Munafumi Nsañu Yakuzatisha muChihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu Mukanda waKupompa
AUGUST 6-12
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | LUKA 17-18
“Sakililenuña”
(Luka 17:11-14) Chayileñayi kuYerusalema, wahitili hakachi kaSamariya naÑaliliya. 12 Dichi cheñilileñayi mumukala, amubulakeni kudi amayala 10 adiña nambumba, ilaña emeneni hahalehi. 13 Nawa abileleli nawu: “Yesu, Ntañishi, tutiyili luwi!” 14 Chayimweniyi, wayilejeli nindi: “Yenu mwakadimwekeshi kudi atupristu.” Dichi chayileñawu, ayuukili.
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 17:12, 14
amayala 10 adiña nambumba: Kunyima, akwambumba ashakamineña hamu hela mumazanvu kulonda adikwasheña wumu namukwawu. (2An 7:3-5) Nshimbi yaNzambi yahosheli nawu akwambumba atela kushakama kwakankawawu. Mukwambumba wasoñamishileña antu nakubidika nindi: “Majilo! Majilo!.” (Lev 13:45, 46) Kwesekeja nachahosheli Nshimbi, akwambumba emeni hahalehi naYesu.—Talenu nsañu yakudiza yidi haMat 8:2 niKulumbulula, “Mbumba; Mukwambumba”
mwakadimwekeshi kudi atupristu: Chineli walondeleleña Nshimbi hadiñayi hamaseki, Yesu Kristu welukili nindi atupristu afumineña muchisaka chaAroni, dichi walejeli okiliyi mbumba kuya nakudimona nakapristu. (Mat 8:4; Mak 1:44) Kwesekeja naNshimbi yaMosi, kapristu washinshikileña neyi mwalala mukwambumba nakoli. Kuhiñahu, mukwambumba wunakoli wayileña kutembeli nawa wasendeleña mulambu, hela yawaana, atujila amomi adañawu ayedi, mutondu wamusida, niwanda wuchinana nimutuntamu.—Lev 14:2-32.
(Luka 17:15, 16) Wumu hakachi kawu, chamweniyi nindi anamuuki, wafuntili nakumulemesha Nzambi nezu datiyakana. 16 Kuhiñahu, wadinatili chamesu heseki kunyendu yaYesu nakumusakilila. Nawa iwu muntu wadiña kaSamariya.
(Luka 17:17, 18) Yesu wamwihwili nindi: “Komana antu ejima 10 hidiwu okewaku? Hanu dinu amakwawu 9 adi kudihi? 18 Komana kwosi muntu mukwawu wunafunti nakumulemesha Nzambi chiña hohu iwu iyala wakumuza wacheñi tahindi?”
Muloñadi Chitwatela kusakilila?
Komana Yesu wayidiwili ana abulili kusakilila? Nsona yatwalekahu nawu: “Yesu wamwihwili nindi: “Komana antu ejima 10 hidiwu okewaku? Hanu dinu amakwawu 9 adi kudihi? Komana kwosi muntu mukwawu wunafunti nakumulemesha Nzambi chiña hohu iwu iyala wakumuza wacheñi tahindi?””—Luka 17:17, 18.
Ana amayala 9 hiyadiña atamaku. Hakutachika amukuhweleleli Yesu nawa ovwahilili mwayilejeliyi nakuya kuYerusalema nakudimwekesha kudi atupristu. Hela chakwila asakilili mumuchima hachuma chayililiyi Yesu, akañenyi kumwekesha kusakilila kwawu namazu. Chuma cheliliwu chamuneñesheli Kristu. Ndochu etu? Neyi muntu yatwilila kakawahi, komana twanyakalaña kumusakililaña hadaha kumutemeshela mukanda wakumusakilila?
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(Luka 17:7-10) “Hinyi hakachi kenu wukweti nduñu wunakudima nawañombi hela wunakubiña yimuna wukumuleja neyi nafunti kufuma kumaha nindi, ‘Twaya kunu swayi-swayi kulonda wudi yakuda kumesa’? 8 Komana, hakumuleja nindi, ‘Nloñesheli kuda kwamelela nawa vwalaku ihina, wunyinki yakuda sampu namanishi kuda nikunwa, kuhiñahu dinu nineyi wudi nikunwaku’? 9 Komana yena wukumuhameka iwu nduñu hamuloña wakwila nazati mudimu wamwinkayi tahindi? 10 Chochimu ninenu nawa, neyi muzata nyidimu yinayinkiwu, hoshenu nenu: ‘Tudi hohu anduñu amukunkulwayi. Yuma yitunakoñi diyi yitwatela kwila.’”
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 17:10
amukunkulwayi: Bayi neyi Yesu wahosheleña nindi anduñu hela netu atumbanji twindi atela kudimona nawu amukunkulwayiku. Kwesekeja nansañu yahosheleñayi, izu dakwila nawu “amukunkulwayi” datalisha mukwila nawu anduñu ateleli kwikala adizoza, bayi kudimona kulemaku. Antu adiza chikupu ahoshaña nawu idi izu dankinji nawa datalisha mukwila nawu “tudi hohu anduñu iyatela kubula kulemesha.”
(Luka 18:8) Inakuyileja nami, wakanyakashana kuyiyiñisha namuloña. Hela chochu, neyi Mwana kamuntu nashiki, komana wakawana ichi chikuhwelelu hanu hamaseki?”
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 18:8
ichi chikuhwelelu: Hela “chikuhwelelu chamuchidiwu.” Awa mazu anakumwekesha nawu Yesu wateneneña chikuhwelelu chaambuka nachikuhwelelu chitweluka wejima wetu, ilaña chiña neyi chikuhwelelu chadiña nanona mumbanda nfwila wamuchishimu chaYesu. (Luk 18:1-8) Ichi chabombelamu kwikala nachikuhwelelu mukulomba nikukuhwelela netu Nzambi wukaleta wuñaji hadi indi atondayi. Yesu wakwili wanyi ilu lwihu kutalisha hachikuhwelelu kulonda atumbanji twindi atoñojokeña hachikuhwelelu chatela kwikalawu nachu. Chishimu chahosha hakulomba chadiña chalema muloña Yesu wafumini tuhu nakuhosha hakweseka kwadi kumonawu atumbanji twindi.—Luk 17:22-37.
Kutaña Bayibolu
(Luka 18:24-43) Yesu wamutalili owu iyala nakuhosha nindi: “Antu akweti mali chakayikalila kwiñila muWanta waNzambi! 25 Kafwampi, chaswayi ngameli kuhanuka mudisu dandoñu yakuchima nachu kubadika samaheta kwiñila muWanta waNzambi.” 26 Antu atiyili awa mazu ahosheli nawu: “Komana dinu hinyi anateli kwamwinawu?” 27 Yena wahosheli nindi: “Yuma yayikalilaña antu, kudi Nzambi hiyakalaku.” 28 Ilaña Petulu wahosheli nindi: “Talaña! Tunashiyi yuma yetu nakukulondela eyi.” 29 Yesu wayilejeli nindi: “Inakuyileja chalala nami, kwosi muntu wunashiyi itala hela ñodindi hela amanakwindi hela anvwali jindi hela anyanindi kukoola Wanta waNzambi 30 wakabula kutambwila yuma yayivulu nankashi makonu nawa nimunshakaminu yinakwinza, wumi wahaya nyaaka.” 31 Kuhiñahu, watambikili apostolu 12 kwakankawawu nakuyileja nindi: “Tiyenu! Tunakukanduka nakuya kuYerusalema nawa yuma yejima yasonekeli atuprofwetu nawu yikamumwekena Mwana kamuntu, yikushikijewa. 32 Chakutalilahu, akumuhana kudi antu akunyuza nawa wena akumusupisha, kumusawula nikumufwijila mazeñi. 33 Nawa hanyima yakumuvupola yikoti, akumujaha, ilaña hefuku damuchisatu wakasañuka.” 34 Hela chochu, hiyatiyishili mwalumbulukilili yuma yejimiyiku, muloña awa mazu ayijindiliwu, nawa hiyatiyishili mwatalishili yuma yahosheleñayiku. 35 Yesu chashikiliyi kwakwihi naYeriku, kwadiña iyala mputamesu washakamini kunsa yanjila nakulomba-lomba yuma. 36 Chelili watiyili izaza dawantu dahitileña, wayihwili kulonda amuleji chuma chamwekeneña. 37 Dichi amulejeli nawu: “Yesu wakuNazareta diyi wunakuhita!” 38 Chatiyiliyi chumichi, wabileleli nindi: “Yesu, Mwana kaDavidi, ntiyili luwi!” 39 Nawa antu atwamininiku atachikili kumuzuwila nakumuleja nawu yamwenihu, ilaña yena waswejeli kubilela nindi: “Mwana kaDavidi, ntiyili luwi!” 40 Kuhiñahu, Yesu wemeni nawa walejeli antu nindi amuleti kudi yena. Chaswininiyi kwakwihi, Yesu wamwihwili nindi: 41 “Wunakukeña nikwilili chumanyi?” Yena wahosheli nindi: “Mwanta, ntoneshi mesu ami kulonda nitachiki kumona cheñi.” 42 Dichi Yesu wamulejeli nindi: “Tonaku; chikuhwelelu cheyi chinakukoleshi.” 43 Hohenohu watachikili kumona cheñi nawa watachikili kumulondela Yesu iku nakumulemesha Nzambi. Nawa antu ejima chamweniwu chumichi, atachikili kumuhameka Nzambi.
AUGUST 13-19
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | LUKA 19-20
“Dizilenu kuChishimu chaMamina 10”
(Luka 19:12, 13) Dichi Yesu wahosheli nindi: “Muntu wumu wamuchisaka chawanta wayili kwituña dakwakulehi nakutambula ñovu jawanta nakufunta cheñi. 13 Owu muntu chatambikiliyi anduñu jindi 10, wayinkeli mamina 10 nakuyileja nindi, ‘Yizatishenuña mumudimu wakulanda nakulandulula sampu nichinakenza.’
Chishimu Chindi chaMamina 10
Wahosheli nindi: “Muntu wumu wamuchisaka chawanta wayili kwituña dakwakulehi nakutambula ñovu jawanta nakufunta cheñi.” (Luka 19:12) Ilu lwendu endeleñahu mafuku amavulu. Chakadi nikujina Yesu diyi “muntu wumu wamuchisaka chawanta” wayili “kwituña dakwakulehi,” mwiiwulu, kwakamwinkawu ñovu jawanta kudi Tata yindi.
Muchishimu, henohu “muntu wumu wamuchisaka chawanta” kanda yayi, watambikili anduñu jindi 10 nakuyinka mamina, wayilejeli nindi: “Yizatishenuña mumudimu wakulanda nakulandulula sampu nichinakenza.” (Luka 19:13) Mamina adiña mali alema nankashi. Mina yimu yinesekani nanfwetu yatambwileñayi muntu neyi yazata hadi tukweji tusatu.
Atumbanji atela elukili nawu adiña neyi anduñu 10 amuchishimu muloña Yesu wadiña wayesekeja dehi nawakwakwañula. (Matewu 9:35-38) Hela chochu, wayilejeli wanyi kuleta tidiku yañwiliwu. Ilaña, kwañula kwabombelelimu atumbanji amakwawu adi kwikala nayifulu muWanta waNzambi. Atumbanji azatishili maheta awu hakwilisha answana amakwawu muWanta.
(Luka 19:16-19) Dichi, watachi wenjili nakuhosha nindi, ‘Mwanta, hamina yeyi yimu, nawaninihu mamina amakwawu 10.’ 17 Yena wamulejeli nindi, ‘Wuzataña, eyi nduñu wamuwahi! Chineli wunamwekeshi kashinshi muyuma yantesha, ikalaku nawuswa hanyisumba 10.’ 18 Kuhiñahu, wamuchiyedi niyena wenjili nakuhosha nindi, ‘Mwanta, hamina yeyi yimu, nawaninihu mamina amakwawu atanu.’ 19 Mwanta wamulejeli iwu nduñu niyena nindi, ‘Nineyi ikalaku nawuswa hanyisumba yitanu.’
Chishimu Chindi chaMamina 10
Neyi atumbanji eluka nawu adi neyi anduñu azatishaña maheta awu chikupu kwilisha atumbanji amavulu, atela kwiluka nawu Yesu wukatiya kuwaha. Nawa atela kwiluka chikupu nawu wukayikiswila hakudikita kwawu. Hela chochu, bayi neyi atumbanji twaYesu ejima akweti chihandilu chochimu hela kukooleka hela wuswa wowumuku. Ilaña Yesu, watambwili “ñovu jawanta” wakayikiswila chinakuzatawu nañovu hakwilisha atumbanji.—Matewu 28:19, 20.
(Luka 19:20-24) Ilaña nduñu mukwawu nawa wenjili nakuhosha nindi, ‘Mwanta, tambulaku mina yeyi iyi yinaswekeli mwihina. 21 Tiyaña, nakutiyili woma, muloña wudi muntu wakala; wasendaña mali iwabulili kusha mubanki, nawa wamunaña yiwabulili kukuwa.’ 22 Mwanta wamulejeli nindi, ‘Nakusompeshi namazu eyi iwunahoshi, eyi nduñu watama. Komana welukili neyi ami nidi muntu wakala, nasendaña mali inabulili kusha mubanki nawa namunaña yinabulili kukuwa? 23 Hanu dinu muloñadi chiwabulilili kusha mali ami mubanki? Kulonda chinadi kwinza nadi kutambwilahu mali amakwawu.’ 24 “Hamuloña wachumichi, walejeli antu emeni kwakwihi nindi, ‘Mutambulenu mina mwinki owu wukweti mamina 10.’
Chishimu Chindi chaMamina 10
Chineli iwu nduñu wakañenyi kuvulisha maheta amwanta windi, amutambwili kukooleka. Apostolu adiña nakutalila mpinji yatachikiliyi kuyuulayi Yesu muWanta waNzambi. Dichi mazu ahosheliyi hadi iwu nduñu wakukumishaku, ayikwashaña kwiluka nawu neyi kuzata nañovu nehi akekala wanyi answana muWanta waNzambi.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(Luka 19:43) Muloña mafuku akenza hadi eyi hakatuñawu ayilumbu jeyi mpwembu yanyitondu yasoñoloka nakukunyeñumuka nikukulukuka kumbadi jejima.
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 19:43
yanyitondu yasoñoloka: Hela “ilapa.” Izu dachiGiriki dakhaʹrax dawanikaña hohu hanidi izu munsona jachiGiriki. Adilumbulula nawu “mutondu wasoñoloka hela chishimi chazatishañawu hakukuchika iluña” hela “kutuña nachu chilombu chawamashidika.” Mazu aYesu ashikijeweli mu 70 C.E. helili akwaRoma alombweleñawu kudi Titusa, atuñi mpwembu yanyitondu yasoñoloka kunyeñumuka Yerusalema. Titusa wakeñeleña aYudeya abuli kutemuka, adihani kudi ayilumbu jawu nawa afwi nanzala mumusumba. Amashidika awaRoma atemeni nyitondu yadiña kunsa yamusumba kulonda ayizatishi kutuña nachu mpwembu kunyeñumuka Yerusalema.
(Luka 20:38) Yena hiNzambi yawantu amomi, bayi afwaku, muloña kudi yena ejima wawu amomi.”
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 20:38
kudi yena ejima wawu amomi: Hela “ejima wawu amomi kwesekeja nachamonañayi.” Bayibolu yahoshaña nawu Nzambi wamonaña ayilumbu jindi nindi hiyafu. (Efw 2:1; 1 Ti 5:6) Munjila yoyimu, chineli nkeñelu yaNzambi yakusañula afu yikashikijewa, ambuñindi chafwawu Yehova wayimonaña nindi achidi amomi.—Rom 4:16, 17.
Kutaña Bayibolu
(Luka 19:11-27) Chadiña nakutiyililawu kuyumiyi, wayilejeli chakutalilahu chikwawu, muloña wadiña kwakwihi naYerusalema nawa atoñojokeleña nawu Wanta waNzambi wukumwekana hohenohu. 12 Dichi Yesu wahosheli nindi: “Muntu wumu wamuchisaka chawanta wayili kwituña dakwakulehi nakutambula ñovu jawanta nakufunta cheñi. 13 Owu muntu chatambikiliyi anduñu jindi 10, wayinkeli mamina 10 nakuyileja nindi, ‘Yizatishenuña mumudimu wakulanda nakulandulula sampu nichinakenza.’ 14 Ilaña antu jindi amuheleli nawa atemesheli izanvu dawañimeni kudi yena nakumuleja nawu, ‘Hitunakukeña iwu muntu kwikala mwanta wetuku.’ 15 “Chafuntiliyi iku natambuli dehi ñovu jawanta, watambikili anduñu owu enkeliyi mali kulonda yamoni mali iyawanininihu mumudimu wawu wakulanda nakulandulula. 16 Dichi, watachi wenjili nakuhosha nindi, ‘Mwanta, hamina yeyi yimu, nawaninihu mamina amakwawu 10.’ 17 Yena wamulejeli nindi, ‘Wuzataña, eyi nduñu wamuwahi! Chineli wunamwekeshi kashinshi muyuma yantesha, ikalaku nawuswa hanyisumba 10.’ 18 Kuhiñahu, wamuchiyedi niyena wenjili nakuhosha nindi, ‘Mwanta, hamina yeyi yimu, nawaninihu mamina amakwawu atanu.’ 19 Mwanta wamulejeli iwu nduñu niyena nindi, ‘Nineyi ikalaku nawuswa hanyisumba yitanu.’ 20 Ilaña nduñu mukwawu nawa wenjili nakuhosha nindi, ‘Mwanta, tambulaku mina yeyi iyi yinaswekeli mwihina. 21 Tiyaña, nakutiyili woma, muloña wudi muntu wakala; wasendaña mali iwabulili kusha mubanki, nawa wamunaña yiwabulili kukuwa.’ 22 Mwanta wamulejeli nindi, ‘Nakusompeshi namazu eyi iwunahoshi, eyi nduñu watama. Komana welukili neyi ami nidi muntu wakala, nasendaña mali inabulili kusha mubanki nawa namunaña yinabulili kukuwa? 23 Hanu dinu muloñadi chiwabulilili kusha mali ami mubanki? Kulonda chinadi kwinza nadi kutambwilahu mali amakwawu.’ 24 “Hamuloña wachumichi, walejeli antu emeni kwakwihi nindi, ‘Mutambulenu mina mwinki owu wukweti mamina 10.’ 25 Ilaña owu antu amulejeli nawu, ‘Mwanta, iwu muntu wudi dehi namamina 10!’—26 ‘Inakuyileja nami, muntu wejima wukweti, akamwinkelahu jikwawu, ilaña muntu wunabuli, nichikwetiyi akamutambula. 27 Cheñi nawa, letenu owu ayilumbu jami abulili kukeña ami kwikala mwanta wawu kulonda muyijahili hamesu ami.’”
AUGUST 20-26
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | LUKA 21-22
“Wamwinu Wenu Wunakuswina Kwakwihi”
(Luka 21:25) “Cheñi, kwakekala yinjikijilu kwitena, kukakweji nikututumbwa. Nawa hanu hamaseki akwanyuza akekala muyihuñu nawa hiyakeluka mwakwililaku muloña walushindu lwakaluñalwiji nimankanda aku.
Wanta waNzambi Wunafumishihu Ayilumbu jaWanta
Yuma yikamwekana mwiwulu. Yesu washimwineñahu dehi nindi: “Itena dakeyila bwi-i, kakweji kakatoñeka wanyi, tutumbwa twakaholoka kufuma mwiwulu.” Antu hiyakayaña kudi akulumpi jansakililu nawu ayileji mwakwililaku, muloña hiyakayikuhwelela cheñiku. Komana Yesu watalishili mukwila nindi mwiwulu nimwena mwakamwekana yinjikijilu? Hadaha. (Isa. 13:9-11; Yoweli 2:1, 30, 31) Antu akela ñahi nayuma yikamonawu? “Akekala muyihuñu” muloña “hiyakeluka mwakwililaku.” (Luka 21:25; Zef. 1:17) Eña, ayilumbu jaWanta waNzambi, kutachikila kudi ‘anyanta kushika nikudi anduñu,’ “akahwidijela nawoma, nakutalila yuma yidi nakwinza” nawa akatemuka nawu abatami. Ilaña hiyakawana iluña dakuswama kuzuwa kwaMwanta wetuku.—Luka 21:26; 23:30; Chim. 6:15-17.
(Luka 21:26) Antu akahwidijela hamuloña wawoma niyuma yikatalilañawu yakamwekena iseki dejima, muloña yuma yasweja ñovu yamwiwulu yakakanka.
(Luka 21:27, 28) Kuhiñahu, akamona Mwana kamuntu nakwinza mwivu nañovu nikulema kwasweja. 28 Ilaña chikatachika kumwekana yumiyi, mwakemani zululu-u nakubandula nyitu yenu kwiwulu, muloña wamwinu wenu wunakuswina kwakwihi.”
Dikasenu muMuchima ‘Kutwalekahu Kukeña Amanakwenu’!
‘Ikalenu akadi woma.’ (Tañenu Aheberu 13:6.) Kukuhwelela Yehova kwatukwashaña kubula woma wakuumika kweseka kwakala. Kuhamuka kwatukwashaña kwikala nayililu yayiwahi. Nawa neyi twikala nayililu yayiwahi, tukumwekesha kukeña kudi amanakwetu kuhitila mukukwasha nikukundeja amanakwetu niahela. (1 Atesalonika 5:14, 15) Nihampinji yalukadi lwasweja, tunateli kwikala ahamuka chineli tuneluki netu kupuluka kudi mukamwihi.—Luka 21:25-28.
‘Kukuula Kwenu Kudi Kwakwihi’
Indi ampembi akeladi chakelawu akeluki nawu ‘akayibabesha haya nyaka’? “Akatumpa.” (Mat. 24:30) Hanu dinu amana kwaKristu nialundanawu ashinshika akeladi hayina mpinji? Hamuloña wakumukuhwelela Yehova Nzambi niMwanindi, Yesu Kristu, akwovwahila nshimbi yaYesu yakwila nawu: “Yumiyi chiyakatachika kumwekana, katalenu kwiwulu, kabandulenu nyitu yenu, muloña kukuula kwenu hikukushika kwakwihi.” (Luka 21:28) Eñañi, twakekala nayitoñojoka yayiwahi nakukuhwelela netu akatukuula.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(Luka 21:33) Iwulu niiseki jakahita, ilaña mazu ami hiyamba kahitaku.
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 21:33
Iwulu niiseki jakahita: Nsona jikwawu jamwekeshaña nawu iwulu niiseki jakashakama haya nyaaka. (Kut 9:16; Ms 104:5; Mkw 1:4) Dichi awa mazu ahosheliyi Yesu adiña hinkinji, dikwila nawu hela chuma chinateli kubula kumwekana chimwekana nawa iwulu niiseki dihita, mazu aYesu akashikijewa. (Esekejenu Mat 5:18.) Hela chochu, iwulu niiseki muniyi vasi dinateli kutalisha kwiwulu niiseki dachifwikija datenañawu haChi 21:1 nawu “iwulu dadikulu niiseki dadikulu.”
mazu ami hiyamba kahitaku: Hela “mazu ami hiyamba kahita hela hantiku.” Mazu aYesu akatwalekahu chikupu kuzatika muloña wazatishili mazu ayedi achiGiriki azatikaña hakukaana nivebu yinakukonkomwena chikupu nawu ochu chuma nachikaani.
(Luka 22:28-30) “Hela chochu, enu iyenu munatwalekihu kuumikila hamu nanami mukweseka kwami; 29 nawa inakutiyañana nanenu chitiyañenu, neyi Tata yami chatiyañeniyi nanami chitiyañenu chawanta, 30 kulonda mwakadi nikunwa kumesa yami muWanta wami, nikushakama hamatanda nakusompesha nyichidi 12 yaIsarela.
Mwakekala ‘Wanta wawaTupristu’
Hanyima yakutachika Kudya kwaMwanta kwaMelela, Yesu watiyañeni chitiyañenu nawatumbanji twindi ashinshika, chavula kutenawu nawu chitiyañenu chaWanta. (Tañenu Luka 22:28-30.) Kwambukaku nayitiyañenu yikwawu mwekala Yehova nawantu amakwawu, ichi hichitiyañenu chatiyañeniyi Yesu yomweni nawatumbanji twindi awayishewa. Hakuhosha nindi, ‘neyi chatiyañeniyi Tata yami chitiyañenu nanami,’ hadaha Yesu wateneneña chitiyañenu chatiyañeniyi Yehova nayena chakumwilisha kwikala “kapristu wahayanyaka wafwana neyi Melekizedeki.”—Heb. 5:5, 6.
Apostolu ashinshika 11 diwu ‘akakeleli hamu naYesu mukweseka kwindi.’ Chitiyañenu chaWanta chayileñeleli akuhweleli chikupu nawu akekala hamu nindi mwiwulu nikushakama hamatanda kulonda akayuuli neyi anyanta nawa atupristu. Hela chochu, bayi neyi apostolu 11 hohu diwu akekala naniku kukooleka nkawawuku. Yesu alemesheluwu wamwekeni kudi kapostolu Yowanu muchimwenu nakuhosha nindi: “Yowu wukwimika mushindu, nakamwiteja kushakama nanami hetanda dami dawanta, neyi chinemikili ami mushindu, nashakama naTata yami hetanda dindi dawanta nawa.” (Chim. 3:21) Dichi, chitiyañenu chaWanta achitiyañeni nawakwaKristu awayishewa a 144,000. (Chim. 5:9, 10; 7:4) Ichi chitiyañenu achikolesheli kulonda awayishewa akayuulili hamu naYesu mwiwulu. Chumichi chinadifwani nansumbuki anakusumbulawu kudi mwanta, neyi anadisumbuli dehi, mumbanda wukutachika kuyuula hamu namwanta. Kafwampi, Nyikanda yajila yatenaña akwaKristu awayishewa nawu “nsumbuki” waKristu, “chañadima walumbuluka wabulahu dehi iyala” otawu kudi Kristu.—Chim. 19:7, 8; 21:9; 2 Kor. 11:2.
Kutaña Bayibolu
(Luka 22:35-53) Wayilejeli cheñi nindi: “Chinayitemesheli kuya chakadi chikwama chamali, ipakumuna dayakuda hela nkwabilu, komana kudihu chuma chimwakaankilili tahindi?” Wena ahosheli nawu: “Inehi.” 36 Kuhiñahu, wayilejeli nindi: “Ichi dinu muntu wukweti mali muchikwama, yasendi, niwukweti ipakumuna dayakuda, yasendi, nawa muntu wunabuli mpoku yakabali yalandishi chakuvwala chindi chahewulu kulonda yalandimu yimu. 37 Muloña inakuyileja nami, mazu asonekawu akwila nawu, ‘Amuchindilili hamu nawantu afumpaña nshimbi,’ atela kushikijewa hadi ami. Muloña awa mazu anakushikijewa hadi ami.” 38 Dichi ahosheli nawu: “Mwanta, talaña! tukweti mpoku jatubali jiyedi.” Yena wayilejeli nindi: “Jojenoju jinawanini.” 39 Chafuminiyi kwenoku, wayili kuMpidi yaMaolivi neyi chochelileñayi dikalu, nawa atumbanji twindi niwena amulondeleli. 40 Chashikiliyi hanodu iluña, wayilejeli nindi: “Lombenuña kulonda mubuli kwiñila mukweseka.” 41 Ilaña yena wayishiyili nawa waswinini hahalehi chantesha, kuhiñahu wafukamini nakutachika kulomba, 42 nakuhosha nindi: “Tata, neyi wunakukeña, fumishaku aka kaapu kudi ami. Hela chochu, itejaku nkeñelu yeyi yishikijewi, bayi yamiku.” 43 Kuhiñahu, kañelu wenjili kudi yena kufuma mwiwulu, nawa wamukolesheli. 44 Ilaña Yesu wakabakeni nankashi, chakwila watwalekelihu nakulomba chikupu; nawa masulwila indi abalumukili neyi mashi anakusotokela heseki. 45 Chamanishiliyi kulomba, wanyamukili nakuya kudi atumbanji twindi, wayiwanini anakaami mutulu twatweni, muloña azeyeli nachineñi. 46 Yena wayihwili nindi: “Muloñadi chimunakaamini? Nyamukenu mulombeña kulonda mubuli kwiñila mukweseka.” 47 Iku wuchidi kuhosha, kutala! hikukwinza izaza dawantu niiyala wumu wahadi apostolu 12 ateneneñawu nawu Yudasi nawa diyi wayilombweleña, dichi wayili kudi Yesu nakumufufwa. 48 Ilaña Yesu wamwihwili nindi: “Eyi Yudasi, wunakumufukejela Mwana kamuntu kuhitila mukumufufwa tahindi?” 49 Dichi antu adiña nayena chamweniwu yuma yadiña kwakwihi nakumwekana, ahosheli nawu: “Mwanta, tuyitapi nampoku jatubali tahindi?” 50 Wumu hakachi kanowu antu, watapili ninduñu yakapristu muneni nakumuketula itu dindi dakuchidiilu. 51 Ilaña Yesu wahosheli nindi: “Kunahu.” Dichi wakwatili itu danowu nduñu nakumuuka. 52 Kuhiñahu, Yesu walejeli akulumpi jawatupristu, atupitawu amutembeli niakulumpi enjili nakumukwata nindi: “Munenzi nampoku jatubali nitubama neyi kwiji munenzi nakukwata kapondu tahindi? 53 Hefuku-hefuku, chinashakamaña nanenu mutembeli, himwankwatiliku. Ilaña iyi himpinji yenu nawa himpinji yanowu wukweti wuswa wamwidima.”
AUGUST 27–SEPTEMBER 2
YUMA YALEMA YAMWIZU DANZAMBI | LUKA 23-24
“Anakenenuña Akwenu”
(Luka 23:34) Ilaña Yesu wahosheleña nindi: “Tata, yanakeni, muloña hiyaneluki chuma chinakwilawuku.” Kubombelahu, asakwili nachinjikijilu hakudanzañena yakuvwala yindi.
cl 297 ¶16
“Kwiluka Kukeña kwaKristu”
Yesu wamwekesheli chikupu kukeña kwaTata yindi munjila yikwawu yalema, wadiña ‘nakwanakena.’ (Masamu 86:5) Wamwekesheli muchima wakwanakena nihampinji yadiñayi hamutondu wakuyandishila. Yesu wahosheli nindidi hampinji yamujahileñawu hamutondu wakuyandishila nakumupopa nyisumali kumakasa nikunyendu? Komana wamulombeli Yehova nindi yababeshi ana amujahileña? Inehi, hamazu aYesu akukumishaku hadiña ninawa mazu akwila nawu: “Tata, yanakeni, muloña hiyaneluki chuma chinakwilawuku.”—Luka 23:34.
(Luka 23:43) Yena wamulejeli nindi: “Inakukuleja chalala dalelu nami, wakekala nanami muParadisa.”
g 2/08 11 ¶5-6
Komana Nzambi Wanakenaña Nshidi Yahamesu bwi-i?
Bayi neyi Yehova watalaña hohu nshidi yinakoñiyi muntuku, ilaña watalaña chidi muchima windi. (Isaya 1:16-19) Toñojokenu chanti hadi ana atupondu ayedi apopeliwu hamu naYesu. Wejima wawu akoñeli nyiloña yamaneni, wumu wahosheli nindi: “tunakutambula wufwetu wayuma yitwakoñeli; ilaña iwu muntu [Yesu] hanakoñihu chuma chatamaku.” Mazu aniwu kapondu anakumwekesha nawu amwilukili Yesu. Nawa chumichi chamukwashili kubalumuka mumuchima. Tuneluki chumichi muloña wamazu ahosheliyi cheñi, nakumulembelela Yesu nindi: “Wakañanukaña neyi wuneñili dehi muWanta weyi.” Kristu wakwili ñahi iku kulomba kwakufuma hamuchima? Wamwakwili nindi, “Inakukuleja chalala dalelu nami, wakekala nanami muParadisa.”—Luka 23:41-43.
Toñojokenu hachumichi: Mazu Yesu akukumishaku mwabombeleli mazu akwanakena muntu wasompesheli nawu watela kufwa. Chumichi chatukoleshaña nankashi! Dichi twatela kwiluka chikupu netu, Yesu Kristu niTata yindi akatiyila luwi antu ejima abalumukaña chikupu mumuchima, hichikweti muloña nanshidi yakoñeliwu kunyimaku.—Aroma 4:7.
(Luka 24:34) ahosheli nawu: “Chalala Mwanta amusañula, nawa wamwekana kudi Shimona!”
cl 297-298 ¶17-18
“Kwiluka Kukeña kwaKristu”
Chamwanakeneniyi kapostolu Petulu hichakutalilahu chikwawu chamwekeshaña nawu Yesu wanakenaña chikupu. Petulu wamukeñeli nankashi Yesu. HaNisani 14, hefuku dakukumishaku muchihandilu chaYesu, Petulu wamulejeli nindi: “Mwanta, ami nadiloñeshi kuya neyi mukaleya hela tuhu mukufwa.” Ilaña chimwahitili maora antesha, Petulu wakanini kasatu nindi wamwiluka wanyi Yesu! Petulu chamukaniniyi kamuchisatu, Bayibolu yahoshaña nawu “Mwanta washetumukili nakumushinshika Petulu.” Chatiyiliyi kutama nanshidi yakoñeliyi, Petulu “wayili hanji nawa wadilili nankashi.” Chafwiliyi Yesu hadina ifuku, kapostolu watela wadihwileña, ‘Komana Mwanta wañanakena?’—Luka 22:33, 61, 62.
Hashimbwili wanyi Petulu welukili nindi amwanakeneni. Yesu amusañwili nabudidi haNisani 16, nawa hanidi ifuku, wayili nakumuwana Petulu. (Luka 24:34; 1 Akorinda 15:4-8) Muloñadi Yesu chayililiyi nakuwana kapostolu wamukanini chikupu? Yesu wakeñeleña Petulu wabalumukili mumuchima kwiluka nindi Mwanta windi wachidiñi wamukeña. Ilaña Yesu kudi cheñi chuma chikwawu cheliliyi hakumukolesha Petulu.
Kukeña Yuma Yalema yakuSpiritu
(Luka 23:31) Neyi elaña yumiyi henohu mutondu wuchidi wutuuta, hanu dinu, chumanyi chakamwekana neyi mutondu wunomi dehi?”
nwtsty nsañu yakudiza yidi haLuk 23:31
henohu mutondu wuchidi wutuuta, . . . neyi mutondu wunomi dehi: Hadaha Yesu wateneneña muza wawaYudeya. Wadiña neyi mutondu wuchidi wutuuta, muloña Yesu wadiña kanda yafwi nawa kwadiña niaYudeya amavulu amukuhweleleli. Hela chochu, Yesu wadiña kwakwihi nakufwa kuhiñahu aYudeya ashinshika ayiwayishili naspiritu yajila kulonda ekali hakachi kwaIsarela akuspiritu. (Rom 2:28, 29; Ñal 6:16) Hayina mpinji, muza wawaIsarela wafwili kuspiritu, kufwana mutondu wunomi dehi.—Mat 21:43.
(Luka 23:33) Chashikiliwu kwiluña datenañawu nawu Chaañu, amupopeleli hamutondu hamu nanowu atupondu, wumu kuchidiilu chindi, mukwawu nawa kuchimunswa chindi.
nwtsty intaneti
Musumali Mwifwaha Dakukatutu
Iwu mwevulu wunakumwekesha musumali wawulehi mainchi 4.5 wakupopa mwifwaha damuntu dakukatutu. (Talenu mwb17.12 5.) Ifwaha dadeni adiwanini mu 1968, hampinji yavumbujolileñawu kukabeta kaluwunda kaYerusalema, wamumpinji yawaRoma. Iyi nsañu yinakumwekesha nawu azatishileña nyisumali hakupopa nachu muntu hamutondu. Iwu musumali wudi neyi nyisumali yazatishiliwu mashidika awaRoma hakumupopela Yesu Kristu hamutondu. Idi ifwaha adiwanini muchikasha chelola, chatenañawu nawu ossuary, chikasha muyashileñawu mafwaha oma amuntu wunajahiwu neyi nyisunyi yinatoki dehi. Chumichi chinakumwekesha nawu muntu apopeleleñawu hamutondu amujikileña.
Kutaña Bayibolu
(Luka 23:1-16) Dichi izaza deneni dawantu dejima danyamukili nakumutwala kudi Pilatu. 2 Kuhiñahu, atachikili kumwinka muloña nawu: “Iwu muntu twamuwana nakuluwañesha muza wetu nikukaanisha antu kufweta nyisonku kudi Kesari, nawa waditenaña nindi diyi Kristu mwanta.” 3 Dichi Pilatu wamwihwili nindi: “Yeyi Mwanta wawaYudeya tahindi?” Yena wamwakwili nindi: “Mwomwenomu muwunahoshi.” 4 Kuhiñahu, Pilatu walejeli akulumpi jawatupristu nimazaza awantu nindi: “Ami kwami iwu muntu hinnamuwani namuloñaku.” 5 Ilaña wena atwalekelihu nakuhosha nawu: “Yuma yatañishañayi antu muYudeya mwejima, kutachikila kuÑaliliya kushika nikunu yaletaña kukala nankashi.” 6 Pilatu chatiyiliyi mwenimu, wehwili kulonda amuleji neyi Yesu wadiña wakuÑaliliya. 7 Chelukiliyi nindi wafumini mumpata yaHerodi, wamutemesheli kuya kudi Herodi, owu wadiña niyena muYerusalema mumafuku wenowu. 8 Herodi chamumweniyi Yesu, wazañaleli nankashi. Muloña hampinji yayilehi, wafwilileña kumumona Yesu muloña wampuhu yatiyiliyi hadi yena, nawa wakuhweleleli kumona chihayamisha chadi kukoñayi. 9 Dichi watachikili kumwihula malwihu amavulu, ilaña yena hamwakwiliku. 10 Hela chochu, akulumpi jawatupristu niansoneki atwalekelihu nakwimana nakumwinka muloña iku anahili nankashi. 11 Kuhiñahu, Herodi hamu namashidika indi amusawili nikumuseha kuhitila mukumuvwika chakuvwala chachiwahi nankashi nakumufuntisha cheñi kudi Pilatu. 12 Dichi hadodenodu ifuku, Herodi niPilatu ekalili amabwambu, muloña henohu chumichi kanda chimwekani adiña adihela. 13 Kuhiñahu, Pilatu wapompesheli hamu akulumpi jawatupristu, anyuuli niantu 14 nakuyileja nindi: “Mwaleta iwu muntu kudi ami nenu nakuleja antu kudikaña. Ilaña tiyenu! Namwihujola hamesu enu, ilaña hinnamuwani namuloña wumunakumwinkaku. 15 Kafwampi, Herodi niyena hamuwanahu namuloñaku, muloña niyena wamufuntisha cheñi kudi etu, tiyenu! kwosi chuma chanakoñiyi chakumujahilahuku. 16 Dichi ami nukumubabesha hohu, nimuumbiku.”