TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • mwbr23 ngondo wa 11 dib. 1-12
  • Malu adibu baledile mu “Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu”

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Malu adibu baledile mu “Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu”
  • Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu—2023
  • Tumitu tua bualu
  • LUMINGU LUA DIA 6-12/11
  • LUMINGU LUA DIA 13-19/11
  • LUMINGU LUA DIA 20-26/11
  • LUMINGU LUA DIA 27/11–3/12
  • LUMINGU LUA DIA 4-10/12
  • LUMINGU LUA DIA 11-17/12
  • LUMINGU LUA DIA 18-24/12
  • LUMINGU LUA DIA 25-31/12
Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu—2023
mwbr23 ngondo wa 11 dib. 1-12

Malu adibu baledile mu Mabeji a tshisangilu tshia Nsombelu ne mudimu wetu

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

LUMINGU LUA DIA 6-12/11

BIUMA BIA DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 13-14

“Muntu yeye mufue, udi mua kupetulula kabidi muoyo anyi?”

w99 15/10 3 §1-3

Tudi tukeba muoyo wa matuku a bungi

NANSHA muakafundabu mêyi aa kukadi bidimu 3 500, lelu bantu bakese ke badi mua kubenga kuitaba se: muoyo ng’wa tshitupa tshîpi. Misangu ya bungi bantu kabatu bamona bimpe bua kulabula bushême bua muoyo anu bua katupa kîpi ne pashishe kukulakaja ne kufua. Ke bualu kayi, bantu mbapatule bintu ne mishindu ya bungi bua kulepesha muoyo wabu.

Mu matuku a Yobo, bena Ejipitu bavua badia mipesa ya nyama, bipatshila patupu bua kupingana ku bunsonga. Tshimue tshia ku bipatshila binene bia benji ba bintu bia kulepesha nabi muoyo mu tshikondo tshia Moyen Âge tshivua tshia kupatula buanga buvua mua kufikisha bantu ku dikala ne muoyo wa matuku a bungi. Benji ba bintu bia dilepesha nabi muoyo ba bungi bavua bamba ne: ngolo mudienzela kudi bantu uvua mua kufila muoyo udi kauyi kufua ne bamba kabidi ne: kudiila mu malongo menza ne ngolo kuvua mua kulepesha matuku a muoyo. Bena Tao ba mu Chine wa kale bavua bela meji ne: bavua mua kushintulula bintu bia mu mubidi ne mudimu wabi ku diambuluisha dia dielangana meji, manaya a mushindu wa kueyela ne ndilu, ne pashishe bavua mua kupeta muoyo udi kauyi kufua.

Juan Ponce de León, mukebuludi wa mu ditunga dia Espagne, mmumanyike bua dienza ngendu kayi upungila wenda ukeba mushimi wa bunsonga. Munganga kampanda wa mu bidimu bia 1700 wakamba mu mukanda wende (Hermippus Redivivus) ne: bateke bansongakaji batshidi tumama mu kazubu kakese mu muvu wa printemps ne pashishe basangishe lupepele lua mueyelu wabu mu milangi ne bapeshe bantu bu buanga bua kulepesha nabu muoyo. Tshia kumanya ntshia se: nansha tshimue tshia ku bintu ebi katshiakenza bualu bua nsongo to.

w15 15/4 32 §1-2

Bobu bakose mutshi, udiku mua kusampila kabidi anyi?

PATUDI tufuanyikija mutshi munene wa sedre wa mu Lebanona ne mutshi wa olive udi mukole ne mukonyangale, mutshi wa olive udi umueneka kawuyi ukemesha to. Kudi bimue bitupa bia mitshi ya olive bitu ne bukole bua kushala bibishi nansha mutshi wowu mûme. Badi batshinka ne: imue ikadi mienze bidimu 1 000. Bu mudi miji ya mutshi wa olive ibuela mu buloba bikole, idi iwambuluisha bua kusampila nansha mulamba wa mutshi au mûme. Bu mudi miji ishala mibishi matuku a bungi, neusampile kabidi.

Yobo uvua mutuishibue ne: nansha yeye mufue, uvua ne bua kupetulula kabidi muoyo. (Yobo 14:13-15) Wakakula bua mutshi, pamuapa wa olive bua kuleja dishindika divuaye nadi dia ne: Nzambi neamujule ku lufu. Yobo wakamba ne: ‘Badi bamanye mua kutekemena mutshi ne: biawutapilabu kuinshi, neusampile kabidi.’ Padiku minanga mikole, tshikuku tshiûme tshia mutshi wa olive tshidi mua kupatula lutonga ku miji yatshi “bu mutshi utshidi mutekete.”—Yobo 14:7-9.

w11 1/4 31 §5

‘Wewe neunjinge’

Mêyi a Yobo adi atulongesha ne: anu muvua Yehowa munange Yobo, ke mudiye kabidi munange bikole bantu badi bamueyemena, badi basue bua abafumbe ne abalengeje bua kuluabu bantu badi bamusankisha. (Yeshaya 64:8) Yehowa mmunange batendeledi bende badi bamulamate. Kadi bua aba bakadi bafue udi ‘ubajinga’ bikole. Mumanyi mukuabu wa Bible udi wamba ne: muaku wa tshiena Ebelu udibu bakudimune ne: ‘kujinga’ udi uleja “dîyi dia kueyemena dia mu mêyi a bukole adi muntu mua kuamba bua kuleja dijinga dikole didiye nadi.” Yehowa kena anu uvuluka batendeledi bende patupu to, kadi mmusue kabidi kubabisha.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

it-1-F 412

Butu

Bavua kabidi bakuata mudimu ne muaku butu bua kuakula bua tshintu tshivua katshiyi ne mushinga anyi katshiyi dikuatshisha to. Tshilejilu, Abalahama wakamba ne: kumpala kua Yehowa ndi anu “lupuishi ne butu.” (Gen 18:27; tangila kabidi Yes 44:20; Yob 30:19.) Yobo pende wakafuanyikija mêyi a bamusambi ba dishima ne “Nsumuinu ya butu.”—Yobo 13:12.

LUMINGU LUA DIA 13-19/11

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 15-17

“Elifaza mmuleje mua kubenga kukankamija muntu”

w05 15/9 26 §4-5

Kandamena ngenyi mibi!

Elifaza udi uleja mu miyuki yende yonso isatu ne: Nzambi udi ne malu makole be, bualu malu onso adi basadidi bende benza kaatu amusankisha to. Elifaza wakambila Yobo ne: ‘Tangila, kêna mua kueyemena ba mu diulu badi bamukuatshila mudimu, ne udi ubanda banjelu bende ne: Badi ne mapanga.’ (Yobo 4:18) Pashishe Elifaza wakamba bua Nzambi ne: ‘Nzambi kêna weyemena bende ba tshijila, ne diulu kadiena ditoke too ku mêsu kuende.’ (Yobo 15:15) Ke kuebejaye ne: ‘Biwikala muakane bualu ebu budi bukuatshisha Wa Bukole Buonso anyi?’ (Yobo 22:3) Biledada pende uvua witaba lungenyi luende elu bualu wakamba ne: ‘Ngondo mene mene kêna ne dinkenka, mitoto kayena milengele ku mêsu kua Nzambi.’—Yobo 25:5.

Tudi ne bua kudimuka bua kubenga kulonda ngenyi ya nunku. Idi mua kutufikisha ku dimona ne: Nzambi udi utulomba bintu bia bungi be! Lungenyi elu ludi lunyanga malanda etu ne Yehowa. Tshikuabu tshintu, tuetu bikale ne ngenyi ya nunku, netuenze tshinyi patupeshabu dinyoka diakanyine? Pamutu pa tuetu kuitaba dinyoka edi ne budipuekeshi, mutshima wetu udi mua ‘kukuatshila Yehowa tshiji,’ ne tudi mua kumusuikila dijita munda muetu. (Nsumuinu 19:3) Bualu ebu budi mua kunyanga malanda etu ne Nzambi.

w15 15/2 9 §16

Idikija budipuekeshi ne luse bia Yezu

16 Mêyi etu a luse. Diumvuila bantu luse didi ditusaka bua “kuakula ne mêyi a busambi kudi badi babungame.” (1 Tes. 5:14) Ntshinyi tshitudi mua kuamba bua kukankamija bantu ba nunku? Tudi mua kubakolesha pa kubatabalela bikole ne kuditatshisha bua bualu buabu. Tudi mua kubela kalumbandi ne muoyo mujima bua kubambuluisha bua bamone ngikadilu yabu mimpe ne bipedi biabu. Tudi mua kubavuluija ne: Yehowa mmubakoke kudi Muanende, nunku badi ne mushinga wa bungi ku mêsu kuende. (Yone 6:44) Tudi ne bua kubajadikila ne: Yehowa udi utabalela bikole batendeledi bende badi ne “mitshima itamba kunyingalala” peshi badi ne ‘mitshima ya majiya.’ (Mus. 34:18) Mêyi etu a luse adi mua kuondopa aba badi dijinga ne busambi.—Nsu. 16:24.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w06 15/3 14 §11

Malu manene a mu mukanda wa Yobo

7:9, 10; 10:21; 16:22—Mêyi aa adiku aleja ne: Yobo kavua witabuja ne: dibika dia bafue nedikalaku anyi? Mvese eyi idi yakula bua tshivua mua kuenzekela Yobo mu matuku makese au. Kadi uvua musue kuamba tshinyi? Uvua mua kuikala wamba ne: pavuaye ufua, muntu nansha umue wa mu tshikondo tshiende kavua mua kumumona kabidi to. Kabavua mua kutekemena bua kumumona upingana kuende anyi kumanya malu makuabu kumpala kua tshikondo tshidi Nzambi musungule to. Yobo uvua pamuapa musue kuamba kabidi ne: kakuena muntu udi mua kudipatukila mu Muaba wa bafue ku bukole buende nkayende to. Malu adi mu Yobo 14:13-15 adi aleja patoke muvua Yobo witabuja ne: nekuikale dibika dia bafue.

LUMINGU LUA DIA 20-26/11

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 18-19

“Kuedi bena Kristo nebe nyima nansha”

w22.01 16 §9

Tshidi binsonji bivua Yezu mupuekeshe bitulongesha

9 Udi mua kusamba badi bafuishe. Yezu kavua anu mudile ne Mâta ne Mariya patupu to, kadi uvua kabidi mubateleje ne mubakoleshe ku muoyo. Tudi petu mua kuenzela bantu bonso badi bafuishe bia muomumue. Mukulu mukuabu wa mu Australie diende Dan udi wamba ne: “Pavua mukajanyi mufue mvua dijinga ne dikankamija. Bana betu ba bungi ne bakaji babu bavua anu ku luseke luanyi butuku ne munya anu bua kunteleja. Bavua bandekela ndila kabiyi bibatonda to. Bavua bangambuluisha kabidi bua kuenza midimu kampanda bu mudi kusukula mashinyi, kuya mu tshisalu, ne kulamba biakudia pamvua meme muine tshiyi ne bukole bua kuyenza. Bavua basambila nanyi misangu yonso. Bavua bushuwa baleje ne: bavua balunda balelela ne bana betu badi ‘baledibue bua bikondo bia dikenga.’”—Nsu. 17:17.

w21.09 30 §16

Tshia kuenza padi muntu utudi banange ulekela kutendelela Yehowa

16 Tutungunukayi ne kuambuluisha bena mu dîku ba lulamatu. Badi ne dijinga dia kumvua nangananga mpindieu ne: tudi babanange ne mbasue tuikale tubakankamija. (Eb. 10:24, 25) Kudi misangu itu bena mu dîku dia ba udibu bipate mu tshisumbu bamona ne: bena mu tshisumbu bakadi babenzela pabu malu anu bu bantu bipata. Ki mbimpe tubenzele malu nanku to! Mbimpe tuikale tuela bana badi baledi babu balekele kutendelela Yehowa kalumbandi ne tubakankamija. Bavua bipate bayende wa muanetu Maria mu tshisumbu, bayende kumbuka kumushiya ne bana. Udi wamba ne: “Balunda banyi bakuabu bakalua kuanyi bobu kutulambila ne kungambuluishabu bua kulonga ne bana banyi. Bavua baditeke pa muaba wanyi ne tuetu kudila nabu. Bavua bangakuila pavua bantu bangendeshila lumu lubi. Bushuwa, bavua benze bua ndiumvue musulakane!”—Lomo 12:13, 15.

w90 1/9 22 §20

Udi wipatshila anyi?

20 Bena mu kasumbu ka bakulu badi ne bua kujingulula se: diumushibua dia muntu bu mukulu anyi musadidi wa mudimu didi mua kumuenza kanyinganyinga ne kumupampakaja, nansha yee mudiumukile nkayende. Pikalaye kayi muipatshibue, eku bakulu bamone se: udi ne kanyinganyinga, badi ne bua kumuambuluisha ne dinanga. (1 Tesalonike 5:14) Badi bua kumuambuluisha bua kujadika ne: badi nende dijinga mu tshisumbu. Nansha padi mibelu ikengedibua, kabiena ne bua kupita tshikondo tshile kumpala kua muntu wa bupuekele kupetaye kabidi mikuabu midimu mu tshisumbu.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w94 1/10 32

Bukole bua dîyi dilenga

Kadi, pavua Yobo yeye nkayende ukengela dikankamijibua, Elifaze ne balunda bende kabakapatula mêyi malenga to. Bakadiula Yobo bua dikenga diende, bakakomesha ne: uvua ne bua kuikala muenze mibi misokoka. (Yobo 4:8) Mukanda wa The Interpreter’s Bible udi umvuija ne: “Tshivua Yobo ukengela nduse lua mutshima wa muntu kampanda. Tshivuaye mupete kudi bakuabo bantu mmulongolongo wa miaku miamba miambulula, ikena mipiamipia, ‘milelela’ ne milengele menemene ya malu a Nzambi ne ya nsombelu wa tshitembu.” Yobo wakapampakana bikole pa kuteleja mêyi a Elifaze ne balunda bende e kumusakabi too ne ku diasa muadi ne: “Musangu bule munyi nenunyingalashe mutshima wanyi, nenuntshibule bituha bituha ne mei enu?”—Yobo 19:2.

Nansha musangu umue katuashishi musadidi wa Nzambi netu muadi bualu bua mêyi etu akena a meji, akena malenga. (Fuanyikija ne Dutelonome 24:15.) Lusumuinu kampanda lua mu Bible ludi ludimuija ne: “Biudi wamba bidi mua kulama muoyo anyi kuwubutula; nunku udi ne bua kuitaba bipeta bidi bifumina ku mêyi ebe.”—Nsumuinu 18:21, nkudimuinu wa TEV.

LUMINGU LUA DIA 27/11–3/12

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 20-21

“Ki mbubanji bua muntu budi bumuvuija muakane to”

w07 1/8 29 §12

Udi ‘mubanji ku mêsu kua Nzambi’ anyi?

12 Mu mêyi avua Yezu muambe, udi uleja dishilangana pankatshi pa kuikala mubanji ku mêsu kua Nzambi ne kudibutshila biuma peshi kudivuija mubanji. Nenku, Yezu uvua wamba ne: tshipatshila tshietu tshinene katshiena ne bua kuikala tshia kudibutshila bubanji peshi kuondoloka ne bintu bitudi mua kuikala nabi. Kadi tudi ne bua kukuata mudimu ne mpetu yetu bua kulengeja anyi kukolesha malanda etu ne Yehowa. Kuenza nenku nekutuvuije bushuwa babanji ku mêsu kua Nzambi. Bua tshinyi? Bualu kudi kutunzuluila njila wa kupeta mabenesha a bungi kudiye. Bible udi utuambila ne: ‘Disankisha didi difuma kudi Yehowa didi divuija bubanji, ne kêna utenteka kanyinganyinga pa mutu padi.’—Nsumuinu 10:22.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w95 1/1 9 §19

Ditshimuna Satana ne midimu yende

19 Bidi bia mushinga bua muvua Yobo musadidi wa Nzambi ne bua kuluisha “ngenyi milubakaji” ivua Satana mumuambile mukana mua Elifaze ne Zofare. (Yobo 4:13-18; 20:2, 3, NW) Yobo wakakenga bua “lunsuya” luakamufikisha ku didifila mu “biakulakula” bua “buôwa” buvua butatshisha tshieledi tshiende tshia lungenyi. (Yobo 6:2-4; 30:15, 16, NW) Elihu wakateleja Yobo ne bupole buonso ne wakamuambuluisha ne muoyo mujima bua amanye mmuenenu mene wa meji wa Yehowa wa malu. Bia muomumue lelu’eu, bakulu bumvuidianganyi badi baleja ne: badi batabalela badi mu dibungama pa kubenga kubasakidila “difinakaja” dia pa mutu. Pamutu pa nanku, anu bu Elihu, badi babateleja ne lutulu luonso ne pashishe babela manyi mapoleshi a mu Dîyi dia Nzambi. (Yobo 33:1-3, 7, NW; Yakobo 5:13-15) Nunku muntu kayi yonso udi mpampakenu yende milubakaja kudi mputa ya ku muoyo milelela anyi mifuanyikija, peshi udi “mukuatshishibua buôwa . . . kudi bilota, ne kudi bikena-kumona” bu Yobo, udi mua kupeta dikuatshisha dipoleshi dia mu Mifundu munda mua tshisumbu.—Yobo 7:14, NW; Yakobo 4:7.

LUMINGU LUA DIA 4-10/12

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 22-24

“Muntu udi mua kuikala ne dikuatshisha kudi Nzambi anyi?”

w05 15/9 26 §6–27 §1-2

Kandamena ngenyi mibi!

Kuamba ne: Nzambi udi ne malu makole kudi kupetangana ne kuamba ne: katu wangata bantu ne mushinga to. Elifaza wakebeja mu muyuki wende muisatu ne: ‘Muntu udi mua kukuatshisha Nzambi ne tshintu anyi? Nansha; muntu udi ne meji udi udikuatshisha yeye nkayende.’ (Yobo 22:2) Elifaza uvua musue kuleja ne: muntu kêna ne mushinga ku mêsu kua Nzambi to. Biledada wakafila pende lungenyi lua muomumue pakambaye ne: ‘Muntu wa pa buloba udi mua kubingishibua ku mêsu kua Nzambi munyi? Udi muledibue kudi mukaji udi mua kuikala ne mutshima mutoke munyi?’ (Yobo 25:4) Bilondeshile lungenyi elu, bu muvua Yobo, muntu wa pa buloba kavua ne bua kuela meji ne: uvua muakane ku mêsu kua Nzambi to.

Bamue bantu lelu badi ne ngenyi mibi pa bidi bibatangila bobu nkayabu. Malu bu mudi: nkoleshilu wabu, ntatu idibu bapeta anyi dibakengesha anu bua bisa anyi bisamba biabu bidi mua kuikala bibafikishe ku diela meji mabi. Kadi Satana ne bademon bende badi kabidi basanka padibu batshingisha muntu. Bobu bafikishe muntu ku dimona ne: malu onso adiye wenza kaena ne mushinga ku mêsu kua Nzambi Wa-Bukole-Buonso, mbipepele bua muntu au kuteketaye mu mikolo. Ndekelu wa bionso, udi mua kupambuka ne kulekela Nzambi wa muoyo.—Ebelu 2:1; 3:12.

Bukulakaje ne masama bidi mua kutupangisha mua kuenza malu makuabu. Mudimu wetu wa kuyisha utudi tuenza udi mua kumueneka mukese patudi tuufuanyikija ne utuvua tuenza patutshivua bansonga anyi patuvua ne bukole bua mubidi. Mbimpe tumanye ne: Satana ne bademon bende mbasue tufike ku diela meji ne: mudimu utudi tuenza kawena usankisha Nzambi to. Tudi ne bua kukandamena ngenyi ya nunku.

w95 15/2 27 §6

Dilongesha pa mushindu wa kupita ne malu

Balunda bende basatu bakatekesha bikole Yobo mu mikolo pa kumvuija ngenyi yabu nkayabu pamutu pa meji a Nzambi. Elifaze wakafika too ne ku diamba se: ‘Nzambi kêna ne lulamatu kudi basadidi bende to’ ne se: Yobo nansha yeye muakane nansha yeye kayi muakane kabivua ne mushinga ku mêsu kua Yehowa to. (Yobo 4:18 NW; 22:2, 3) Mbikole bua kufuanyikija mêyi matekeshi a mu mikolo —anyi akena malelela— bu aa! Kabiyi bikemesha, ku shòò Yehowa wakatobolola Elifaze ne balunda bende bua disendeka edi. “Kanuakuamba mei malelela bua bualu buanyi,” ke muakambaye. (Yobo 42:7) Kadi tshiambilu tshikole tshibipishi tshitshivua tshilua.

w03 15/4 14-15 §10-12

Bansonga badi basankisha mutshima wa Yehowa

10 Anu mudi muyuki wa mu Bible eu uleja, Satana kakela anu lulamatu lua Yobo mpata, kadi ne lua bantu bakuabu bonso badi basadila Nzambi, kukusangisha ne wewe pebe munkatshi amu. Satana wakambila Yehowa bua bukua-bantu buonso ne: ‘Bionso bidi muntu [ki ng’anu Yobo nkayende to, kadi muntu yonso] nabi yeye neabifile bua kusungila muoyo wende.’ (Yobo 2:4) Udiku umona muaba webe mu tshilumbu tshinene etshi anyi? Anu mudibi bileja mu Nsumuinu 27:11, Yehowa udi wamba ne: kudi tshintu tshiudi mua kumupesha, tshiotshi ke tshidi tshimupa mushindu wa kuandamuna kudi udi umupenda, Satana. Anji kuelabi meji: Mukalenge Mutambe Bunene udi ukulomba bua kufila diebe diandamuna mu tshilumbu etshi tshinenanenayi. Mbujitu ne diakalenga bunene kayipu biudi nabi! Udiku mua kukumbaja tshidi Yehowa ukulomba anyi? Ke tshiakenza Yobo. (Yobo 2:9, 10) Ke tshiakenza kabidi Yezu ne bantu bakuabu bungi kabuyi kubala munkatshi mua bidimu bivule, kusangisha ne bansonga ba bungi. (Filipoi 2:8; Buakabuluibua 6:9) Wewe pebe udi mua kuenza bia muomumue. Kadi bualu bumue buudi ne bua kuikala mumanye mbua se: kakuena mushindu wa kuikala kuyi ne kuudi mu tshilumbu etshi to. Ku bienzedi biebe neuleje ne: udi ku luseke lua bipendu bia Satana anyi ku luseke lua diandamuna dia Yehowa. Nduseke kayi luwajinga bua kulamata?

Yehowa udi ukulama!

11 Luseke luudi usungula ludiku ne mushinga kumpala kua Yehowa anyi? Kakuenaku bantu ba bungi bakadi bashale bamulamate ne bafile diandamuna diakane kudi Satana anyi? Bushuwa, Satana wakamba ne: kakuena muntu nansha umue udi usadila Yehowa bua dinanga; edi ndibanda dikadi dimueneke mudidi dia dishima. Nansha nanku, Yehowa mmusue bua umulamate mu tshilumbu etshi tshia udi ne bumfumu butambe bunene bualu udi ukulama. Yezu wakamba ne: “Tatu wenu wa mu diulu kena musue [nansha] umue mu bakese [aba] afue.”—Matayo 18:14.

12 Bulelela, Yehowa mmusue kumanya ngikadilu uudi ujinga kulonda. Tshidi ne mushinga mutambe bunene ntshia se: ngikadilu webe udi mua kumusankisha anyi kumubungamija. Bible udi uleja patoke ne: malu mimpe peshi mabi adi bantu benza adi amusankisha anyi amubungamija. Tshilejilu, bena Isalele ‘bakatatshisha’ Yehowa pakamutombokelabu misangu ne misangu. (Musambu 78:40, 41) Kumpala kua mvula wa kabutu wa mu matuku a Noa kulokaye, pavua ‘mibi ya bantu midiundadiunde,’ “kanyinganyinga kakadi mu mutshima” wa Yehowa. (Genese 6:5, 6) Elabi meji bua tshidi bualu ebu bumvuija. Wewe muikale ne ngikadilu mubi, udi mua kunyingalaja Mufuki webe. Ebi kabiena bileja ne: Nzambi udi mupuyile peshi udi ubungamabungama bua kalu konso tshianana to. Kadi bidi menemene bileja ne: mmukunange ne udi ukujingila diakalenga. Ku luseke lukuabu, paudi wenza malu mimpe, mutshima wa Yehowa udi usanka. Udi usanka ki ng’anu bualu mmupete diandamuna dikuabu dia kupesha Satana, kadi bualu mpindieu udi mua kulua Mukufutshi. Ne atshi ke tshidiye musue kulua menemene! (Ebelu 11:6) Bushuwa, Yehowa Nzambi udi Tatu webe wa dinanga!

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w04 15/7 21-22

Difundila bipatshila bia mu nyuma bua kutumbisha Mufuki webe

Tangila mushindu uvua Yehowa mujikije difuka dia diulu ne buloba. Yehowa wakaleja muvua bikondo bia difuka bintu bilondangane mu mêyi aa: ‘dilolo ne dinda [biakadiku].’ (Genese 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ku ntuadijilu kua tshikondo tshionso tshia difuka bintu, uvua mumanye bimpe tshipatshila tshia tshikondo anyi dituku adi. Ke mushindu wakakumbaja Nzambi tshipatshila tshiende tshia kufuka bintu. (Buakabuluibua 4:11) Yobo wakamba ne: ‘Bualu budi mutshima [wa Yehowa] usungula mbudiye wenza.’ (Yobo 23:13) Yehowa uvua ne bua kuikala ne disanka dia bungi bua kumona ‘bintu bionso biakenzaye’ ne bua kuambaye ne: “biakadi bimpe be!”—Genese 1:31.

Bua tuetu petu kukumbaja bipatshila bietu, tudi ne bua kuikala ne dijinga dikole dia kubikumbaja. Kadi ntshinyi tshiatuambuluisha? Nansha pavua buloba kabuyi busunguluke ne buikale butupu, Yehowa uvua yeye umona muvuabu ne bua kuikala ku ndekelu, mbuena kuamba ne: tshintu tshilengele, tshimupesha butumbi ne lumu. Bia muomumue, tudi mua kupeta dijinga dia kukumbaja malu atudi badifundile bua kuenza tuetu belangane meji bua bipeta ne masanka atuapeta. Atshi ke tshiakafikila Tony, nsongalume wa bidimu 19. Katu muanji kupua muoyo tshiakumvuaye bua musangu wa kumpala pakayaye ku biro bia Bantemu ba Yehowa bia mu dimue dia ku matunga a ku Mputu wa ku Ouest. Katshia anu pinapu, Tony uvua anu udiebeja ne: ‘Kusomba ne kuenza mudimu muaba wa mushindu’eu kudi mua kuikala munyi?’ Tony kavuaku muanji kulekela kuela meji a mushindu wa kufikaku to, ne wakatungunuka ne kudienzeja bua kukumbaja tshipatshila etshi. Ndisankapu kayi divuaye nadi pakitababu dilomba diende dia kuenza mudimu ku biro bidimu bia bungi panyima!

LUMINGU LUA DIA 11-17/12

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 25-27

“Kabiena bikengela kuikala muntu mupuangane bua kushala ne lulamatu to”

it-1-F 1194 §4

Muoyo mutoke

Yobo. Yobo uvua bushuwa ne muoyo mu tshikondo tshia panyima pa lufu lua Jozefe ne tshia kumpala kua Mose kuluaye mulombodi wa bena Isalele. Wakaleja muvuaye “muntu mululame [Eb., tam] wa muoyo mutoke uvua utshina Nzambi ne wepuka malu mabi.” (Yobo 1:1) Tshilumbu tshivua pankatshi pa Yehowa Nzambi ne Satana tshivua tshitangila kabidi muoyo mutoke wa bantu. Lukonko luvua Nzambi muele Muluishi wende bua bualu Yobo dîba divua Satana mulue kubuela mu tshisangilu tshia banjelu mu diulu ludi lujadika bualu ebu. Satana uvua usua kuamba ne: Yobo utendelela Nzambi ne lubombo. Ujadika ne: Yobo kavua wenzela Nzambi mudimu mumulamate bikole to, kadi mbualu uvua upeta bivuaye ujinga. Ke kuelaye muoyo mutoke wa Yobo mpata. Nansha muakanyishilabu Satana bua kujimija bubanji buonso bua Yobo too ne bana bende, kakakokesha bua kunyanga muoyo mutoke wa Yobo to. (Yobo 1:6–2:3) Pashishe wakalua kuambe ne: Yobo uvua mudinangi, ke bualu kayi wakitaba bua kujimija bintu biende bionso ne bana bende anu bua kudisungila. (Yobo 2:4, 5) Nansha muvuabu batue Yobo disama dibi ditambe dia lufu, eku bamusaka kudi mukajende bua kutombokela Nzamibi ne bamuamba mêyi mabi kudi balunda bavua bakonyangaja mikenji ya Nzambi ne tshidi disua diende (Yobo 2:6-13; 22:1, 5-11), Yobo wakandamuna ne: kavua mua kulekela muoyo wende mutoke to. Wamba ne: “Too ne pangafua, tshiakulekela muoyo wanyi mutoke! Nendame buakane buanyi ne tshiakubulekela nansha kakese; muoyo wanyi kawakumpishaa matuku onso antshidi ne muoyo to.” (Yobo 27:5, 6) Bu muvuaye mulame muoyo wende mutoke, wakaleja muvua Muluishi wa Nzambi eu muikale muena dishima.

w19.02 3 §3-5

Lama muoyo webe mutoke!

3 Padibu bamba ne: batendeledi ba Nzambi badi ne muoyo mutoke, bidi biumvuija ne: mbanange Yehowa ne muoyo mujima ne mbamulamate bikole, benza bua disua diende dikale kumpala mu mapangadika onso adibu bangata. Mona tshidibu bamba bua ngikadilu eu mu Bible. Muaku wa mu tshiena Ebelu udibu bakudimune ne: “muoyo mutoke,” udi ne lungenyi lua tshintu tshijima, tshimpe, anyi katshiyi kalema. Tshilejilu, Mikenji ya Mose ivua yamba ne: nyama ivua bena Isalele balambula Yehowa ivua ne bua kuikala mimpe. (Lew. 22:21, 22) Kabavua banyishile bantu ba Nzambi bua kulambula nyama uvua kayi mukolo, kayi ditshi, anyi kayi dîsu to; peshi kabavua mua kulambula nyama uvua ne disama nansha. Yehowa uvua musue bua nyama ikale mujima, muimpe, anyi kayi kalema. (Mal. 1:6-9) Tudi tumvua bua tshinyi Yehowa utu utabalela tshilumbu tshia tshintu tshidi tshimpe anyi tshidi tshijima. Patudi tusumba tshintu, ni ntshimuma, ni mmukanda, ni ntshiamu tshia mudimu, katuena mua kuangata tshidi masoso masoso anyi katshiyi ne bitupa bikuabu to. Tudi tuangata anu tshidi tshimpe, tshijima, anyi katshiyi kalema. Ke tshidi Yehowa musue pende bua dinanga ne lulamatu bitudi nabi kudiye. Mmusue ne: bikale bu tshintu tshimpe, tshijima, anyi katshiyi kalema.

4 Netuambe ne: bidi bikengela tuikale bapuangane bua kuikala ne muoyo mutoke anyi? Mu bulelela, tudi mua kudimona ne: tudi ne bilema bipite bungi, katuyi bantu bimpe nansha kakese. Mona malu abidi adi atusaka bua kubenga kuela meji ne: tudi ne bua kuikala bapuangane bua kuikala ne muoyo mutoke. Bua kumpala, Yehowa katu wimanyina pa bilema bietu to. Dîyi diende didi dituambila ne: “Yah, bu wewe muikale utangila anu bilema, nunku, Yehowa wanyi, nnganyi uvua mua kuimana?” (Mis. 130:3) Mmumanye ne: tudi bapange bupuangane, bena mpekatu, ne udi utubuidikila bilema bietu ne muoyo mujima. (Mis. 86:5) Buibidi, Yehowa mmumanye mikalu yetu, ne katu utulomba bua kuenza malu adi matupite makanda to. (Bala Misambu 103:12-14.) Mpindieu mmu ngumvuilu kayi mutudi mua kuikala bajima anyi bimpe ku mêsu kuende?

5 Bua batendeledi ba Yehowa, dinanga ke didi dibapetesha muoyo mutoke. Dinanga ditudi banange Tatu wetu wa mu diulu ne lulamatu luetu kudiye bidi ne bua kuikala bu tshintu tshidi tshimpe, tshijima, anyi katshiyi kalema. Tuetu bashale ne dinanga dia nunku nansha patudi mu mateta, bidi bileja ne: tudi ne muoyo mutoke. (1 Kul. 28:9; Mat. 22:37) Tupingane kabidi kudi Bantemu basatu batudi bakuile ku ntuadijilu. Bua tshinyi mbenze malu mushindu au? Muana wa bakaji au katu musue kusanka ne balongi nende anyi? Nsongalume au mmusue bua bamuseke padiye uyisha apu anyi? Tatu wa dîku au mmusue bua mudimu wende ufue anyi? Nansha kakese. Kadi mbamanye ne: Yehowa udi ne mikenji miakane ne meji abu onso mmatuma anu ku dienza malu adi asankisha Tatu wabu wa mu diulu. Bu mudibu bamunange, badi anu belangana meji a tshidi Yehowa musue kumpala kua kuangatabu mapangadika. Nunku mbaleje mudibu ne muoyo mutoke.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w16.11 9 §3

Balongolola mu diumvuangana ne Mukanda wa Nzambi

3 Patudi tutangila bintu bidi Yehowa mufuke, tudi tumona patoke ne: udi Nzambi wa bulongame. ‘Wakafuka buloba ne meji ende; wakajadika bia mu diulu ne lungenyi luende.’ (Nsumuinu 3:19) Kudi malu a bungi atudi katuyi bamanye bua bintu bidi Yehowa mufuke. Kadi tudi tumvua “anu dinunganyi dikese kudiye!” (Yobo 26:14) Malu makese atudi bamanye bua tshibuashibuashi tshietu etshi adi aleja patoke ne: ntshilongolola bimpe bitambe. (Musambu 8:3, 4) Mitoto miliyo ne miliyo idi inyunguluka mu bulongame. Ela meji mushindu udi mabulunge adi anyunguluka ku dîba. Bulongame budi bukemesha ebu budiku anu bualu Yehowa mmulongolole mushindu udi mabulunge ne mitoto mua kunyunguluka. Patudi tuela meji bua mushindu udiye ‘mufuke bia mu diulu ne meji ende’ ne buloba, bidi bitusaka bua kumutumbisha, kumutendelela ne kushala ne lulamatu kudiye.—Musambu 136:1, 5-9.

LUMINGU LUA DIA 18-24/12

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 28-29

“Udiku ne lumu bu lua Yobo anyi?”

w02 15/5 22 §19

Tulejayi luse lujalame kudi badi mu dikenga

19 Miyuki ya mu Bible itudi bamone idi ileja kabidi ne: bidi bikengela kuleja luse lujalame kudi bantu badi ne majinga adibu buobu nkayabu kabayi mua kukumbaja. Bua kumona mua kutungunuja ndelanganyi yende, Abalahama uvua dijinga ne diambuluisha dia kudi Betuele. Bua kuyabu ne tshitalu tshiende mu Kanâna, Yakoba uvua dijinga ne diambuluisha dia kudi Yosefe. Ne bua Naomi kupetaye mupianyi, uvua dijinga ne diambuluisha dia kudi Luta. Ni ng’Abalahama anyi Yakoba peshi Naomi, kakuvua muntu uvua mua kukumbaja majinga ende kakuyi diambuluisha dia kudi muntu mukuabu. Bia muomumue lelu, tudi ne bua kuleja nangananga luse lujalame kudi badi mu dikenga. (Nsumuinu 19:17) Tudi ne bua kuidikija nkambua Yobo, wakambuluisha ‘bapele bakadila [bakeba] dikuatshisha, ne muan’a nshiya ne mukuabu yonso wakadi kayi ne mukuatshishi’ ne “muntu wakadi wamba kufua.” Yobo ‘wakimbisha [kabidi] mutshima wa mukaji wa mu lufuila musambu wa disanka’ ne wakalua bu ‘mêsu kudi bantu bafofo, bu makasa kudi bantu balema.’—Yobo 29:12-15.

it-1-F 1144 §10

Bilamba

Batu bakula bua bilamba mu ngumvuilu ya bungi ya mu tshimfuanyi. Anu mutu bantu bavuala bilamba bifuanangane anyi bia dikala dimue bua kuleja mudibu bena bulongolodi kampanda anyi mudibu batua tshisumbu kansanga mpanda, ke mudibu kabidi bakula bua bilamba mu ngakuilu wa mu tshimfuanyi mu Bible bua kuleja tshidi muntu bilondeshile kudiye usungula bua kuikala ne midimu idiye wenza. Ke tshitudi tumone mu tshilejilu tshia bilamba bia dibaka tshivua Yezu mufile. (Mt 22:11, 12) Mu Buakabuluibua 16:14, 15, Mukalenge Yezu Kristo udi utudimuija bua njiwu ya dilala tulu tua mu nyuma, bitufikisha ku dijimija lulamatu luetu kudi Nzambi. Ebu nebuikale bualu bubi butambe nangananga mukadi “mvita ya dituku dinene dia Nzambi Wa Bukole Buonso” misemene pabuipi.

w09-F 1/2 15 §3-4

Ntshinyi tshidi mu dîna dia muntu?

Katuena ne bukokeshi pa dîna dietu dia ku tshilelelu to. Kadi tuetu nkayetu ke badi mua kuenza bua tuikale ne lumu kampanda. (Nsumuinu 20:11) Bua tshinyi kubenga kudiebeja ne: ‘Bu Yezu anyi bapostolo bapete mpunga wa kumpesha dîna, bavua mua kuikala bampeshe dîna kayi? Ndîna kayi diakanyine didibu mua kumpesha bua kuleja tshindi menemene anyi lumu lundi nalu?’

Elu ndukonko lua kuelela meji ne muoyo mujima. Bua tshinyi? Solomo mukalenge wa meji wakafunda ne: “Mbimpe kusungula dîna dimpe pamutu pa bubanji bua bungi.” (Nsumuinu 22:1) Mu bulelela, tuetu bikale ne dîna dimpe anyi lumu luimpe muaba utudi basombele, tudi ne tshintu tshia mushinga mukole. Ne bualu bua mushinga menemene budi ne: tuetu bapete dîna dimpe ku mêsu kua Nzambi, netupete tshiuma tshia kashidi. Mushindu kayi? Nzambi mulaye ne: neafunde mêna a bonso badi bamutshina mu ‘mukanda wende wa tshivulukilu,’ ne neabapeshe diakalenga dia kupeta muoyo wa tshiendelele.—Malaki 3:16; Buakabuluibua 3:5; 20:12-15.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

g00-F 8/7 11 §3

Tuaku mimuemue! Bidi bikuambuluisha!

Kutua mimuemue kudi bushuwa mua kushintulula malu anyi? Anji vulukabi dîba divua muntu kampanda mutue mimuemue bienze bua utukija anyi udiumvua mudilekelele. Peshi pavua muntu mubenge kutua mimuemue biobi kukubungamija anyi kukufikisha ku didimona kuyi muangata ne mushinga. Bushuwa, ditua mimuemue didi mua kushintulula malu. Didi diambuluisha udi uyitua ne udiye uyituila. Yobo udibu batele mu Bible wakamba bua baluishi bende ne: “Pamvua mbatuila mimuemue, bivua bibakemesha; bukenke bua mpala wanyi buvua bubakolesha ku muoyo.” (Yobo 29:24) “Bukenke” bua mpala wa Yobo buvua mua kuikala buleja disanka divuaye nadi ne musangelu.

LUMINGU LUA DIA 25-31/12

BIUMA BIA MU DÎYI DIA NZAMBI | YOBO 30-31

“Muvua Yobo mushale mukezuke mu lungenyi”

w10 15/4 21 §8

Umbusha mêsu ebe ku malu a patupu

8 Lukuka lua mêsu ne lua mubidi lutu lukuata too ne bena Kristo balelela. Ke bualu kayi Dîyi dia Nzambi didi ditukankamija bua kuikala ne didikanda mu malu atudi tutangila ne tujinga. (1 Kol. 9:25, 27; bala 1 Yone 2:15-17.) Yobo uvua umue wa ku bantu bavua bamanye diumvuangana dikole didi pankatshi pa malu atudi tumona ne majinga etu. Wakamba ne: ‘Ngakapunga tshipungidi ne mêsu anyi, nunku ngakadi kumanya mua kutangija mêsu anyi kudi mushikankunde utshidi kamama bishi?’ (Yobo 31:1) Yobo kavua anu mudisuike bua kubenga kulenga mukaji mu mushindu mubi to, kadi uvua mudisuike kabidi bua kubenga kuela meji ku malu a mushindu au. Yezu wakaleja ne: tudi ne bua kulama lungenyi luetu ku majinga mabi pakambaye ne: ‘Muntu yonso udi utangila mukaji ne lukuka lua masandi wakumana kuenda nende masandi mu mutshima wende.’—Mat. 5:28.

w08-F 1/9 11 §4

Ela meji a muikala “Ndekelu wa bualu”

Kumpala kua wewe kubuela mu njila kampanda, anji diebeja ne: ‘Njila eu udi uya nanyi penyi?’ Kuimana katupa bua kuanji kuela meji a muikala “ndekelu wa bualu” kudi mua kukuambuluisha bua kubenga kuenza bualu budi mua kukulela ntatu mikole. Sida ne masama makuabu a mu bilamba, mafu a panshi, ditula mafu, dikosoloka dia mêku, ne didipisha mmalu atu afikila bantu batu balengulula bimanyinu bia malu a kudimukila. Mupostolo Paulo mmuleje patoke kudi njila wa bena tshiendenda tshia masandi ufikisha. “Kabakupiana Bukalenge bua Nzambi to.”—1 Kolinto 6:9, 10.

w10 15/11 5-6 §15-16

Nuenu bansonga, Dîyi dia Nzambi dinulombole

15 Ndîba kayi didi lulamatu luebe kudi Nzambi lutetshibua bikole, mpaudi ne bantu bakuabu anyi peshi paudi pa nkayebe? Paudi mu kalasa anyi ku mudimu, udi udimukila tshintu tshionso tshidi mua kunyanga malanda ebe ne Nzambi. Kadi paudi ujikija lutetuku, mbipepele bua kulengulula mikenji idi itangila bikadilu bilenga.

16 Bua tshinyi udi ne bua kutumikila Yehowa paudi pa nkayebe? Vuluka ne: udi ne mushindu wa kubungamija Yehowa anyi kumusankisha. (Gen. 6:5, 6; Nsu. 27:11) Malu audi wenza adi atangila Yehowa bualu ‘udi ukutabalela.’ (1 Pet. 5:7, NW) Mmusue bua umuteleje bua upete diakalenga. (Yesh. 48:17, 18) Pavua bamue bantu ba mu Isalele babenga kumutumikila, bavua bamunyingalaja. (Mus. 78:40, 41) Kadi Yehowa wakasanka bikole bua muprofete Danyele bualu muanjelu wakamubikila ne: “muntu munangibue bikole.” (Dan. 10:11) Bua tshinyi? Bualu Danyele kavua mulamate Nzambi anu pavuaye ne bantu to, kadi nansha pavuaye pa nkayende.—Bala Danyele 6:10.

Bubanji bua mu Dîyi dia Nzambi

w05 15/11 11 §3

Kumanya mua kuteleja ne dinanga

Balunda ba Yobo bakateleja miyuki yende mipite pa dikumi. Tshidibi, Yobo wakamba ne: “Wampetela muntu udi mua kunteleja nnganyi?” (Yobo 31:35, MMV) Bua tshinyi wakamba nanku? Bualu diteleja diabu kadivua dimuambuluishe to. Kabavua baditatshisha bua Yobo to, ne kabavua basue kumanya muvuaye udiumvua to. Kabavua baditeke pa muaba wende bu mutu bateleji bimpe benza to. Kadi mupostolo Petelo udi utubela ne: ‘Nuikale buonso buenu ne mutshima umue, nusambangane, nunangangane bu bana babu ba mu Kristo, nuikale ne mitshima ya luse ne mitshima mipuekele.’ (1 Petelo 3:8) Mmunyi mutudi mua kusambangana? Tudi mua kuditatshisha bua mushindu udi bantu badiumvua ne kuteta mua kuditeka pa muaba wabu. Bua kuleja ne: tudi tuditatshisha, tudi mua kuamba ne: “Bivua mua kuikala bikutonde bikole” anyi “Uvua mua kumona ne: bantu kabavua bakumvuile.” Tudi kabidi mua kuamba malu adibu batuambila mu mêyi etu nkayetu bua kuleja muntu ne: tudi bumvue tshidiye muambe. Kuteleja ne dinanga kakuena kumvuija anu kuteya ntema ku miaku to, kadi kabidi kuteya ntema ku mushindu udi muntu udiumvua munda.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu