Bua tshinyi tudi tufua?
“Ku mitu ya mikuna kuonso kudi talalaa mpindieu, mu tutongobela tuonso mbikole bua wewe kumvua tshintu tshidi tshieyela; nyunyu mmilale mu mitshi: indila; mu katupa kîpi emu anu bu yoyi, newikishe pebe.” —JOHANN WOLFGANG VON GOETHE, MUFUNDI MUENA ALLEMAGNE.
NZAMBI wakafuka bantu ne dijinga dikole dia kuikala ne muoyo wa kashidi. Bushuwa, Bible udi wamba ne: wakateka “lungenyi lua muoyo wa tshiendelele mu mitshima yabu.” (Muambi 3:11, Beck) Kadi Nzambi kavua anu mupeshe bantu dijinga dia kuikala ne muoyo wa kashidi patupu. Wakabapesha kabidi mushindu wa kuupetabu.
2 Baledi betu ba kumpala, Adama ne Eva, bavua bafuka bapuangane, kabayi ne kalema mu lungenyi anyi ku mubidi. (Dutelonome 32:4) Fuanyikijabi—kakuyi ditakanyika anyi bisama bia musangu mule, kakuyi buôwa bukole anyi disumpakana! Kabidi, Nzambi wakabateka mu tshisombedi tshilengele tshia mparadizu. Nzambi uvua mulongolole bua muntu ikale ne muoyo wa kashidi ne se: ndekelu wa bionso buloba bulue kuula ne ndelanganyi yende mipuangane. (Genese 1:31; 2:15) Nenku, bua tshinyi tudi tufua?
Dipanga ditumikila didi dituala lufu
3 Nzambi wakatumina Adama dîyi ne: “Udi mua kudia mamuma a mitshi yonso ya mu budimi, bu mûdi musue; kadi mamuma a mutshi wa lungenyi lua kujingulula malu mimpe ne malu mabi kuadi nansha; bualu bua mu dituku diudi wadia wewe neufue bulelela.” (Genese 2:16, 17) Nenku bua Adama ne Eva, muoyo wa tshiendelele uvua ulomba bualu kampanda; uvua musuikila ku butumike buabu kudi Nzambi.
4 Kadi, bia dibungama, Adama ne Eva bakabenga kutumikila mukenji wa Nzambi. (Genese 3:1-6) Mu dienza nunku, bakalua benji ba mpekatu, bualu “mpekatu ndipetula dia mikenji.” (1 Yone 3:4, NW) Bu tshipeta, Adama ne Eva kabatshivua kabidi ne ditekemena dia muoyo wa tshiendelele. Bua tshinyi? Bualu bua “difutu dia bubi [“mpekatu,” NW] ndufu.” (Lomo 6:23) Nenku, mu difundila Adama ne Eva dinyoka, Nzambi wakamba ne: “Udi lupuishi ne neupingane ku lupuishi.” Pashishe bakipata baledi betu ba kumpala mu tshisombedi tshiabu tshia Mparadizu. Dituku diakenzabu mpekatu, Adama ne Eva bakatuadija luendu lutekete kadi kaluyi kuimanyika batangile ku lufu.—Genese 3:19, 23, 24, NW.
“Lufu luakafika kudi bantu bonso”
5 Mpindieu Adama ne Eva bakavua ne mpekatu muele miji miondoke mu mashi abu. Nenku, kabavua mua kupatula ndelanganyi mipuangane, anu bu mudi mushete mukonyangale kauyi mua kupatula tshintu tshilulame. (Yobo 14:4) Bushuwa, diledibua dionso dia muntu didi dishindika ne: baledi betu ba kumpala bakajimija makanda a mubidi mapuangane ne muoyo wa tshiendelele buabu buobu bine ne bua ndelanganyi yabu. Mupostolo muena nkristo Paulo wakafunda ne: ‘Bu muakalua bubi pa buloba bualu bua muntu umue, ne bu muakalua lufu bua bubi abu, nunku lufu luakafika kudi bantu bonso, bua bonso bakenza malu mabi.’—Lomo 5:12; fuanyikija ne Musambu 51:5.
6 Lelu’eu bena sianse ki mbamanye bua tshinyi bantu badi bakulakaja ne bafua. Kadi, Bible udi umvuija ne: tudi tufua bualu tudi baledibue bena mpekatu, bapiane ngikadilu eu kudi baledi betu ba kumpala. Kadi ntshinyi tshidi tshitufikila patudi tufua?
[Nkonko ya dilonga]
1, 2. (a) Bantu bakafukibua ne dijinga kayi? (b) Mmuoyo wa mushindu kayi uvua nawu bantu babidi ba kumpala?
3. Muoyo wa tshiendelele bua Adama ne Eva uvua musuikila ku tshinyi?
4. Pakenza Adama ne Eva mpekatu, bua tshinyi bakajimija ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi mu Mparadizu?
5. Mmunyi muakatangalaka lufu mu dîku dijima dia bantu?
6. Bua tshinyi tudi tufua?