Eyemena Yehowa bualu nshikidilu mmusemene pabuipi
‘Eyemenayi Yehowa tshiendelele.’—YESH. 26:4.
1. Ndishilangana kayi didi pankatshi pa batendeledi ba Nzambi ne bena pa buloba ebu?
TUDI mu bulongolodi mudi bantu kabayi bamanye kabidi kua kueyemena, pamuapa bualu bavua babele mâyi ku makasa anyi babanyingalaje misangu ya bungi. Kadi kabiena nanku bua batendeledi ba Yehowa to. Bu mudibu balombola kudi meji a Nzambi, mbamanye bimpe ne: kabena ne bua kueyemena malu a pa buloba ebu anyi “baminyampala” to. (Mus. 146:3) Kadi, mbeyemene Yehowa mu nsombelu wabu mujima ne bua matuku atshilualua ne mbamanye ne: mmubanange ne utu anu ukumbaja malu adiye mulaye.—Lomo 3:4; 8:38, 39.
2. Ntshinyi tshivua Yoshua muambe bua Yehowa?
2 Yoshua wakaleja muvua Yehowa muntu wa kueyemena. Pakavuaye pa kufua wakambila bena Isalele ne: ‘Nudi bamanye mu mitshima yenu yonso ne mu mioyo yenu yonso ne: kanuakapanga tshintu tshimpe tshimue tshiakanulaya Yehowa Nzambi wenu. Nuakapeta bintu bionso.’—Yosh. 23:14.
3. Dîna dia Nzambi didi diumvuija tshinyi?
3 Yehowa kena ukumbaja malu adiye mulaye anu bualu mmunange batendeledi bende to, kadi mbua butumbi bua dîna diende. (Ekes. 3:14; 1 Sam. 12:22) Mufundi mukuabu diende Joseph Bryant Rotherham wakumvuija mu mêyi a mbangilu a mukanda wende kampanda ne: “Dîna dia Nzambi didi diumvuija ne: udi mua kudivuija tshintu tshionso bua kukumbaja malu adiye mulaye. Patudi tumvua bakula bua dîna diende, tudi tuvuluka ne: utu anu wenza malu adiye wamba. Udi mua kuenza bualu bonso budiye musue kuenza pa dîba dionso didiye musue kubuenza ne muaba wonso. Kakuena bualu nansha bumue budi mua kumukolela to. Nzambi kakuenza musangu nansha umue bualu budi bubengangana ne diumvuija dia dîna diende to.”—The Emphasized Bible.
4. (a) Mukanda wa Yeshaya 26:4 udi utulomba bua kuenza tshinyi? (b) Ntshinyi tshitualonga mu tshiena-bualu etshi?
4 Diebeja ne: ‘Ndiku mumanye Yehowa bimpe bua kumueyemena ne muoyo mujima anyi? Ndiku mutekemene matuku atshilualua ne dishindika mumanye ne: Nzambi udi ne bukole bua kukumbaja malu onso anyi?’ Mukanda wa Yeshaya 26:4 udi wamba ne: ‘Eyemenayi Yehowa tshiendelele, bualu bua Yehowa, Yehowa mene, udi dibue didiku tshiendelele.’ Bushuwa, Nzambi katshitu wenzela bantu malu mu bishima bu muvuaye imue misangu wenza ku kale to. Nansha nanku, bu mudiye “dibue didiku tshiendelele,” tudi ne bua kumueyemena “tshiendelele.” Mmunyi mudi Nzambi wetu wa kueyemena wambuluisha batendeledi bende ba lulamatu lelu? Tukonkononayi mishindu isatu idiye wenza nanku: udi utupesha bukole bua kutantamena mateta patudi tumulomba, udi utukuatshisha padibu batupetula anyi batuluisha ne udi utukolesha patudi ne tunyinganyinga. Patudi tukonkonona mishindu isatu eyi, ukonkonone muudi mua kukolesha ditabuja diebe kudi Yehowa.
Eyemena Nzambi padibu bakusaka bua kuenza malu mabi
5. Bidi mua kutukolela bua kueyemena Yehowa dîba kayi?
5 Mbipepele bua kueyemena Yehowa bua mudiye mutulaye mparadizu ne dibika dia bafue, bualu mmalu atudi tujinga bikole. Kadi, bidi mua kutamba kutukolela bua kumueyemena padibi bikengela kutumikila mikenji yende ne bua kuitaba ne muoyo mujima ne: kutumikila mikenji yende nkuimpe ne nekutupeteshe masanka a bungi. Mukalenge Solomo wakafunda ne: ‘Eyemena Yehowa ne mutshima webe wonso, kueyemenyi dijingulula diebe dia mianda. Umumanye yeye bimpe mu bienzedi biebe bionso, yeye neakululamijile njila yebe.’ (Nsu. 3:5, 6) Mu mvese emu mbatelamu “bienzedi” ne ‘njila.’ Bushuwa, mu nsombelu wetu mujima tudi ne bua kuleja mutudi beyemene Yehowa kabiyi anu bua malu adiye mutulaye. Mmunyi mutudi mua kuleja ne: tudi bamueyemene padi mateta atutulukila?
6. Mmunyi mutudi mua kukolesha dipangadika dietu dia kulekela meji mabi?
6 Bua kulekela kuenza malu mabi, bidi bituadijila mu lungenyi. (Bala Lomo 8:5; Efeso 2:3.) Kadi mmunyi muudi mua kukolesha dipangadika diebe dia kulekela meji mabi? Konkonona mishindu itanu eyi: 1. Lomba Nzambi diambuluisha. (Mat. 6:9, 13) 2. Elangana meji pa bilejilu bia mu Bible bia bantu bavua kabayi batumikile Yehowa ne bia bavua bamutumikile. Pashishe umone malu avua mabafikile.a (1 Kol. 10:8-11) 3. Ela meji bua kanyinganyinga kadi bubi mua kukukebela wewe ne bantu baudi munange. 4. Ela meji mudi Nzambi mua kumvua padi umue wa ku batendeledi bende wenza bubi bunene. (Bala Musambu wa 78:40, 41.) 5. Ela meji bua disanka didi Yehowa umvua padiye umona mutendeledi wende wa lulamatu ulekela malu mabi ne wenza malu mimpe nansha padiye munkatshi mua bantu anyi pa nkayende. (Mus. 15:1, 2; Nsu. 27:11) Wewe pebe udi mua kuleja muudi mueyemene Yehowa.
Eyemena Nzambi padi bantu bakupetula anyi bakuluisha
7. Yelemiya wakapeta ntatu kayi? Uvua udiumvua bishi imue misangu?
7 Bana betu ba bungi badi bayisha mu teritware idi bantu kabayi babateleja. Muprofete Yelemiya wakenza pende mudimu mu tshikondo tshikole tshia bimvundu tshivua bukalenge bua Yuda butangile ku ndekelu. Ditabuja diende divua ditetshibua dituku dionso, bualu uvua umanyisha mikenji ya dilumbuluisha dia Nzambi. Tshikondo kampanda nansha Baluka mufundi wende wa lulamatu wakatuadija kudiabakena bua muvua malu mamutonde. (Yel. 45:2, 3) Yelemiya wakateketaku mu maboko anyi? Bushuwa, kudi misangu ivuaye udiumvua mutekeshibue. Wakamba ne: ‘Dituku diakandelabu dikale ne mulawu. Bualu kayi ngakapatuka munda mua mamuanyi anu bua kumona ntatu ne kanyinganyinga, bua kupitshishila matuku anyi mu bundu?’—Yel. 20:14, 15, 18.
8, 9. Bilondeshile Yelemiya 17:7, 8 ne Musambu wa 1:1-3, ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua kutungunuka ne kukuama mamuma mimpe?
8 Bushuwa, Yelemiya kakateketa mu maboko to. Uvua anu mueyemene Yehowa. Ke bualu kayi bua lulamatu luende wakamona dikumbana dia mêyi a Yehowa adi mu Yelemiya 17:7, 8 a ne: ‘Muntu udi weyemena Yehowa ne udi ubala Yehowa nkayende bu tshieyemenu tshiende, udi ne disanka. Bualu bua yeye neikale bu mutshi mukunyibue pepi ne mâyi, udi utuma miji yawu ku mâyi a musulu, udi kauyi utshina palua munya mukole, kadi mabeji awu neashale mabishi; kawena upopoka mabeji mu tshidimu tshia munanga, kawena upanga kukuama mamuma.’
9 Anu bu mutshi wa bimuma muimpe udibu ‘bakune pepi ne mâyi’ anyi mu tshisense, Yelemiya kavua ‘upanga kukuama mamuma.’ Kavua ulonda lungenyi lubi lua basekianganyi ba mu tshikondo tshiende to. Kadi, uvua mueyemene Yehowa udi bu musulu wa ‘mâyi’ a muoyo ne uvua utumikila bionso bivuaye umuambila. (Bala Musambu wa 1:1-3; Yel. 20:9) Yelemiya mmutushile tshilejilu tshimpe, nangananga bua aba badi benza mudimu mu teritware mikole. Biwikala mu nsombelu wa nunku, tungunuka ne kueyemena Yehowa ne muoyo mujima bualu yeye ke wakuambuluisha bua kutantamena bualu udi ‘ujikula ditabuja dia dîna diende.’—Eb. 13:15.
10. Mmasanka kayi atudi nawu? Nnkonko kayi itudi mua kudiela?
10 Yehowa mmutupeshe bintu bia bungi bidi bituambuluisha bua kutantamena ntatu itudi tutuilangana nayi mu matuku a ku nshikidilu aa. Mmutupeshe Bible wende yonso mujima udibu benda bakudimuna bimpe mu miakulu ya bungi. Udi utupesha biakudia bia bungi pa dîba diabi ku diambuluisha dia kasumbu ka mupika wa lulamatu ne wa budimu. Mmutupeshe kabidi tshisumbu tshinene tshia bena Kristo netu badi batukolesha batudi tupetangana nabu mu bisangilu, mu mpuilu ne mu mpungilu. Utuku wenza bua bintu ebi bikuambuluishe anyi? Bantu bonso badi benza nunku ‘nebimbe misambu bua disanka dia mu mitshima yabu.’ Kadi bantu badi kabayi bateleja Yehowa ‘nebadile bua kanyinganyinga ka mu mitshima yabu, nebase muadi bua mitshima yabu yakupandika.’—Yesh. 65:13, 14.
Eyemena Nzambi paudi ne tunyinganyinga
11, 12. Bu mudi ntatu yenda ivula lelu pa buloba, meji a bushuwa neatusake bua kuenza tshinyi?
11 Anu mukavua Bible muleje, bantu badi batuilangana ne ntatu ya bungi lelu. (Mat. 24:6-8; Buak. 12:12) Patu mvula wa tshipupu uloka mâyi asapalala, bantu batu banyemena ku mikuna mile ne babanda ku misaka ya nzubu anyi muaba udi mâyi kaayi mua kufika. Bia muomumue, bu mudi ntatu yenda anu ivula lelu pa buloba, bantu ba bungi badi beyemena bubanji, malu a tshididi anyi a bitendelelu, mamanya a bantu ne malu a sianse. Kadi bionso ebi kabiena bipetesha bukubi bulelela to. (Yel. 17:5, 6) Batendeledi ba Yehowa bobu badi bamueyemena yeye bualu “udi dibue didiku tshiendelele.” (Yesh. 26:4) Mufundi wa misambu wakamba ne: ‘Yehowa nkayende udi dibue dianyi ne lupandu luanyi, tshibumba tshianyi tshile.’ (Bala Musambu wa 62:6-9.) Mmunyi mutudi mua kueyemena dibue edi?
12 Tudi tulamata Yehowa patudi tutumikila Dîyi diende ditu misangu ya bungi dishilangane ne meji a bantu. (Mus. 73:23, 24) Tshilejilu, bantu badi banyanguke ne meji a bena panu badi mua kuamba ne: ‘Mbakulele anu musangu umue, enza malu pautshidi ne muoyo.’ ‘Keba mudimu wa makuta a bungi.’ ‘Keba makuta a bungi.’ ‘Sumba tshikampanda, sumba tshikansanga.’ ‘Enza ngendu, tunka ne ditunga.’ Kadi meji a kudi Nzambi adi atubela ne: ‘Bantu badi balonda malu a pa buloba bikale bu bantu badi kabayi bukuta nawu, bualu bua tshimuenekelu tshia malu a pa buloba ebu netshijimine.’ (1 Kol. 7:31) Bia muomumue, Yezu udi utubela misangu yonso bua kuteka ntendelelu wa Yehowa pa muaba wa kumpala ne kudibutshila ‘bintu bietu mu diulu’ mudibu mua kubilama bimpe.—Mat. 6:19, 20.
13. Bilondeshile mubelu udi mu 1 Yone 2:15-17, nnkonko kayi itudi mua kudiela?
13 Lungenyi luudi nalu bua “buloba” ebu ne ‘bintu bia pa buloba’ ludiku luleja ne: udi mueyemene Nzambi ne muoyo mujima anyi? (1 Yone 2:15-17) Utuku wangata masanka audi upeta mu mudimu uudi wenzela Yehowa ne mushinga kupita bintu bia pa buloba anyi? (Filip. 3:8) Utuku udienzeja bua kuikala ne ‘dîsu dimpe’ anyi? (Mat. 6:22, MMM) Bushuwa, Nzambi ki mmusue bua wewe kuikala muena lulengu anyi kulengulula majinga a bena mu dîku diebe to. (1 Tim. 5:8) Kadi mmusue bua batendeledi bende bamueyemene ne muoyo wabu mujima pamutu pa kueyemenabu bulongolodi bua Satana.—Eb. 13:5.
14-16. Bamue bantu bavua balame ‘dîsu dimpe’ ne bateke bukalenge pa muaba wa kumpala bavua bapete masanka kayi?
14 Tuangate tshilejilu tshia Richard ne Ruth, baledi badi ne bana basatu. Richard udi wamba ne: “Mvua ndiumvua ne: ndi mua kuenzela Yehowa mudimu wa bungi. Mvua ne nsombelu muimpe, kadi meme kumona ne: mvua ngenzela Yehowa mudimu anu pa mutu pa mutu. Patuakasambila bua bualu ebu ne mukajanyi, tuakumvuangana bua meme kulomba mfumuanyi wa mudimu bua ankepeshile matuku a mudimu bua ashale anayi ku lumingu nansha muvua malu a mpetu a mu ditunga dietu manyanguke. Bakitaba dilomba dianyi, meme kutuadija kuenza mudimu mupiamupia eu mu ngondo umue.” Richard udi udiumvua bishi mpindieu?
15 Richard udi wamba ne: “Difutu dianyi divua dikepa ne bia pa lukama 20, kadi ndi ne matuku a pa mutu 50 ku tshidimu a meme kupitshisha pamue ne dîku dianyi ne kulongesha bana. Mbingambuluishe bua kuvudija mudimu wa buambi, malonga a Bible ne kuenza midimu ya kulombola tshisumbu. Bu mundi mpindieu ne dîba dia bungi dia kushala ne bana, Ruth udi pende upeta dîba dia kuangata mudimu wa bumpanda-njila buambuluishi pa tshibidilu. Ndi mudifundile tshipatshila tshia kulama programe wanyi eu matuku a bungi pikalaku mushindu.
16 Roy ne Petina batshidi ne muana wa bakaji kumbelu, bakakepesha mudimu wabu wa bianza bua kuenza mudimu wa buambi ku dîba ne ku dîba. Roy udi wamba ne: “Ndi ngenza mudimu matuku asatu ku lumingu, Petina udi wenza abidi. Tuakapatuka ku nzubu utuvua, tuetu kuya kubuela ku wa mukese utuvua mua kukokesha bua kufuta. Tuvua tuenza mudimu wa bu mpanda-njila kumpala kua tuetu kulela bana betu babidi, wa balume ne wa bakaji ne tutshivua anu ne dijinga adi. Ke bualu kayi pakakola bana betu aba tuakatuadijilula kabidi mudimu eu. Katuena mua kufuanyikija masanka atudi bapete ne makuta nansha wowu bungi kayi to.”
“Ditalala dia Nzambi” dilame mutshima webe
17. Nansha muudi kuyi mumanye muikale nsombelu webe makelela, mmunyi mudi Bible mukuambuluishe?
17 Muntu nansha umue ki mmumanye tshienzeka makelela to, bualu ‘bikondo ne malu bidi bitutulukila’ bonso. (Muam. 9:11) Dibenga kumanya tshienzeka makelela kaditupangishi bua kuikala ne ditalala dia mu lungenyi bu mudi bantu badi kabayi mu bukubi bua dikala mu malanda mimpe ne Nzambi. (Mat. 6:34) Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Lekelayi kuditatshisha ku bualu bumue, kadi mu malu onso ku ditendelela ne ku disengelela numanyishe Nzambi bua milombu yenu ne disakidila. Ne ditalala dia Nzambi didi ditamba dijingulula dionso dia bantu, nedilame mitshima yenu.’—Filip. 4:6, 7.
18, 19. Mmunyi mudi Nzambi utukolesha? Fila tshilejilu.
18 Yehowa uvua muambuluishe bana betu ba bungi bavua mu ntatu bua kuikala ne ditalala dia mu mutshima. Muanetu mukuabu wa bakaji udi wamba ne: “Doktere uvua misangu yonso ujinga kungenzeja bua ngitabe bua bangele mashi. Buende bualu bua kumpala buvuaye ungambila buvua anu bua ne: ‘Udi mupangile lungenyi paudi ubenga kuedibua mashi.’ Kadi, mvua anu nsambila mundamunda misangu yonso, ne Yehowa uvua ungambuluisha. Mvua mpeta bukole bua bungi. Nansha mumvua muteketangane bua mashi makese amvua nawu, mvua anu ngumvuija ne Bible tshimvua mbengela kuedibua mashi.”
19 Nzambi udi mua kutukolesha ku diambuluisha dia bena Kristo netu anyi malongesha adiye utupesha pa dîba diakane. Ukadi pamuapa mumvue muena Kristo nebe wamba ne: “Tshiena-bualu etshi ke tshimvua natshi dijinga menemene. Tshienza anu bu tshivua tshimfundila meme.” Bushuwa, nansha tuetu mu nsombelu kayi anyi bikale dijinga ne tshinyi, Yehowa neikale anu mutunange tuetu bamueyemene. Tuetu tudi “mikoko” yende, ne mmutupeshe dîna diende.—Mus. 100:3; Yone 10:16; Bien. 15:14, 17.
20. Bua tshinyi batendeledi ba Yehowa nebasombe mu bukubi pabutulabu bulongolodi bua Satana?
20 Mu “dituku dia njiya ya Yehowa” didi dienda disemena lukasa, bintu bionso bidi bena mu bulongolodi bua Satana beyemena nebibutudibue. Or, argent ne bintu bikuabu bia mushinga kabiakubakuba nansha kakese. (Sef. 1:18; Nsu. 11:4) Tshisokomenu tshietu tshilelela netshikale “dibue didiku tshiendelele.” (Yesh. 26:4) Nanku, kubangila ku mpindieu tulejayi ne: tudi beyemene Yehowa ne muoyo mujima patudi tutumikila mikenji yende miakane, tuyisha lumu luimpe lua bukalenge buende nansha mudi bantu batuluisha anyi kabayi batuteleja, ne tumupuila ntatu yetu yonso. Tuetu tuenza malu onso aa ‘netushikame talalaa, netuikale polaa katuyi ne ditshina dia dikenga dibi.’—Nsu. 1:33.
[Mêyi adi kuinshi]
a Bala mukanda wa “Nudilame mu dinanga dia Nzambi” dibeji dia 102 too ne dia 106.
Udi mua kuandamuna anyi?
Mmunyi mutudi mua kueyemena Nzambi
• padibu batusaka bua kuenza malu mabi?
• padibu batupetula anyi batuluisha?
• patudi ne tunyinganyinga?
[Tshimfuanyi mu dibeji 13]
Kutumikila mikenji ya Nzambi kudi kutupetesha disanka
[Tshimfuanyi mu dibeji 15]
‘Yehowa ndibue didiku tshiendelele’