TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • lv nshap. 9 dib. 97-109
  • ‘Nyemayi masandi’

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • ‘Nyemayi masandi’
  • “Nudilame mu dinanga dia Nzambi”
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • KUENDA MASANDI NTSHINYI?
  • MALU A BANTU BUTAKA KE NTUADIJILU
  • DIPANGADIKA DIBI DIA DINA
  • YOSEFE WAKANYEMA MASANDI
  • TUITABE DIAMBULUISHA DIA NZAMBI WA LUSE
  • KEBA MUA ‘KUPETA LUNGENYI’
  • “Nyemayi masandi!”
    Mua kushala mu dinanga dia Nzambi
  • Ntshinyi tshidi Bible wamba bua dimanyangana dia balume ne bakaji?
    Shala ne muoyo kashidi!—Dilonga dia Bible dia nuenda nuyukila
  • Mushindu udi Nzambi umona tshikadilu tshilenga
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2000
  • Mua kudikuba ku bumue bua ku mateyi a Satana
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2019
Tangila bikuabu
“Nudilame mu dinanga dia Nzambi”
lv nshap. 9 dib. 97-109

NSHAPITA WA 9

‘Nyemayi masandi’

‘Nufuishe bitupa bia mibidi yenu ya pa buloba: masandi, malu a bukoya, nkuka ya mubidi, disamina dibi dia mutshima, ne dikuma dia mutshima ku bintu didi kutendelela kua mpingu mene.’—KOLOSAI 3:5.

1, 2. Ntshinyi tshivua Belâma muenze bua kuteya tshisamba tshia Yehowa?

MULOBI mukuabu udi uya muaba wende utuye munange bua kuloba. Mmusue kukuata mushipa wa mushindu kampanda. Udi usungula tshishi tshia kuela ku ndobo bua kulobesha mishipa ne udi wela ndobo mu mâyi. Padiku kunenga mutantshi, udi umona bakukula nshinga wa ndobo ne udi upatula mushipa udi mukuatshikaku. Udi utua mimuemue bualu mmumanye ne: uvua muele buteyi buimpe.

2 Bia muomumue, mu 1473 kumpala kua Yezu, muntu mukuabu diende Belâma wakela meji bikole bua buteyi buvuaye mua kuteya nabu tshisamba tshia Nzambi pavuatshi mu mpata ya Moaba pabuipi menemene ne buloba bulaya. Belâma uvua wamba muvuaye muprofete wa Yehowa, kadi pende uvua anu muntu muena lukuka uvuabu batume bua kuelaye bena Isalele mulawu. Yehowa kakitaba bua Belâma kuelaye bena Isalele mulawu to, ke bualu kayi misangu yonso ivuaye ukeba kubela mulawu, uvua anu ubabenesha. Kadi bu muvuaye musue anu kupeta difutu divuabu bamulaye, wakela meji ne: yeye mufikishe bena Isalele ku dienza bubi bunene, pamuapa Nzambi nkayende neabanyoke. Yeye mumane kupeta tshivua tshikengela kuenza, wakateya bena Isalele ne bansongakaji bimpe kumona ba bena Moaba.—Nomba 22:1-7; 31:15, 16; Buakabuluibua 2:14.

3. Buteyi bua Belâma buakafikisha ku tshinyi?

3 Bena Isalele bakakuatshika mu buteyi buende abu anyi? Eyowa, bakuabu bakakuatshikamu. Balume ba bena Isalele binunu ne binunu bakakuatshika mu buteyi abu ‘pakendabu masandi ne bana ba bakaji ba bena Moaba.’ Kutuadijabu kutendelela too ne nzambi ya bena Moaba bu mudi Bâla-peô uvua nzambi wa lulelu anyi wa malu a disangila dia mulume ne mukaji. Bua bualu ebu, bena Isalele 24000 bakafua nansha mukavuabu pabuipi menemene ne Buloba bulaya. Edi divua diakabi dibi ditambe!—Nomba 25:1-9.

4. Bua tshinyi bena Isalele binunu ne binunu bakakuluka mu tshiendenda?

4 Ntshinyi tshivua tshifikishe bena Isalele ku diakabi edi? Muoyo wa ba bungi ba kudibu ukavua mutuadije kunyanguka ne bakavua batuadije kulekela Yehowa ku kakese ku kakese. Kadi pende yeye ke uvua mubapatule mu bupika mu Ejipitu, mubadishe mu tshipela, mubalame bimpe too ne ku muelelu wa buloba bulaya. (Ebelu 3:12) Pakela mupostolo Paulo meji bua tshivua tshibenzekele etshi wakamba ne: ‘Tulekelayi kuenda masandi bu muakenda bakuabu babu, bakafua biabu mbombo ibidi ne binunu bisatu dituku dimue.’a—1 Kolinto 10:8.

5, 6. Bua tshinyi muyuki wa bubi buvua bena Isalele benze mu mpata ya Moaba ndilongesha kutudi lelu?

5 Muyuki udi mu mukanda wa Nomba eu ndilongesha kutudi tuetu batendeledi ba Nzambi, bualu tudi petu pabuipi ne buloba butambe buimpe budiye mutulaye. (1 Kolinto 10:11) Tshilejilu, lelu bena panu mbanange malu a tshiendenda anu bu muvua bena Moaba, kadi tshilele etshi ntshitangalake pa buloba bujima. Tshidimu tshionso etshi, bena Kristo binunu ne binunu badi bakuluka mu buteyi bua tshiendenda tshia masandi anu bu muvua bena Isalele bakulukamu. (2 Kolinto 2:11) Pashishe, anu bu muvua Zimeli mupete dikamakama dia kulua ne mukaji muena Midiyana mu tshitudilu tshia bena Isalele ne kuya nende too ne ku ntenta wende, bamue bantu badi mu tshisumbu tshia bena Kristo batu bakeba kunyanga lungenyi lua bakuabu.—Nomba 25:6, 14; Yuda 4.

6 Vuluka ne: matuku atudi aa tudi anu bu badi mu mpata ya Moaba. Udiku umona ne: buloba bupiabupia budi Nzambi mutulaye buudi muindile ne muoyo mujima bukadi pabuipi anyi? Bikalabi nanku, enza muebe muonso bua kushala mu dinanga dia Nzambi pa kutumikila mubelu wa ‘kunyema masandi.’—1 Kolinto 6:18.

KUENDA MASANDI NTSHINYI?

7, 8. Kuenda “masandi” ntshinyi? Leja mudi bantu badi baenda bapola tshidibu bakuna.

7 Mu Bible, kuenda “masandi” (mu tshiena Greke porneia) ndisangila dia mulume ne mukaji badi kabayi baselangane bilondeshile tshidi Bible wamba. Kudi kukongoloja disangila ne muntu udi kayi mukajebe anyi bayebe, bundumba, disangila dia bantu badi kabayi banji kuselangana (nansha padibu bangatshilangana mukana anyi kunyima) ne dinaya ne butaka bua muntu udi kayi bayebe anyi mukajebe. Kudi kabidi kumvuija kusangila kua mulume ne mulume anyi kua mukaji ne mukaji ne kusangila ne nyama.b

8 Bible udi uleja patoke ne: bendi ba masandi kabena mua kushala mu tshisumbu tshia bena Kristo to, ne kabakupeta muoyo wa tshiendelele to. (1 Kolinto 6:9; Buakabuluibua 22:15) Pashishe, badi badienzela bibi mpindieu bualu bantu bakuabu kabakubeyemena kabidi to. Bobu bine badi badimona bantu tshianana, bapeta bilumbu mu mabaka, banyanga kondo kabu ka muoyo, bapeta mafu a panshi ne masama ne badi mua kufika too ne ku difua. (Galatia 6:7, 8) Ki mbimpe kuenza bualu budi mua kutukebela ntatu bungi nunku to. Bualu bua kumpala butu bufikisha bantu ku dienda masandi nkutangila malu a bantu butaka. Diakabi, bantu ba bungi kabatu bela meji ku ntatu idibu mua kupeta padibu batuadija kuatangila to.

MALU A BANTU BUTAKA KE NTUADIJILU

9. Muntu udiku mua kutangila malu a bantu butaka kaayi amuenzela bualu bu mutu bakuabu bamba anyi? Umvuija.

9 Mu matunga a bungi, batu baleja malu a bantu butaka patoke mu bikandakanda, mu misambu ne ku televizion. Kadi ku Internet koku ke kudiwu matule mapuwe.c Muntu udiku mua kuatangila kaayi amuenzela bualu bu mutu bakuabu bamba anyi? Nansha kakese. Bantu badi batangila malu a bantu butaka badi mua kupeta tshilele tshia kudijikijila dijinga dia kusangila kua mulume ne mukaji ne badi mua kudifila bikole ku ‘nkuka ya malu a bundu’ idi mua kubafikisha ku dikala ne meji matuma anu ku disangila dia mulume ne mukaji, ku bijingajinga bibi, ku dibenga kumvuangana mu dibaka ne ku dishipa dia dibaka.d (Lomo 1:24-27; Efeso 4:19) Muntu mukuabu utu ukeba mishindu ya kuambuluisha bantu badi ne meji matuma anu ku disangila dia mulume ne mukaji udi ufuanyikija tshilele etshi ne disama dia kansere. Udi wamba ne: “Tshilele etshi tshitu anu tshienda tshikola ne tshidiunda. Bitu bikole bua kudijikilatshi nkayatshi anyi bua kutshiondapa.”

10. Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kutumikila tshidi Yakobo 1:14, 15 wamba? (Bala malu adi mu kazubu kadi kamba ne: “Ndi mupete bukole bua kushintuluka.”)

10 Umanye ne: anu bu mudi Yakobo 1:14, 15 wamba, ‘muntu yonso udi uteyibua kudi lukuka luende pamukokalu ne pamulobeshalu. Pashishe lukuka pimitalu ludi lulela bubi, ne bubi pakolabu budi bulela lufu.’ Nunku padi dijinga dibi dikuluila mu meji, diumbusha diakamue. Tshilejilu, wewe mumone bantu butaka, diakamue tangila kua tshianana anyi kanga ordinatere peshi shintulula malu audi utangila ku televizion. Enza muebe muonso bua dijinga dibi kadikupitshi bukole ne kadikufikishi ku dienza bualu bubi to.—Matayo 5:29, 30.

11. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua kuleja mutudi tueyemena Yehowa padi lungenyi lubi lutuluila?

11 Nzambi mmutumanye bimpe kupita mutudi tuetu badimanye. Ke bualu kayi udi utubela ne: ‘Nufuishe bitupa bia mibidi yenu ya pa buloba: masandi, malu a bukoya, nkuka ya mubidi, disamina dibi dia mutshima, ne dikuma dia mutshima ku bintu didi kutendelela kua mpingu mene.’ (Kolosai 3:5) Bidi mua kutukolela bua kutumikila mubelu eu. Kadi katupu muoyo ne: tudi ne Tatu wetu mu diulu udi mutunange ne udi ne lutulu utudi mua kulomba diambuluisha. (Musambu 68:19) Nunku padi lungenyi lubi lukuluila, mulomba diakamue diambuluisha. Mulomba ‘bukole butambe’ butudi nabu ne enza muebe muonso bua kutuma meji ebe ku malu makuabu.—2 Kolinto 4:7; 1 Kolinto 9:27; bala malu adi mu kazubu kadi kamba ne: “Ngenze tshinyi bua kulekela tshibidilu tshibi?”

12. “Mutshima” anyi muoyo wetu ntshinyi? Bua tshinyi tudi ne bua kuulama?

12 Solomo muena meji wakafunda ne: ‘Ulame mutshima webe ne dilama dionso, bualu bua munda muawu mudi mupatuka mishimi yonso ya muoyo.’ (Nsumuinu 4:23) “Mutshima” wetu ntshitudi munda muetu menemene bilondeshile mudi Nzambi utumona. Nunku Nzambi udi mua kutupesha muoyo wa tshiendelele anyi kubenga kutupeshawu, bilondeshile tshidiye yeye umona mu “mutshima” anyi muoyo wetu, ki mbilondeshile mudi bantu bakuabu batumona to. Mbualu bukese kadi budi ne bua kutuelesha meji. Ke bualu kayi, bu muvua Yobo kayi musue kualakana mukaji mukuabu, wakenza tshipungidi ne mêsu ende. (Yobo 31:1) Mbimpe tumuidikije. Mufundi wa Musambu wa 119 uvua pende ne dipangadika dia muomumue wakamba ne: ‘Ukudimune mêsu anyi bua kaatangidi malu a patupu.’—Musambu 119:37.

DIPANGADIKA DIBI DIA DINA

13. Dina uvua nnganyi? Bua tshinyi balunda bavuaye musungule kabavua balunda bimpe?

13 Anu mutuvua balonge mu nshapita 3, balunda betu badi mua kunyanga bienzedi bietu anyi kubilengeja. (Nsumuinu 13:20; 1 Kolinto 15:33) Tuangate tshilejilu tshia Dina muana wa Yakoba. (Genese 34:1) Nansha muvua baledi bende bamulongeshe bimpe, wakangata dipangadika dibi dia kusombeshangana ne bansongakaji ba bena Kanâna. Anu bu bena Moaba, bena Kanâna bavua bamanyike bikole bua tshiendenda tshiabu. (Lewitiki 18:6-25) Bua balume ba mu Kanâna, nansha bua Shekeme uvua ne ‘butumbi butambe bua bantu bonso’ ba mu nzubu wa tatuende, Dina uvua mua kuitaba bua kuenda masandi kakuyi bualu to.—Genese 34:18, 19.

14. Leja muvua disungula dia balunda babi dikebele Dina ne dîku diabu ntatu.

14 Mbimueneke ne: Dina kavua ne lungenyi lua kulala ne Shekeme pavuaye mumumone to. Kadi Shekeme yeye wakenza tshivua muena Kanâna yonso mua kuenza pavuaye umona mukaji umusamina muoyo. Nansha muvua Dina mutete bua kukandamana mu minite ya ndekelu kabivua kabidi ne mushinga to, bualu Shekeme ‘wakamukuata, wakalala nende.’ Bidi bimueneka ne: Shekeme wakalua ‘kunanga’ Dina, kadi ukavua mumane kumufuisha bundu. (Genese 34:1-4) Pashishe ki nganu Dina nkayende wakakenga bua bualu abu to. Disungula diende dia balunda babi diakakebela dîku diabu bilumbu ne kubafuisha bundu.—Genese 34:7, 25-31; Galatia 6:7, 8.

15, 16. Tudi ne bua kuenza tshinyi bua kupeta meji? (Bala malu adi mu kazubu kadi kamba ne: “Mvese ya kuelela meji.”)

15 Dina wakapeta dilongesha dia mushinga mukole, kadi wakadipeta anu pakamubuela ntanda mu diulu. Kadi bantu badi banange Yehowa ne basue kumutumikila kabena ne bua kulonga malu mushindu eu to. Bu mudibu bateleja Nzambi, badi basungula bua ‘kuenda ne bena meji.’ (Nsumuinu 13:20a) Nunku badi bafika ku dijingulula ‘njila yonso udi uya ku buimpe,’ ne bepuka ntatu ne tunyinganyinga tua patupu.—Nsumuinu 2:6-9; Musambu 1:1-3.

16 Bantu bonso badi bakeba meji a Nzambi badi baapeta padibu batungunuka ne kusambila ne kudilongela Dîyi diende ne mikanda idi bena mu kasumbu ka mupika wa lulamatu bapatula. (Matayo 24:45; Yakobo 1:5) Kudipuekesha kudi kabidi ne mushinga bua kutumikilabu mibelu ya mu Bible. (2 Bakelenge 22:18, 19) Tshilejilu, muena Kristo udi mua kuitaba ne: mutshima wende utu umudinga ne utu mubi. (Yelemiya 17:9) Kadi padiye wenza tshilema, utuku udipuekesha ne witaba mibelu idibu bamupesha anyi?

17. Leja tshilumbu tshidi mua kujuka mu dîku ne mudi tatu mua kueleshisha muanende wa bakaji meji.

17 Elabi meji bua tshilejilu etshi. Tatu udi ukandika muanende wa bakaji bua kapatuki ne nsongalume muena Kristo kabayi ne muntu muisatu udi uya kubafila to. Kadi muana udi umuambila ne: “Papa kutatshi to. Katuakuenza bualu bubi to.” Muana wa bakaji eu udi mua kuikala munange Yehowa ne kena ne meji mabi to. Kadi udiku “ulonda meji [a Nzambi]” anyi? Udiku ‘unyema masandi’ anyi? Kenaku mua kuikala ‘weyemena mutshima wende’ anyi? (Nsumuinu 28:26) Pamuapa udi mua kuvuluka imue mibelu ya mu Bible idi mua kuambuluisha tatu eu ne muanende wa bakaji mu tshilumbu etshi.—Tangila Nsumuinu 22:3; Matayo 6:13; 26:41.

YOSEFE WAKANYEMA MASANDI

18, 19. Nditeta kayi divua Yosefe mupete? Ntshinyi tshiakenzaye?

18 Yosefe muanabu ne Dina uvua nsongalume muimpe kumona uvua munange Nzambi, kadi wakanyema masandi. (Genese 30:20-24) Patshivuaye muana, wakadimuena muvua dipangadika dibi dia muanabu wa bakaji dikebeshe ntatu. Malu au ne dijinga dikole divuaye nadi dia kushala mu dinanga dia Nzambi biakamuambuluisha bidimu bia bungi pashishe mu Ejipitu pavua mukaji wa mfumuende umuambisha “ku dituku ku dituku” bua kulala nende. Bu muvua Yosefe mupika, kavua mua kulekela mudimu ne kukeba kua diya to. Kadi uvua ne bua kukolesha anu muoyo ne kuluangana ne lutatu alu ne meji. Ke tshiakenzaye bualu kakitaba bua kulala ne mukaji wa Potifâ musangu nansha umue to, ne ndekelu wa bionso wakamunyema.—Genese 39:7-12.

19 Anji elabi meji, bu Yosefe muikale walakana mukaji au anyi muikale anu wela meji ku dienda masandi, uvuaku mua kushala mulamate Nzambi anyi? Nansha kakese. Mêyi avua Yosefe muambile mukaji wa Potifâ adi aleja ne: uvua wangata malanda ende ne Yehowa ne mushinga wa bungi pamutu pa kuela meji a kuenza malu mabi. Wakamuambila ne: ‘Mukalenge wanyi ki mmumpale tshintu tshimue tshidiye natshi anu wewe nkayebe, bualu bua wewe udi mukajende; ndi mua kuenza bualu ebu bubi bunene ne mua kuenzela Nzambi bibi munyi?’—Genese 39:7-12.

20. Mmushindu kayi uvua Yehowa muambuluishe Yosefe?

20 Ela meji bungi bua disanka divua Yehowa mumvue pavuaye umona Yosefe ushala mumulamate dituku dionso nansha muvuaye kule ne bena mu dîku diabu. (Nsumuinu 27:11) Pakapita bidimu,Yehowa wakambuluisha Yosefe bua kupatukaye mu buloko ne kumutekabu tshindondi tshia mukalenge wa bena Ejipitu ne mutangidi wa malu a biakudia bia ditunga dijima. (Genese 41:39-49) Bushuwa, mêyi adi mu Musambu wa 97:10 mmalelela bualu adi amba ne: ‘Nuenu badi banange Yehowa, nuikale ne malu mabi lukuna. Yeye udi ulama mioyo ya bansantu bende, udi ubapandisha mu bianza bia bantu babi.’

21. Leja muvua nsongalume mukuabu wa mu Afrike muleje muvuaye ne dikima kumpala kua bubi.

21 Bia muomumue lelu eu, basadidi ba Nzambi ba bungi badi baleja mudibu ‘bakine malu mabi, banange malu mimpe.’ (Amosa 5:15) Tshilejilu, nsonga mukuabu muena Kristo wa mu Afrike udi uvuluka ne: mulongi wabu mukuabu wa bakaji wakamulomba bua amuleje mandamuna mu diteta dia makumi, umuambila ne: yeye muitabe nebalale nende. Nsongalume eu udi wamba ne: “Ngakabenga diakamue. Kushala mulamate Nzambi nkungambuluishe bua kulama lumu luanyi luimpe ne kudiangata ne mushinga.” Bushuwa, bubi budi mua kupetesha muntu ‘masanka a tshitupa tshipi,’ kadi masanka aa atu misangu ya bungi enda ne tunyinganyinga. (Ebelu 11:25) Pashishe masanka aa adi patupu patudi tuafuanyikija ne masanka a kashidi atuapeta bualu tudi tutumikila Yehowa.—Nsumuinu 10:22.

TUITABE DIAMBULUISHA DIA NZAMBI WA LUSE

22, 23. (a) Bua tshinyi padi muena Kristo wenza bubi bunene katuena mua kuamba ne: kuende kuajiki? (b) Mmushindu kayi udi muntu udi muenze bubi mua kupeta diambuluisha?

22 Bu mutudi bantu bena mapanga, tuetu bonso tutu tuluangana ne majinga mabi a mubidi bua kuenza malu adi mimpe ku mêsu kua Nzambi. (Lomo 7:21-25) Yehowa mmumanye bualu ebu bimpe bualu udi uvuluka ne: ‘Tudi dimfuekenya.’ (Musambu 103:14) Kadi bidi mua kufika ne: muena Kristo enze bubi bunene. Mmumue ne: kuende kuajiki anyi? Tòo. Bushuwa, muenji wa bubi udi mua kupola tshivuaye mukune anu bu muvuabi bienzekele mukalenge Davidi. Nansha nanku, Nzambi utu “musue kubuikidila” bantu badi banyingalala bua mibi yabu ne ‘bayitonda.’—Musambu 86:5; Yakobo 5:16; Nsumuinu 28:13.

23 Bua dinanga didi Nzambi mutunange, mmuteke bakulu badi bu ‘mapa’ bualu mbakumbane bua kuambuluisha bena mu tshisumbu ne mbasue kubambuluisha. (Efeso 4:8, 12; Yakobo 5:14, 15) Tshipatshila tshiabu ntshia kuambuluisha muntu udi muenze bubi bua alengejangane ne Nzambi ne ‘apete lungenyi’ bua kenji kabidi bubi abu to.—Nsumuinu 15:32.

KEBA MUA ‘KUPETA LUNGENYI’

24, 25. (a) Bua tshinyi badi bamba nsongalume udibu batele mu Nsumuinu 7:6-23 ne: ‘Kena ne lungenyi’? (b) Mmushindu kayi utudi mua ‘kupeta lungenyi’?

24 Bible udi wakula bua bantu ‘badi kabayi ne lungenyi’ ne bua bantu badi ‘bapeta lungenyi.’ (Nsumuinu 7:7) Muntu udi ‘kayi ne lungenyi’ udi mua kupangila bua kusunguluja malu, bualu ki muanji kushindama mu ditabuja ne ki muanji kuenzela Nzambi mudimu bidimu bia bungi to. Anu bu nsongalume udibu batele mu Nsumuinu 7:6-23, mbipepele bua kukulukaye mu bubi bunene. Kadi ‘muntu udi upeta lungenyi’ udi udikonkonona misangu yonso padiye ulonga Dîyi dia Nzambi ne usambila. Nansha mudiye muena mapanga udi udienzeja bua ngenyi yende, majinga ende ne bipatshila biende bipetangane ne disua dia Nzambi. Nunku, udi uleja mudiye ‘munange muoyo wende’ ne ‘neapete diakalengele.’—Nsumuinu 19:8.

25 Diebeja ne: ‘Ndiku mutuishibue ne: mikenji ya Nzambi mmiakane anyi? Ndiku ngitaba ne: meme muyitumikile nempete disanka dia bungi anyi?’ (Musambu 19:7-10; Yeshaya 48:17, 18) Wewe muikale ne dielakana, keba mushindu wa kudijikija. Ela meji ku ntatu idi muntu upeta padiye ubenga kutumikila mikenji ya Nzambi. Pashishe, ‘teta, ulabule, umvue ne: Yehowa udi muakane’ paudi utumikila mikenji yende ne uuja lungenyi luebe ne malu adi malelela, a buneme, malengele a dinanga, adi ne lumu luimpe ne makane. (Musambu 34:8; Filipoi 4:8, 9) Ikala mujadike ne: wewe wenza malu aa neunange Nzambi bikole, neunange malu adiye munange ne neukine adiye mukine. Yosefe uvua anu muntu bu tuetu. Kadi ‘wakanyema masandi’ bualu wakalekela Yehowa umulongesha munkatshi mua bidimu bia bungi ne uvua musue kumusankisha. Dienzeja pebe bua kumuidikija.—Yeshaya 64:8.

26. Mbualu bua mushinga kayi butualonga mu nshapita ibidi yalonda?

26 Nzambi ki mmutupeshe bitupa bia lulelu bu bintu bia kunaya nabi to, kadi bidi bituambuluisha bua kulela ne kusankishangana mu dibaka. (Nsumuinu 5:18) Netuakule bua mushindu udi Nzambi umona dibaka mu nshapita ibidi idi ilonda.

[Mêyi adi kuinshi]

a Mbimueneke ne: bungi bua bantu budibu batele mu mukanda wa Nomba ebu, mbasangishe bantu bavua Yehowa mushipe yeye nkayende ne ‘bakalenge bonso ba bantu’ bavuabu bashipe kudi balumbuluishi. Bakalenge abu bavua mua kuikala batue ku 1 000.—Nomba 25:4, 5.

b Bua malu makuabu adi atangila malu a bukoya ne a bundu, bala “Nkonko ya babadi” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15 Kashipu 2006, tshipatula kudi Bantemu ba Yehowa.

c “Malu a bantu butaka” atudi batele muaba eu adi umvuija bintu bidi mua kujula muntu dijinga dia kusangila ne mulume anyi ne mukaji bu mudi bimfuanyi, mikanda anyi mêyi atudi tumvua. Adi mua kukongoloja bimfuanyi bia bantu butaka bimane anyi basombe bibi, kuteleja mineku ya bundu ya bantu balondelangana malu a disangila dia mulume ne mukaji.

d Badi bakula bua tshilele tshia kudijikijila dijinga dia disangila dia mulume ne mukaji mu Tshisakidila “Mua kulekela tshilele tshia kudijikijila dijinga dia kusangila ne mulume anyi ne mukaji.”

[Kazubu mu dibeji 101]

NDI MUPETE BUKOLE BUA KUSHINTULUKA

Nsongalume mukuabu udi wamba ne: “Pantshivua mupuekele, mvua ne tshilele tshia kutangila malu a bantu butaka ne mvua ndijikijila dijinga dia kusangila kua mulume ne mukaji meme nkayanyi. Balongi betu bavua bamona ne: nsonga yonso udi ne bua kupitshila mu malu aa. Kadi malu aa akanyanga kondo kanyi ka muoyo ne ngakaditua mu tshiendenda. Meme kulua kumona ne: nkavua mupika wa majinga anyi. Diakalenga, ku diambuluisha dia Yehowa ne dia tshisumbu, ngakalekela bibidilu bibi ebi. Mpindieu ndi ne budimu pandi nsungula balunda bualu ndi mumanye ne: bantu bandi nsomba nabu badi mua kulengeja bienzedi bianyi anyi kubinyanga. Ndi mufike ku dimona ne: kusambila ne kudilongela Bible kudi kungambuluisha bua kubenga kupingana mu bikadilu bianyi bia kale. Pamutu pa kuikala mupika wa majinga a mubidi wanyi, mpindieu ndi ne diakalenga dia kuikala mpanda-njila wa pa tshibidilu.”

[Kazubu/Tshimfuanyi mu dibeji 104]

NGENZE TSHINYI BUA KULEKELA TSHIBIDILU TSHIBI?

Dîyi dia kulonda: ‘Nuenu badi banange Yehowa, nuikale ne malu mabi lukuna.’—Musambu 97:10.

Imue nkonko iudi ne bua kudiela

▪ Ntuku ndimukila malu adi mua kunjula majinga mabi anyi?—Matayo 5:27, 28.

▪ Ntuku ngela meji bua tshidi mua kungenzekela bu meme mua kukumbaja majinga mabi anyi?—Nsumuinu 22:3.

▪ Ntshinyi tshindi mudisuike bua kuenza bua kulekela tshibidilu tshibi tshindi natshi?—Matayo 5:29, 30.

▪ Ndiku mua kuitaba bua kuambila baledi banyi anyi muena Kristo mushindame lutatu luanyi elu anyi?—Nsumuinu 1:8, 9; Galatia 6:1, 2.

▪ Ntshinyi tshindi ngenza bua kuleja ne: ndi ngeyemena Yehowa ne mibelu yende bua kutshimuna tshibidilu tshibi etshi?—Nsumuinu 3:5, 6; Yakobo 1:5.

[Kazubu mu dibeji 109]

MVESE YA KUELELA MEJI

‘Nuenu badi banange Yehowa, nuikale ne malu mabi lukuna.’—Musambu 97:10.

‘Muntu yonso udi utangila mukaji ne lukuka lua masandi wakumana kuenda nende masandi mu mutshima wende.’—Matayo 5:28.

‘Muntu udi wenda masandi udi wenzela mubidi wende bibi.’—1 Kolinto 6:18.

‘Ndi ndikuma too ne pangavuija mubidi wanyi mabuba, ndi ngubueja mu bupika; bua bumue, pangamana kuambila bakuabu bualu bua Nzambi, meme tshikadi mubengibue.’—1 Kolinto 9:27.

‘Tshintu tshionso tshidi muntu ukuna, ntshiotshi tshiapolaye. Muntu udi ukunyina mubidi wende bintu, neapolele mubidi wende bintu bibole; kadi muntu udi ukunyina nyuma bintu, neapole muoyo wa tshiendelele bua nyuma.’—Galatia 6:7, 8.

‘Nufuishe bitupa bia mibidi yenu ya pa buloba: masandi, malu a bukoya, nkuka ya mubidi, disamina dibi dia mutshima.’—Kolosai 3:5.

‘Muntu ne muntu wa munkatshi muenu amanye mua kukubaye mubidi wende mu tshijila ne mu kunemeka; kikadi nawu mu nkuka ya disamina dibi dia mutshima.’—1 Tesalonike 4:4, 5.

[Tshimfuanyi mu dibeji 98]

Mpata ya Moaba

[Tshimfuanyi mu dibeji 103]

Mbimpe baledi bikale batangila malu adi bana babu batangila ku ordinatere

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu