile mubelu uvua Yezu mupeshe bantu ba mu matuku a ku nshikidilu wa ne: “Dimukayi bua kanupampakanyi to.”—Mat. 24:6.
Kuteleja dibala dia Bible dia mêyi makuate kudi mua kukuambuluisha bua kuikala ne ditalala dia mu muoyo padi disama dibudika (Tangila tshikoso 5)
5. a) Bilondeshile Filipoyi 4:8, 9, tudi ne bua kusambila bua malu kayi patudi mu tshipupu tshia disama? b) Mmunyi mudi kuteleja dibala dia Bible dia mêyi makuate mua kukuambuluisha?
5 Dibudika dia tshipupu tshia disama didi mua kutusamisha mutu ne kutuenza buôwa. Ke tshivua tshifikile muanetu wa bakaji mukuabu diende Desi.b Pakafua tatuende mukuabu ne muana wa tatuende mukuabu ne doktere wabu ku disama dia Korona, wakumvua buôwa wela meji ne: uvua mua kupeta disama adi ne kudisambulujila mamuende ukavua mukulakaje. Uvua kabidi usamisha mutu ne: mudimu wende uvua mua kufua bua tshipupu etshi, mufuane kupangila makuta a kusumba biakudia ne kufuta nzubu. Bua disamisha diende dia mutu adi, katshivua kabidi umona tulu butuku to. Kadi Desi wakapetulula ditalala. Mushindu kayi? Wakasambila bua Yehowa amuambuluishe bua kutukija ne kuikala kuela meji a malu mimpe. (Bala Filipoyi 4:8, 9.) Wakateleja muvua Yehowa uyukila nende ku diambuluisha dia dibala dia Bible dia mêyi makuate. Udi wamba ne: “Dîyi dimpe divua babadi babala nadi diakatukija kanyinganyinga kanyi ne kumvuluija mudi Yehowa untabalela.”—Mis. 94:19.
6. Mmunyi mudi kudilongela ne kubuela mu bisangilu kutuambuluisha?
6 Kakuyi mpata, tshipupu tshia disama tshidi mua kutunyangila amue malu atutu tuenza patshibidilu, kadi katulekedi tshitupangisha bua kuikala kudilongela ne kubuela mu bisangilu to. Malu akadi mafikile bana betu bakuabu adi mu mikanda yetu ne mu filme yetu adi atuvuluija ne: bena Kristo netu bakuabu badi anu ne lulamatu nansha mudibu pabu ne ntatu ya muomumue. (1 Pet. 5:9) Bisangilu nebituambuluishe bua kuikala kuela meji a malu mimpe a mu Bible adi akolesha. Nebitupeteshe kabidi mpunga ya kukankamija bakuabu ne bua tukankamijibue petu. (Lomo 1:11, 12) Wewe wela meji a muvua Yehowa mukuatshishe batendeledi bende pavuabu basama, bikale ne buôwa, ne bumvua bunkaya, ditabuja diebe nedikole ne newikale mutuishibue ne: neakukuatshishe pebe.
7. Tshilejilu tshia mupostolo Yone tshidi tshikulongesha tshinyi?
7 Ikala udienzeja bua kuyukila ne bena Kristo nebe. Tshipupu tshia disama tshidi mua kuenza bua tuikale bashilangane ntanta ne bakuabu, nansha patudi tutuilangana ne bena Kristo netu. Dîba dia nanku, tudi mua kumvua anu bu mupostolo Yone. Uvua ujinga kumona mulunda wende Gayo mpala ne mpala. (3 Yone 13, 14) Kadi Yone wakajingulula ne: bua tshikondo kampanda kavua mua kumonangana nende to. Nunku Yone wakenza tshivuaye mua kukokesha, kumufundilaye mukanda. Wewe kuyi ne mpunga wa kuya kumonangana ne bena Kristo nebe, dienzeja bua kubabikila ku telefone, kubabikila ku biamu bia nuenda numonangana anyi bafundila mesaje. Wewe uyukila ne bena Kristo nebe, kuakutamba kudiumvua nkaya to, ne newikale ne ditalala. Wewe umvua malu akusamisha mutu, uyukile ne bakulu, ne witabe mibelu mimpe yakupeshabu.—Yesh. 32:1, 2.
MUA KUPETA DITALALA PADI TSHIKUMINA TSHIENZEKA
8. Mmushindu kayi udi tshikumina mua kukujimijila ditalala?
8 Biwikale ukadi mutate bua dipasalala dia mâyi, bua dikanka dia buloba, ne bua midilu itu ikutuka mu metu mitangile mu bantu, bikumina bu ebi bidi mua kukushiya mu lutatu lukole matuku a bungi. Biwikale uvua mufuishe anyi mujimije bintu biebe, udi mua kuikala mumvue kanyinganyinga kakole, tshiji anyi udimona mushikile. Wewe mumvue nanku kabiena biumvuija ne: udi mupangile ditabuja anyi udi munange bintu bia ku mubidi to. Uvua mu lutatu lukole, ne bantu bavua bamanye ne: bidi mua kukufikila bua wewe kumvua nanku. (Yobo 1:11) Kadi nansha wewe ne malu adi akusamisha mutu, udi mua kupeta ditalala. Mushindu kayi?
9. Ntshinyi tshivua Yezu muambe bua kutulongolola bua bipupu?
9 Vuluka mêyi a buprofete avua Yezu muambe. Tuetu katuena bu bena panu badi bela meji ne: bikumina kabiena mua kubenzekela to; tuetu tudi bamanye ne: nebikale anu bienzeka ne bimue bia kudibi nebienzeke kabidi muaba utudi. Yezu wakambila bayidi bende ne: “buloba nebukanke bikole,” ne bikumina bikuabu nebienzeke kumpala kua nshikidilu kulua. (Luka 21:11) Uvua muambe kabidi ne: nekuikale “divulangana dia dishipa dia mikenji” diakebesha buenzavi, tshikisu, ne malu a tshinyangu. (Mat. 24:12) Yezu kavua muambe ne: malu aa neakuate anu bantu badi Yehowa kayi wanyisha to. Batendeledi ba Yehowa ba lulamatu ba bungi badi pabu bapeta ntatu bua bikumina. (Yesh. 57:1; 2 Kol. 11:25) Yehowa kakutukuba pamuapa mu tshishima ku bikumina bionso to, kadi neatupeshe bionso bitudi nabi dijinga bua tuetu kushala anu ne ditalala ne batukije.
10. Bilondeshile Nsumuinu 22:3, bua tshinyi kudianjila kudilongolola bua tshikumina kudi kuleja mutudi ne ditabuja?
10 Tuetu badilongolole kumpala kua dîba bua kumanya tshia kuenza padi bualu bua tshimpitshimpi bufika, nebikale bipepele bua tuetu kushala batukije patufikilabu. Kudilongolola nanku kudi kuleja ne: katuena ne ditabuja kudi Yehowa nayi? Kabiena nanku to. Kadi kuenza nanku kudi kuleja mutudi ne ditabuja dia ne: Yehowa udi ne bukole bua kututabalela. Mmushindu kayi? Dîyi dia Nzambi didi ditubela bua kudilongolola bua bikumina. (Bala Nsumuinu 22:3.) Mu bisangilu, mu mikanda yetu, ne mu mamanyisha atutu tupeta anu pa dîyi diawu, bulongolodi bua Nzambi butu butukankamija bua kudilongolola bua kumanya tshia kuenza padi bualu bua tshimpitshimpi bufika.c Tutu tueyemena Yehowa anyi? Tuetu tumueyemena, netutumikile mubelu au anu ku mpindieu, kumpala kua tshikumina kuenzeka.
Kudianjila kudilongolola kudi mua kukuambuluisha bua kupanduka ku tshikumina (Tangila tshikoso 11)d
11. Tshilejilu tshia Margaret tshidi tshikulongesha tshinyi?
11 Mona tshivua tshifikile muanetu mukuabu diende Margaret. Bavua bamutumine dîyi bua kumbuka kuende lukasa pavua mudilu mukutuke mu ditu dia muaba uvuaye musombele mutangile pambelu. Bu muvua bantu ba bungi bajinga kunyema musangu umue, mashinyi avua muwule mu njila kakutshiyi mushindu wa kupita to. Muishi wakafiikisha muulu, Margaret kupangilaye ne mua kupatuka mu mashinyi ende. Kadi wakapanda bualu ukavua mudilongolole. Mu kabuta kende muvua karte kavua kamuleja njila uvuaye mua kunyemena. Ukavua mene muyile mu njila au musangu mukuabu, bua ne: bualu bua tshimpitshimpi buobu bumukuate, amone mua kuyilamu bipepele. Bu mukavua Margaret mudilongolole, wakapanduka.
12. Bua tshinyi tutu tutumikila mikenji ya mua kudikuba?
12 Bakokeshi badi mua kutuambila mêba a kubenga kupatuka kumbelu, kutulomba bua kumbuka muaba utudi lukasa lukasa peshi kutuambila malu makuabu a kulonda bua kutukuba. Bantu bakuabu batu ne lujoko lua kutumikila mibelu ya nunku anyi baladikija malu bualu ki mbasue kushiya bintu biabu to. Kadi ntshinyi tshitu bena Kristo bobu benza? Bible udi utuambila ne: “Bua bualu bua Mukalenge, nukokele tshionso tshidi bantu benze: nansha mukalenge bua mudiye ku mutu anyi banguvena bu batumibue kudiye.” (1 Pet. 2:13, 14) Bulongolodi bua Nzambi butu kabidi butupesha buludiki bua kutukuba. Batu batamba kutuvuluija bua tupeshe bakulu nomba yetu ya telefone ne adrese ya miaba itudi basombele bua bamone mua kutupeta padiku bualu bua tshimpitshimpi. Ukadi mubapeshayi anyi? Badi mua kutuleja bikalabi bikengela kushala ku metu anyi kumbuka, mua kupeta bintu bia kudiambuluisha nabi, ne kutuambila dîba ne mushindu utudi mua kuambuluisha bakuabu. Tuetu katuyi batumikile, tudi mua kuteka mioyo yetu ne ya bakulu mu njiwu. Manya ne: balume ba lulamatu aba badi batungunuka ne kutulama. (Eb. 13:17) Margaret utukadi batele udi wamba ne: “Ndi mutuishibue ne muoyo mujima ne: kulonda buludiki bua bakulu ne budi bulongolodi bufila ke kuvua kumpandishe.”
13. Ntshinyi tshivua tshienze bua bena Kristo bavua bamuangale bikale ne disanka ne ditalala?
13 Bena Kristo netu ba bungi bavua bamuangale bua tshikumina anyi bua mvita peshi bua ndululu mbenze muabu muonso bua kuibidilangana ne nsombelu mupiamupia wa muaba udibu ne badi badifila mu mudimu wa Nzambi bikole. Anu bu bena Kristo ba kumpala bavua bamuangalake bua dikengeshibua, badi pabu batungunuka ne ‘kuambila bantu lumu luimpe lua dîyi.’ (Bien. 8:4) Kuyisha kutu kubambuluisha bua kutuma meji abu ku Bukalenge bua Nzambi pamutu pa kuatumabu ku ntatu idibu nayi. Bu mudibu benza nunku, badi anu ne disanka ne ditalala.
MUA KUPETA DITALALA PADIBU BAKUKENGESHA
14. Mmunyi mudi dikengeshibua mua kutunyangila ditalala?
14 Dikengeshibua didi mua kutunyangila bintu bia bungi bitu bitupetesha ditalala. Tutu ne disanka patutu tudisangisha ne bana betu badilekelele, tuyisha nabu kakuyi bualu, ne tuenza malu etu a buatshia buila katuyi ne buôwa bua ne: nebatukuate. Kadi padibu batukandika bua kuenza malu aa, bidi mua kutusamisha mutu, tubanga kumvua buôwa bua malu adi mua kutufikila. Kumvua nanku ki nkubi to. Kadi tudi ne bua kuikala badimuke. Yezu wakaleja ne: bayidi bende bavua mua kulenduka pavuabu babakengesha. (Yone 16:1, 2) Kadi mmunyi mutudi mua kushala anu ne ditalala padibu batukengesha?
15. Bilondeshile Yone 15:20; 16:33, bua tshinyi katuena ne bua kutshina dikengeshibua?
15 Dîyi dia Nzambi didi dituambila ne: “Bantu bonso badi basue kuikala balamate Nzambi mu buobumue ne Kristo Yezu nebakengeshibue pabu.” (2 Tim. 3:12) Bivua bikolele muanetu mukuabu diende Andrei bua kuitaba bualu ebu pakavuabu bakandike mudimu wetu mu ditunga diabu. Uvua udiambila ne: ‘Bu mutudi ba bungi mu ditunga edi, mbulamatadi kakukokesha bua kutukuata bonso to.’ Ngelelu wende wa meji au kakamupetesha ditalala to, kadi wakashala anu ne dipampakana. Bana betu bakuabu bakalekeela Yehowa malu mu bianza, kabayi bela meji ne: kabena mua kubakuata to. Bavua bamanye ne: dimue dituku nebabakuate; nansha nanku kabavua bapampakana bu Andrei to. Andrei wakatuadija kuela meji bu bana betu bakuabu abu ne kueyemena Nzambi ne muoyo mujima. Kakuakapita matuku kayi mupete ditalala to. Mpindieu udi ne disanka nansha mudiye ne ntatu. Malu aa adi mua kutufikila petu. Pavua Yezu muambe ne: nebatukengeshe, uvua mutujadikile kabidi ne: tudi mua kushala anu ne lulamatu.—Bala Yone 15:20; 16:33.
16. Mmalu a mushindu kayi atudi ne bua kulonda dîba didibu batukengesha?
16 Patubu bakandika mudimu wetu anyi bawelela mikenji mishile, Betele ne bakulu badi mua kutuambila malu a kulonda. Batu benza nunku bua kutukuba, benza bua tuikale tupeta biakudia bia mu nyuma ne batuambuluisha bua kutungunuka ne kuyisha bilondeshile mudi nsombelu. Dienzeja bikole bua kutumikila malu adibu batuambila bua kulonda nansha wewe kuyi utamba kumvua tshidibu baambidila. (Yak. 3:17) Bualu bukuabu, kuambidi bantu malu a bana betu anyi a mu tshisumbu padibu kabayi ne bukenji bua kuamanya to.—Muam. 3:7.
Ntshinyi tshidi mua kukuambuluisha bua kushala ne ditalala nansha paudi mu nsombelu mikole? (Tangila tshikoso 17)e
17. Tuikale badisuike bua kuenza tshinyi bua kufuana bapostolo ba mu bidimu lukama bia kumpala?
17 Bualu bunene budi Satana welela batendeledi ba Nzambi mvita mbua mudibu “ne mudimu wa kufila bumanyishi bua Yezu.” (Buak. 12:17) Kulekedi Satana ne bantu badi ku bukokeshi buende bakuzakeja to. Kuyisha bantu ne kubalongesha nansha padiku buluishi kudi kutupetesha disanka ne ditalala. Pavua bamfumu ba bena Yuda batumine bapostolo dîyi mu bidimu lukama bia kumpala bua balekele kuyisha, balume ba lulamatu abu bakasungula bua kutumikila Nzambi. Bakatungunuka ne kuyisha, ne mudimu au uvua mubapeteshe disanka. (Bien. 5:27-29, 41, 42) Nunku padibu belela mudimu wetu mikenji mishile, tudi ne bua kuikala badimuke patudi tuyisha. (Mat. 10:16) Tuetu tuditatshisha ne muoyo mujima bua kuyisha, netupete ditalala bua mutudi tusankisha Nzambi ne tuambila bakuabu mukenji udi ubasungila.
“NZAMBI WA DITALALA NEIKALE NENU”
18. Nkudi nganyi kutudi mua kupetela ditalala dilelela?
18 Tuikalayi batuishibue ne: tudi mua kupeta ditalala nansha tuetu mu nsombelu mikole. Dîba dia nanku, tudi ne bua kumanya ne: ditalala ditudi nadi dijinga, nditalala dia Nzambi; tuambe ne: ditalala didi anu Yehowa nkayende mua kufila. Mueyemena padi tshipupu tshia disama tshibudika, padi tshikumina tshienzeka, anyi padibu bakukengesha. Shala mulamate bulongolodi buende. Tuma lungenyi ku malu malenga adi makuindile. Wewe wenza nanku, “Nzambi wa ditalala neikale [nebe].” (Filip. 4:9) Mu tshiena-bualu tshialonda, netumone mutudi mua kuambuluisha bena Kristo netu badi batuilangana ne makenga bua kupeta ditalala dia Nzambi.
MUSAMBU WA 38 Neakukoleshe
a Yehowa mmulaye bua kupesha bantu badi bamunange ditalala. Nditalala dia mushindu kayi didiye ufila? Mmunyi mutudi mua kudipeta? Mmunyi mudi kuikala ne “ditalala dia Nzambi” mua kutuambuluisha patudi tutuilangana ne bipupu bia masama, bikumina, anyi dikengeshibua? Netuandamune nkonko eyi mu tshiena-bualu etshi.
b Tudi bashintulule amue mêna.
c Tangila tshiena-bualu tshia mu Tabulukayi! No. 5 2017 tshia ne: “Malu a kuenza adi mua kupandisha bantu padi tshikumina tshienzeka.”
d DIUMVUIJA DIA TSHIMFUANYI: Muanetu wa bakaji mudianjile kudilongolola bua kumbuka kumbelu kuende ne lukasa luonso.
e DIUMVUIJA DIA TSHIMFUANYI: Muanetu wa balume utungunuka ne kuyisha ne budimu buonso muaba udibu bakandike mudimu wetu wa diyisha.