Watchtower LAYIBULALI YAHAINTANETI
Watchtower
LAYIBULALI YAHAINTANETI
Lunda
  • BAYIBOLU
  • NYIKANDA
  • KUPOMPA
  • lv mafu 215-218
  • Tuyuma Twanyanya twamuMashi niNjila jaKuladikilamu

Vidiyo yimwatonda hosi.

Atwanakeniku mwani, vidiyo yakañanya kwenzunuka.

  • Tuyuma Twanyanya twamuMashi niNjila jaKuladikilamu
  • ‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
  • Nsañu Yinadifwani
  • Nzambi Chamonañayi Mashi
    Munateli Kwikala naMuzañalu Haya Nyaaka!—Kudiza Bayibolu Chakuhanjeka
  • Mazu Adi Kunsa
    Chakushakama Mukukeña KwaNzambi
  • Komana Mwalemesha Wumi Neyi Chawulemeshayi Nzambi?
    ‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
  • Nateli Kufuukula Ñahi Kutalisha Hatuyuma Twanti Twamumashi niJinjila Jakuukilamu Jinabombelumu Kuzatisha Mashami?
    Mudimu Wetu waWanta—2006
Talenu nsañu yikwawu
‘Shakamenu Mukukeña kwaNzambi’
lv mafu 215-218

APENDIKISI

Tuyuma Twanyanya twamuMashi niNjila jaKuladikilamu

Tuyuma twanyanya twamumashi. Itu tuyuma atufumishaña kuyuma yamaneni yiwaana yatuña mashi yatenañawu nawu red cells, white cells, platelets, niplasma. Chakutalilahu, mured cells mwekala tukulisha mujimba twatenañawu nawu hemoglobin. Tuyuma twafumishañawu kuchiidi chahemoglobin yamuntu hela kanyama atwizatishaña hakuuka nachu ayeji anomi mashi hela anakupweka mashi amavulu.

Plasma—yikweti mapesenti 90 amenji—yasendaña yuma yayivulu yamahomoni, inorganic salt, enzyme, ninutrient, kushilahu mamineral nimuñwa. Awa menji asendaña malekileki, tukiña nyisoñu, nimapuloteni adi neyi albumin. Neyi muntu wakata musoñu wumu, ndotolu wukushimuna nindi amulemeki jindoñu jagamma globulin yafumishañawu muplasma yamuntu wajikililewa dehi. White blood cells (tukiña nyisoñu) atela dikwafumishañawu mainterferons niinterleukin, azatishañawu hakuuka yikatu yaletañawu kudi atububu nikansa.

Komana akwaKristu atela kwiteja kuyuuka kuzatisha tuyuma twamumashi? Bayibolu hiyalumbulula jiikaku, dichi muntu wejima watela kuzatisha chinleji chidi hakufuukula kumesu aNzambi. Amakwawu anateli kukaana tuyuma twejima twamumashi, nawu Lushimbi lwayinkeliyi Nzambi aIsarela lwahosheli nawu mashi anafumishuwu mukanyama atela ‘kuyimwañila hamaseki.’ (Kuhituluka 12:22-24) Amakwawu niwena, hela akaanaña mashi ejima niyuma yamaneni yekala mumashi, anateli kwiteja kuyuuka natuyuma twanti twamumashi. Anateli kutoñojoka nawu neyi tuyuma anatufumishi dehi mumashi hitwekalaña cheñi kabadi kawumi wachileñaleña wukweti mashi mwanatufumishuwuku.

Neyi himukufuukula hansañu yatuyuma twanti twamumashi, dihulenu malwihu analondeluhu nenu: Komana neluki nami chinakaana tuyuma twejima twamumashi dikwila nawu hinaketeja yitumbu yejima yikweti tukiña nyisoñu hela yinateli kuleñela mashi kudikwata kulonda mashi aleki kupwekaku? Komana nateli kumulumbulwila ndotolu muloña wunaleñeli nikaani hela niiteji kuzatisha kachuma kamu hela tuyuma twanti twamumashi?

Njila jakuladikilamu. Iji jinjila jinabombelumu hemodilution nicell salvage. Njila yahemodilution, mashi ayiteñululaña kufuma mumujimba, nakushamu yuma yidi neyi menji, nkumininaku ayifuntisha cheñi mudi muyeji. Ikina dacell salvage dahembaña nikufuntisha mashi anakupweka hampinji yakuladika. Mashi apwekaña hachilonda hela hawufwa ayihembaña, nikuyikosa hela kuyiwahisha, nakuyifuntisha cheñi mudi muyeji. Hamuloña wakwila andotolu anendi kushiyashana hakuzatisha iji jinjila, mukwaKristu watela kwihula ndotolu yindi yomuleji njila yikuzatishayi.

Neyi himukufuukula kutalisha haniji njila, dihulenu nenu: ‘Neyi mashi ami amakwawu akuyifumisha mumujimba wami nawa kuhita kwamashi akukwikañesha hakapinji kanti, komana chinleji chami chikuñiteja kumona awa mashi nawu ami, chatela ‘ayimwañili hamaseki’? (Kuhituluka 12:23, 24) Komana chinleji chami chadizishewa naBayibolu chikunkabishaña neyi hampinji yakuñuuka mashi ami amakwawu ayifumishamu, ayiwahisha, nakuyifuntisha cheñi mumujimba wami? Komana neluki nami kukaana njila jejima jakuukilamu jinabombelumu kuzatisha mashi ami chinayi mukwila nawu nakaani kufumisha mashi akupima nachu, hemodialysis hela kuzatisha ikina daheart-lung bypass?’

MukwaKristu watela kudifuukwila yomweni chatela kuzatishawu mashi indi neyi akumuladika. Cheñi watela kudifuukwila neyi kudi kupima nihakuuka kwamakonu kwakeñekaña kufumisha tumashi mumujimba windi, hadaha nikuyiwahisha, nakuyifuntishamu cheñi.

[Chikasha chidi hefu 217]

MALWIHU YIMWATELA KUMWIHULA NDOTOLU

Neyi akuyiladika hela kuyuuka kukuleñela azatishi yuma yamumashi, mwatela kumona nenu munasoneki yipapilu yejima yanshimbi, yidi neyi yaHealth Care Proxy, yikuyikwasha kulonda abuli kuyinka mashi. Cheñi, mwatela kwihula ndotolu yenu awa malwihu:

▪ Komana ankoñi achipatela ejima anakuñuuka aneluki nawu hakwikala Chinsahu chaYehova, nakaani chikupu kuñusha mashi mumujimba (whole blood, red cells, white cells, platelets, hela blood plasma) hela kudi kukala kwamuchidinyi?

▪ Neyi yitumbu yikweti tuyuma twamumashi akuyizatisha, yatuñewa nayumanyi? Indi iyi yitumbu yikwikala yayivulu ñahi, nawa munjilanyi mukunyinkelawu?

▪ Neyi chinleji chami chikuñiteja kwiteja tuyuma twanti twamumashi, wubanjinyi wudumu? Njilanyi jikwawu jakuukilamu jiduku?

Henohu kanda mufuukuli hayuma yitunateni dehi, mulejenumu Yehova mukulomba. Wakana kuyinka antu ejima ‘akumulomba’ maana nachikuhwelelu.—Yakoba 1:5, 6.

[Chati yidi hefu 216]

(Neyi munakukeña kumona ntanjikilu yejima talenu mumukanda)

MASHI HAWU-HAWU

YUMA YITWAKAANAÑA Red Cells White Cells Platelets Plasma

YUMA Tuyuma Tuyuma Tuyuma Tuyuma

YIKUDIFUUKWILAYI twafumi- twafumi- twafumi- twafumi-

MUKWAKRISTU shañawu shañawu shañawu shañawu

kured cells kuwhite cells kuplatelets kuplatelets

    Lunda Publications (2006-2025)
    Fumenumu
    Iñulenu
    • Lunda
    • Inkenuhu akwenu
    • Hakusetiñila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nshimbi Jakulondela
    • Nshimbi Jakujinda
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Iñulenu
    Inkenuhu akwenu