Kapetulu 11
‘Twalekenuhu Kukeña Wanta Tachi’
1. (a) Muloñadi Yesu chakonkomweneniyi antu amutiyilileña kusambila kukeña Wanta? (b) Lwihwinyi lutunateli kudihula etwaweni?
YAAKA kubadika ha 1,900 yinahitihu mumpanji yamuÑalaliya, Yesu wayikonkomweneni antu amutiyilileña nindi: “Sambilenu kukeña wanta nikuloña [kwaNzambi].” Muloña waniku kunyakashana wadiñi wankahi? Komana hiyadiña mpinji yaKristu kutambwila ñovu yaWanta nkulakaji yanyaka yayivulu kumbiduku? Eña, ilaña Wanta wawuMesiya wateleli kwikala njila yadi kuyiñishilamu Yehova wanta windi nikushikija nkeñelu yindi yalema kutalisha kwiseki. Yowu muntu wukutiyisha kulema kwayumiyi watela kusha Wanta hambidi mukuhanda kwindi. Neyi nimunkulakaji yamwaka wakusambila dichi chadiñi, indi hayinu mpinji chidi ñahi chineli Kristu anamuswanyiki dehi kwikala Mwanta? Dichi lwihu ludi nawu, Komana chihandilu chami chinakumwekesha nawu nakusambila kukeña Wanta waNzambi?—Matewu 6:33.
2. Yumanyi yafwilañawu nankashi antu amavulu?
2 Makonu, yihita yawantu mukaayi kejima anakusambila kukeña Wanta. Anakukwasha kuyula kwaWanta kuhitila mukushindamesha wumi wawu hakwila nkeñelu yaYehova, nikudihana aweni kudi yena. Munjila yikwawu, antu amavulu nankashi anakutiya kuwaha nakufwila yuma yamukunkulwayi hohu. Antu anakufwila mali nimaheta nichiseki chinateli kulandewa namali. Nawa afwilaña chikupu kunyamuna yuma yakeñañawu kwila kumbidi. Nshakaminu yawu yamwekeshaña kudakamena awenawu, nimaheta, niyiseki. Dichi neyi amukuhwelela Nzambi, amushaña mwiluña damuchiyedi.—Matewu 6:31, 32.
3. (a) Yesu wayilejeli atumbanji twindi kukeña maheta amuchidinyi, nawa muloñadi? (b) Muloñadi chichabulila kutelela kusweja kwakamena yuma yakumujimba?
3 Hela chochu, Yesu wayikonkomweneni atumbanji twindi nindi: “Bayi mudilumbikilaña maheta hanu hamasekuku,” muloña kwosi maheta amuchidiwu ashimbulañaku. Wahosheli nindi, “chiña mudilumbikila maheta mwiwulu” kuhitila mukumukalakela Yehova. Yesu wayikonkomweneni atumbanji kuhemba disu dawu ‘nakutala mumu ho-o’ kuhitila mukusha kashinshi niwuswa wakwila nkeñelu yaNzambi. Wayilejeli nindi “himukutwesha kukalakela niNzambi ni[M]ahetaku.” Indochu yuma yakumujimba—yakudya, niyakuvwala, nihakukama? Yesu wayibabesheli nindi, ‘Bayi mwakamaku.’ Hakuyinka chakutalilahu chawatujila—Nzambi wayidyishaña. Yesu wayikolesheli atumbanji twindi kudizilaku chuma kunkenu—Nzambi wayivwikaña. Komana ambuña aYehova awantu akweti maana hiyalema kubadika yuma yejimiyiku? Yesu wahosheli nindi, “Ilaña sambilenu kukeña wanta nikuloña kwindi, niyuma yejimiyi [yinakukeñeka] akayishilaku.” (Matewu 6:19-34) Komana yililu yeyi yinakumwekesha nawu wakuhwelela mwenimu?
Bayi Muleka Chalala chaWanta Achiluwañeshiku
4. Neyi muntu waasha maana nankashi kumaheta, chumanyi chinateli kufumamu?
4 Chachiwahi kwakamena hansañu yakwikala nayuma yashikila yakukwasha mujimba weyi hela chisaka chamuntu. Neyi muntu wukusweja kukeña yuma yakumujimba, chafumañamu chekalaña chafwana chikupu. Hela chakwila waditenaña nindi wakuhwelela muWanta, ilaña muwumi windi watwamijañaku yuma yikwawu, chalala chaWanta akuchiluwañesha. (Matewu 13:18-22) Chakutalilahu, mpinji yimu nyuli waheta wachikwenzi wamwilili Yesu nindi: “Nukwila ñahi kulonda nakaswani wumi wahaya nyaka?” Wadiña nayililu yayiwahi nawa wayilemesheleña akwawu, ilaña wadiña wakakela chikupu kumahetindi. Hatwesheli kumba mahetindi kulonda yekali kambanji kaKristuku. Dichi wombili kukoleka kwateleleli kumwilisha kushakama hamu naKristu muWanta wamwiwulu. Hayina mpinji Yesu wahosheli nindi: “Akwamaheta, o chamonañawu kukala kwiñila muwanta waNzambi!”—Maku 10:17-23.
5. (a) Yuma yamuchidinyi Pawulu yamulejeliyi Timotewu kuzañalala nayu, nawa muloñadi? (b) Indi Satana wazatishaña ñahi “kufwila mali” kwikala muhetu wafwana?
5 Chimwahitili yaaka, kapostolu Pawulu wamusonekeleli Timotewu, wadiña muEfwesesa mukala wamaheta wakulanda nakulandulula. Pawulu wamwanukishili nindi: “Hitwaleteli chuma munu mwishinaku, nichitwakafumamu hitwakatwesha kusenda chumaku. Dichi neyi tukweti yakudya niyakudivwika, [twakazañalala] [na]yumiyi.” Kuzata kulonda kuwanisha “yakudya niyakudivwika” yindi hela yachisaka hichatamaku. Ilaña Pawulu wasoñamishili nindi: “Antu akukeña nawu aheti, akudimbukila mukweseka, akufwa mumuhetu, akufwila yuma yawusupi yayivulu yakatishaña, yajiyishaña antu mukukisika nimukunoña.” Satana wekala wakala. Hatachi watela kumukokola muntu muyuma yanyanya. Kufumahu hakulondela yuma yamaneni, hadaha kwikala nakukoleka kwakukwinka chifulu cheneni hela kwikala namudimu wawuwahi wakutambula mali amavulu ilaña wakumanisha mpinji yiwambulaku yakuzatilamu yuma yakuspiritu. Chiña hohu twikala asoñama, neyi nehi “kufwila mali” kunateli kuluwañesha yuma yalema yaWanta. Pawulu hakuchihoshela muniyi njila nindi: “Diyi nsañu yinasenwishi amakwawu mukwitiya kwakukuhwelela, anadipwiki yihuñu yayivulu, zwa nikwishinadi.”—1 Timotewu 6:7-10.
6. (a) Chumanyi chitwatela kwila neyi tunakukeña kutondolwela kufwa mumuhetu wamaheta? (b) Chikuhwelelwinyi chitwatela kwikala nachu hela chakwila tunamoni nshakaminu yamukaayi chiyidi makonu?
6 Hamuloña wakusweja kumukeña mana kwindi wawiniKristu, Pawulu wamukonkomweneni Timotewu nindi: “Temukaku yumiyi” nawa “Lwaku njita yayiwahi yakukuhwelela.” (1 Timotewu 6:11, 12) Chinakukeñeka kuzata nañovu chikupu neyi hitunakukeña netu akatwijilumwini kumu nanshakaminu yakaayi kitudimu kanakufwila mahetaku. Ilaña neyi tuzata kwesekeja nachikuhwelelu chetu, Yehova hakatwishiyaku. Hela chakwila wuseya wunasweji nikukala kwanyidimu mukaayi kejima, ilaña wakamona kwila nindi tukweti yuma yejima yitunakukeña chikupu. Pawulu wasonekeli nindi: “Ikalenu nanyichima yakadi kufwila mali; toñojokenu yuma yimudi nayu nenu yinawani dehi; muloña yomweni nahoshi nindi, Hinamba kakulekaku, hela kukushiya hinakakushiyaku. Dichi twahoshaña chakadi woma netu, Yehova diyi nkwashi yami, hinukutiya womaku, antu akuñila chumanyi?” (Aheberu 13:5, 6) Nawa Mwanta Davidi wasonekeli nindi: “Nadiña kansi, hanu nakula dehi nankashi, kanda nimonañahu dehi hashiyilawu muntu waloña hela anyanindi nakulomba yakudyaku.”—Masamu 37:25.
Atumbanji Akusambila Emika Chakutalilahu
7. Nshimbinyi yayinkeliyi Yesu atumbanji twindi kutalisha hakushimwina, nawa muloñadi chiyekalilili yashikila?
7 Cheliliyi Yesu nayidizishi dehi apostolu indi chiwahi, wayitemesheli muIsarela nakushimwina nsañu yayiwahi nakubidika nawu: “Wanta wamwiwulu wudi kwakwihi.” Oyu nsañu okuwaha! Yesu Kristu, Mwanta wawuMesiya, wadiña mukachi kawu. Hamuloña wakwila apostolu adiheni mumudimu waNzambi, Yesu wayikonkwomweneni nindi ekali nachikuhwelelu chakwila nawu Nzambi wukuyakamena. Wahosheli nindi: “Bayi musenda yuma yakuya nachu munjila yenuku; hela mbwechi, hela ipakumuna, hela yakudya, hela mali; hela kwikala [nayikowelu] yiyedi. Itala dimwakeñila mwakashakama mwomwenomu, diku nawa kumwakanyamukila.” (Matewu 10:5-10; Luka 9:1-6) Yehova welukili chikupu nindi yuma yakeñeleñawu akuyinka kudi akwawu aIsarela adiña nachaaku chakutambwila enyi.
8. (a) Kwakwihi nakufwa kwindi, muloñadi Yesu chaheniyi nshimbi jajiha hansañu yakushimwina? b) Hela chochu, chumanyi chadi kwikala chatachi muchihandilu chawatumbanji twaYesu?
8 Nkumininaku, henohu kanda yofwi, Yesu wayisoñamishili apostolu indi hamuloña wakuhimpika kwanshakaminu yakakalakelañamu kumbidi. Hamuloña wakukañesha mudimu wawu kudi anyuli, chisambu chakutambwila enyi hadaha hiyanateli kuyimwekeshelachu muIsarelaku. Cheñi, adi kutwalaña nsañu yaWanta kumatuña awaJentili. Ichi dinu ateleli kusenda “chikwama” hela ‘ipakumuna dayakudya.’ Hela chochu, adi kusambila kukeña Wanta waYehova nikuloña kwindi, nakukuhwelela nawu Nzambi wakakiswila ñovu yawu yakutambwila yakudya niyakuvwala yakeñeleñawu.—Luka 22:35-37.
9. Indi Pawulu washili ñahi Wanta hambidi muwumi windi hampinji yoyimu nikudakamena lwakumujimba, nawa kufumbanyi kwaheniyi haniyi nsañu?
9 Kapostolu Pawulu wadiña chakutalilahu chachiwahi hadi owu azatishili nshimbi jaYesu. Pawulu welishili mudimu wamwiha kwikala chuma chalema mukuhanda kwindi. (Yililu 20:24, 25) Hampinji yayiliyi kwiluña dimu nakushimwina, wadiña namudimu wakudakamena yomweni lwakumujimba, nikutuña matenti. Hakuhweleli nindi amakwawu akumuhembañaku. (Yililu 18:1-4; 1 Atesalonika 2:9) Ilaña, watiyileña kuwaha hachisambu nikutambwila yamukunkulu neyi amakwawu amwekesha kukeña kwamuchidiwu. (Yililu 16:15, 34; Afwilipi 4:15-17) Pawulu wayikolesheli eniKristu kubula kudiwula mudimu wawu wakwakamena yisaka hamuloña wakushimwina, ilaña ateleli kwesekeja nyidimu yawu yashiyashana. Wayikonkomweneni nindi azateña nakukeña yisaka yawu nawa nikuhana. (Aefwesesa 4:28; 2 Atesalonika 3:7-12) Wayikonkomweneni kusha chikuhwelelu mudi Nzambi bayi mumahetaku. Nawa nindi ateleli kuzatisha wumi wawu munjila yamwekesheleña nawu elukili chikupu yuma yasweja kulema. Kwesekeja nantañishilu yaYesu, chumichi chayili mukwila nawu kusambila kukeña Wanta waNzambi nikuloña kwindi.—Afwilipi 1:9-11.
Shenu Wanta Hambidi muWumi Wenu
10. Kusambila kukeña Wanta chalumbulukadi?
10 Twashimwinaña nsañu yayiwahi yaWanta kudi antu acheñi kushika kuchipimwinyi? Chumichi chinashindameni kafwampi hañovu yetu nawa nichipimu chakusakilila kwetu. Anukenu nenu Yesu bayi neyi wahosheli nindi, ‘Keñenu Wanta neyi himukweti chuma chikwawu chakwilaku.’ Hakwiluka kulema kwaniwu Wanta, Yesu wahosheli hankeñelu yaTata yindi, nindi: “Twalekenuhu kukeña wanta windi.” (Luka 12:31, NW) Hela chakwila wonsu wetu twatela kuzata kulonda kudakamena lwakumujimba nikwakamena yisaka yetu, neyi tukweti chikuhwelelu, wumi wetu wukushindamena hamudimu waWanta wunatwinkiyi Nzambi. Hampinji yoyimu, tukahemba yisaka yetu.—1 Timotewu 5:8.
11. (a) Indi Yesu walumbulwili ñahi nindi bayi neyi ejima akatwesha kukalakela hachipimu chochimu hakushimwina nsañu yaWantaku? (b) Yumanyi yinateli kuluwañesha nzatilu yamuntu?
11 Etu amakwawu twatweshaña kuzata mpinji yeneni hakushimwina nsañu yayiwahi yaWanta kubadika amakwawu. Ilaña muchishimu chindi chahosheleña hanyichidi yamaseki ashiyashana, Yesu wachimwekesheli nindi antu ejima akweti nyichima yidi neyi maseki amawahi akasoña nyikabu. Kushika kuchipimwinyi? Antu akweti ñovu yashiyashana. Kukula, niyikatu, ninyidimu yamuchisaka hiyuma yikwawu yaluwañeshaña. Ilaña neyi antu aakamena chikupu nsañu yayiwahi yaWanta, akuwanisha yuma yayivulu.—Matewu 13:23.
12. Yikonkwanyinyi yayiwahi yakuspiritu yinayikoleshiwu sweje-e atwansi kutoñojokahu?
12 Chachiwahi kwikala nayikonkwanyi yatela kutukwashaku kushimwina mudimu wetu waWanta nankashi. Atwansi atela kutoñojokahu chikupu hachakutalilahu chachiwahi chamukwenzi watakajala wawiniKristu Timotewu. (Afwilipi 2:19-22) Chumanyi chatela kuyiwahila kubadika kwikala mumudimu wampinji yejima neyi akumisha shikola yawu yakumujimba? Akulumpi niwena akuhetelamu kuhitila mukwimika yikonkwanyi yayiwahi yakuspiritu.
13. (a) Hinyi wafuukulaña chuma chitwatela kwila halwetu mumudimu waWanta? (b) Neyi mwalala twasambilaña kukeña chikupu Wanta, chumanyi chitwamwekeshaña?
13 Chatela tuzuñisheña ejima itunamoni netu atela kuzata nañovu, chikuhwelelu chatela kutwilisha kuzatila hayuma yatela kutwikwasha kukulilaku halwetu kulonda tumukalakeli Nzambi chikupu nakushika hakumina ñovu yetu. (Aroma 14:10-12; Aŋalija 6:4, 5) Neyi chinamwekeshiwu munsañu yaYoba, Satana nakuzuñesha nindi chuma chacheni chitwafwilaña hiyuma yakumujimba, nimaheta, ninshakaminu yetu nawa nindi njila yitwamukalakelilañamu Nzambi yalwisu hohu. Ilaña neyi tusambila kukeña Wanta chikupu, dikwila nawu tunakumumwekesha Diyabolu kwikala sakutwamba yomweni. Tunakuhana wunsahu wakwila nawu chuma chatela kwikala chatachi muwumi wetu himudimu waNzambi. Kuhitila munhoshelu nimunzatilu, dimu twamwekeshelaña kukeña kwetu kweneni hadi Yehova, nikwovwahila hakukwasha wanta windi, nikukeña kutwakeña akwetu antu.—Yoba 1:9-11; 2:4, 5; Yishimu 27:11.
14. (a) Muloñadi ndandanda yamumudimu wamwiha chiyinekalili yalema? (b) A Yinsahu amavulu anakushimwina mumudimu wamwiha kushika kuchipimwinyi?
14 Ndandanda yatela kutukwashaku kuwanisha yuma yayivulu oyu yinateli kuzatewa. Yehova yomweni wukweti ‘mpinji yapimayi’ dehi yakushikijilamu nkeñelu yindi. (Kwidika 9:5; Maku 1:15) Neyi chinatwesheki, chachiwahi kuzataku mumudimu wamwiha kamu hela kakavulu hampinji yiwapima mumulungu. A Yinsahu jaYehova amavulu kunyeñumuka kaayi kejima asonekesha wupayiniya wakukwasha, azataña maora ayedi hefuku hakushimwina nsañu yayiwahi. Amakwawu amavulu akalakalaña neyi apayiniya ampinji yejima, azataña kwakwihi namaora ayedi nachikunku hefuku hakushimwina nsañu yaWanta. Apayiniya adimena niamishonali azataña mpinji yeneni chikupu mumudimu waWanta. Ninetu nawa tunateli kukeñaku njila jakushimwinamu kuchiñeja kwaWanta mukuhanjeka nawantu adi nampwila yakutiya. (Yowanu 4:7-15) Nkeñelu yetu yatela kwikala yakukalakala chikupu muniwu mudimu kushika hakumina ñovu, neyi chashimwineñahu dehi Yesu nindi: “Ninsañu iyi yawanta yayiwahi akayishimwañena mwahita matuña ejima mwashakamawu antu, kulonda yakayilili nyuza yejima wunsahu; henohu dihu hakenza kukumisha.”—Matewu 24:14; Aefwesesa 5:15-17.
15. Kwesekeja namudimu wetu, muloñadi chiwunatoñojokeli neyi kufumba kudi ha 1 Akorinda 15:58 kunesekani nampinji?
15 Hakudinuña mumatuña ejima ahamaseki, hichikweti muloña netuña mwashakamañawuku, aYinsahu jaYehova adi nakukoleka kwakukalakala muniwu mudimu. Azatishaña kufumba kwamuBayibolu kwonenawu kwakwila nawu; “Ikalenu akola mbe chakadi kuswijewa. Swejenu kukalakala mudimu waMwanta mafuku ejima, muloña mweluka dehi kukalakala kwenu kumwakabakanaña mudi Mwanta hikwamukunkulwayuku.”—1 Akorinda 15:58.
Kuhitulukamu kwaKuhanjeka
• Hampinji yahosheliyi Yesu nindi “sambilenu kukeña wanta,” chumanyi chadiña nakutenayi chatela kusha mwiluña damuchiyedi?
• Indi mmwenu yetu yatela kwikala ñahi kutalisha kukwakama yuma yakumujimba niyisaka yetu? Indi Nzambi nateli kutwinka wukwashinyi?
• Mbadinyi yamudimu waWanta mutunateli kuzata?
[Mwevulu wudi hefu 107]
Mumatuña ejima, aYinsahu jaYehova makonu anakushimwina nsañu yayiwahi henohu kukumisha kanda kwinzi