Kanuenaku mua ‘kuya mu Makedonia’ anyi?
1. Tshiakenza ne: Paulo ne bena diende baya ku Makedonia ntshinyi?
1 Bu mu tshidimu tshia 49, Paulo wakumuka ku Sulia wa Antiokia bua kuenza luendu luibidi bu misionere. Uvua ukeba kuya ku Efeso ne mu bimenga bikuabu bia mu Asia Mukese. Kadi nyuma wakamuleja bua ‘kuya mu Makedonia.’ Yeye ne bena diende bakitaba ne disanka, bobu ke bakenze tshisumbu tshia kumpala mu Makedonia. (Bien. 16:9, 10; 17:1, 2, 4) Kudi dijinga dikole dia bamanyishi mu miaba ya bungi lelu. (Mat. 9:37, 38) Udi pebe mua kuyamu anyi?a
2. Bamue mbabenge kuya mu matunga makuabu bua tshinyi?
2 Imue misangu udi mua kuikala ne lungenyi lua kuikala misionere bu Paulo, kadi kuena musue kuya mu matunga makuabu to. Tshilejilu, kuena ne mushindu wa kuya kulonga ku Gilada to, bua bidimu biebe, anyi bualu udi muntu mukaji kadi kuena mu dibaka anyi bualu utshidi ne bana bapuekele. Udi mua kuikala ubenga kuya mu ditunga dikuabu bualu udi utshina bua kulonga muakulu mukuabu. Udi mua kuikala musombele mu ditunga dia bende bua dijinga dia makuta, nanku utshina bua kumukamu. Kadi paudi usambila ne wela meji, udi mua kumona ne: malu atudi batele aa kaena mua kukupangisha bua kuya mu ditunga dikuabu to.
3. Bua tshinyi kabiena bikengela anu bua kulonga ku Gilada bua kupatula bipeta bimpe mu ditunga dikuabu?
3 Bidi bikengela kuya anu ku Gilada anyi? Tshiakambuluisha Paulo ne binende bua kupatula bipeta bimpe ntshinyi? Bavua beyemena Yehowa ne nyuma wende. (2 Kol. 3:1-5) Ke bualu kayi, nansha nsombelu webe ukupangisha mua kulonga tulasa tuetu kampanda, udi anu mua kupatula bipeta bimpe mu ditunga dikuabu. Wavuluka kabidi ne: Kalasa ka Mudimu wa Nzambi ne Tshisangilu tshia Mudimu bidi bikuambuluisha bua kuyisha bimpe. Umanye kabidi ne: wewe musue kuya ku tulasa tua Gilada anyi tukuabu tua nunku, kuanji kuya mu ditunga dikuabu kudi mua kukumanyisha malu adi mua kukuambuluisha pikalabu mua kukubikila mu tulasa etu.
4. Bua tshinyi bantu bakulumpe kabena ne bua kubenga bua kuya mu ditunga dikuabu?
4 Bantu bakulumpe: Bantu bakulumpe batshidi ne makanda a mubidi ne badi bamanye Bible bimpe badi mua kupatula bipeta bilenga bitambe mu matunga adi dijinga dia bungi. Ukadi mupete pasio ku mudimu anyi? Bamue batu bapeta makuta a pasio makese; kadi batu baya kusombela mu matunga mapele mudi manga mimpe ne biakudia bikale mushinga mutekete.
5. Londa bualu bua muanetu uvua mupete pasio, kadi kuyaye mu ditunga dikuabu.
5 Mu ditunga kampanda mutubu bakula Anglais muvua muanetu wa balume kansanga. Uvua mukulu, eku muikale mpanda-njila. Pakapetaye pasio, wakaya mu Asia bua kuambuluisha kasumbu ka Anglais kavua ne bamanyishi anu tshitema. Bamanyishi aba bavua bayisha benyi batue ku 30 000. Pakapita bidimu bibidi, bantu 50 bakavua babuela mu bisangilu. Muanetu eu wakafunda wamba ne: “Difika dianyi kuneku ndimpeteshe malu mimpe amvua tshiyi muanji kupeta. Kakuena mushindu wa kunulondela malu aa to!”
6. Londa bualu bua muanetu wa bakaji uvua muye mu ditunga divua ne dijinga dinene ne bamanyishi.
6 Bana betu ba bakaji badi kabayi mu dibaka: Yehowa mmukuate mudimu bikole ne bana betu ba bakaji mu matunga adi ne dijinga dinene bua kuyisha lumu luimpe. (Mus. 68:11) Tshilejilu, nsongakaji kampanda uvua kayi mu dibaka uvua ne kipatshila ka kuyisha mu matunga makuabu. Kadi baledi bende bavua ne buôwa, bela meji ne: neaye kukenga. Ke bualu kayi wakasungula bua kuya mu ditunga muvua malu enda bimpe. Yeye kufundila Biro bietu, bobu kumuleja amue malu. Wakayamu, kuenzamu bidimu 6, e kupetaye malu malenga a bungi. Udi wamba ne: “Bivua bikole bua kulongesha bantu ba bungi Bible mu ditunga dietu. Kadi pangakaya mu ditunga divua dijinga dinene, ngakalongesha bantu ba bungi Bible, meme kupiluka mu dilongeshangana.”
7. Londa bualu bua dîku divua diye mu ditunga dikuabu.
7 Mêku: Nuenu bikale ne bana, kanuakupeta mushindu wa kuya kuyisha mu ditunga dikuabu anyi? Tshilejilu, mu dimue dîku muvua muana wa bidimu 8, mukuabu ne 10. Kadi bakangata dipangadika dia kuya mu ditunga dikuabu. Mamu mmufunde wamba ne: “Tudi ne disanka bua mutuvua bakoleshile bana betu mu ditunga emu, bualu babu balunda bavua bampanda-njila ba pa buabu ne ba misionere. Tudi bapete malu mimpe a bungi anu bualu tuvua baye mu ditunga muvua dijinga dinene.”
8. Kudi mushindu wa kuyisha mu ditunga dikuabu nansha kuyi mumanye muakulu wabu anyi? Udi mua kumvuija.
8 Tshilumbu tshia muakulu: Udi utshina bua kuya mu ditunga dikuabu anu bua muakulu wabu anyi? Badi mua kuikala bakula muakulu wenu mu matunga makuabu adi dijinga ne bamanyishi ba Bukalenge bua Nzambi bakuabu. Tshilejilu, kuvua mulume ne mukajende bavua bakula Anglais. Bakaya mu ditunga divuabu bakula tshiena Espagne. Ditunga adi divua ne bantu ba bungi bavua bafumine mu matunga avuabu bakula Anglais. Pakamanyisha Biro bia filiale mêna a bisumbu bia Anglais bivua ne dijinga dikole, bakasungula tshimue, kuyamu misangu ibidi. Bakapingana kuabu, bakavua ngondo yonso batula makuta ndambu, balama ndambu, too mu tshidimu tshijima. Pakakumbana tshikondo, bana betu ba mu ditunga adi bakabambuluisha bua kupeta nzubu wa mushinga muimpe.
9, 10. Bantu badi benyi mu matunga makuabu badi mua kutangila malu kayi? Bua tshinyi?
9 Benyi: Udiku musombele ku ba bende, ne imue misangu ke kuudi mupetele bulelela anyi? Badi mua kuikala dijinga ne bamanyishi ba bungi mu ditunga dienu. Kuenaku mua kupingana kuenu anyi? Mbipepele bua wewe kupeta mudimu kuenu, kadi mbikole bua muenyi kuwupeta. Bumue, udi mua kuikala mumanye muakulu wa kuenu. Bantu badi mua kusanka bua kuteleja muntu wa kuabu pamutu pa kuteleja muenyi.
10 Tshilejilu: Muntu mukuabu wa mu ditunga dia Albanie wakaya mu Italie. Wakapeta mudimu muimpe, kubanga kutumina bena kuabu makuta. Yeye kulua kulonga bulelela. Wakatuadija kulongesha bampanda-njila ba pa buabu bena Italie tshiena Albanie bualu bavua basue kuya mu Albanie bu muvuaku dijinga dikole. Muanetu eu wakafunda wamba ne: “Bavua baya mu teritware umvua meme mumbuke. Nansha muvuabu kabayi bamanye tshiena Albanie, bavua ne disanka dia bungi dia kuyamu. Pabi meme mvua muena Albanie, ngakula tshiena Albanie. Ndi mpingana anu kuetu.” Nunku wakadisuika bua kupingana mu Albanie bua kuyisha lumu luimpe. Udi wamba ne: “Ndiku nyingalala bua mundi mulekele mudimu ne makuta mu Italie anyi? Tòo! Ndi mupete mudimu wa nsongo mu Albanie. Buanyi meme, mudimu wa nsongo ngewu udi umpesha disanka: ke mudimu muenzela Yehowa ne bianyi bionso bindi nabi.”
11, 12. Bantu badi basue kuya mu ditunga dikuabu badi ne bua kuenza tshinyi?
11 Tshinudi mua kuenza: Kumpala kua Paulo ne binende kuya mu Makedonia, bavua basue kuya muaba mukuabu, kadi ‘nyuma muimpe wakabakandika,’ ke bobu kuya njila mukuabu. (Bien. 16:6) Pakafikabu pamue ne Bitunia, Yezu wakabapangisha bua kuyaku. (Bien. 16:7) Yehowa utshidi wenza mudimu ne Yezu bua kulombola mudimu wa kuyisha. (Mat. 28:20) Nunku, paudi usua kuya mu ditunga dikuabu, ulombe Yehowa bua akuludike.—Luka 14:28-30; Yak. 1:5; tangila kazubu ka “Mua kumanya ditunga didi ne dijinga.”
12 Ebeja bakulu ne bena Kristo bakuabu bapiluke bua bakupeshe mibelu mimpe. (Nsu. 11:14; 15:22) Ubale miaba idibu bakula bua diya mu matunga makuabu mu mikanda yetu; ukebe malu adi atangila ditunga diudi musue kuya. Udi mua kuanji kuya mu ditunga adi nansha bua matuku makese. Wewe mudisuike ne muoyo mujima bua kuyamu, udi mua kufundila Biro bia filiale bia ditunga adi. (Bua kupeta adrese muimpe, utangile mu Annuaire mupiamupia.) Upeshe bakulu mukanda uudi utumina Biro au bua bafundamu pabu makuabu malu.—Tangila mukanda wa Bulongolodi budi buenza disua dia Yehowa, dibeji dia 111-112.
13. Mmushindu kayi udi Biro bia filiale mua kukuambuluisha? Kadi wewe udi ne bujitu kayi?
13 Bua wewe kumona tshiudi mua kuenza, Biro nebikuambile malu a mu ditunga adi. Kadi kabiakukukebela mikanda ya njila ne mikuabu bu mudi viza to. Bidi bikengela wele meji bimpe bua mikanda eyi ne malu makuabu kumpala kua wewe kuya. Wewe ke udi ne bua kuyikila ne ma ambasade anyi konsila bua viza ne mikanda ya dianyisha bua kuenza mudimu wa bianza. Bantu badi baya mu matunga makuabu badi ne bua kuikala bakumbane mua kudikumbajila majinga abu a ku mubidi ne kulonda mikenji ya mbulamatadi.—Gal. 6:5.
14. Udi ne bua kuenza tshinyi paudi uya mu ditunga mudibu bakandike mudimu wetu?
14 Matunga adibu bakandike mudimu wetu: Mu amue matunga, bana betu batu benza malu a ntendelelu ne budimu. (Mat. 10:16) Bana betu badi baya mu matunga aa badi mua kukoka tshianana ntema ya bantu ne kunyangila bana betu badimu malu. Nunku kumpala kua kuya mu ditunga dia mushindu eu, udi mua kuanji kuyikila ne Biro bia muenu ku diambuluisha dia bakulu.
15. Aba badi kabayi ne mushindu wa kuya mu ditunga dikuabu badi mua kuvudija mudimu wabu mushindu kayi?
15 Biwikala kuyi mua kuya mu ditunga dikuabu: Wewe kuyi ne mushindu wa kuya mu ditunga dikuabu, kuteketshi mu mikolo nansha. Bumue, badi mua kuikala bakunzuluile ‘tshiibi tshinene ne tshia kuenza mudimu mukole.’ (1 Kol. 16:8, 9) Mutangidi wa tshijengu tshienu udi mua kuikala mumanye dijinga didiku mu teritware udi pamue nenu. Imue misangu udi mua kuenza mudimu ne tshisumbu anyi kasumbu ka muakulu muenyi kadi pamue nenu. Udi kabidi mua kuvudija mudimu mu tshisumbu tshienu. Nansha wewe mu nsombelu kayi, tshidi ne mushinga, nkutendelela Yehowa ne anyima webe mujima.—Kolos. 3:23.
16. Tudi mua kuambila aba badi baya mu ditunga dikuabu tshinyi?
16 Udiku mumanyangane ne muntu udi mumanye malu a Nzambi bimpe kadi musue kuya mu ditunga dikuabu anyi? Umukuatshishe, umukankamije. Tshilejilu, pakumuka Paulo mu Antiokia wa mu Sulia, Antiokia eu uvua tshimenga tshisatu ku bunene mu Bukalenge buonso bua Lomo (tshilondela Lomo ne Alesandelia). Nunku bu muvua tshisumbu tshia mu Antiokia ne teritware munene, bidi bimueneka ne: bakadila bikole menemene pakumuka Paulo. Kadi Bible kena wamba ne: bakateketa mu mikolo to. Pamutu pa kumona amu teritware wabu, bavua mua kuikala bavuluke ne: ‘Budimi budi bantu ba pa buloba.’—Mat. 13:38.
17. Leja amue malu atudi ne bua kuelela meji bua kuya mu Makedonia.’
17 Paulo ne bena diende bakapeta bipeta bia dikema pakitababu bua kuya ku Makedonia. Pavuabu mu tshimenga tshia Filipo (mu Makedonia), bakapeta Ludia. ‘Nzambi wakabulula mutshima wa Ludia bua kutumikileye malu akambabu kudi Paulo.’ (Bien. 16:14) Ndisankapu kayi diakumvua Paulo ne ba misionere nende pakatambula Ludia ne ba mu nzubu muende! Mu matunga a bungi, kutshidi bantu badi basue kumanya Yehowa, kadi kabayi ne wa kubayisha to. Wewe ‘muye mu Makedonia,’ neumvue disanka, bualu udi mua kupeta bantu aba, wewe kubambuluisha.
a Bana betu ba balume bapiluke ba mu Congo badi basue kuya kuambuluisha mu provense anyi muaba udi dijinga dinene, badi mua kulonda ngenyi minene idi mu tshiena-bualu etshi. Kutshidi dijinga dinene miaba ya bungi mu Congo. Bamue bana betu badi mua kupingana mu provense yabu bua kuambuluisha. Bakuabu mbamanye muakulu wa muaba udi dijinga dinene dia bana betu ba balume bapiluke. Nansha mu provense uudi mudi mua kuikala dijinga dinene mu tshijengu tshidi pabuipi nenu.