Umanye mua kuandamuna
IMUE nkonko itu bu kasongo ka dibue dinene muinshi mua mâyi kapatuke pa mutu. Tshitupa tshiayi tshinene katshitu tshimueneka patoke to. Misangu ya bungi, tshilumbu tshidi tshisokome muinshi ntshipite lukonko nkayalu ku mushinga.
Nansha mudi muntu udi wela lukonko mua kuikala ukeba diandamuna lukasa, bua wewe kumuandamuna bimpe bidi bikengela kumanya bungi bua malu a kuamba ne tshidiye ukeba. (Yone 16:12) Imue misangu anu bu muvua Yezu muambile bapostolo bende, muntu udi mua kukeba malu adi kaayi mamutangile anyi adi kaayi mene mua kumukuatshisha to.—Bien. 1:6, 7.
Bible udi utubela wamba ne: “Ngakuilu wenu ikale amu mulenga ne wa meji diba dionso, bua numone mua kuandamuna muntu yonso bu mudibio.” (Kolos. 4:6, MMM) Ke bua tshinyi, kumpala kua kuandamuna, bitu bikengela kumanya tshia kuamba ne mushindu wa kutshiamba.
Ujingulule tshidi muedi wa lukonko ukeba
Tshilejilu, pavua Basadoke basue kuteya Yezu, bakamuela lukonko pa dibiishibua ku lufu batela tshilejilu tshia muntu mukaji uvuabu basele kudi balume bavule. Kadi Yezu uvua mumanye ne: Basadoke kabavua bitaba ne: bafue nebajuke to. Ke bualu kayi wakandamuna lukonko ne kubalejaye muvua mmuenenu wabu (bualu buvua muinshi) muikale mubi. Yezu wakabelesha meji mu mushindu wa dikema ne bualu kampanda bua mu Mifundu buvuabu bamanye bimpe, bua kubaleja patoke ne: Nzambi neabishe bafue. Diandamuna kukemeshadi bena lukuna bende bikole, e kutshinabu bua kumuela kabidi nkonko.—Luka 20:27-40.
Wewe pebe, ikala ujingulula meji a muntu ne tshidiye ukeba. Tshilejilu, mulongi anyi muena mudimu nebe udi mua kukuebeja tshiutu kuyi udila Nowele. Tshidiye ukukonkela ntshinyi? Udi usua kumanya menemene anyi peshi mmusue anu kumanya ni udi pebe usanka, udia ne unua dituku adi? Bua kujingulula tshidi bualu, udi mua kuanji kumuebeja tshidiye muelele lukonko luende. Mpindieu umuandamune bu mudi dijinga diende. Udi mene mua kumuleja kabidi ne: padi muntu ulonda tshidi Bible wamba pa difesto edi, udi mua kuepuka tunyinganyinga ne ditula dia makuta tshianana.
Kadi bu buobu mua kukulomba bua kuakula bua Bantemu ba Yehowa kumpala kua balongi nebe? Badi mua kukuela nkonko panyima pa muyuki webe. Pikala nkonko miela bimpe ne muoyo umue, ufile mandamuna mapepele diakamue. Pikala lukonko luleja meji mabi adi bantu belela Bantemu, kumpala kua kuandamuna, udi mua kuanji kuleja mu tshikoso tshidi mua kufikisha bantu ku diela meji awu ne kuleja tshidi Bantemu basunguila bua kulonda Bible. Tshidibi, mbimpe kumona nkonko ya nanku bu malu adi matonde bantu, pamutu pa kuyimona bu buluishi. Diandamuna diebe nedipeshe balongi mmuenenu mukuabu wa malu. Ubambile malu adi malelela, ubumvuije mvese idi ishindika malu aa.
Newenze tshinyi pikala mfumuebe wa mudimu ubenga kukulekela bua kubuela mu mpungilu? Tshia kumpala, tangila malu mushindu udiye uamona. Tshilejilu wewe mumulombe bua kuenza mêba a pa mutu neakulekele anyi? Wewe mumuambile mudi mpungilu ukuambuluisha bua kubenga kuikala muena malu a dishima ne muntu wa kueyemena, neakulekele anyi? Yeye mumone se: kuena mupue majinga ende muoyo, bumue udi mua kukulekela. Kadi biakulombaye bua kuenza bualu bubi? Umuambile patoke ne: kuena mua kubuenza to; umuleje tshidi Bible wamba. Kadi mbimpe wewe kuanji kumvuija mfumuebe wa mudimu au ne: muntu udi witaba bua kushima anyi kukuibila udi kabidi mua kukushima anyi kukuiba.
Mpindieu tuambe ne: kuena musue kuenza malu adi Bible ukandika kadi adibu bakulomba bua kuenza mu kalasa. Wavuluka ne: bumue mulongeshi kêna mua kuitaba mmuenenu webe to, ne kabidi mbamuambile bua enzeje bualu abu mu kalasa. Tshilumbu etshi tshidi ne bitupa bisatu: (1) kubenga kupua bualu budiye nabu muoyo, (2) kuleja mmuenenu webe ne kanemu, ne (3) kupangadika bua kuenza anu tshidi Yehowa musue. Mu tshilumbu etshi, diandamuna dipepele ne diakane nkayadi kadiakujikija bualu to. (Nsu. 15:28) Biwikala utshidi muana, baledi bebe badi mua kukuambuluisha bua kumona tshia kuamba.
Imue misangu bidi mua kukengela bua kuleja ne: tshidi muntu kampanda udi ne bukokeshi ukuamba, ki ntshiotshi to. Mpulushi, munene wa mu mbulamatadi, anyi nzuji, udi mua kukulomba bua wambe tshiudi kuyi utumikila mukenji kampanda wa ditunga, kuyi ubuelakena mu malu a tshididi, anyi tshiudi kuyi wenzela malu makuabu. Newandamune munyi? Bible udi wamba ne: ‘Ubandamune ne lutulu, kabidi ne kanemu.’ (1 Pet. 3:16, MMV [3:15]) Udi kabidi mua kudiebeja tshidi malu aa mikale abatuila ku muoyo, umanye mushinga wawu ne kanemu konso. Kudi kabidi tshinyi tshikuabu? Amu bu muvua mupostolo Paulo mutele mikenji ya bena Lomo bua kudikubaye, udi pebe mua kukeba mikenji idi mua kukubingisha. (Bien. 22:25-29) Imue misangu kumutelela malu menza kudi bena Kristo ba kumpala anyi adi Bantemu ba mu matunga makuabu benza kudi mua kumukudimuna lungenyi. Peshi udi mua kuleja mudi kunemeka bumfumu bua Nzambi kusaka muntu bua kutumikila bikole mikenji ya mbulamatadi idi miakane. (Lomo 13:1-14) Mushindu’eu, badi mua kuitaba diumvuija dishindamene pa Mifundu diudi ufila.
Mudi muntu udi wela lukonko wangata Bible
Paudi ujinga kuandamuna, udi mua kuanji kumanya kabidi mutu muntu udi muele lukonko wangata Bible. Ke muakenza Yezu pakandamunaye Basadoke bua tshilumbu tshia dibiishibua. Bu muvuaye mumanye ne: bavua bitaba anu mikanda mifunda kudi Mose, wakeleshangana nabu meji pa bualu bufunda kudi Mose. Wakamba nenku: “Mose mene wakatumanyisha bua dibika dia bafue.” (Luka 20:37) Udi pebe mua kutela bitupa bia Bible bidi udi muele lukonko witaba anyi bidiye mumanye bimpe.
Kadi bikalaye kayi umona Bible bu mukanda wa Nzambi? Tangila tshivua Paulo muenze mu muyuki wakenzelaye mu Aleopago. (Bien. 17:22-31) Wakambila bantu malu a mu Mifundu kayi utela mvese nansha umue. Padiku mushindu, udi pebe mua kuenza nanku. Mu imue miaba, udi mua kuyikila misangu mivule ne muntu kuyi ufila mvese to. Kumpala kua kufila mvese, mbimpe kuanji kuleja muntu bulenga bua Bible, pamutu pa kuamba kushindika musangu umue anu ne: Bible mmukanda wa Nzambi. Tshiudi wewe ukeba, nkumuleja malu adi Nzambi mulongolole, ne kunyima, kumulekela udimuenena nkayende tshidi Bible wamba. Bible udi ulenga mutshima bikole kupita tshintu tshionso tshitudi mua kuamba.—Eb. 4:12.
‘Ngakuilu ikale amu mulenga’
Bu mudi Yehowa muikale ne bulenga, ngakuilu wa basadidi bende udi ne bua kuikala pende “amu mulenga ne wa meji diba dionso.” (Kolos. 4:6, MMV; Ekes. 34:6) Bidi biumvuija ne: tudi ne tshia kuikala anu tuakula ne bulenga, nansha padibi bimueneka kabiyi biakanyine. Ngakuilu wetu ikale usankisha bantu, katuyi ne mêyi makole anyi mabi.
Bantu bavule batu batata bikole, ne batu babamba mêyi mabi dituku dionso edi. Ke tshidi mua kuenza ne: batuambe mêyi mabi. Netuenze tshinyi? Bible udi wamba ne: “Diandamuna dimpe didi dituyisha tshiji.” (Nsu. 15:1, MMM; 25:15) Diandamuna dia nunku didi mua kutuyisha too ne muntu utu kayi musue Bantemu. Wewe muambile anyi muenzele bantu badibu bamba mêyi makole matuku onso bualu ne bulenga buonso, bidi mua kubalenga ne buobu kukuteleja.
Ki mbimpe kukokangana ne bantu badi kabayi banemeka bulelela to. Kadi tudi mua kuelesha bantu badi basue kututeleja meji ne Bible. Nansha tuetu basangane bualu kayi, katupu muoyo bua se: mbimpe kuandamuna ne bulenga ne dishindika ne: malu onso adi Nzambi mulaye neakumbane.—1 Tes. 1:5.
Malu a muntu nkayende ne a kuondo ka muoyo
Udi mua kuamba tshinyi biakuebeja mulongi wa Bible anyi muena Kristo nebe tshidiye mua kuenza mu tshilumbu kampanda? Udi mua kuikala mumanye tshiudi wewe mua kuenza. Kadi muntu yonso udi ne bua kudiambuila bujitu bua mapangadika ende. (Gal. 6:5) Mupostolo Paulo wakamba ne: uvua musue bua bantu bavuaye muyishe bikale ‘batumikila mu ditabuja.’ (Lomo 16:26) Ke tshilejilu tshia kulonda etshi. Muntu udi wangata dipangadika bua kusankisha mulongeshi wende wa Bible anyi muntu mukuabu, udi ukuatshila bantu mudimu, kêna ne ditabuja to. (Gal. 1:10) Nenku, ki mbimpe kumuandamuna diakamue anyi buludiludi to.
Kadi mmunyi muudi mua kumuandamuna mu diumvuangana ne Bible? Udi mua kumuambila mêyi ne bilejilu biakanyine bia mu Bible. Imue misangu, udi mene mua kumuleja mushindu wa kukebulula malu bua kudipetelaye mêyi ne bilejilu abi nkayende. Nudi kabidi mua kuyikila nende pa mêyi ne bilejilu ebi, kadi kuyi umuleja mushindu wa kubilonda mu nsombelu wende to. Kumuebeja ni udi umonamu tshintu tshidi mua kumuambuluisha bua kuangata dipangadika. Kumulomba bua alonde njila udi usankisha Yehowa ku diambuluisha dia mêyi ne bilejilu ebi. Nenku udi wambuluisha muntu eu bua ‘kuibidija meji ende a kujingulula nawu tshidi tshimpe ne tshidi tshibi.’—Eb. 5:14.
Mua kuandamuna mu bisangilu
Mu bisangilu bietu tutu ne mishindu mivule ya kuleja ditabuja ditudi nadi patoke. Umue wa ku yoyi ke kuandamuna ku nkonko. Tuenze tshinyi bua kuandamuna bimpe? Ikala ne dijinga dia kutumbisha Yehowa. Ke tshiakenza Davidi ‘muaba uvua bantu basangile.’ (Mus. 26:12, MMV) Bidi bikengela kabidi bua kuandamuna bua kusaka bakuetu “ku dinanga ne ku dienza dia bienzedi bimpe,” anu bu muakamba mupostolo Paulo. (Eb. 10:23-25) Bua kuandamuna nunku, ikala ulonga malu kumpala kua dîba.
Paudi wandamuna, wambe malu mapepele, matoke ne uambe mu tshikoso. Kuambi malu onso adi mu tshikoso to; amba anu bumue. Wewe muambe bualu bumue, bakuabu nebandamune pabu adi mashale. Bitu bimpe nangananga kushindamena pa mvese idibu bafile. Paudi utela mvese, uleje miaku idi ishindika malu anudi nulonga. Ulonge mua kuandamuna mu mêyi ebe nkayebe pamutu pa kubala diandamuna. Kumvu bibi pawikala kuyi muandamune mu mushindu muakane menemene to. Mbualu butu bufikila bantu bonso mikuabu misangu.
Udi mumone ne: kumanya mua kuandamuna ki nkumanya diandamuna nkayaku to. Kudi kulomba dijingulula dia mianda. Kadi kuandamuna malu adi afuma mu mutshima ne adi alenga mitshima ya bakuabu kutu kutusankisha be!—Nsu. 15:23.