Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • fy kapetulu 15 mafu 173-182
  • Kulemeshaña Anvwali Jetu Ashinakaja Dehi

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Kulemeshaña Anvwali Jetu Ashinakaja Dehi
  • Chakwikala naMuzañalu muChisaka
  • Tunyitu Twanyanya
  • Nsañu Yinadifwani
  • KWILUKA YUMA YINAKUTOÑOJOKAWU
  • KUYIKWASHAKU YUMA YAKUMUJIMBA
  • KUKEÑA NIKUDIHANA
  • IKALENU NALUWI NIKWAKAMENA
  • TWALEKENUHU NAMUCHIMA WAWUWAHI
  • ANHEMBI NIWENA AKEÑAÑA KUYIKWASHA
  • ÑOVU JABADIKA
  • Chakuhemba Atushinakaji
    2014 Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta wa Yehova
  • Lemeshenuña Atushinakaji Adi Mukachi Kenu
    2014 Kaposhi Kakutalila Kanakubidika Wanta wa Yehova
  • “Lemeshaku Tata Yeyi niMama Yeyi”
    Chihandilu niMudimu Wanetu AkwaKristu—Mukanda Wakupompa—2018
Chakwikala naMuzañalu muChisaka
fy kapetulu 15 mafu 173-182

Kapetulu 15

Kulemeshaña Anvwali Jetu Ashinakaja Dehi

1. Mukudinyi wutukweti kudi anvwali jetu, nawa twatela kutoñojokaña hakuyilila chumanyi?

IYALA wamaana wakunyaka wafumbili nindi: “Mutiyilili tata yeyi wakuvweli, bayi wakadiwula mama yeyi neyi nakuli dehuku.” (Yishimu 23:22) Munateli kuhosha nenu ‘hinateli kudiwula anvwali jamuku.’ Chatela tudiwuleña amama jetu hela atata jetu, etu amavulu twayikeña chikupu. Tweluka netu tukweti mukudi weneni kudi anvwali jetu. Chatachi, anvwali jetu diwu atuvwala. Hela chakwila Yehova diyi Kaseloki kawumi, chakadi anvwali jetu chiña twekalaku wanyi. Kwosi chuma chitwatela kuyinka anvwali chikubadika hawumi. Toñojokenu cheñi hayuma yidi neyi kudihana kwawu, kutwakamena chikupu, mali azatishileñawu, nikutwisha maana hakutukulisha kufuma kuwunkemba nakushika kuwukulumpi. Dihafuma Izu daNzambi kutufumba nawu: “Lemeshaku tata yeyi nimama yeyi; . . . kulonda wumoni kuwaha, wuhandi nyaka yayivulu hanu hamaseki.”—Aefwesesa 6:2, 3.

KWILUKA YUMA YINAKUTOÑOJOKAWU

2. Indi anyana akula dehi anateli ‘kukwasha’ ñahi anvwali jawu?

2 Kapostolu Pawulu wasonekeleli akwaKristu nindi: “[Anyana hela ezukulu] asambili kudiza kumwekesha kwakama Nzambi kudi ayawu, akwashi anvwali jawu; dichi chuma chamonañayi Nzambi kuwaha.” (1 Timotewu 5:4) Anyana akula dehi ‘akwashaña anvwali jawu’ kuhitila mukuhameka hachayihembeluwu hadi yaaka yayivulu, mudimu wazatiluwu nikuyakamena kudi anvwali niankaka jawu. Njila yatela kwilawu anyana mwenimu yidi yakwiluka nawu atushinakaji akeñaña kuyileja nawu mwayikeña, neyi chochakeñaña antu ejima, muloña wakusweja kudakamena. Neyi chochitwakeñaña wejima wetu, niwena akeñaña kuyilemesha. Akeñaña kwiluka nawu wumi wawu walema.

3. Tunateli kulemesha ñahi anvwali niankaka jetu?

3 Dichi, twatela kulemesha anvwali niankaka jetu kuhitila mukuyileja netu twayikeña. (1 Akorinda 16:14) Neyi hitwashakamaña nawanvwali jetuku, twatela kwiluka netu kutiyañanaña nawu kunateli kuyitiyishaña kuwaha chikupu. Kuyisonekelaku mukanda wakuyizañalesha, kuyitemeshela nshiña, hela kuyihempula kukuyizañalesha hama. Andrew, eluda mukwaKristu muAfrica, wendeleña hadi makilomita akushika ku 95 kayedi mumulungu kulonda kuyaña nakwakamena tata yindi wadiña wakata, nawa tata yindi hadiña wetiyaku. Wahosheli nindi: “Chinekalili Chinsahu chaYehova, tata wankañesheleña chikupu. Ilaña chamweniyi munjila munadiña nakumuhembela hampinji yakatiliyi, wayilejeleña anyiki jami awamayala niawambanda nindi, ‘Mwatela kuya munsakililu mwayañayi yayenu!’ Chumichi chayisañumwini chikupu, nawa chayinu mpinji anyikijami atanu nawana ejima hiyaYinsahu jaYehova.”

KUYIKWASHAKU YUMA YAKUMUJIMBA

4. Indi kashidikilu kansakililu yawaYudeya kaleñeleleña ñahi antu kumwekesha yililu yatama kudi anvwali jawu atushinakaji?

4 Komana kulemesha anvwali chakeñekaña kuyinka yuma yakumunjimba? Eña! Kakavulu dichuma chakeñekaña. Mumafuku aYesu anlomboli awaYudeya adiña nakashidikilu kakwila nawu neyi muntu yahosha nindi mali indi hela maheta ‘hichawana chakwinka Nzambi’ hateleli cheñi kuyizatisha kulonda kwakamena nachu anvwali jinduku. (Matewu 15:3-6) Iyi yadiña yililu yatama chikupu. Dichi, awa anlomboli jansakililu alejeleña antu kubulaña kwovwahila anvwali jawu nikubula kuyilemesha kuhitila mukuyidiwula nikuyumina yuma yakeñeleñawu. Etu bayi twilaña mwenimuku!—Kuhituluka 27:16.

5. Muloñadi kulemesha anvwali chikwabombelamu kuyikwashaku munsañu jamali hela chakwila mumatuña amakwawu nfulumendi yayikwashaña?

5 Mumatuña amavulu, nfulumendi yekalañaku naprogiramu yakuyinka atushinakaji yuma yakumujimba, yidi neyi yakudya, yakuvwala, nihakukama. Kubombelahu, hadaha atushinakaji atentekeleñahu mali akudihemba nachu neyi anashinakaji dehi. Dichi neyi iyi yuma yinamani dehi, anyana alemeshaña anvwali jawu kuhitila mukuzata nañovu kulonda kuyakamena. Eñañi, kwakamena anvwali ashinakaja dehi kwamwekeshaña nawu mwamwakamaña Nzambi, dikwila nawu kudihana kudi Yehova Nzambi, Ntachikilu yachisaka.

KUKEÑA NIKUDIHANA

6. Chumanyi chelañawu amakwawu kulonda kuhemba anvwali jawu anakankili?

6 Anyana amavulu akula dehi, akamenaña anvwali jawu akata munjila yakukeña nawa yakudihana. Amakwawu ayisendaña anvwali jawu nakushakama nawu hela kuya nakushakama kwakwihi nawanvwali jawu. Amakwawu atuntukaña nakushakama nawanvwali jawu. Kakavulu, nshakaminu yamuchidiwu yaheteshaña anvwali nianyana.

7. Muloñadi chichawahila kubula kufuukulahu mukunyakashana kutalisha hadi anvwali ashinakaja dehi?

7 Mpinji yikwawu, mukufuukula kwamuchidiwu himwafumaña yuma yayiwahuku. Muloñadi? Hadaha muloña wakufuukula lufuchi hela wakutiya kumuchima kutama. Bayibolu yatubabeshaña nawu: “Muntu wadihoñeshaña mumuchima watalaña chachiwahi mwakuyayi.” (Yishimu 14:15) Chakutalilahu, neyi chakwila amama yenu ashinakaja dehi anakukañanya kushakama nkawawu nawa mutoñojoka nenu chikuwaha neyi muyisenda nakushakama nawu. Hampinji yimunakudihoñesha mumuchima nakutala chachiwahi mumukuya, mwatela kutoñojokaña hanawa malwihu: Yumanyi yinakukeñawu nankashi? Komana kudihu mazanvu awantu hela anfulumendi ahanaña wukwashu hakukala kwamuchidiwu? Komana anakukeña kutuntuka? Neyi anakukeña, indi chihandilu chawu chikuhimpika ñahi? Komana akwiteja kushiya amabwambu jawu? Chumichi chikuyileñela kutiya ñahi? Komana munahanjeki nawu haniyi nsañu? Indi iku kutuntuka kukuhimpa ñahi chihandilu chenu, chamwini kwenu, nichawanyanenu? Neyi amama yenu anakukeñeka kuyihemba, hinyi wukuyihembaña? Komana mwatela kukwashañana? Komana munahanjeki haniyi nsañu nawantu ejima amuchisaka?

8. Anyi imwatela kwihula neyi himukufuukulahu mwakukwashila anvwali jenu ashinakaja dehi?

8 Chineli mudimu wakuhemba nvwali washindamena hadi anyana ejima amuchisaka, chikuwaha neyi chisaka chejima chikuhanjeka kulonda kufuukula mwakwilila. Chikuwaha neyi muhosha nawaeluda amuchipompelu chawakwaKristu hela amabwambu amonahu dehi kukala kwamuchidiwu. Bayibolu yasoñamishaña nawu: “Habula mpuña yuma yiwafuukwili kwila hiyamwekanañaku; ilaña havula akwakushakama hampuña yakolaña.”—Yishimu 15:22.

IKALENU NALUWI NIKWAKAMENA

9, 10. (a) Hela chakwila anvwali ashinakaja dehi, mwatela kuyakamena ñahi? (b) Hela chakwila mwana wakula dehi nazatishi njila yidi yejima yakuhembelamu anvwali jindi, mpinji yejima watela kuyilaña ñahi?

9 Chakeñekaña kwikala naluwi nikwakamena hakulemesha anvwali ashinakaja dehi. Chineli wushinakaji waletaña kukala kweneni, atushinakaji akabakanaña chikupu hakwenda, hakudya, nikwanuka yuma. Anateli kukeña wukwashu. Kakavulu anyana afwilaña chikupu kukiña avwali jawu nawa ayihembaña. Hela chochu, atushinakaji anashakami yaaka yayivulu, anaheti maana nawa anamoni yuma yayivulu, anadihembi hadi yaaka yayivulu nikudifuukwila aweni. Kuyiluka nikuyilemesha kunateli kushindamena hamudimu wawu hamu neyi anvwali nawa akulumpi. Anvwali anateli kuneña hela kuhila neyi amona nawu anyanawu anakukeña kuyiyulaña muyuma yejima. Amakwawu ahilaña nikukaana chamonawu nawu munakukeña nenu muyiyuleña muyuma yejima.

10 Kwosi njila yaswayi yakumanishilamu iku kukala, ilaña chidi chachiwahi kuyileka anvwali akula dehi adihembeña nikufuukulahu aweni neyi chinatwesheki. Mwatela kusambila kuhosha nawu henohu kanda mufuukuli yuma yimunamoni nenu yinateli kuyikwasha anvwali jenu. Anateli kujimbala yuma yayivulu hamuloña wawushinakaji. Neyi achidi nañovu yilekenu ekali adimena. Neyi mubulaña kusweja kuyula chihandilu chawanvwali jenu, mukutiyañanaña chikupu. Wejima wenu, mukwikala amuzañalu chikupu. Hela chakwila mwatela kukolela hayuma yimunamoni nenu yikuyikwasha, kulemesha anvwali chakeñekaña kuyinka kavumbi chikupu. Izu daNzambi datufumbaña nawu: “Neyi kukwinza muntu wukweti mutu wanvu wakanyamukaña, wakalemeshaña ipala kumesu indi.”—Alevi 19:32.

TWALEKENUHU NAMUCHIMA WAWUWAHI

11-13. Neyi mwana wakula dehi hadiña nakutiyashana nawanvwali jinduku, nateli kutwesha ñahi kuhemba anvwali jindi ashinakaja dehi?

11 Mpinji yikwawu kukala kwekalaña nawanyana hikulemesha anvwali jawu ashinakaja dehi, chashindamenaña hachayikulishiluwu anvwali jawu. Hadaha tata yenu hadiña wayikeña nikuyisha maanaku, nawa mama yenu wadiña wakalisha nawa wazuwa. Munateli kuneña, kuhila hela kutiya kutama muloña himwakeñeleña anvwali jenu kwikala atama muchimaku. Komana munateli kukañesha yitoñojoka yamuchidiwu?a

12 Iyala wejina daBasse, wahosheli nindi: “Tata yami wakuwanamu wadiña mukulumpi wawa SS Nazi Germany. Ahilileña swayi, nawa adiña afwana. Kakavulu nayimweneña anakuhumpula amama. Ifuku dimu chiyahilili, afumishili mukwatu wawu nakukapulayi hamesu nachikuñu wamukwatu. Añandili chikupu chakwila nalumukilili hakadidi.

13 Hela chochu, kudi yuma yikwawu yayiwahi yakoñeleñawu. Basse watwalekeluhu nindi: “Cheñi, azatileña nañovu chikupu nawa hiyakañenyeña kuloñeshela chisaka yuma yakumujimbaku. Anheleli chikupu, ilaña neluki nami akulili nayitoñojoka yatama. Henohu achidi akansi amama yawu ayihañili atata hetala. Akulileña namadombu nawa atachikili wushidika iku achidi akansi. Nelukili chaleñeleleña nawa hinayihiishileña namuloñaku. Chinakulili, atata akatili, dichi nakeñeleña kuyikwasha chikupu kushika nikukufwa kwawu. Nesekeli hakumina ñovu yami, ilaña hichadiña chaswayuku. Nesekeli kwikala mwana wamuwahi nakushika nimpinji yafwiluwu atata, nawa natoñojoki nami elukili nawu nayikwashili.”

14. Kufumbanyi kwamunsona kunateli kuzatika muyuma yejima, kushilahu nikukala kwamwekanaña hakwakamena anvwali ashinakaja dehi?

14 Iku kufumba kwamuBayibolu kunateli kuzatika muchisaka nimuyuma yikwawu kwahosha nawu: “Vwalenu muchima wawushona, niluwi, nikudizoza, nikwovwaha, nikudiwunjika; nakudovwahila nikudanakena muntu namukwawu. Neyi kudi muntu wukweti muloña namukwawu amwanakeni; chayanakenenuwu enu kudi Mwanta, ninenu nawa ilenu chochimu.”—Akolose 3:12, 13.

ANHEMBI NIWENA AKEÑAÑA KUYIKWASHA

15. Muloñadi kuhemba anvwali mpinji yikwawu chikwaneñeshaña?

15 Kuhemba nvwali wakata himudimu wakola, weneni chikupu, nawa chakeñekaña kwikala nampinji yeneni. Ilaña kwekalaña kukabakana chikupu muyitoñojoka. Chaneñeshaña chikupu hakumona anvwali jeyi anakukabakana nayikatu, kusweja kuvulamena, nikukañanya kushakama nkawawu. Mumbanda wejina daSandy wahosheli nindi: “Mama diyi twashindameneni muchisaka. Chankatileña kumuchima hakumona amama anakukabakana nikuyakamena. Atachikili kubalakata, kuhiñahu hiyakwenda hamukombu, nkumininaku hachitwamu chatufumbu. Kuhiñahu aswejeli kukata nankashi kushika nimpinji yafwiluwu. Akatili musoñu wakansa wamumafwaha nawa chakeñekeleña kuyakamena mpinji yejima mwana niwufuku. Twadiña nakuyiwelesha nikuyidyisha, nikuyitañila. Nakabakeneña chikupu, sweje-e muyitoñojoka. Chinelukili nami amama hiyakufwa, nadilili chikupu muloña nayikeñeli hama.”

16, 17. Kufumbanyi kwatela kukwasha nhembi kumwena yuma munjila yayiwahi?

16 Neyi mumona kukala kwamuchidiwu, chumanyi chimwatela kwila hakwila mumiki? Kutiyilila kudi Yehova kuhitila mukutaña Bayibolu, nikuhosha nindi mukulomba chikuyikwasha chikupu. (Afwilipi 4:6, 7) Dichi, mwatela kudyaña yakudya yakeñekaña kumujimba nawa mwatela kukamaña chikupu. Neyi mwilaña mwenimu, mukwikala akola kumujimba nimuyitoñojoka kulonda muhembi ntaña yenu. Hadaha munateli kunookahu kunyidimu yimwazataña. Neyi himunateli kuya nakunookela kwacheñiku, chikuwaha kwikala nampinji yakunooka. Hakwila nawu muyi nakunookahu, mwatela kukeña muntu wakushala nanvwali yenu wakata.

17 Kakavulu ahembi akulumpi aswejaña kwakama. Ilaña yuma yimukubula kutwesha kwila bayi yiyineñeshañaku. Neyi mwahembaña muyeji, bayi muswejaña kwakamaku. Mwatela kwiluka yuma yinakukeñeka kudi nvwali yinu, anyanenu, mwini kwenu, ninenu aweni.

ÑOVU JABADIKA

18, 19. Indi Yehova wakana nindidi, nawa chakutalilahwinyi chinakumwekesha nawu Yehova washikijaña chikaninu chindi?

18 Kuhitila Mwizu dindi, Bayibolu, Yehova wahanaña kufumba kwakuwahi kunateli kukwasha chikupu muntu wunakuhemba anvwali ashinakaja dehi, nawa wahana wukwashi wukwawu. Ñimbi yamasamu wonenenuwu wasonekeli nindi: “Yehova wudi kwakwihi nawantu ejima akumutambika.” “Wukutiya nawa chakubilelawu, wukuyamwina.” Yehova wamwinaña, hela kuhemba antu jindi ashinshika hela adi mukukala kwasweja.—Masamu 145:18, 19.

19 Myrna, welukili kushikijewa kwanawa mazu hampinji yakameneneñayi amama yindi akatili kalepa. Myrna wasonekeli nindi: “Hakumona ntaña yeyi nakukabakana, nakukañanya nikushimuna hanakukata, chaneñeshaña chikupu. Namweneña chadiña nakuyekelayi nayikatu, nawa kwosi chuma chinatwesheli kwila. Kakavulu nadiña nakulomba chikupu kudi Yehova nakumuleja kuzeya kwami. Nadilili neyi chadililiyi Davidi hampinji yamulembeleliyi Yehova nindi yashi madilu indi muchumpa yindi nikumwanuka. [Masamu 56:8] Neyi chochakanayi Yehova, wanyinkeli ñovu. “Yehova diyi wadiña nkwashi yami.””—Masamu 18:18.

20. Yikaninwinyi yamuBayibolu yakwashaña anhembi kwikala nakuchiñeja, neyi muntu ahembañawu yafwa?

20 Antu ahoshaña nawu mudimu wakuhemba anvwali ashinakaja dehi “nkumininaku chuma chafumañamu chaneñeshaña.” Hela chakwila nhembi wukumuhemba kashinakaji chachiwahi chikupu, atushinakaji afwaña, neyi chafwili mama yaMyrna. Ilaña antu amukuhwelela Yehova eluka nawu kufwa hidikukuma kwayuma yejimaku. Kapostolu Pawulu wahosheli nindi: “Namukuhwelelaña Nzambi . . . nami kwamba kekala kusañuka kwawaloña nikwawabula kuloña.” (Yililu 24:15) Antu ajimbesha anvwali jawu ashinakaja dehi akundejewaña nakuchiñeja kwakusañuka hamu nichikaninu chaNzambi chakuleta ituña dadiwahi dadiha ‘mwakabula kwikala cheñi kufwa.’—Chimwekeshu 21:4.

21. Yumanyi yayiwahi yafumaña mukulemesha anvwali ashinakaja dehi?

21 Ambuña aNzambi alemeshaña chikupu anvwali jawu, hela chakwila anvwali jawu ashinakaja dehi. (Yishimu 23:22-24) Ayilemeshaña. Kuhitila mukwila mwenimu, amonaña kushikijewa kwamazu onenawu muyishimu akwila nawu: “Tata yeyi namama yeyi atiyi kuwaha, nimumbanda wakuvweli azañalali.” (Yishimu 23:25) Nawa chabadika kulema, antu alemeshaña anvwali jawu ashinakaja dehi amuzañaleshaña nikumulemesha Yehova Nzambi.

[Tumazu twaheshina]

a Hitunakuhosha hansañu yawanvwali adi nachikela kumuchima hamuloña wakuzatisha ñovu jawu chatama, neyi kwiji akoña muloña weneni chikupuku.

INDI IJI NSHIMBI JAMUBAYIBOLU JINATELI KUTUKWASHA . . . ÑAHI KULEMESHA ANVWALI ASHINAKAJA DEHI?

Twatela kukwasha chikupu anvwali niankaka jetu.—1 Timotewu 5:4.

Twatela kwila yuma yejima mukukeña.—1 Akorinda 16:14.

Bayi mufuukulahu mukunyakashana hansañu yalemaku.—Yishimu 14:15.

Mwatela kulemesha anvwali ashinakaja dehi hela chakwila akata nawa azeya dehi.—Alevi 19:32.

Hitwakatwalekañahu kushinakaja nikufwaku.—Chimwekeshu 21:4.

[Mwevulu wudi hefu 179]

Chaluwa kumufuukwila nvwali chakadi kumwihula

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu