DILONGA DIA 29

Ngikadilu wa dîyi

NGIKADILU wa malu ne mushindu udibu baamba bidi bifikisha bantu ku dienza tshintu kampanda. Muntu yeye wakula nebe ne dîyi didi dileja disanka ne bulunda ne bulenga, kuakusanka bua kumuteleja kupita muntu udi wakula bu udi utshina anyi bu udi utandishangana anyi?

Kuakaja ngikadilu wa dîyi kakuena kutangila anu dîyi nkayadi to. Bumuntu bua udi wakula budi pabu bubuelamu. Padi muntu wenda umanya ne utumikila malu a mu Bible, ngakuilu wende udi wenda ushintuluka pende. Dîyi diende didi dibanga kuleja ngikadilu milenga bu mudi: dinanga ne disanka ne bulenga. (Gal. 5:22, 23) Dîyi diende nedileje tshilejilu mudiye uditatshisha bikole bua bakuabu. Dîyi diende nedijadike patoke mudiye ne dianyisha pamutu pa midiabakenu. (Muad. 3:39-42; 1 Tim. 1:12; Yuda 16) Nansha kuyi umvua muakulu udibu bakula, kabiakukukolela bua kujingulula padi muntu wakula ne diambu, kayi ne lutulu, utobololangana ne wambangana mêyi makole ne padiye ne budipuekeshi ne lutulu ne bulenga ne dinanga.

Imue misangu dîyi dibi ditu difumina ku disama didi dinyange kamina bidia anyi tshimue tshitupa tshia pa muminu tshidibu babikila ne: Larenkse; anyi dîyi didi mua kuikala dibi bua bulema kampanda budi muntu mupiane. Minga misangu mu ndongololuelu wa malu eu kakutu mushindu wa kuondopa bilema bia nunku ebi to. Tshidibi pa tshibidilu, wewe mulonge mua kukuata mudimu bimpe ne bitupa bia mubidi webe, dîyi didi mua kulongolokaku.

Tumanye tshia kumpala ne: muntu ne muntu udi ne diende dîyi. Nanku au kukebi bua kuidikija dîyi dia muntu kampanda to. Kadi keba mua kuakaja diebe bilondeshile ngikadilu yadi. Tshidi mua kukuambuluisha ntshinyi? Kudi malu abidi manene.

Upuyakane biakane. Bua dîyi kupatuka bimpe, udi dijinga ne kapepe kakumbane ne kupuyakana biakane. Kuyi muenze nunku, dîyi nedikale ditekete ne biudi wamba biumvuika bikosekangana.

Umanye ne: tshitupa tshinene tshia bisulusulu katshiena kuulu kua tshiadi to; mifuba ya makaya ke idi idiundisha tshiadi. Kadi bisulusulu mbinene ne bidi ku mutu kua lutandatanda lua mu mbadi. Lutandatanda elu ndulamate ku mbadi idi lua kuinshi, ne ludi pankatshi pa tshiadi ne difu.

Paudi uuja kapepe kaudi ukoka anu mu tshitupa tshia kuulu, mupuya webe neujike ne lukasa. Dîyi diebe nedipangile bukole, neupungile lukasa. Bua kupuyakana bimpe, usombe anyi wimane mululame ne makaya mapingaja panyima kakese. Paudi ukoka kapepe kumpala kua kuakula, udienzeje ne lungenyi luonso bua kubenga kukuuja anu mu tshitupa tshia kuulu tshia tshiadi. Anji uuja tshitupa tshia kuinshi tshia bisulusulu. Padi kapepe kuula mu tshitupa etshi, tshitupa tshia mbadi tshia kuinshi tshidi tshituntamana mu kaseke. Anu dîba dimue dimue adi, lutandatanda ludi lupueka, lusemeja bimpe bimpe tshifu ne mala; ke pautu umvua mudi bilamba biebe bikukuata mu mbadi anyi mu tshimonu. Kadi bisulusulu kabiena kuinshi to; bidi munkatshi mua mbadi. Paudi musue, uteke tshianza tshimue lua ku mbadi ya kuinshi ya ku dia balume ne tshikuabu ku ya ku dia bakaji. Mpindieu kuoka kapepe bikole. Muntu udi weyela biakane kêna wepelela mu difu ne ubandisha makaya to. Kadi udi umvua mbadi yende ibanda kakese muulu ne ituntamana.

Pashishe uluangane ne dipatuka dia kapepe. Kunyangakaji kapepe kadi kafuma munda ukalekela kapatupa lukasa musangu umue to. Ukapatule ku kakese ku kakese. Tshidibi, kutshintamiji muminu bua kukapatula nunku to; bua tshianana, dîyi kadiakunenga bua kukupata peshi kutua bikole nansha. Mifungu ya difu ne mbadi ke idi ipatula kapepe, lutandatanda ke ludi lufila lubilu ludiku kapatuka nalu.

Diumvuija dia bidi mu bimfuanyi bia mu dibeji 183

Muntu udi wakula udi ne bua kudibidija bua kumanya mua kueyela anu mutu munyemi wa lubilu udibidija pende. Imana mululame ne makaya mapingaja kunyima kakese, enza bua kapepe kabuele mu tshitupa tshia bisulusulu tshia kuinshi, ukapatule kakese kakese eku wenda ubala umue, ibidi, isatu, too ne ku bungi kampanda bitekete bitekete kuyi ukoka kapepe to. Panyima, ubale ne dîyi dikole paudi upuyakana mushindu wa muomumue au.

Tekesha mifungu idi mitandabale. Tshikuabu tshintu tshia mushinga bua kuakaja dîyi bua kuikaladi dimpe nkutukija. Wewe mulonge mua kutukija paudi wakula, neukeme bua bipeta biapatuka. Lungenyi ne mubidi bidi ne bua kuikala bitukija bualu dibenga kutukija dia lungenyi ke ditu ditandabaja mifungu.

Bua kutukija bilenga, bidi bikengela kuangata bateleji bu bantu bimpe. Pikalabu bantu batudi tupeta mu buambi, umanye se: nansha wewe mubange kulonga Bible anu ngondo mikese, udi mumanye malu a Nzambi mubapite. Udi uya kubatangila bualu badi dijinga ne diambuluisha (nansha buobu bamanye anyi kabayi bamanye ne bidi nanku). Kadi mu Nzubu wa Bukalenge, bantu ba bungi mbasadidi ba Yehowa. Mbalunda, ne mbasue bua wenze malu bimpe. Kakuena bantu batu ne bateleji ba muoyo muimpe bu aba to!

Kutandabaji mifungu ya muminu to; teka lungenyi luebe ku mifungu eyi ne uyenzeje bua kuteketayi. Uvuluke ne: tujilu tua dîyi tudi tudila padi kapepe kapitshilamu. Tshivuma tshia dîyi tshitu tshishintuluka padi mifungu ya muminu inanyika anyi iteketa anu bu mutu nshinga ya tshindanda yenza amu. Paudi utekesha tujilu tua dîyi, tshivuma tshiadi tshidi tshipuekela. Padi mifungu ya muminu iteketa, njila ya diulu idi ishala miunzuluke bimpe, ne dîyi padi didi dilengela.

Tekesha mubidi webe wonso (binu, bianza, makaya, nshingu) bua dîyi kumvuika bimpe ne kuya kule. Mubidi mujima ke utu wenza ne: dîyi dikale diumvuika mushindu kampanda, kadi paudi kuulu kuulu kuyi mutukijaku, dîyi didi dinyanguka. Nansha mutu tshiona tshia dîyi tshifumina mu larenkse, tshitu tshiumvuika ne diambuluisha dia njila ya diulu, dia mbadi, dia mênu, dia tshilakalaka ne muaba utu lua mu kambonkotshi (sinise) ka mutu. Bua dibaya dia tshindanda kupatula mijiki bimpe, kabitu bimpe kutekapu tshintu nansha. Bidi mushindu umue ne mifuba ya mu mubidi wetu itu mikuatakaja kudi mifungu. Mukungulu wa dîyi udi mua kukuambuluisha bua kudishintulula mudibi bikengela ne kuleja muudi udiumvua, disanka anyi dibungama. Nunku udi mua kuakula, ne bantu ba bungi kukuteleja kuyi upatata ne dîyi nansha.

MUTU DÎYI DIPATUKA

Nshindamenu wa dîyi nkapepe kadi kafumina mu bisulusulu. Bisulusulu mbienze bu tshipompe tshidi tshituma lupepele mu kamina bidia anyi larenkse peshi kabombi ka dîyi kadi munkatshi mua muminu webe. Ku lunga luseke lua kabombi ka dîyi aka, kudi tu-mifungu tubidi tukese tudibu babikila ne: tujilu tua dîyi. Tuotu ke tutu tupatula dîyi. Tutu tuimanyika anyi tupitshisha kapepe mu larenkse ne tupangisha bintu bidi kabiyi biakanyine bua kubuela mu bisulusulu. Pa tshibidilu, kakutu mukungulu wa dîyi patu kapepe kapita ku tujilu tua dîyi to. Kadi padi muntu usua kuakula, mifungu idi ikokakaja tujilu etu ne mpindieu tudi tubanga kuzakala tudila padi kapepe kadi kafumina mu bisulusulu kakeba bua kupita. Dîyi didi diumvuika mpindieu.

Padi tujilu tua dîyi tunanyika bikole, tudi tudila lubilu lubilu ne tshiona tshia dîyi tshidi tshibanda. Kadi paditu katuyi tunanyike bikole, tshiona tshidi tshipueka. Padi muadi eu umuka mu larenkse, udi ubuela mu katupa ka kuulu ka muminu kadibu babikila ne: farenkse. Udi ulua kupita mukana ne mu njila wa diulu, mudibu baushintulula ne baukolesha. Tshilakalaka, ludimi, mênu, mishiku, ne tshibanga ke bidi bienza ne: tumvue malu adi dîyi dipatula.

Dîyi dia muntu ntshintu tshidi tshikemesha bikole ne kakuena tshiombelu tshidi tshipatula muadi bu dîyi dia muntu nansha. Didi mua kuleja mudi muntu udiumvua munda muende: disanka nansha dibungama, mudiye ne dinanga ne bulenga anyi ne malu makole ne lukinu lukole. Patudi tudibidija mudibi bikengela, dîyi didi mua kubanda anyi kupueka bikole, ne didi mua kupatula dîyi dia musambu dilenga; didi kabidi mua kufika ku dipatula mêyi mimpe adi alenga mutshima wa bantu.

MUA KUJIKIJA BIMUE BILEMA

Dîyi dikese. Dîyi dikese kaditu anu dikese menemene to. Diodi dikale ne ngikadilu mivule ne dikale disankisha bantu, nebaditeleje ne milowo. Kadi bidi bikengela dikala diya kule.

Bua dîyi kuyadi kule bimpe, bidi bikengela dikale didila bimpe. Bidi bikengela kulonga mua kutukija mubidi wonso bu mudibu babileja mu dilonga edi. Wewe udienzeja bua kutukija mubidi ne udibidija bua kuimbila mu matama nebikuambuluishe bikole. Mishiku ikale ilengangana bitekete, kabiyi bia bikole to. Paudi wimbila mu matama, umvua mudibi bidila mu mutu ne mu tshiadi.

Imue misangu dîyi ditu dikese bualu muntu udi usama anyi kêna mulale tulu tua bungi. Pikalabi bua nanku, pumvua muntu bimpe dîyi nedilongoloke.

Dîyi disongoloke anyi ditue bikole. Dinanyika bikole dia tujilu tua dîyi didi dibandisha tshivuma tshiadi. Dîyi ditue bikole didi dipanda bateleji matshi. Paudi utekesha mifungu ya muminu bua kutekesha tujilu tua dîyi, tshivuma tshia dîyi tshidi tshipueka. Udienzeje ne meji ebe onso matumaku, udienzeje nunku paudi uyikila dituku dionso. Kukoka kapepe ka bungi kudi paku kuambuluisha.

Diakuila mu diûlu. Nansha mutubi imue misangu bua dipata dia diûlu, pa tshibidilu diakuilu mu diulu kaditu bua nanku to. Minga misangu padi mifungu ya muntu ya muminu ne ya mukana inanyika bikole, njila ya diûlu itu ikangika ne kapepe kakayi kapitamu bimpe. Ke padi dîyi dienza bu didi dipatukila mu diûlu. Bua biobi kubenga kuenzeka nanku, bidi bikengela kutukija.

Dîyi dipata. Dîyi dia nunku didi dipangisha bantu bua kuyikila ne bulenga. Bakuabu badi mua kumvua wewe bu udi ubatandisha.

Bua bamue, bitu bikengela kushintulula bumuntu. (Kolos. 3:8, 12) Wewe mumane kushintulula bumuntu buebe, ulonde mpindieu mibelu ya mushindu wa mua kuakaja dîyi. Tekesha muminu ne tshibanga, nenku dîyi nedilue dilenga, kuakuakuila mu mênu to.