Bumpanda-njila—Mushindu wa meji wa kukuata mudimu ne dîba dietu!
1 ‘Ndi mumane kuikala ne malu mapite bungi a kuenza! Nebikaleku bia meji bua meme kutuadija bumpanda-njila tshikondo etshi anyi?’ Ke muakela muanetu kampanda wa bakaji meji pakatelejaye muyuki muenza mu mpuilu wa tshijengu kudi mukulu kansanga uvua mpanda-njila. Muyuki au uvua ne tshiena-bualu: “Tuyayi batangile kumpala mu mudimu wa bumpanda-njila.” Muanetu mukuabu nsongalume uvua pende mu mpuilu eu wakela meji mushindu’eu: ‘Mmunyi mudiye upeta dîba dia kuenza bumpanda-njila? Meme tshiena mukulu to, kadi nsombelu wanyi yonso mmumane kupata ne bia kuenza!’
2 Pavua mukulu utshitungunuka ne kumvuija mabenesha a bumpanda-njila, wakela bampanda-njila bavule ba mu tshijengu tshiabu nkonko ne kumvuijabu mashintuluka avuabu benze bua kumona mua kuikala bampanda-njila ne muvua Yehowa mubeneshe bikole madikolela abu. Umue wa kudibu uvua mupombe ne disama, mukuabu uvua ne muena dibaka uvua kayi muena kuitabuja, ne mukuabu kabidi uvua mulekele mudimu wa ku mubidi kadi mutshikale ne mushindu wa kukumbaja majinga ende a nshindamenu. Pakateleja bana betu babidi abu mushindu uvua bampanda-njila aba bafika ku dienza mudimu wabu bimpe ne diambuluisha dia Yehowa, bakatuadija kukonkonona tshiakabidi ngelelu wabu wa meji ne nsombelu wabu. Tudi tukulomba bua wenze pebe nanku, nangananga mudi bungi bukepesha bua mêba malomba bampanda-njila buakanyine mpindieu bamanyishi bakuabu bapite bungi.
3 Tudi bamanye ne: Yehowa ke Mufuki ne Mfumu Mukulu pa bionso ne tudi ne muoyo bua bualu buende. (Dan. 4:17; Bien. 17:28) Tudi bajadike bimpe mudi Yehowa ne bulongolodi anu bumue. Tudi ne diakalenga dia kusadilamu ne bulamatshi, tukuatshisha “mupika wa lulamatu ne wa budimu” mu dimanyisha Bukalenge kumpala kua nshikidilu kuluaye. (Mat. 24:45, NW; 25:40; 1 Pet. 2:9) Bu mutukadi basemene bikole mu ‘matuku a ku nshikidilu,’ tudi tumona se: dîba dia kuyisha didi dienda ditua ku tshibungubungu. (2 Tim. 3:1) Kabidi bidi bitukengela kukumbaja majinga a mêku etu a bintu bia ku mubidi. (1 Tim. 5:8) Lupetu lua muntu kaluena lumueneka lumupetesha bidiye ukengela bikumbane bu muvuabi kumpala to. Pamu’apa makanda etu a mubidi kaatshiena muvuawu kumpala to. Ne kabidi, bua kumona malu mudiwu, tudi basue kulamaku ndambu wa dîba ne bintu peshi mfranga bua kudisankisha. (Muam. 3:12, 13) Nunku tudi mua kudikonka bikalabi bushuwa bia meji bua kuitaba dienza bumpanda-njila.
4 Ebu mbualu budi butangila muntu yonso nkayende bua kukonkonona ne ntema nsombelu wende ne kuangata dipangadika bikalaye mua kuenza mudimu eu. (Lomo 14:12; Gal. 6:5) Bidi bikankamija bua kumona bungi buvule bua bantu bavua bitabe dibikila dia kulua bampanda-njila. Nansha mudiku ntatu ne makenga mu matuku a ku nshikidilu aa, luapolo lua mudimu lupatula mu Annuaire 1999 ludi luleja ne: bantu ba Yehowa pabuipi ne 700 000 pa buloba bujima badi mu mudimu wa bumpanda-njila. Nansha bikale benza mudimu eu mu nsombelu mukole bua kupeta makuta, kabayi ne mushindu wa pa lukasa wa kuenza ngendu, masama mikale abatatshisha, anyi bapetangana ne mikuabu ntatu anyi nsombelu mikole, bana betu aba kabena bapungila bua kuenza tshidi tshimpe, ne mudimu wabu mmuakanyine kalumbandi. (Gal. 6:9) Mbitabe bua kuteta Yehowa bu muvuaye muambe. (Mal. 3:10) Mbamone se: kuikala mpanda-njila ke mushindu wa meji menemene wa kukuata mudimu ne dîba diabu ne bintu biabu bikese. Ne kabidi Yehowa mmubabeneshe bushuwa bua mudibu benze mashintuluka adi akengedibua bua kutuadija ne kutungunuka ne mudimu wa bumpanda-njila.
5 Bampanda-njila badi babeneshibua: Muanetu wa bakaji kampanda mu ditunga dia Cameroun udi ne muana mutekete wa bakaji udi umvuija ne: “Muananyi eu katshia waledibua utu anu umfila mu buambi. Nansha kumpala kua kulongaye mua kuenda, mvua mmuela panyima ne mmusuika bimpe ne dipupila. Pamvua mu buambi dimue dituku mu dinda, ngakimana ku katanda kavua kumpenga kua njila. Muananyi wakandekela ne kuangataye bibejibeji mu tshibuta tshianyi. Wakaya wenda too ne ku katanda kakuabu. Nansha muvuaye kayi mua kuakula bia bungi, wakakoka ntema ya muntu mukaji mukuabu ne kufilaye tshibejibeji. Wakakema pa kumona muana mutekete nunku udifila pende mu mudimu eu. Wakangata diakamue tshibejibeji ne kuitabaye dilonga dia Bible dia ku nzubu!”
6 Bua kuleja mudiye muanyishe dibikila dia kuenza bumpanda-njila buambuluishi, mukulu ne tatu wa dîku kampanda mu ditunga dia Zambie, muikale kabidi muena mudimu wa ku mubidi uvua umuangata dîba dia bungi, wakangata dipangadika dia kuenza bumpanda-njila buambuluishi nansha muvuaye ne dîba dikese. Wakajinga bua kufila tshilejilu mu tshisumbu ne mu dîku diende. Imue misangu, uvua wimanyika mashinyi ende kumpenga kua njila ne wela kasete ka Nsapi wa disanka mu dîku mu tshisanji. Uvua ubikila bapitshi ba njila bua kuluabu kuteleja dibala edi. Mu dienza nanku, wakafika ku difila mikanda 16 ya Disanka mu dîku ne mikanda 13 ya Dimanya, ne wakatuadija malonga abidi a Bible.
7 Lungenyi luimpe lua bumpanda-njila luvua kabidi lumueneke mu ditunga dia Zimbabwe didi pabuipi ne dia Zambie. Mu Tshisanga 1998, tshisumbu tshimue tshivua ne bamanyishi 117 tshivua ne bampanda-njila bambuluishi 70 ne bampanda-njila ba pa tshibidilu 9. Tshisumbu tshikuabu tshivua ne bamanyishi 94 tshivua ne bampanda-njila bambuluishi 58. Tshikuabu kabidi tshivua ne bamanyishi 126, bantu 58 bavua bangate dipangadika dia kuenza bumpanda-njila buambuluishi pamue ne bampanda-njila ba pa tshibidilu 4. Tshidimu tshia mudimu tshishale tshiakamueneka tshitambe bulenga mu Zimbabwe. Nansha mudi bana betu ba mu ditunga edi bikale ne majitu a bungi mu mêku, ne midimu ya mu tshisumbu, kabidi ne midimu ya luibaku lua nzubu ya filiale, bavua badifile bua kupitshisha dîba diabu ne meji mu buambi.
8 Bampanda-njila mbajingulule ne: kutuadija mudimu eu ne kunanukilamu ki mbualu bua makanda a muntu nkayende to. Buobu ke ba kumpala ku ditaba ne: bualu buonso budibu benza badi babukokesha bualu badi basadila ne ‘bukole buakabapa Nzambi.’ (1 Pet. 4:11) Ditabuja diabu didi dibambuluisha bua kukumbaja mudimu eu ku dituku ne ku dituku. Pamutu pa kukeba masanka abu nkayabu ne bidi bibalengelela, bampanda-njila badi benza bimpe mudimu wabu mbamone ne: bua kuya batangile kumpala, bidi mua kulomba “kuluangana kua bungi,” kadi badi bapeta mabenesha mavule.—1 Tes. 2:2.
9 Tshilejilu tshia Paulo ntshiakanyine kuidikija: Bible udi umvuija bivua mupostolo Paulo mukumbaje mu mudimu ne diambuluisha dilenga diakapaye bantu bapite bungi. Pabi, bikalaku kuvua muntu uvua ne malu mapite bungi a kuenza, tudi mua kutela Paulo. Wakakama dikengeshibua ne ntatu ya ku mubidi bua kuyisha lumu luimpe ne kukankamija bisumbu. Kabidi uvua ne disama dikole divua dimutatshisha. (2 Kol. 11:21-29; 12:7-10) Uvua mupangadije bua kupitshisha dîba diende ne meji. Wakitaba ne: mudimu wende wonso wakawenza ne diambuluisha dia Yehowa. (Filip. 4:13) Muntu nansha umue wa ku bavua Paulo muambuluishe kavua mua kufika ku diamba ne kabingila ne: Paulo uvua mujimije dîba diende ne madikolela ende mu mudimu wa Yehowa avua a tshianana peshi ne: uvua mua kubilama bua malu makuabu malenga. Ee, lelu’eu tutshidi tupetela dikuatshisha ku mushindu wa meji uvua Paulo mukuate mudimu ne dîba diende. Mmunyipu mutudi tuanyisha mubelu wende mufundisha ku spiritu udi utuambuluisha bua kusunguluja malu a mushinga ne kulamata ku bulelela mu bikondo bikole ebi!
10 Bishilangane ne bikondo bionso, mpindieu ‘matuku adi mashale makese bua kuyisha lumu luimpe.’ (1 Kol. 7:29, MML; Mat. 24:14) Nunku, mbiakanyine bua tuetu kudiebeja ne: ‘Bingikala mua kufua mu tshimpitshimpi makelela, ndiku mua kuambila Yehowa lelu’eu ne: ndi mukuate mudimu mu mushindu wa meji ne dîba dianyi anyi?’ (Yak. 4:14) Bua tshinyi kubenga kuambila Yehowa mpindieu mu disambila, kumuleja dijinga diebe dia kukuata mudimu ne meji ne dîba diebe bu Ntemu wende? (Mus. 90:12) Lomba diambuluisha kudi Yehowa bua kuvuija nsombelu webe mupepele. Nansha wewe mua kuikala muambe kumpala ne: kuena mua kuenza bumpanda-njila, kabienaku mua kukumuenekela mpindieu ne: udi mua kuenza mudimu eu anyi?
11 Enza muebe muonso bilondeshile nsombelu webe: Bilondeshile nsombelu idiku mpindieu, mbiumvuike ne: ki mmuntu yonso udi ne dijinga edi udi mua kukokesha bua kuenza mêba 70 ku ngondo bua kusadila bu mpanda-njila wa pa tshibidilu to. Kadi bamanyishi ba bungi badi badiakaja bua kuenza mêba 50 ku ngondo misangu mivule idibu mua kuenza bumpanda-njila buambuluishi peshi benza nunku mu mushindu mulunguluke. Bikala nsombelu webe kayi ukupetesha mushindu wa kuenza mpindieu bumpanda-njila buambuluishi anyi bua pa tshibidilu, kolesha muoyo. Tungunuka ne kusambila bua ne: nsombelu webe ashintuluke. Bua mpindieu, bikalaku kakuyi mushindu wa kuenza mashintuluka mu nsombelu, wikale ne dikankamija pa kumanya ne: Yehowa udi usanka bikole bua tshionso tshiudi mua kuenza ne anyima webe mujima mu mudimu wende. (Mat. 13:23) Mmumanye ne: udi mulamate bikole ku luseke luende ne udi udienzeja ne makanda bua kuikala mumanyishi wa lulamatu udi kayi upitshisha ngondo kayi mukebe bikondo bia kumanyisha lumu luimpe. Pamu’apa neulengeje mushindu uudi uyisha, wenza mudimu ne tshipatshila tshia kulua mumanyishi ne mulongeshi wa lumu luimpe mutambe buimpe.—1 Tim. 4:16.
12 Bu mukadi ‘dituku dinene dia Yehowa didi dikuatshisha bantu buôwa’ pabuipi menemene, tudi ne bua kukuata mudimu ne meji ne tshikondo tshidi tshishale bituikala ne bua kujikija mudimu mutupesha. (Yoe. 2:31) Satana mmumanye ne: tshikondo tshiende ntshîpi, ne kupita mu bikondo bionso kumpala, udi uteta kuenza tshionso tshidi ku bukokeshi buende bua kuvuija nsombelu mukole bua kutupangisha mua tuetu kushindamena pa malu a mushinga menemene. (Filip. 1:10; Buak. 12:12) Kupepeji nansha kakese dikutabalela dia Nzambi. Yehowa udi mua kukuambuluisha bua uvuije nsombelu webe mupepele ne ufike ku dienza muebe muonso mu buambi. (Mus. 145:16) Bualu bua disanka mbua ne: bantu ba bungi badi bakonkonona nsombelu wabu tshiakabidi badi bafika ku dimona ne: badi mua kuditua pabu mu mulongo wa bampanda-njila bambuluishi anyi ba pa tshibidilu. Bushuwa, bampanda-njila badi bapeta disanka dia bungi pa kukuata mudimu mu mushindu wa meji ne dîba diabu. Neubuele pebe mu mulongo wabu anyi?