“Mukana mua bana bakese”
PAVUA Samuele muana, uvua mulamate tshishiki ku mêyi-maludiki a buakane nansha muvua bana ba Muakuidi Munene Eli ne bienzedi bibi. (1 Samuele 2:22; 3:1) Mu matuku a Elisha, nsongakaji kampanda muena Izalele mukuata ku bupika mu Syrie wakafila bumanyishi bua dikima kudi mfumuende mukaji. (2 Bakalenge 5:2-4) Pavua Yezu ne bidimu 12, wakakula ne dikima dionso ne balongeshi ba Izalele, wela nkonko ne ufila mandamuna avua akemesha bamuteleji. (Luka 2:46-48) Mu kupita kua mianda ya bantu, Yehowa mbamusadile ne lulamatu luonso kudi batendeledi bende bansonga.
Lelu’eu, bansonga badiku baleja mmuenenu wa muomumue awu wa lulamatu anyi? Eyowa, mmudibi! Luapolo idi ifumina ku biro bia filiale ya Société Watch Tower idi ileja ne: bansonga bavulavulayi bena kuitabuja “mbadifile ku budisuile” mu mudimu wa Yehowa. (Musambu wa 110:3, NW) Bipeta biakane bia madikolela abo bidi bikankamija bena nkristo buonso, bansonga ne bakulumpe, “bua kabateketshi mu mikolo mu dienza tshidi tshiakane.”—Galatia 6:9, NW.
Tshilejilu tshimpe tshidi Ayumi, muana wa bakaji muena Japon wakalua mumanyishi pavuaye ne bidimu bisambombo ne wakadifundila tshipatshila tshia kufila bumanyishi kudi muntu kayi yonso wa mu kalasa kende. Wakapeshibua dianyisha bua kuteka mikanda mivule mu tshilaminu tshia mikanda tshia mu kalasa, udilongolola bua kuandamuna ku nkonko kayi yonso ivua balongi nende mua kumuela. Pabuipi ne bena kalasa nende buonso pamue ne mulongeshi bakibidilangana ne mikanda miumvuiji ya Bible. Mu bidimu biende bisambombo bia kalasa kapuekele, Ayumi wakalombola malonga 13 a Bible. Wakabatijibua patshivuaye mu kalasa kinayi, ne umue wa ku balunda bende wakalongaye nende wakabatijibua mu kalasa kisambombo. Kupita apu, mamuende wa mulongi wa Bible eu ne ba-yayende babidi bakalonga pabo Bible ne bakabatijibua.
Nsombelu muimpe mbumanyishi
“Nuikale misangu yonso ne nsombelu muimpe munkatshi mua bena matunga,” ke muakamba mupostolo Petelo, ne bansonga bena nkristo badi banyisha bikole dîyi-dituma edi. (1 Petelo 2:12, NW) Bu tshipeta, nsombelu wabu muimpe utu pa tshibidilu ufila bumanyishi buakane. Mu ditunga dia mu Afrike dia Cameroun, mulume kampanda wakalua bua musangu muibidi mu tshisangilu tshia tshisumbu tshia Bantemu ba Yehowa ne kusombela pabuipi ne nsongakaji kansanga. Pakalomba ngamba-malu bateleji bua kukeba mvese mu Bible, mulume eu wakamona ne: nsongakaji awu wakapeta ne lukasa luonso mvese mu Bible wende nkayende ne kulonda ne ntema yonso dibala. Mmuenenu wende wakamutua bikole ku muoyo, kumusakaye ku diya kudi ngamba-malu ku nkomenu wa tshisangilu ne kuamba ne: “Nsongakaji eu mmumfikishe ku dijinga bua kulonga Bible nebe.”
Mu tshilongelu kampanda mu Afrike wa ku sud, balongi 25 mbana ba Bantemu ba Yehowa. Nsombelu wabu muimpe mmuendeshile Bantemu ba Yehowa lumu luakane. Mulongeshi kampanda wakambila muledi Ntemu ne: kavua umvua mudi Bantemu bafika ku dikolesha bana babu bimpe bitambe, nangananga bualu ekleziya wende muine mudijadike mudiye kayi mukumbane bua kuambuluisha bansonga. Mulongeshi mupiamupia wakalua bua kuambuluisha mu tshilongelu ne diakamue wakasunguluja nsombelu muimpe wa Bantemu bana. Wakebeja umue wa ku Bantemu bansongalume tshivuaye ne bua kuenza bua kulua umue wa ku Bantemu ba Yehowa. Wakumvuija ne: uvua ne bua kuikala ne dilonga dia Bible, ne wakadilongolola bua se: baledi bende batabalele disankidila edi kunyima kua matuku.
Mu Costa Rica, Rigoberto wakasunguluja tshivuma tshia bulelela pakatumika bena kalasa nende babidi ne Bible bua kuandamuna ku nkonko yende pa Busatu Bunsanto, anyima, ne inferno wa kapia. Tshiakambabu tshivua ne buenzeji buimpe kudiye ki ng’anu bua nzanzu yabu mu ditumika ne Mifundu kadi kabidi ne bua nsombelu wabu wa tshishiki uvua mushilangane bikole ne uvuaye mudimuena mu bitendelelu bia Bukua-buena-nkristo. Nansha mudi dîku dimuluisha, Rigoberto udi wenda ulubuluka bimpe mu dilonga diende dia Bible.
Mu Espagne Bantemu ba Yehowa babidi—umue wa kudibu wa bidimu tshitema—bakakumbula mulume kampanda udi ne dîna dia Onofre. Nansha muakenza Ntemu mukulumpe tshitupa tshinene tshia diyuki, Ntemu nsonga uvua ulonda mu Mifundu mu tshimumamuma ne utela imue mvese ya mu Bible ku muoyo. Onofre wakatuibua bikole ku muoyo. Wakapangadija bua kulonga Bible anu muaba uvua nsonga eu mutumike bimpe ne Bible. Ke bualu kayi, mu dindadinda dia mu Dia-lumingu diakalonda, wakaya ku Nzubu wa Bukalenge. Uvua ne bua kuindila pambelu too ne ku mêba a mapingaja, pakalua Bantemu bua bisangilu biabu. Bituadijile apu, wakalubuluka biakane ne mmufume ku dileja tshimanyinu tshia diditshipa diende ku batismo wa mâyi.
Bantemu bansonga bapatudi ba bipeta bimpe
Eyowa, Yehowa udi utumika ne bansonga ne bakulumpe kabidi bua kupetangana ne badipuekeshi. Muanda eu wakatamba kumueneka mu bualu bumona budi bufumina ku Hongrie. Muaba awu, mu lupitadi, munganga kampanda wakasunguluja ne: dîba kayi dionso divua bakumbudi balua kumona mubedi kansanga wa bidimu dikumi, bavua bamutuadila bintu bia dibala ne biakudia kabidi. Mukokibue ntema, wakadikonka tshivua nsongakaji eu ubala ne kumanyaye ne: tshivua Bible. Munganga wakayukidilangana nende ne ku shòò wakamba ne: “Bituadijile ku musangu wa kumpala, uvua bulelela undongesha.” Pakapatuka nsongakaji eu mu lupitadi, wakalomba munganga bua kubuela mu mpuilu kampanda, kadi munganga wakabenga. Kadi, kunyima wakanyisha bua kubuela mu Mpuilu wa Distrike wa “Muakulu Mukezuke.” Katupa kîpi kunyima, wakatuadija dilonga dia Bible, ne tshidimu tshimue kunyima wakabatijibua—bionso ebi bu tshipeta tshia muana wa bakaji wakatumika ne dîba diende bua kubala mikanda miumvuiji ya Bible mu lupitadi.
Ana Ruth, mu El Salvador, uvua mu tshidimu tshiende tshibidi mu kalasa ka bikadilu. Uvua ne tshibidilu tshia kushiya mikanda miumvuiji ya Bible pa tshibasa tshiende bua bakuabo bafike ku diyibala biasuabu. Pakamonaye ne: mikanda ivua ijimina pashishe imueneka kunyima kua tshikondo kampanda, Ana Ruth wakajingulula ne: muena kalasa nende, Evelyn, uvua uyibala. Katupa kîpi kunyima, Evelyn wakanyisha dilonga ne kutuadija kubuela mu bisangilu bia tshisumbu. Kunyima, wakabatijibua, ne mpindieu udi usadila bu mpanda-njila muambuluishi wa tshibidilu. Ana Ruth udi mpanda-njila wa pa tshibidilu.
Mu Panama, muanetu kampanda wa bakaji wakatuadija dilonga ne mukaji kansanga muena bayende wakatuadija kuluisha bulelela, e kuambabi kuimanyika dilonga. Kadi, ku kakese ku kakese, mmuenenu wa mulume wakatuyishibua. Matuku makese kunyima, tutuende udi Ntemu, wakamulomba bua kuteka mpungi mudimuiji wa bivi mu nzubu wende. Dîba divuaye uteka mpungi eu, muipu wende wa bakaji wa bidimu tshitema wakapingana ku mbelu mumueneke ne dibungama dikole. Wakamuebeja bualu buvuaye nabu, ne wakamuambila ne: yeye ne yayende bavua baye kulombola dilonga dia Bible kadi muntu awu kavua ku mbelu to, nunku kavua mupete mushindu wa kuenzela Yehowa tshintu nansha tshimue dituku adi. Mansebende wakamba ne: “Bua tshinyi kubenga kunyisha meme? Nunku newenzele Yehowa tshintu kampanda.” Muipu wende wa bakaji wakanyema lubilu ne musangelu bua kuangata Bible, ne dilonga diakatuadijibua.
Mamuende (bukonde wa mulume eu) uvua uteleja. Wakela meji ne: bionso abi bivua dinaya patupu, kadi musangu wuonso uvua mulume eu uya ku nzubu kuende, uvua ulomba muipu wende wa bakaji dilonga dia Bible. Pakamona mamu eu ne: bukonde buende kavua wenza bilele ne uvua ne imue nkonko mikole, wakapangadija bua kulombola dilonga yeye nkayende ne muanende wa bakaji muikalepu. Wakatuadija kulonga misangu ibidi ku lubingu ne wakalubuluka ne lukasa luonso. Ndekelu wa bionso, wakafika too ne ku diditshipa ne wakabatijibua pamue ne mukajende mu mpuilu wa muomumue—bionso ebi nku diambuluisha dia mmuenenu muakane wa muipu’ende mutekete wa bakaji.
Dikima dia bansonga didi difila bumanyishi buakane
Bible udi wamba ne: “Wikale ne dikima ne mutshima webe wikale mukole. Eyowa, tekemena kudi Yehowa.” (Musambu wa 27:14, NW) Mêyi aa adi atangila basadidi buonso ba Nzambi, bansonga ne bakulumpe mbâtumikile bidimu bishale. Mu Australie, pakatuadija muana wa bakaji kampanda wa bidimu bitanu kubuela mu tshilongelu tshipiatshipia, mamuende wakaya kudi mulongeshi bua kumumvuija mitabuja a Bantemu ba Yehowa. Mulongeshi wakamba ne: “Nkadi mumanye tshinudi nuitabuja. Muanebe wa bakaji mmungumvuije malu wuonso.” Nsongakaji eu kakumvua buôwa to bua kudiyila kudi mulongeshi wende bua kumvuija ditabuja diende.
Andrea muana wa bidimu bitanu mu Roumanie wakaleja pende dikima. Pakabenga mamuende ditabuja dia ekleziya Ortodokse bua kulua Ntemu, bena mutumba nende bakabenga bua kumuteleja. Dimue edi, mu Dilonga dia Mukanda dia Tshisumbu, Andrea wakumvua mutangidi wa mudimu uzangika muvuabi bikengela kuyisha bena mutumba netu. Wakeleela meji bikole pa bualu ebu, ne pakapinganaye kumbelu wakambila mamuende ne: “Kunyima kua diya diebe ku mudimu, nembike, ndongolola tshibuta tshianyi ne mikanda anu bu muutu wenza, [wewe] Mamu, ne nensambile Yehowa bua kungambuluisha bua kuakula ne bena mutumba pa bidi bitangila bulelela.”
Dituku diakalonda Andrea wakenza tshivuaye mulaye. Pashishe, e kusuikaye mukaba, kuelaye ka-ngonga ka tshiibi tshia muena mutumba wabo kampanda. Pakalua muena mutumba eu ku tshiibi bua kuandamuna, muana wa bakaji eu wakamba ne: “Ndi mumanye ne: katshia mamu walua Ntemu, kanutu kabidi bamunange to. Mmutete misangu ya bungi bua kuakula nenu, kadi kanuena basue kumuteleja to. Ebi bidi bimutonda bikole, kadi ndi musue bua numanye ne: tudi banunange.” Pashishe, Andrea wakatungunuka ne kufila bumanyishi buakane. Dimue dituku, wakabanya mikanda isambombo, bibejibeji bisambombo, broshire mikese inayi, ne trakte inayi. Biangatshile apu, udi upatuka pa tshibidilu mu mudimu wa budimi.
Mu Rwanda, bana betu bavua ne bua kuleja dikima divule bua mvita yakabudikamu. Tshikondo kampanda, dîku kansanga dia Bantemu diakabuejibua mu tshibambalu tshivua basalayi balongolole bua kubashipila. Dîku diakalomba dianyisha bua kusambila diambedi. Bakabapeshadi, ne buonso pakumbusha muana wa bakaji, Deborah, bakasambila mu tshimumamuma. Bilondeshile luapolo kampanda, Deborah wakasambila ne dîyi dikole ne: “Yehowa, mu lubingu elu Papa ne meme tudi bafile mikanda itanu. Mmunyi mutuapinganuna kudi bantu aba bua kubalongesha bulelela ne kubambuluisha bua kupetabu muoyo? Pashishe, nendue mumanyishi mushindu kayi mpindieu? Mvua musue bua kutambushibua bua kukusadila.” Pa kumvua mêyi aa, musalayi umue wakamba ne: “Katuena tunushipa to bua nsongakaji eu.” Deborah wakandamuna ne: “Tuasakidila.” Dîku diakapandishibua.
Pakenza Yezu dibuela diende dia ditshimuna mu Yeruzaleme pabuipi ne ndekelu wa muoyo wende wa pa buloba, bakamuakidila kudi misumba mialabale ivua itshionkomoka. Misumba ivua mienza ne bana ne bakulumpe. Bilondeshile muyuki, bana batekete ba balume “bavua bela mbila mu ntempelo ne bamba ne: ‘Pandisha, tudi tulomba, Muana wa Davidi!’” Pakatontolola bakuidi banene ne ba-skribe bualu ebu, Yezu wakandamuna ne: “Kanuakubala dî ne, Wewe wakajadika butumbi buebe mukana mua bana bakese ne mua badi bâmua mabele?”—Matayo 21:15, 16.
Kabienaku bitua ku muoyo bua kumona se: mêyi a Yezu atshidi’anu malelela nansha lelu’eu anyi? “Mukana mua bana bakese ne mua badi bâmua mabele”—ne tudi mua kusakidila ne: mukana mua mipiankunde ne mua bansongakaji ne mua bansongalume—Yehowa mmujadike butumbi buende. Eyowa, muntu nansha umue ki mmutambe buana bua kutumbisha Yehowa.—Yoele 2:28, 29.