TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • bt nshap. 7 dib. 58-66
  • Wakamuambila “lumu luimpe lua bualu bua Yezu”

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Wakamuambila “lumu luimpe lua bualu bua Yezu”
  • ‘Fila bumanyishi buonso menemene’ bua Bukalenge bua Nzambi
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • “Bayidi bavuabu batangalaje” (Bienzedi 8:4-8)
  • “Mpeshayi panyi bukokeshi ebu” (Bienzedi 8:9-25)
  • “Udi mumanye bushuwa bualu buudi ubala abu anyi?” (Bienzedi 8:26-40)
  • Filipo—Muambi wa lumu luimpe wa lukunukunu
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1999
  • Filipe udi ubatiza munene muena Ethiopie
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1996
  • Tuikalayi ne lungenyi lua bumpanda-njila
    Mudimu wetu wa Bukalenge—2004
  • Udi mumanye anyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia kulonga)—2024
Tangila bikuabu
‘Fila bumanyishi buonso menemene’ bua Bukalenge bua Nzambi
bt nshap. 7 dib. 58-66

NSHAPITA Wa 7

Wakamuambila “lumu luimpe lua bualu bua Yezu”

Filipo ntshilejilu tshimpe bua mudimu wa buambi

Bienzedi 8:4-40

1, 2. Mmunyi muvua didienzeja dia kupangisha bayidi bua kuyisha lumu luimpe dipatule bipeta bimpe mu bidimu lukama bia kumpala?

BULUISHI bukole buakajuka, Shaula wakatuadija “kukengesha” tshisumbu bibi menemene; tshiambilu tshidi tshiumvuija mu muakulu wa ntuadijilu ne: kuenzela bantu bibi ne tshikisu tshionso. (Bien. 8:3) Bayidi bakanyema, bua bamue bidi mua kumueneka bu ne: Shaula neakumbaje tshipatshila tshiende tshia kujimija buena Kristo. Kadi bualu buvua kabuyi butekemena buakenzeka pavua bena Kristo batangalake. Mbualu kayi abu?

2 Bayidi bavua batangalake bakatuadija kuamba “lumu luimpe lua dîyi” mu maloba avuabu banyemene. (Bien. 8:4) Anji elabi meji, buluishi kabuakabapangisha bua kuamba lumu luimpe to, kadi buakabambuluisha bua kulutangalajabu. Pavua baluishi batangalaje bayidi abu, bakambuluisha bua mudimu wa diyisha Bukalenge ufike ku miaba ya kule menemene kabayi bamanye. Anu mutuabimona, bualu bua muomumue mbuenzeke bikondo bietu ebi.

“Bayidi bavuabu batangalaje” (Bienzedi 8:4-8)

3. a) Filipo uvua nganyi? b) Bua tshinyi kabavua bayishe bikole mu Samalea? Yezu wakamba tshinyi bua tshivua ne bua kuenzeka mu teritware au?

3 Filipo ngumue wa ku “bayidi bavuabu batangalaje” abu.a (Bien. 8:4; tangila kazubu ka “‘Muambi’ Filipo.”) Wakaya mu Samalea (tshimenga tshivuabu kabayi bayishe bikole to,) bualu Yezu wakambila bapostolo bende musangu mukuabu ne: “Kanubuedi mu tshimenga tshia bena Samalea nansha tshimue, kadi tungunukayi ne kuya kudi mikoko mijimine ya nzubu wa Isalele.” (Mat. 10:5, 6) Kadi Yezu uvua mumanye ne: mu kupita kua matuku, bumanyishi buonso menemene buvua ne bua kufidibua mu Samalea, bualu kumpala kua kubandaye mu diulu wakamba ne: “Nenuikale bantemu banyi mu Yelushalema, mu Yudaya mujima ne mu Samalea, too ne ku miaba ya kule menemene ya pa buloba.”​—Bien. 1:8.

4. Bena Samalea bakenza tshinyi pavuabu bumvue diyisha dia Filipo? Ntshinyi tshivua mua kuikala tshibambuluishe bua kuitaba?

4 Filipo wakasangana ne: Samalea uvua ‘mutoke bua kunowa.’ (Yone 4:35) Mukenji wende uvua bu kapepe kimpe katalale bua bantu bavuamu, ne mbipepele bua kumona bua tshinyi bidi nanku. Bena Yuda kabavua bapetangana ne bena Samalea to, ba bungi bavua mene babapepeja. Kadi bena Samalea bakamona ne: mukenji wa lumu luimpe bavua bawuyisha bantu bonso, nunku bivua bishilangane bikole ne Bafalese bavua basungulujangana. Pavua Filipo muyishe bena Samalea ne tshisumi kayi ubasunguluja, wakaleja ne: kavua ne kansungansunga ka buena kavua naku bavua babapetula to. Kabiena bitukemesha bua kumona ne: misumba ya bena Samalea yakateleja Filipo “mu buobumue” to.​—Bien. 8:6.

5-7. Fila bilejilu bidi bileja ne: ditangalaja bena Kristo ndiambuluishe bua kumuangalaja lumu luimpe.

5 Anu bu mu bidimu lukama bia kumpala, lelu buluishi ki mbupangishe bantu ba Nzambi bua kuyisha to. Misangu ne misangu, patubu benzeja bena Kristo bua kumbuka muaba udibu ne kuya muaba mukuabu (nansha dibela mu maloko anyi diya mu ditunga dikuabu) nkubambuluishe anu bua kuyisha bantu ba miaba mipiamipia ayi mukenji wa Bukalenge. Tshilejilu, mu mvita mibidi ya buloba bujima, Bantemu ba Yehowa bakafila bumanyishi bua dikema mu tumponyi tua bena Nazi tua dienzejangana midimu mikole. Muena Yuda mukuabu uvua mupetangane ne Bantemu udi wamba ne: “Bukole bua dinanukila bua bena buloko Bantemu ba Yehowa buakantuisha ne: ditabuja diabu divua diashila pa Mifundu ne ngakalua panyi Ntemu.”

6 Imue misangu, nansha baluishi batu bapeta bumanyishi ne babuitaba. Tshilejilu, Ntemu mukuabu diende Franz Desch wakitaba bua kulonga Bible ne munene mukuabu wa basalayi pavuabu bamutume mu buloko bua Gusen mu Australie. Anji difuanyikijila disanka divuabu nadi pavuabu balue kutuilangana mu mpungilu wa Bantemu ba Yehowa bidimu bia bungi pashishe, bonso babidi bikale bamanyishi ba lumu luimpe!

7 Bualu bua muomumue buakenzeka pavua buluishi buenze bua bena Kristo banyemene mu matunga makuabu. Tshilejilu, mu bidimu bia 1970, pavua Bantemu ba mu Malawi benzejibue bua kunyemena mu ditunga dia Mozambique, bakafilamu bumanyishi bukole. Nansha pakalua buluishi kujuka mu Mozambique, mudimu wa diyisha wakatungunuka. Francisco Coana udi wamba ne: “Bakakuata bamue ba kutudi misangu ya bungi bualu bavua bayisha. Kadi pakitaba ba bungi mukenji wa Bukalenge, tuakatuishibua ne: Nzambi uvua utuambuluisha, anu muvuaye muambuluishe bena Kristo ba mu bidimu lukama bia kumpala.”

8. Mmunyi mudi mashintuluka a malu a makuta ne a tshididi mambuluishe bua kumuangalaja lumu luimpe?

8 Bushuwa, ki nganu buluishi nkayabu buvua butangalaje buena Kristo miaba mikuabu to. Bidimu bia bungi bishale ebi, mashintuluka a malu a makuta ne a tshididi mmambuluishe pawu bua kupeta mpunga ya kumuangalaja mukenji wa Bukalenge kudi bantu ba miakulu ne bisamba bia bungi. Bamue bavua miaba ivua mvita ne ntatu ya makuta bakanyemena miaba ya bungi ivua ditalala, kutuadijabu kulonga Bible ne bantu ba miaba ayi. Dilua dia bena tshimuangi ba bungi ndifikishe ku dikangula teritware ya miakulu mikuabu. Udiku udienzeja bua kuyisha bantu ba “mu bisamba bionso ne mu bisa bionso ne mu bukua bantu buonso ne mu miakulu yonso” mu teritware wenu anyi?​—Buak. 7:9.

“Mpeshayi panyi bukokeshi ebu” (Bienzedi 8:9-25)

Simona uvua muena majimbu kumpala usemena kudi mupostolo bua kumupesha kabuta ka makuta. Mupostolo muteke bianza biende pa makaya a muena Kristo mulume. Muena Kristo mukuabu wondopa kana ka bakaji kadi kalema ku luseke aku bantu batangile.

“Kadi pakamona Simona ne: bantu bavua bapeta nyuma muimpe pavua bapostolo babatentekela bianza, wakabapesha makuta.”​—Bienzedi 8:18

9. Simona uvua nganyi? Ntshinyi tshivua tshimukoke pamuapa kudi Filipo?

9 Filipo wakenza bimanyinu bia bungi mu Samalea. Tshilejilu, wakondopa bantu bavua balema, kuipataye too ne nyuma mibi. (Bien. 8:6-8) Muntu mukuabu wakakema bikole bua bishima bivua Filipo muenze. Muntu au n’Simona muena majimbu uvua bantu banemeka bikole, bamba ne: “Muntu eu udi Bukole bua Nzambi.” Anu mudi bishima bivua Filipo muenze bijadika, Simona wakadimuenena bukole bua Nzambi bushuwa, kuluaye muena kuitabuja. (Bien. 8:9-13) Kadi tshivua tshisake Simona bua kulua muena kuitabuja tshiakatetshibua. Mushindu kayi?

10. a) Ntshinyi tshivua Petelo ne Yone benze mu Samalea? b) Ntshinyi tshivua Simona muenze pakamonaye ne: bayidi bapiabapia bavua bapete nyuma muimpe pavua Petelo ne Yone babatentekele bianza?

10 Pavua bapostolo bumvue ne: bena Samalea ba bungi bavua balue bena kuitabuja, bakatuma Petelo ne Yone muntu amu. (Tangila kazubu ka “Petelo wakenza mudimu ne ‘nsapi ya Bukalenge.’”) Pakafika bapostolo abu, bakatentekela bayidi bapiabapia bianza, bobu kupeta nyuma muimpe.b Pakamona Simona bualu abu, wakakema bikole. Kuambilaye bapostolo ne: “Mpeshayi panyi bukokeshi ebu bua muntu yonso undi ntentekela bianza apete nyuma muimpe.” Wakabapesha too ne makuta, wela meji ne: neasumbe dipa dia tshijila adi.​—Bien. 8:14-19.

11. Mbualu kayi buvua Petelo muambile Simona? Ntshinyi tshiakenzaye?

11 Petelo wakandamuna Simona ne dîsu dikole. Wakamuambila ne: “Fuaku ne makuta ebe, bualu uvua muele meji ne: udi mua kupeta dipa dia Nzambi didiye ufila tshianana ku makuta. Kuena ne tshitupa anyi tshiudi mua kuenza netu mu bualu ebu to, bualu muoyo webe kawena mululame ku mêsu kua Nzambi nansha.” Pashishe wakamusengelela ne: nyingalala, usambile bua ufuidibue luse. Petelo wakamuambila kabidi ne: “Sengelela Yehowa bua, bikalaku mushindu, akufuile luse bua lungenyi lubi ludi mu muoyo webe [‘mayele ebe,’ Bible des peuples].” Bidi bimueneka ne: Simona kavua muntu mubi to; uvua musue kuenza tshivua tshiakane, kadi wakapambuka bua tshipolo tshîpi. Ke yeye kuambila bapostolo ne: “Ndombelayi kudi Yehowa bua bualu nansha bumue bua ku malu anudi bambe au kabumfikidi to.”​—Bien. 8:20-24.

12. Muaku “simonie” udi uleja tshinyi? Mmunyi mudiwu munyange bitendelelu bia bukua buena Kristo?

12 Mushindu uvua Petelo mutandishe Simona au ndidimuija kudi bena Kristo lelu. Bushuwa, muaku wa mu Mfualansa wa “simonie” mmufumine ku tshivua tshienzeke atshi. Muaku au udi uleja disumba mianzu anyi diyipana, nangananga mu malu a ntendelelu. Mu malu a kale a bitendelelu bia bukua buena Kristo mudi bilejilu bia bungi bia tshilele atshi. Nansha mukanda mukuabu uvua mupatuke bua musangu wa 9 wakaleja ne: “Balongi bavua balonga mianda ya bisangilu bitubu basungula bapapa bakamona ne: mu masungula onso avua enzeka, muntu uvuabu basungula uvua usumba muanzu wa bupapa. Misangu ya bungi, mu bisangilu abi, bavua basumba muanza wa bupapa patoke kabayi bumvua bundu to.”​—The Encyclopædia Britannica (1878).

13. Mmushindu kayi udi bena Kristo ne bua kudilama ku mpekatu wa disumba mianzu anyi diyipana?

13 Bena Kristo badi ne bua kudilama ku mpekatu wa disumba mianzu anyi diyipana. Tshilejilu, kabena ne bua kukeba bua babanyishe kudi bana betu badi bamueneka ne mushindu wa kupeshangana midimu mikuabu ya pa buayi mu tshisumbu pa kubapesha bintu anyi kubatumbisha bikole to. Ku lukuabu luseke, bana betu badi ne mushindu wa kupeshangana midimu badi ne bua kudilama bua kubenga kusunguluja babanji. Mu nsombelu yonso ibidi eyi, mudi tshilele tshibi atshi. Bushuwa batendeledi ba Nzambi bonso badi ne bua kudituala bu ‘bakese,’ bindila bua nyuma wa Yehowa abateke bua kuenza midimu ya pa buayi. (Luka 9:48) Mu bulongolodi bua Nzambi kamuena muaba bua bantu badi badikebela “butumbi” to.​—Nsu. 25:27.

PETELO WAKENZA MUDIMU NE “NSAPI YA BUKALENGE”

Yezu wakambila Petelo ne: “Nenkupeshe nsapi ya Bukalenge bua mu diulu.” (Mat. 16:19) Uvua usua kuamba tshinyi? Pavuaye muakule bua “nsapi” uvua uleja ne: Petelo uvua ne bua kupetesha bantu ba mu bisumbu bishilangane dimanya ne diakalenga dia kubuela mu Bukalenge bua Masiya. Ndîba kayi divua Petelo muenze mudimu ne nsapi ayi?

  • Petelo wakenza mudimu ne lusapi lua kumpala mu Pentekoste wa mu 33 P.Y., pavuaye musengelele bena Yuda ne bantu bavua bitabuje buena Yuda bua kunyingalala bua mpekatu ne kubatijibua. Bantu batue ku 3 000 bakamuteleja, kupetabu mushindu wa kulua kupiana Bukalenge.​—Bien. 2:1-41.

  • Wakenza mudimu ne lusapi luibidi katupa kakese bobu bamane kushipa Stefano. Dîba adi, yeye ne Yone bakatentekela bena Samalea batshivua bafuminaku ku dibatijibua bianza, pashishe bena kuitabuja bapiabapia abu kupetabu nyuma muimpe.​—Bien. 8:14-17.

  • Petelo wakenza mudimu ne lusapi luisatu mu 36 P.Y. Tshidimu atshi, wakapetesha bantu ba bisamba bia bende bavua kabayi batengula ditekemena dia kupiana diulu. Biakenzeka nanku pavuaye mufile bumanyishi kudi Kônelio, muntu wa kumpala wa bisamba bia bende uvua kayi mutengula uvua mulue muyidi muena Kristo.​—Bien. 10:1-48.

“Udi mumanye bushuwa bualu buudi ubala abu anyi?” (Bienzedi 8:26-40)

14, 15. a) “Muntu mutungu muena Etshiopi” uvua nganyi? Mmunyi muvua Filipo mutuilangane nende? b) Ntshinyi tshivuaye muenze ne mukenji uvua Filipo mumuambile? Bua tshinyi katuena mua kuamba ne: uvua mubatijibue kayi muele meji? (Tangila dimanyisha dia kuinshi kua dibeji.)

14 Muanjelu wa Yehowa wakambila Filipo bua kuya ku njila uvua ufuma ku Yelushalema upueka ku Gaza. Bikala Filipo udiebeja bua tshinyi uvua ne bua kuya ku njila au, wakumvua diakamue pakatuilanganaye ne muntu mutungu wa mu Etshiopi uvua “wenda ubala mukanda wa muprofete Yeshaya ne dîyi dikole.” (Tangila kazubu ka “‘Muntu mutungu’ mu ngumvuilu kayi?”) Nyuma muimpe wakasaka Filipo bua kusemena ku ditempu dia muntu au. Yeye kuebeja muena Etshiopi au pavuaye wenda unyema ku luseke lua ditempu ne: “Udi mumanye bushuwa bualu buudi ubala abu anyi?” Wakamuandamuna ne: “Mmunyi mundi mua kubumanya bikala muntu kayi mundudike?”​—Bien. 8:26-31.

15 Muena Etshiopi kulombaye Filipo bua abuele mu ditempu. Anji difuanyikijilabi muvua muyuki au mutungunuke! Mêyi a buprofete a Yeshaya avua akula bua “mukoko,” anyi “muena mudimu,” akashala bualu busokoka munkatshi mua bidimu bia bungi. (Yesh. 53:1-12) Kadi pavua Filipo ne muena Etshiopi benda baya mu njila, wakamumvuija ne: dîyi dia buprofete adi divua dikumbanyine Yezu Kristo. Anu bu bantu bavua babatijibue mu Pentekoste wa mu 33 P.Y., muena Etshiopi (ukavua muitabuje buena Yuda) au, wakamanya diakamue tshivuaye ne bua kuenza. Wakambila Filipo ne: “Tangila! Ke mâyi aa; ntshinyi tshidi tshimpangisha bua meme kubatijibua?” Filipo kumubatizaye diakamue!c (Tangila kazubu ka “Batismo mu ‘dijiba dia mâyi.’”) Pashishe Filipo wakaya bua kuenza mudimu mukuabu uvuabu bamupeshe ku Ashedodo, kuvuaye mutungunuke ne kuamba lumu luimpe.​—Bien. 8:32-40.

“MUNTU MUTUNGU” MU NGUMVUILU KAYI?

Muaku wa mu tshiena Greke eunoukhos, udibu bakudimune ne: “muntu mutungu” udi mua kuleja muntu mulume udi kayi ne bukole bua kulela, anyi muntu udi ne muanzu munene mu lubanza lua mukalenge patupu. Bavua batungula bena mudimu ba mu lubanza lua mukalenge bavua balama bakaji ba mukalenge, kadi didipakuisha kadivua mukenji muela bua bena mudimu bakuabu, bu mudi mufidi wa maluvu wa mukalenge anyi mutangidi wa tshibutshilu to. Bidi bimueneka ne: muntu mutungu muena Etshiopi uvua Filipo mubatize uvua muena mudimu wa nanku, bualu uvua utangila tshibutshilu tshia mukalenge. Bushuwa, uvua muena mudimu wa malu a makuta.

Muena Etshiopi au uvua kabidi muitabuje buena Yuda, mmumue ne: muntu uvua kayi muena Yuda uvua muitabe bua kutendelela Yehowa. Bushuwa uvua ufuma ku Yelushalema muye bua kutendelela. (Bien. 8:27) Ke bualu kayi, tudi tuamba ne: muena Etshiopi au kavua muntu mutungula wetu eu to, bualu mikenji ya Mose ivua ikandika bantu batungula bua kubuela mu tshisumbu tshia bena Isalele.​—Dut. 23:1.

BATISMO MU “DIJIBA DIA MÂYI”

Mmunyi mutu bena Kristo babatizangana? Bamue badi bela meji ne: kulaba anu muntu mâyi mu mutu anyi kumumiaminawu nkukumbane. Kadi muntu mutungu muena Etshiopi wakabatijibua mu “dijiba dia mâyi.” Bible udi wamba ne: “Filipo ne muntu mutungu, bakapueka mu mâyi.” (Bien. 8:36, 38) Biobi ne: kulaba mâyi anyi kuamiamina ke tshionso tshivua tshikengela, muntu mutungu au kavua mua kuimanyika ditempu diende ku dijiba dia mâyi to. Nansha tumâyi tukese, bu mudi tua mu mulondo wa tshiseba tuvua mua kuikala tukumbane. Bushuwa uvua pamuapa ne mulondo au bualu uvua muenze luendu mu ‘njila wa mu tshipela.’​—Bien. 8:26.

Bilondeshile nkonga miaku wa mu tshiena Greke, muaku baptizo udibu bakudimune mu Tshiluba ne: “kubatiza” udi umvuija “kuina, kutua.” (A Greek-English Lexicon) Miaba itu Bible utela batismo itu ipetangana ne diumvuija edi. Yone 3:23 udi uleja ne: Yone “uvua ubatizangana mu Ainona pabuipi ne Salima, bualu muaba au uvua mâyi a bungi.” Bia muomumue, Bible udi uleja bua batismo wa Yezu ne: “pakajukaye mu mâyi [Yezu] wakamona diulu dibululuka.” (Mâko 1:9, 10, Bible [Matayi-Buakabuluibua]) Nunku bena Kristo balelela batu bababatiza mudibi bikengela, batu babina bonso bajima mu mâyi.

16, 17. Mmunyi mudi banjelu bambuluisha mu mudimu wa diyisha lelu?

16 Lelu bena Kristo badi ne diakalenga dia kuenza mudimu wa buena uvua Filipo muenze. Misangu ya bungi, batu bayisha bantu batubu bapetangana nabu mukenji wa Bukalenge padi mpunga umueneka, bu mudi mu luendu. Mu nsombelu ya bungi, bidi bimueneka ne: dipetangana ne bantu badi bakaje muoyo wabu bimpe kaditu dienzeka ku mpukampuka to. Kabiena bitukemesha to, bualu Bible udi uleja patoke ne: banjelu badi balombola mudimu wa diyisha bua mukenji ufike “kudi tshisamba tshionso, tshisa tshionso, muakulu wonso ne bantu bonso.” (Buak. 14:6) Dilombola mudimu wa diyisha kudi banjelu ke divua Yezu mumanyishe menemene. Mu tshilejilu tshiende tshia blé ne lupela, wakamba ne: mu tshikondo tshia dinowa, nshikidilu wa ndongoluelu wa malu, “banowi mbanjelu.” Wakamba kabidi ne: bifukibua bia mu nyuma abi bidi ne bua kumbusha “mu Bukalenge buende bintu bionso bidi bilenduishangana ne bantu bonso badi bashipa mikenji.” (Mat. 13:37-41) Mu tshikondo tshia muomumue atshi, banjelu badi ne bua kusangisha bantu balua bapianyi ba Bukalenge bua mu diulu, pashishe “musumba munene” wa “mikoko mikuabu” idi Yehowa musue kukoka mu bulongolodi buende.​—Buak. 7:9; Yone 6:44, 65; 10:16.

17 Tshijadiki tshia mudi bualu abu buenzeka tshidi ne: bamue ba ku bantu batutu tupetangana nabu mu mudimu wa diyisha batu bamba ne: bavua basambila bakeba diambuluisha dia mu nyuma. Tuangate tshilejilu tshia bualu buvua bufikile bamanyishi ba Bukalenge babidi bavua bayisha ne muana mutekete. Pakavua midi pa kukumbana, Bantemu babidi abu bakavua pa kuimanyika kuyisha, kadi muana au wakajinga anu bua kukokola ku tshiibi tshivua tshilonda. Ke tshivuaye muenze, wakaya, kukokolaye ku tshiibi. Pakakangula mamu utshivua nsonga tshiibi, Bantemu babidi abu bakayukila nende. Bakakema bikole pavua mamu au mubumvuije ne: uvua ufuma ku disambila bua muntu alue kukokola kuende bua kumuambuluisha bua kumvua malu a mu Bible. Bakumvuangana bua kulonga Bible.

Bena dibaka mu mudimu wa buambi badidisha kangonga ka ku tshiibi babikila mamu udi musombe mu nzubu usambila.

“Nzambi nansha wewe nganyi, ngambuluishaku”

18. Bua tshinyi katuena ne bua kupepeja mudimu wetu wa diyisha?

18 Bu muudi mu tshisumbu tshia bena Kristo, udi ne diakalenga dia kuenza mudimu wa diyisha udi wenzeka matuku etu aa pamue ne banjelu. Mudimu eu udi wenzeka lelu mu mushindu utuwu kawuyi muanji kuenzeka to. Kupepeji diakalenga adi to. Wewe musuminyine, udienzeja anu kudienzeja neumvue disanka dia bungi paudi utungunuka ne kuamba “lumu luimpe lua bualu bua Yezu.”​—Bien. 8:35.

“MUAMBI” FILIPO

Pavua bayidi ba Yezu batangalake bua buluishi, Filipo wakaya mu Samalea. Bidi bimueneka ne: wakeleshangana diboko ne kasumbu kaludiki ka mu bidimu lukama bia kumpala, bualu “pakumvua bapostolo bavua mu Yelushalema ne: bena Samalea mbitabuje dîyi dia Nzambi, bakabatumina Petelo ne Yone.” Nunku bena kuitabuja bapiabapia ba muntu amu bakapeta dipa dia nyuma muimpe.​—Bien. 8:14-17.

Filipo ne muntu mutungu muena Etshiopi basombe mu ditempu.

Panyima pa malu adibu balonde mu Bienzedi nshapita wa 8, mbatele Filipo anu musangu umue patupu. Bidimu bitue ku 20 panyima pa diyisha dia kumpala dia Filipo, mupostolo Paulo ne bena diende bavuaye muenze nabu luendu bakapingana mu Yelushalema ku ndekelu kua luendu luende luisatu lua bumisionere. Kutudilabu ne mazuwa mu Tolemai. Luka udi ulonda ne: “Dituku diakalonda, tuakumbuka, tuetu kufika ku Kaisalia, kubuela mu nzubu mua muambi Filipo uvua umue wa ku bantu balume muanda mutekete, tuetu kusomba kuende. Muntu eu uvua ne bana ba bakaji banayi bavua kabayi banji kusedibua bavua bamba mêyi a buprofete.”​—Bien. 21:8, 9.

Bidi bimueneka ne: Filipo uvua ne dîku, ne uvua musombele mu teritware uvuaye uyishila. Bidi biumvuika bua tshinyi Luka wakamubikila ne: “muambi.” Bible utu utela muaku eu bua kuakula bua bantu bavua bashiye nzubu yabu bua kuyisha lumu luimpe miaba ivuabu kabayi banji kuluyisha. Bushuwa Filipo wakalama tshisumi tshiende tshikole bua mudimu wa buambi. Bu muvua bana bende ba bakaji 4 bamba mêyi a buprofete, bidi bileja patoke ne: uvua mulongeshe dîku diende bua kunanga Yehowa ne kumuenzela mudimu.

a Eu ki mmupostolo Filipo to. Kadi anu mutuvua bamone mu nshapita 5 wa mukanda eu, m’Filipo uvua mu “balume muanda mutekete [bavua] ne lumu luimpe” bavuabu bateke bua kutangila mudimu wa kuabanyina bakaji bakamba bena Kristo bavua bakula tshiena Greke ne tshiena Ebelu biakudia mu Yelushalema dituku dionso.​—Bien. 6:1-6.

b Bidi bimueneka patoke ne: pa tshibidilu bayidi bapiabapia ba tshikondo atshi bavua babela manyi, anyi bapeta nyuma muimpe pavuabu babatijibua. Ke tshivua tshibabueje mu mulongo wa bantu badi ne ditekemena dia kukokesha pamue ne Yezu mu diulu bu bakalenge ne bakuidi. (2 Kol. 1:21, 22; Buak. 5:9, 10; 20:6) Kadi mu muanda au, bayidi bapiabapia kabavua bedibue manyi pavuabu babatijibue to. Bena Kristo bavua bafuma ku dibatijibua abu bakapeta nyuma muimpe pamue ne tshipedi tshia kuenza bishima anu panyima pa Petelo ne Yone bamane kubatentekela bianza.

c Muena Etshiopi kakabatijibua kayi muele meji to. Bu muvuaye muitabuje buena Yuda, ukavua mumanye Mifundu, ne mêyi a buprofete avua atangila Masiya. Mpindieu ukavuaye mumanye mudimu udi nawu Yezu mu malu adi Nzambi mulongolole, wakabatijibua kayi mujingakane to.

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu