TSHITUPA TSHIA 11
Bantu badi ne ditabuja dilelela lelu
LELU bantu ba bungi badi bamba mudibu ne ditabuja. Kadi Yezu wakalongesha ne: anu bantu bakese ke bavua ne bua kuikala ne ditabuja dilelela. Wakamba ne: “Njila munene ne mualabale udi ufikisha ku kabutu, bantu ba bungi badi bayilamu; kadi tshiibi tshidi tshikese ne njila udi ufikisha ku muoyo mmubumbakane, bantu bakese ke badi bamupeta.”—Matayi 7:13, 14.
Mmunyi mudi bantu baleja lelu ne: badi ne ditabuja dilelela? Yezu wakamba ne: “Nenubamanyine ku mamuma abu . . . Mutshi muimpe wonso udi ukuama bimuma bimpe, kadi mutshi mubi udi ukuama bimuma bibi.” (Matayi 7:16, 17) Nunku, ditabuja dilelela didi dipatula “bimuma bimpe.” Didi disaka bantu bua kuikala ne ngikadilu idi Nzambi wanyisha. Mmunyi mudibu benza nanku?
Badi benza malu mimpe ne bukole budibu nabu
Bantu badi ne ditabuja dilelela badi benza malu mimpe ne bukole ne bukokeshi budibu nabu bua kutumbisha Nzambi ne kuambuluisha bantu bakuabu. Yezu wakalongesha ne: “Muntu yonso udi musue kuikala munene munkatshi muenu, udi ne bua kuikala muena mudimu wenu.” (Mâko 10:43) Bia muomumue, bantu badi ne ditabuja dilelela ki mbena tshikisu mu nzubu yabu anyi miaba mikuabu. Mbanange bakaji babu, badi babanemeka ne babakumbajila majinga abu ne dinanga dionso. Mifundu minsantu idi yamba ne: “Nuenu balume, nutungunuke ne kunanga bakaji benu ne kanuikadi ne mitshima ya luonji kudibu.” (Kolosayi 3:19) “Bia muomumue, nuenu balume, nutungunuke ne kusomba nabu bilondeshile dimanya. Nupeshe bakaji bunême bu tshivuadi tshitambe butekete, tshia buntu bukaji, bualu nudi kabidi bapianyi nabu ba dipa dia kalolo dia muoyo, bua masambila enu kaapangi mua kufika.”—1 Petelo 3:7.
Ku lukuabu luseke, mukaji udi ne ditabuja dilelela “udi ne bua kuikala ne kanemu kakole kudi bayende.” (Efeso 5:33) Bakaji badi ne bua ‘kunanga babayabu’ ne ‘kunanga bana babu balela.’ (Tito 2:4) Batatu ne bamamu badi ne ditabuja dilelela badi basomba ne bana babu ne babalongesha mikenji ya Nzambi ne mêyi ende. Padibu kumbelu, ku mudimu anyi muaba mukuabu, badi benzela bantu bakuabu malu ne bunême ne kanemu. Badi batumikila mubelu wa mu Mifundu minsantu eu: “Nuikale ba kumpala mu dipesha bakuabu bunême.”—Lomo 12:10.
Batendeledi ba Nzambi badi batumikila dîyi dia mu Mifundu minsantu edi: ‘Kanuitabuji tshintu tshia mbuejelu.’ (Ekesode 23:8) Kabena benza malu ne bukokeshi budibu nabu bua kudisankisha to. Kadi badi bakeba mpunga ya kuambuluisha bakuabu, nangananga aba badi batata. Badi batumikila mubelu eu: “Kanupu muoyo bua kuenza malu mimpe ne kuabanyangana bintu binudi nabi ne bakuabu, bualu Nzambi udi usanka bua milambu ya nunku.” (Ebelu 13:16) Nunku, badi bamona mudi mêyi a Yezu aa malelela: “Disanka dia kupa ndipite dia kuangata.”—Bienzedi 20:35.
Badi batumikila mikenji ya Nzambi ya buakane
Bantu badi ne ditabuja dilelela badi batumikila mikenji ya Nzambi ku budisuile, ne buabu bobu “mikenji yende kayena ne bujitu.” (1 Yone 5:3) Mbamanye ne: ‘Mikenji ya Yehowa idi miakane tshishiki . . . Mêyi a Yehowa adi malelela, adi asankisha mutshima; mukenji wa Yehowa udi mulengele, udi utandula mêsu a bantu.’—Musambu 19:7, 8.
Ditabuja dilelela didi kabidi difikisha bantu ku dilekela kansungasunga ka mishindu yonso. Kabena batumbisha tshisamba kampanda, ditunga kansanga anyi bantu badi ne mianzu kankenga, kadi badi bidikija Nzambi. Bualu “Nzambi kena ne kansungasunga to, kadi udi witaba muntu wa mu tshisamba tshionso udi umutshina, udi wenza malu makane.”—Bienzedi 10:34, 35.
Ditabuja dilelela didi disaka bantu bua “kuenda mu bululame mu malu onso.” (Ebelu 13:18) Muntu udi ne ditabuja dilelela udi kabidi wepuka bijanu ne dishiminyinangana dia malu. Mufundi wa misambu Davidi wakamba bua muntu udi Nzambi witabuja ne: ‘Nyeye udi kayi wela mukoso ne ludimi luende, udi kayi wenzela mulunda wende bibi.’—Musambu 15:3.
Badi balongela meji kudi Nzambi
Bantu badi ne ditabuja dilelela badi balongesha anu malu adi afumina mu Mifundu minsantu. Badi bitaba ne: “Dîyi dionso didi mu Mifundu minsantu ndifundisha ku nyuma wa Nzambi, ne didi diambuluisha bua kulongesha, bua kubela, bua kululamija malu, bua kunyoka mu buakane.” (2 Timote 3:16) Mu malu adibu benzela bakuabu, badi baleja mudibu ne “meji adi afumina muulu,” adi “makezuke, pashishe nga ditalala, kaena ne malu makole, mmadiakaje bua kutumikila, mmuwule tente ne luse ne mamuma mimpe.” (Yakobo 3:17) Badi babenga bilele bidi Nzambi kayi wanyisha, ne malu a mîdima ne badi ‘badilama ku mpingu.’—1 Yone 5:21.
Badi baleja mudibu ne dinanga dilelela
Muprofete Mose wakamba ne: “Sua Yehowa, Nzambi webe, ne mutshima webe wonso, ne muoyo webe wonso, ne bukole buebe buonso.” (Dutelonome 6:5) Bantu badi ne ditabuja dilelela mbanange Nzambi mushindu eu. Badi banemeka dîna dia Nzambi, Yehowa. Badi ‘basakidila Yehowa’ ne ‘babikila dîna diende’ ne ditabuja. (Musambu 105:1) Batendeledi ba Nzambi badi kabidi batumikila mukenji eu: ‘Sua mukuenu bu muudi mudisue.’ (Lewitiki 19:18) Badi bepuka tshikisu ne badienzeja bua “kuikala mu ditalala ne bantu bonso.” (Lomo 12:18) Mu mushindu kampanda badi ‘bafula nkasu ya kudima nayi ku miele yabu ya mvita, bafula miele ya kukosa nayi matamba mafubidila a mitshi ku mafuma abu.’ (Yeshaya 2:4) Ke bualu kayi badi ‘ne dinanga munkatshi muabu’ ne badi mu dîku didi mu buobumue pa buloba bujima. (Yone 13:35) Udiku mua kumanya bantu abu lelu anyi?
[Kazubu mu dibeji 27]
Mmunyi muwandamuna?
• Nku malu kayi kudibu bamanyina bantu badi ne ditabuja dilelela?
• Mmushindu kayi udi bantu badi ne ditabuja dilelela baleja ngikadilu ya Nzambi eyi: bukole? buakane? meji? dinanga?