TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • mwbr20 ngondo 5 dib. 1-7
  • Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu (05/2020)

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu (05/2020)
  • Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu—2020
  • Tumitu tua bualu
  • LUMINGU LUA DIA 4-10/5
  • LUMINGU LUA DIA 11-17/5
  • LUMINGU LUA DIA 18-24/5
  • LUMINGU LUA DIA 25-31/5
Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu—2020
mwbr20 ngondo 5 dib. 1-7

Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu

LUMINGU LUA DIA 4-10/5

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | GENESE 36-37

“Badi bakina Jozefe anu bua mukawu”

w14 1/8 12 §3, 4

“Telejayi koku tshilota etshi”

Bible udi wandamuna ne: “Pakamona bana babu ne: tatuabu uvua mumunange kupita bana babu bonso, bakatuadija kumukina, ne kabavua mua kuyukila nende mu ditalala to.” (Genese 37:4) Bana babu ne Jozefe bavua anu mua kumumvuila mukawu, kadi kabivua bimpe bua bobu kulekela mukawu ubapita bukole to. (Nsumuinu 14:30; 27:4) Bikadiku bikufikile bua kumvua mukawu padibu batabalela muntu kampanda peshi bamupesha bunême buuvua ujinga anyi? Biobi nanku, vuluka bana babu ne Jozefe. Mukawu wabu wakabasaka bua kuenza malu avua malue kubatonda bikole pashishe. Tshilejilu tshiabu tshidi tshivuluija bena Kristo ne: mbimpe “kusanka ne badi basanka.”​—Lomo 12:15.

Jozefe uvua mumanye muvua bana babu bamukine. Uvuaku usokoka tshilamba tshiende tshimpe atshi pavua bana babu pabuipi anyi? Muoyo uvua mua kuikala umusaka bua kuenza nanku. Kadi vuluka ne: Yakoba uvua mupeshe muanende tshilamba atshi bua kuleja muvuaye mumunange. Jozefe uvua musue kuleja tatuende muvuaye umueyemena, ke bua tshinyi uvua uvuala tshilamba atshi. Tshilejilu tshiende tshidi tshituambuluisha. Nansha mudi Tatu wetu wa mu diulu kayi ne kansungansunga, kudi misangu ituye utabalela basadidi bende ba lulamatu bikole ne ubanyisha. Udi ubalomba kabidi bua bikale bashilangane ne bantu ba mu buloba bubi budi bunyanguke ebu. Anu bu tshilamba tshia Jozefe, bikadilu bimpe bia bena Kristo bidi bibavuija bashilangane ne bantu badi babanyunguluke. Bikadilu bia nunku bitu imue misangu bijudija lukuna ne mukawu. (1 Petelo 4:4) Mbimpe bua muena Kristo kudisokoka bua bantu kabamanyi ne: mmusadidi wa Nzambi anyi? Tòo, anu muvua Jozefe kayi musokoke tshilamba tshiende, tuetu petu katuena ne bua kudisokoka nansha.​—Luka 11:33.

w14 1/8 13 §2-4

“Telejayi koku tshilota etshi”

Bilota abi bivua bifuma kudi Yehowa Nzambi. Bivua ne mêyi a buprofete, ne Nzambi uvua musue bua Jozefe umvuije malu avuamu. Mu mushindu kampanda, Jozefe uvua ne bua kuenza tshivua baprofete bonso balue kuenza pashishe pavuabu bumvuija mêyi a kudi Nzambi ne dilumbuluisha diende kudi bantu bende bavua benza malu mabi.

Jozefe wakambila bana babu ne bukalanga buonso ne: “Telejayi koku tshilota tshimvua mulote etshi.” Bana babu bakateleja tshilota atshi, kadi kabavua batshisue nansha kakese. Bakamuandamuna ne: “Udi usua kuamba ne: neuditeke mukalenge bua kutukokesha anyi?” Bible udi wamba ne: “Nunku bakapeta bualu bukuabu bua kumukinyina, bua bilota biende ne bua tshivuaye muambe.” Pavua Jozefe mulondele tatuende ne bana babu tshilota tshibidi, bakamuandamuna bibi. Tudi tubala mu Bible ne: “Tatuende wakamutandisha kumuambilaye ne: ‘Tshilota tshiebe tshidi tshiumvuija tshinyi? Mmumue ne: meme ne mamuebe ne bana benu netulue kuudi bua kukuinamina too ne panshi anyi?’” Kadi, Yakoba wakatungunuka ne kuela meji bikole bua bualu abu. Yehowa ke uvua mua kuikala umanyisha Jozefe malu au anyi?​—Genese 37:6, 8, 10, 11.

Jozefe kavua wa kumpala anyi wa ndekelu mu basadidi ba Yehowa bavuaye mulombe bua kumanyisha mêyi a buprofete avua mua kubakebela buluishi anyi dikengeshibua to. Yezu uvua mumanyishi munene wa mukenji wa mushindu eu; wakambila bayidi bende ne: “Bikalabu bankengeshe nebanukengeshe penu.” (Yone 15:20) Ditabuja ne dikima bia Jozefe utshivua nsonga au didi mua kulongesha bena Kristo bonso malu a bungi, nansha bobu bukole kayi.

Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

it-1-F 693

Edome

[Muntu mukunze], Bena Edome.

Edome ke dîna dikuabu divuabu binyike Esau uvua dipasa dia Yakoba. (Gen 36:1) Bavua bamuinyikadi bua muvuaye mupane bukenji buende bua buanabute ku nkunde mikunze. (Gen 25:30-34) Pakalelabu Esau, uvua mukunze mubidi mujima (Gen 25:25), kabidi maloba a bungi a muaba wakaluaye kusombela avua pawu makunze anu muvua dîna divuabu bamupeshe diumvuija.

it-1-F 964 §5, 6

Mudimu wa bulami

Pavua mulami wa mikoko anyi wa nyama mikuabu wamba ne: nealame bisumbu biayi, uvua uleja ne: mmuitabe bua kulama nyama ayi bilondeshile mikenji. Uvua ujadikila muena nyama ayi ne: neayidishe, ne neenze bua kabayibi to, umujadikila kabidi ne: nyama yeye mujimine, yeye ke wafuta. Kadi bilondeshile mikenji ayi, kuvua malu avua mua kuenza bua nansha nyama yeye mujimine, mulami kamufutshi to; tshilejilu bualu bobu buenzeke buvua mulami kayi mua kukokesha bua kukanda, bu mudi pavua nyama ya tshisuku ibapatukila ne ikuata nyama ivuabu balama. Nansha nanku, bua kubingishabu mulami wa nyama bua kafutshi ivua ijimina, uvua ne bua kuanji kupesha muenayi tshijadiki tshia bualu buvua buenzeke; tshilejilu, uvua mua kuleja tshitalu tshia nyama uvuabu badie. Pavua muena nyama ukonkonona tshijadiki atshi, mpindieu uvua udimona muenzejibue bua kubingisha mulami.

Anu mushindu au ke uvuabu benza kabidi bua bantu bavua balama bintu bikuabu, nansha mu dîku; tshilejilu, bavua bangata muanabute bu mulami wa bakunyi bende. Anu mudi Genese 37:18-30 uleja, bualu abu ke buvua buenze bua Lubena uvua muanabute umvue bibi bua muoyo wa Jozefe pavua bana babu bakuabu basua kumushipa. Lubena “wakabambila ne: ‘Katujimiji muoyo wende to.’ . . . ‘Kanuedi mashi panshi to’ . . . kanumuenzedi bibi to. Dijinga diende divua dia kumusungila kudibu bua kumupingaja kudi tatuende.” Pakapingana Lubena kayi musangane Jozefe, kanyinganyinga kakole kakamukuata, “wakadipanda bilamba,” kukemaye wamba ne: “Muana mmujimine! Mpindieu meme nengenze tshinyi?” Uvua mumanye ne: bujitu bua dijimina dia Jozefe buvua pa makaya ende. Bua kunyema bujitu abu, bana babu bakenza tshijadiki tshia dishima bua kuleja ne: bavua badie Jozefe kudi nyama wa luonji. Bakangata muzabi wa Jozefe au, kuwuzabikabu mu mashi a mbuji. Pashishe kutuadilabu Yakoba tshijadiki atshi, tatuabu uvua kabidi mulumbuluishi wa dîku au wakabingisha Lubena pakamonaye muzabi wa Jozefe mubole wonso ne mashi; kuelaye meji ne: nyama uvua ne bua kuikala mumushipe.​—Gen 37:31-33.

LUMINGU LUA DIA 11-17/5

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | GENESE 38-39

“Yehowa kakalekela Jozefe nansha”

w14 1/11 12 §4, 5

“Mmunyi mundi mua kuenza bualu bubi bunene nunku?”

“Bakapueka ne Jozefe mu Ejipitu, ne muena Ejipitu mukuabu diende Potifâ, muena mudimu wa mu lubanza lua Palô ne mfumu wa balami, wakamusumba kudi bena Yishemaele bavua bapueke nende mu Ejipitu.” (Genese 39:1) Mêyi makese a muyuki wa mu Bible aa adi atuambuluisha bua kumona muvuabu bapuekeshe nsongalume au milongo pavuabu bamupane tshiakabidi. Bavua bamuangate anu bu tshintu! Tudi mua kufuanyikija mu meji muvua Jozefe wenda ulonda mfumuende mupiamupia uvua mfumu wa balami ba mu Ejipitu au mu njila muwule tente ne bantu bavua bamutumbisha pavuaye uya ne Jozefe ku lubanza lupialupia kuvuaye ne bua kusombela.

Kuakula bua nzubu kuvua bualu bupiabupia kudi Jozefe. Uvua mukolele mu dîku divua disombele mu ntenta ne divua dienda ditua eku ne eku bua kukeba miaba ya kudishila mikoko. Kadi mu Ejipitu, Potifâ uvua mu nsombelu muimpe, ne mu nzubu milengeja bimpe menemene. Bakebuludi ba bintu bia mu buloba badi baleja ne: bena Ejipitu ba kale bavua ne mpangu mimpe mikale ne madimi a bilongo milengeja ne mitshi ivua ifila dileji, bavua kabidi ne majiba a mâyi avua akolesha bilongo ne mitshi mikuabu. Imue nzubu ivua pa nkayayi mu madimi a bilongo mikale ne lutanda bua kupita kapepe ne madidishi manene bua kubueja kapepe mu nzubu; bavua kabidi ne nzubu ya munda ya bungi ne nzubu munene wa tshidilu ne nzubu ya bena mudimu.

w14 1/11 14 §6-15 §2

“Mmunyi mundi mua kuenza bualu bubi bunene nunku?”

Katuena bamanye malu a bungi bua muvua nzubu ya buloko mu Ejipitu tshikondo atshi to. Bakebuludi ba bintu bia kale mbapete bibumba bikole miaba ivua maloko ayi bikale bikosolola mu tuzubu tua buloko tukese tukese, bapetapu ne maloko a muinshi mua buloba. Bua kuleja muvua muaba au, Jozefe wakatela muaku udi umvuija ku muaku ku muaku ne: “tshina,” bua kuleja ne: uvua muaba uvua kauyi mutoke ne kakuyi mushindu wa kupatukamu. (Genese 40:15, dimanyisha) Mukanda wa Misambu udi utela kabidi makenga makuabu avua Jozefe mupete mu buloko amu wamba ne: “Bakasuika makasa ende ne nkanu, bakela nshingu wende mu milonda.” (Musambu 105:17, 18) Bena Ejipitu bavua imue misangu basuikila maboko a bena buloko panyima ne nkanu, nkengibue mituangane; bavua bela bakuabu shene mu nshingu. Bushuwa, Jozefe uvua ne bua kuikala mukenge bikole pende kayi ne bualu buvuaye muenze!

Kabidi kadivua dikenga dia tshitupa tshîpi to. Bible udi wamba ne: Jozefe “wakashala mu buloko amu.” Wakapitshisha bidimu bia bungi muaba mubi au! Jozefe kavua mumanyaku ne: neapatuke mu buloko to. Bu muvua matuku a kanyinganyinga aa enda avula mbingu ne ngondo, ntshinyi tshivua tshimuambuluishe bua kubenga kupanga ditekemena anyi kuteketa mu mikolo?

Bible udi wandamuna ne: “Yehowa uvua anu ne Jozefe, kutungunukaye ne kumuleja dinanga dia lulamatu.” (Genese 39:21) Ni mbimanu bia buloko, ni nnkanu, ni mmaloko a muinshi mua buloba, kabiena mua kupangisha Yehowa bua kuleja bantu bende dinanga dia lulamatu nansha. (Lomo 8:38, 39) Tudi mua kufuanyikija mu meji etu Jozefe mu dikenga dikole adi upumuna muoyo wende mu disambila kumpala kua Tatuende wa mu diulu, pashishe upeta ditalala ne bukole bidi anu “Nzambi wa busambi buonso” nkayende mua kufila. (2 Kolinto 1:3, 4; Filipoyi 4:6, 7) Ntshinyi tshikuabu tshivua Yehowa muenzele Jozefe? Bible udi wamba ne: wakatungunuka ne kuambuluisha Jozefe “wenza bua alengelele mfumu munene wa buloko.”

w14 1/11 15 §2

“Mmunyi mundi mua kuenza bualu bubi bunene nunku?”

Bible udi wandamuna ne: “Yehowa uvua anu ne Jozefe, kutungunukaye ne kumuleja dinanga dia lulamatu.” (Genese 39:21) Ni mbimanu bia buloko, ni nnkanu, ni mmaloko a muinshi mua buloba, kabiena mua kupangisha Yehowa bua kuleja bantu bende dinanga dia lulamatu nansha. (Lomo 8:38, 39) Tudi mua kufuanyikija mu meji etu Jozefe mu dikenga dikole adi upumuna muoyo wende mu disambila kumpala kua Tatuende wa mu diulu, pashishe upeta ditalala ne bukole bidi anu “Nzambi wa busambi buonso” nkayende mua kufila. (2 Kolinto 1:3, 4; Filipoyi 4:6, 7) Ntshinyi tshikuabu tshivua Yehowa muenzele Jozefe? Bible udi wamba ne: wakatungunuka ne kuambuluisha Jozefe “wenza bua alengelele mfumu munene wa buloko.”

Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

it-2-F 445

Onana

[Ufumina ku muaku udi umvuija “bukole budi buenzeja malu”].

Muana muibidi uvua Yuda mulele ne muana wa bakaji wa Shua muena Kanâna. (Gen 38:2-4; 1Ku 2:3) Pavua Yehowa mushipe Ele tutuende wa Onana bua muvuaye wenza malu avua kaayi amusankisha, Ele kavua muanji kulela muana nansha umue to; ke Yuda kuambila Onana bua apiane Tamâ mukaji wa Ele. Pavua Onana ne Tamâ balela muana, muana au kavua utungunuja dîku dia Onana to, uvua utungunuja dia Ele ne upiana bubanji bua Yuda bu muvua Ele muanabute; kadi bu muvuaye kayi ne muana, Onana ke uvua ne bua kupeta bumpianyi abu. Dîba divua Onana ulala ne Tamâ, “uvua wela bilume biende panshi” pamutu pa kumuelabi. Onana kavua udikama bilume bua kudijikijila dijinga dia kusangila nkayende to, Bible udi wamba ne: “dîba divuaye ulala ne mukaji wa muanabu,” uvua wela bilume biende panshi. Bidi bimueneka ne: uvua ukosela diangatangana ne Tamâ munkatshi bua padi bilume biende bipatuka, kabibuedi munda mua mukaji to. Yehowa wakashipa pende Onana kayi muanji kulela muana bualu kavua mutumikile tatuende to, kabidi bualu uvua ne lukuka, ne kavua mutumikile mukenji wa Nzambi uvua utangila dibaka nansha; kavua mumushipe anu bua diela dia bilume panshi patupu to.​—Gen 38:6-10; 46:12; Nom 26:19.

w04 15/1 30 §4, 5

Nkonko ya babadi

Bubi buakenza Yuda buvua bualu wakabenga kufila Tamâ kudi Shela muanende bu muvuaye mulaye. Wakamanyangana kabidi ne mukaji uvuaye wela meji ne: uvua mukaji wa ndumba. Bualu abu buvua bubengangana ne tshivua Nzambi musue tshia ne: mulume asangile ne mukaji anu padibu mu dibaka. (Genese 2:24) Mu bulelela, Yuda kavua mulale ne mukaji wa ndumba to. Kadi wakenza bualu buvuaye kayi nansha mumanye, kuangataye mukaji uvua muanende Shela ne bua kupiana, ne kulelaye muana uvua ne bukenji bua kupiana bintu bia mu dîku.

Bua Tamâ, dimanyangana diende ne Yuda kadivua dienda dia masandi to. Kabakangata bana bende ba mapasa bakaledibua abu bu ba panshi to. Pakapianabu Luta kudi Boaza muena Beteleheme, bakulu ba mu Beteleheme bakakula bimpe bua Pelese muana wa Tamâ, bambila Boaza ne: “Ku diambuluisha dia bana bikala Yehowa ne bua kukupesha kupitshila kudi nsongakaji eu, nzubu webe alue koku bu nzubu wa Pelese uvua Tamâ mulelele Yuda.” (Luta 4:12) Pelese udi pende munkatshi mua bankambua ba Yezu Kristo.​—Matayo 1:1-3; Luka 3:23-33.

LUMINGU LUA DIA 18-24/5

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | GENESE 40-41

“Yehowa udi upandisha Jozefe”

w15 1/2 14 §4, 5

“Diumvuija dia bilota kadiena difumina kudi Nzambi anyi?”

Mufidi wa maluvu uvua mua kuikala mupue Jozefe muoyo, kadi Yehowa yeye kavua mumupue muoyo to. Butuku bukuabu, wakalotesha Palô bilota bibidi bivuaye kayi mua kupua muoyo. Mu tshilota tshia kumpala, mukalenge uvua mumone ngombe muanda mutekete mimpe ya mafuta ipatuka mu musulu wa Nile, yeye kumona mikuabu muanda mutekete imueneka ne mubidi mubi minyane. Ngombe minyane yakadia ngombe ya mafuta. Pashishe Palô wakamona mu tshilota miepu muanda mutekete ya blé mimpe menemene ipatuka ku kakolakola kamue. Kadi pashishe miepu mikuabu muanda mutekete mifubisha kudi lupepele yakatoloka, kujingilayi miepu ya mimpe menemene, ne kuyiminayi. Mu dinda Palô wakajuka ulubakana bua bilota abi, ke kubikilaye bena meji bende bonso ne bakuidi bena majimbu bua bumvuije bilota abi. Bonso buabu bakapangila. (Genese 41:1-8) Katuena bamanye ni bivua bibapitshile, anyi ni bavua balue ne ngenyi mishilashilangane. Mu bulelela, Palô uvua mupange tshia kuenza, kavua mutekemene ne: uvua kabidi mua kupeta diumvuija dia tshilota tshiende atshi to.

Ndekelu wa bionso, mufidi wa maluvu wakavuluka Jozefe! Kondo kende ka muoyo kavua kamulubakaja, ke yeye kuambila Palô bua nsongalume wa pa buende uvua mu buloko uvua mubumvuije bimpe bilota biabu ne muenji wa mampa kukadi bidimu bibidi. Palô wakapatuisha Jozefe mu buloko diakamue.​—Genese 41:9-13.

w15 1/2 14 §7

“Diumvuija dia bilota kadiena difumina kudi Nzambi anyi?”

Yehowa mmunange bantu badi ne budipuekeshi ne bena lulamatu, ke bualu kayi kabiena bikemesha bua muvuaye mupeshe Jozefe diandamuna divua bena meji ne bakuidi kabayi bapete. Jozefe wakamba ne: bilota bibidi bia Palô bivua ne diumvuija dimue. Pavua Yehowa muambulule bualu ebu uvua uleja ne: bualu ebu buvua ‘bujadikibue bikole’ mbuena kuamba ne: buvua ne bua kukumbana bulelela. Ngombe mimpe ne miepu mimpe bivua bileja bidimu muanda mutekete bia biakudia bia bungi mu Ejipitu, ne ngombe minyane ne miepu ya blé mifubidile bivua bileja bidimu muanda mutekete bia tshiyole tshia nzala bikala mua kulonda bidimu bia biakudia bia bungi. Tshiyole tshia nzala atshi tshivua ne bua kukuata ditunga dijima.​—Genese 41:25-32.

w15 1/2 15 §3

“Diumvuija dia bilota kadiena difumina kudi Nzambi anyi?”

Palô wakakumbaja mêyi ende. Diakamue bakavuadika Jozefe bilamba bia line muimpe. Palô wakamupesha shene wa or wa mu nshingu, mpeta wa kutua nende tshitampi, ditempu dia bukalenge ne bukokeshi buonso bua kuendakana mu ditunga dijima ne kukumbaja lungenyi luvuaye mufile. (Genese 41:42-44) Mu dituku dimue patupu, Jozefe wakumbuka mu buloko, kudimonaye ukadi mu nzubu wa bukalenge. Uvua ujuka bimpe ne ulala mu ditalala mumanye ne: mmuntu muibidi panyima pa Palô. Bidi bimueneka patoke ne: ditabuja divua nadi Jozefe kudi Yehowa Nzambi divua ne mushinga! Yehowa uvua mumone malu mabi onso avua musadidi wende mutuilangane nawu munkatshi mua bidimu. Wakakaja malu mu tshikondo tshiakanyine ne mu mushindu muimpe. Yehowa kavua anu musue kulongolola malu mabi avuabu benzele Jozefe patupu to, kadi uvua musue kabidi kuakajila tshisamba tshia Isalele malu bua matuku atshilualua. Netumone muvuabi bienzeke nanku mu tshiena-bualu tshidi tshilonda tshia mu biena-bualu ebi.

Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w15 1/11 9 §1-3

Uvua mumanye anyi?

Bua tshinyi Jozefe uvua mudikungule kumpala kua kuya kudi Palô?

Bilondeshele muyuki udi mu Genese, Palô wakatuma dîyi bua balue ne Jozefe muena Ebelu uvua mu buloko pa lukasa bua amujinguluile bilota biende. Tshikondo atshi Jozefe ukavua muenze ndambu wa bidimu mu buloko. Nansha muvua Palô mumubikidishe lukasa lukasa, Jozefe wakanji kudikungula. (Genese 39:20-23; 41:1, 14) Difunda dia bualu ebu nansha mudibu bumueneka kabuyi ne mushinga wa bungi, didi dileja ne: Jozefe uvua mumanye bimpe bibidilu bia bena Ejipitu.

Bisamba bia bungi bia kale bivua ne tshibidilu tshia kulekela muedi ukola, nansha tshia bena Ebelu. Kadi, tshibejibeji kampanda tshidi tshiamba ne: “Bena Ejipitu ba kale ke tshisamba tshimue tshivua tshibenga muedi.”​—McClintock and Strong’s Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature.

Bantu bavua bakungula anu miedi nkayayi anyi? Tshibejibeji tshikuabu tshidi tshileja ne: bilele bia bena Ejipitu bivua bilomba bua muntu kudilongolola kumpala kua kuya kudi Palô anu mutuye wenza kumpala kua kubuela mu ntempelo. Pa nanku, Jozefe uvua ne bua kuikala mudikungule nsuki yonso ya ku mutu ne ya pambidi.​—Biblical Archaeology Review.

w09 15/11 28 §14

Tulejayi bukalanga mutudi bena mudimu ba Nzambi

14 Mu bikondo bivuabu bafunda Bible baledi bavua batshina Nzambi bavua benza muabu muonso bua kulongesha bana babu malu a bukalanga ku nzubu. Tangila mushindu muimpe wa bukalanga uvua Abalahama ne muanende Izaka bayukile udi mu Genese 22:7. Tshilejilu tshia Jozefe tshidi tshileja muvua baledi bende bamulongeshe bimpe. Pavuaye mu buloko, uvua ne bukalanga too ne kudi bena buloko nende. (Gen. 40:8, 14) Mêyi avuaye muambile Palô adi aleja muvuaye mulonge mua kuakula bimpe ne muntu udi ne muanzu kampanda.​—Gen. 41:16, 33, 34.

LUMINGU LUA DIA 25-31/5

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | GENESE 42-43

“Jozefe uvua mudikande bikole”

w15 1/5 13 §5

“Meme ndi pa muaba wa Nzambi anyi?”

Jozefe yeye wakabamanya musangu umue. Kabidi pakabamonaye bamuinamina, wakavuluka ku buana buende. Bible udi wamba ne: “Jozefe wakavuluka diakamue bilota” bivua Yehowa mumuloteshe patshivuaye muana, bivua bileja tshikondo tshivua bana babu mua kumuinamina. Ke tshivuabu benze menemene. (Genese 37:2, 5-9; 42:7, 9) Ntshinyi tshivua Jozefe mua kuikala muenze? Uvua mua kubela mu tshitupa anyi? Peshi uvua mua kudisombuela?

w15 1/5 14 §1

“Meme ndi pa muaba wa Nzambi anyi?”

Pamuapa kuadiakupeta muanzu wa pa buawu wa nunku to. Kadi lelu eu, tshimvundu ne ditapuluka dia mêku bidi bienzeka bikole pa buloba. Patudi tutuilangana ne nsombelu ya nunku, lungenyi luetu ludi mua kutusaka bua kulonda muoyo wetu ne kuenza malu bilondeshile majinga etu a dipanga bupuangane. Mbimpe menemene bua kuidikija Jozefe ne kujingulula mudi Nzambi musue bua tuetu kuenza malu. (Nsumuinu 14:12) Tumanye ne: bidi ne mushinga wa bungi bua kuikala mu ditalala ne Yehowa ne Muanende anu mudibi ne mushinga bua kukeba ditalala ne bena mu dîku dietu.​—Matayi 10:37.

w15 1/5 14 §2

“Meme ndi pa muaba wa Nzambi anyi?”

Jozefe wakaditua mu diteta bana babu bua kumanya tshivua munda muabu. Wakatuadija kuakula nabu ne dîyi dibi ku diambuluisha dia muntu uvua ubakudimuina malu avuaye wamba, ubabanda muvuabu balue bua kutentekela ditunga. Bua kudibingisha, bakamuambila malu a mu dîku diabu, kumulondelabu too ne bualu menemene buvua muanabu wa mukale mushadile kumbelu. Jozefe wakateta bua kusokoka disanka divuaye nadi. Muakunyende utshivua bushuwa ne muoyo anyi? Mpindieu Jozefe kupetaye pa kubuelela. Kubambilaye ne: “Ndi nnuteta ne bualu ebu,” ke kubambilaye ne: uvua musue kumona muanabu wa mukala au. Ndekelu wa bionso wakabitabila bua kupinganabu kumbelu bua kukeba muanabu wa mukala, kadi anu bikala umue wabu muitabe bua kushala bu muena buloko.​—Genese 42:9-20.

it-2-F 50 §4

Jozefe

Mushindu ukavua malu enzeka au wakasaka bana babu ne Jozefe ku diela meji ne: Nzambi uvua ubanyoka bua muvuabu bamupane mu bupika kukavua bidimu ndambu. Bakatuadija kudipisha kumpala kua muanabu au, kabayi bamanye nansha ne: nyeye to. Pakumvua Jozefe mêyi abu avua aleja muvuabu banyingalala au, muadi mukole wakamusuma, yeye kumbuka kumpala kuabu, kuyaye kudila. Pakapinganaye, wakamba bua basuike Simeona too ne pavuabu bamutuadila muanabu wa mukala.​—Gen 42:21-24.

Dikeba bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

it-2-F 835 §2

Lubena

Ngikadilu mimpe ya Lubena yakamueneka pavuaye wambila bana babu bakuabu bua bele Jozefe mu tshina tshia mâyi tshiume pamutu pa kumushipa; uvua ne meji a kulua kumupatula mu tshina amu pavua bana babu abu kabayipu. (Gen 37:18-30) Panyima pa bidimu bipite pa 20, pakavua bana babu bela meji ne: malu avua mabafikile mu Ejipitu au avua dinyoka divua Nzambi ubapesha bua tshivuabu benzele Jozefe, Lubena wakabavuluija ne: yeye kavua musue lungenyi luabu lua kumushipa to. (Gen 42:9-14, 21, 22) Kabidi, pavua Yakoba ubenga bua kuyabu ne Benyamina mu Ejipitu, Lubena wakapesha Yakoba bana bende babidi pa muaba wa Benyamina wamba ne: “Udi mua kushipa bana banyi ba balume babidi meme tshiyi mupingane nende kuudi.”​—Gen 42:37.

w04 1/15 29 §1

Malu manene a mu mukanda wa Genese: Tshitupa II

43:32​—Bua tshinyi kudia biakudia pamue ne bena-Ebelu kuvua bualu bua bundu kudi bena Ejipitu? Bivua nanku kudi bena Ejipitu pamuapa bua meji mabi avuabu babelela bua ntendelelu wabu anyi bua lutambishi luvuabu nalu bua tshisamba tshiabu. Bena Ejipitu bavua kabidi bakine balami ba mikoko. (Genese 46:34) Bua tshinyi? Balami ba mikoko bavua pamuapa mu milongo ya kuinshi mu Ejipitu. Anyi bu muvua maloba a kudimina makese, bena Ejipitu bavua bakine bantu bavua bakeba mpata ya kudishila bimuna.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu