CHIBAABA CHAKUDIZA 28
Kumutiya Nzambi Woma Kwatukwashaña
“Muntu wendaña mukwoloka kwindi wamutiyaña Yehova woma.”—YISH. 14:2.
KAMINA 122 Ikalenu Akola Mbe-e Chakadi Kuswijewa!
NSAÑU YIDI MUCHIBAABAa
1-2. Kufwana Loti, kukalanyi kwamonañawu akaKristu makonu?
CHITWAMONA yilwilu yatama yidi nawantu mukanu kaayi, twatiyaña neyi chatiyiliyi muntu waloña Loti. “Waneñeli chikupu muloña wayilwilu yawukapwa nsonyi yawantu akoñaña yatama,” muloña welukili nindi Tata yetu wamwiwulu wahela yilwilu yatama. (2 Pet. 2:7, 8) Chineli Loti wamutiyileña Nzambi woma nawa wamukeñeli, chumichi chamuletesheli kuhela yilwilu yatama yawantu adiña mwiluña mwashakamineñayi. Ninetu twashakamaña nawantu abulaña kulemesha nshimbi jaYehova. Hela chochu, tunateli kwikala nayilwilu yayiwahi neyi tutwalekahu kumukeña Nzambi nikumutiya woma munjila yayiwahi.—Yish. 14:2.
2 Chayinu mpinji, Yehova watukwashaña namazu akukolesha ekala mumukanda waYishimu. AkaKristu ejima, amayala niambanda, atwansi niakulumpi, kufumba kwakuwahi kwekala muniwu mukanda kunateli kuyikwasha neyi akuzatishaña.
KUMUTIYA NZAMBI WOMA KWATUKIÑAÑA
Kumudimu kutwazatilaña, twatela kutondolwela kudikunda nawantu ekala nayilwilu yatama nikukaana kwila yuma yamuneñeshaña Yehova (Talenu paragilafu 3)
3. Kwesekeja naYishimu 17:3, chumanyi chikuletesha tukiñeña muchima wetu? (Talenu cheñi mwevulu.)
3 Chuma chacheni chikuletesha tukiñeña muchima wetu wachifwikija, chidi chakwila nawu Yehova washinshikaña mumuchima wetu. Chumichi chatalisha mukwila nawu wamonaña yuma yakañanyañawu kumona antu hadi etu nawa watwiluka chiwahi chitwekala mumuchima. (Tañenu Yishimu 17:3.) Wukutukeña neyi tutoñojokaña hamaana indi anateli kutukwasha kushakama haya nyaaka. (Yow. 4:14) Neyi twilaña mwenimu, hitwakamona kukala kwafumaña muyilwilu yatama nimumakudi aSatana nikaayi kindiku. (1 Yow. 5:18, 19) Chitukuswinaña kwakwihi naYehova, tukuswejaña kumukeña nikumulemesha. Chineli hitunakukeña kumuneñesha Tata yetuku, tukuhela niyitoñojoka yakufwila kukoña nshidi. Neyi tudi mukweseka kwakukoña chuma chatama, tukudihula netu, ‘Muloñadi wunukumuneñeshela mumushikila Muntu wunammwekesheli kukeña chikupu?’—1 Yow. 4:9, 10.
4. Kumutiya Yehova woma kwamukiñili ñahi muhela wumu kubula kwila chuma chatama?
4 Muhela Marta wakuCroatia wadiña mukweseka kwakwila wuvumbi, wasonekeli nindi: “Chankalilileña kutoñojoka chiwahi nikukañesha yitoñojoka yakufwila kwila chuma chatama chakudiluñisha hohu hakapinji kantesha. Ilaña kumutiya Yehova woma dikwankiñili.”b Kumutiya Nzambi woma kwamukiñili ñahi? Muhela Marta wahosheli nindi watoñojokeli hayuma yatama yinateli kufumamu neyi afuukula chatama. Ninetu dichitunateli kwila. Chuma chasweja kutama chikufumamu chidi chakwila nawu, tukumuneñesha Yehova nawa hitukwikala nakukooleka kwakudifukula kudi yena haya nyaakaku.—Kutach. 6:5, 6.
5. Chumanyi chimunateli kudizila kudi manakwetu Leo?
5 Neyi tumutiyaña Yehova woma, tukwikala asoñama nawa hitukudikundaña nawantu akweti yilwilu yatamaku. Chumichi dichenjili nakwilukayi manakwetu Leo washakamaña kuCongo. Chimwahitili yaaka 4 kufuma hapapatisheweliyi, watachikili kudikunda nawantu adiña nayilwilu yatama. Watoñojokeleña nindi chineli yena hadiñijileña muniyi yilwilu yatamaku, wadiña nakumuvulumuna Yehova wanyi. Hela chochu hashimbwili wanyi, awa antu atama adikundileñayi nawu aletesheli atachiku kusheta nikwila wuvumbi. Nkumininaku watachikili kutoñojoka hayuma yayiwahi yamudizishiliwu kudi anvwali jindi akaKristu nimuzañalu wadiñayi nawu hatachi. Chumanyi chafuminimu? Watachikili cheñi kutoñojoka chiwahi. Nawukwashu wawakulumpi, wafuntili kudi Yehova. Chayinu mpinji himukulumpi nawa hipayiniya wadimena.
6. Ambandanyi ayedi achifwikija itukuhanjekahu?
6 Tuhanjekenu Yishimu kapetulu 9, mutwatañaña nsañu yahosha hamaana niwusupi, yilwilu yemenañaku ambanda ayedi. (Esekejenu ARoma 5:14; AÑalija 4:24.) Chitukuhanjekaña haniyi nsañu, anukenuña nenu mukaayi kaSatana munenzali yilwilu yawuvumbi ninyevulu yanzekesi. (Efwe. 4:19) Dichi chalema kudi etu kutwalekahu kumutiya Nzambi woma nikufuma kuyuma yatama. (Yish. 16:6) Hela chochu wejima wetu, chili tudi amayala hela ambanda, nsañu yidi munaka kapetulu yinateli kutukwasha. Awa ambanda ejima ayedi ayilumbulula nawu atambikaña ayisupi, dikwila nawu ana ‘abula maana.’ Munjila yikwawu, wejima wawu ahoshaña nawu, ‘Inzaku wiñili mwitala dami wudi yakuda.’ (Yish. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Ilaña mwafumaña yuma yambukaku chikupu kudi antu etejaña mutambi wawu.
KAANENU MUNTAMBI WAMUMBANDA WASUPA
Mumutambi ‘wamumbanda wasupa’ mwafumaña yuma yatama (Talenu paragilafu 7)
7. Kwesekeja naYishimu 9:13-18, chumanyi chafumaña mumutambi wamumbanda wasupa? (Talenu cheñi mwevulu.)
7 Talenu mutambi “[wamumbanda] wasupa.” (Tañenu Yishimu 9:13-18.) Wahamukaña nakuyitambika ana akadi maana nindi, ‘Iñilenu munu’ mudii. Hanu dinu chumanyi chafumañamu? “Itala dindi hiitala dawafu.” Munateli kwanuka nhoshelu yankinji yadifwana naniyi yawanikaña kumatachikilu aYishimu. Atusoñamishaña hadi “mumbanda mukanshidi” nawa “chivumbi.” Atulejaña nawu: “Itala dindi dajiminaña mukufwa.” (Yish. 2:11-19) HaYishimu 5:3-10 hekala kusoñamisha “[kwamumbanda] mukanshidi’ mukwawu wukweti “nyendu . . . yakunkumukilaña mukufwa.”
8. Chumanyi chitwatela kufuukulahu kwila?
8 Ana anakutiya mutambi “[wamumbanda] wasupa” atela kufuukulahu: Komana akwiteja mutambi windi tahindi akuwukaana? Hadaha ninetu kudi mpinji yitunateli kufuukulahu. Neyi tudi mukweseka kwakwila wuvumbi hela kutala nyevulu yanzekesi, chidi neyi haTV nihaIntaneti, chumanyi chitwatela kwila?
9-10. Yumanyi yikwawu yikuletesha tutondolweleña yilwilu yawuvumbi?
9 Kudi yuma yayiwahi yikuletesha tutondolweleña yilwilu yawuvumbi. Iwu “mumbanda wasupa” amulumbulula nakuhosha nindi: “Menji akwiya atowala.” “Menji akwiya” atalisha mudihi? Bayibolu yesekeja kubulakana kweyala namumbanda adisumbula namenji amanishaña mpwila. (Yish. 5:15-18) Eyala namumbanda adisumbula kwesekeja nanshimbi adiluñishaña kubulakana kwamuwulu. Hela chochu, chumichi chinambukiku ‘namenji akwiya.’ Chinatalishi kuyilwilu yawuvumbi yakaanishawu munshimbi. Kakavulu chumichi chazatikaña mukuswamujoka, neyi cheyañayi ikombi kakavulu mukuswamujoka. “Menji akwiya” anateli kutiyakana neyi amawahi kudi awa antu anakwila iyi yuma neyi anakutoñojoka nawu kwosi wuneluki nshidi jinakukoñawu. Adidimbaña hohu awenawu! Yehova wamonaña yuma yejima. Kujimbesha wubwambu wetu naYehova dichuma chatama nankashi chinateli kutumwekena nawa chumichi ‘hichatowala’ hela kuwahaku. (1 Kor. 6:9, 10) Ilaña kudi cheñi yuma yikwawu yinateli kufumamu.
10 Kwila wuvumbi kunateli kuletesha muntu kuditiya nsonyi, kudimona nindi washikilamu wanyi, munateli kufuma mavumu akadi kukuhwelela niyisaka kwambuka. Mwamweni, chalema kutondolwela itala niyakuda “[yamumbanda] wasupa.” Kubombela hakufwa kuspiritu, antu amavulu elaña wuvumbi akataña yikatu yayileteshaña kufwa swayi. (Yish. 7:23, 26) Vasi 18 mukapetulu 9 yakunkulula nawu: “Enyi indi adi Mwijamu dakunama.” Hanu dinu, muloñadi antu amavulu chetejeleñawu mutambi windi mwafumaña yuma yatama?—Yish. 9:13-18.
11. Muloñadi kutala nyevulu yanzekesi chikwatamina chikupu?
11 Muhetu wumu wunasweji kutaanda wutwatela kutondolwela hikutala nyevulu yanzekesi. Antu amavulu atoñojokaña nawu kutala nyevulu yanzekesi kwatama wanyi. Ilaña kutala nyevulu yanzekesi kwatama, kwaleteshaña muntu kubula kudimona kulema nawa wateñukaña. Nyevulu yanzekesi yashimataña muyitoñojoka nawa chakalaña kuyivulamena. Chasweja kutama, nyevulu yanzekesi hiyamanishaña mpwila yakufwila kwila yuma yatamaku, ilaña yasañumunaña iyi mpwila. (Kol. 3:5; Yak. 1:14, 15) Mwamweni, antu amavulu atalaña nyevulu yanzekesi yayikojejaña kwila wuvumbi.
12. Twamwekeshaña ñahi netu twatondolwelaña nyevulu yasañumunaña wuvumbi?
12 Chumanyi chitwatela kwila hamu neyi akaKristu neyi mwevulu wanzekesi winza hachozelu chetu? Twatela kuwufumishahu swayi-swayi. Chikutupelela kwila mwenimu neyi twanukaña netu iheta dalema ditukweti hiwubwambu wutukweti naYehova. Kafwampi, ninyevulu yikwawu yabula kwikala yanzekesi yinateli kusañumuna wuvumbi. Muloñadi chitwatela kuyitondolwela? Muloña hitunakukeña kutoñojoka hachuma chidi chejima chinateli kutuletesha kwila wujila mumuchima wetuku. (Mat. 5:28, 29) Mukulumpi wejina daDavid kuThailand wahosheli nindi: “Nadihulaña ami aweni nami: ‘Hela chakwila iyi nyevulu yanzekesi wanyi, komana Yehova wukutiya kuwaha neyi nitwalekahu kuyitala?’ Kutoñojoka muniyi njila kwankwashaña kufuukula chiwahi.”
13. Chumanyi chatukwashaña kufuukula chiwahi?
13 Kutiya woma wakwila chuma chinateli kumuneñesha Yehova dikwatukwashaña kufuukula chiwahi. Kumutiya Nzambi woma diyi “ntachikilu yamaana.” (Yish. 9:10) Chumichi achimwekesha hatooka kumatachikilu aYishimu kapetulu 9, mutwatañaña nsañu yahosha hadi mumbanda mukwawu wachifwikija ashimunawu nawu “maana alala.”
ITEJENU MUTAMBI ‘WAMAANA ALALA’
14. Mutambinyi wambukaku wutwatañaña haYishimu 9:1-6?
14 Tañenu Yishimu 9:1-6. Hanawa mavasi twatañañahu mutambi wafuma kudi Yehova, Nleñi yetu nawa Nsulu yamaana ejima. (Yish. 2:6; Rom. 16:27) Muniyi nsañu, atalisha kwitala deneni dikweti yishimi 7. Ichi chakutalilahu chinakumwekesha nawu Yehova wukweti chisambu nawa watambwilaña antu ejima azatishaña maanindi muchihandilu chawu.
15. Nzambi watulejaña kwiladi?
15 Yehova wekala nachisambu nawa watwinkaña yuma yayivulu. Iyi yilwilu yamwekenaña ‘mumaana alala’ ekala muYishimu kapetulu 9 emenañaku mumbanda. Iyi nsañu yashimunaña nawu iwu mumbanda wachifwikija naloñeshi chiwahi mbiji yindi, nabombashani vinyu yindi nawa naloñeshi mesa mwitala dindi. (Yish. 9:2, tth.) Kubombelahu, kwesekeja navasi 4 ni 5, iwu mumbanda, dikwila nawu maana alala: “Wamulejaña wakadi maana nindi: ‘Twaya, daku dinkendi dami.’” Muloñadi wutwatela kwinjila kwitala damaana alala nakuda yakuda yinaloñeshiyi? Yehova wakeñaña anyanindi ekali namaana nawa akiñewa. Hakeñaña nindi tukoñeña yiluwa yakaletesha twakaditoñesheñaku. Dichaletesha “[ayihembeleña] antu oloka maana alala.” (Yish. 2:7) Neyi tumutiyaña Yehova woma munjila yayiwahi, tukukeñaña kumutiyisha kuwaha. Twatiyaña kufumba kwindi kwakuwahi nawa twazañalala hakukuzatisha.—Yak. 1:25.
16. Kumutiya Nzambi woma kwamukwashili ñahi manakwetu Alain kufuukula chiwahi, nawa yumanyi yafuminimu?
16 Talenu kumutiya Nzambi woma chikwamukwashili manakwetu Alain kufuukula chiwahi. Iwu mukulumpi mukaKristu nawa ntañishi hashikola wahosheli nindi, “Akwetu antañishi amavulu amweneña nawu kutala mafwilimu anzekesi hinjila yimu yakutañishilamu hansañu yawuvumbi.” Ilaña yena welukili nindi himakudi. Wahosheli nindi: “Muloña wakumutiya Nzambi woma, nakaanini chikupu kutala awa mafwilimu. Nayilumbulwilili cheñi akwetu chaletesheli nikaani kutala awa mafwilimu.” Wazatishileña kufumba kwekala ‘mumaana alala’ “[kwakuya] kumbidi munjila yakashinshi.” (Yish. 9:6) Muloña wakashinshi kamanakwetu Alain, antañishi amakwawu mwatañishilañawu ichi adizaña Bayibolu nawa ayaña nakupompa.
Neyi twiteja mutambi ‘wamana alala,’ tukwikala namuzañalu chayinu mpinji nawa twakashakama haya nyaaka (Talenu maparagilafu 17-18)
17-18. Yumanyi yayiwahi yadiluñishaña antu etejaña mutambi ‘wamaana alala,’ nawa chumanyi chatalilañawu? (Talenu cheñi mwevulu.)
17 Yehova watulejaña yuma yayiwahi yitwakadiluñisha kumbidi, kuhitila mukuzatisha yakutalilahu yawambanda ayedi achifwikija. Ana etejaña mutambi wamumbanda wasupa nawa waha mukanwa, ashaña muchima hakudiluñisha yuma ‘yatowala’ yelañawu mukuswamujoka. Ilaña aneluki wanyi nawu yuma yinakwilawu yakayiletela kukala kumbidi. Yakayiletesha akekali “Mwijamu dakunama.”—Yish. 9:13, 17, 18.
18 Ana etejaña mutambi ‘wamaana alala’ akamona chuma chaambukaku chikupu! Enyi jindi ichi anakudiluñisha yakuda yayiwahi yinaloñeshiwu chiwahi, chawija chayakuda yakuspiritu yinaloñeshiwu chiwahi. (Isa. 65:13) Yehova wahosheli kuhitila mudi kaprofwetu Isaya nindi: “Ntiyililenu nakanañachima, nawa denu yakuda yayiwahi, nawa mukutiya kuwaha chikupu mukuda yakuda yayiwahi.” (Isa. 55:1, 2) Tunakudiza kukeña yuma yakeñayi Yehova nikuhela yahelayi. (Mas. 97:10) Nawa twatiyaña kuwaha kutambikaku niantu amakwawu kulonda enzi nakudizila ‘kumaana alala.’ Chidi tuhu neyi “[tunakutambikila] hamaluña ahewulu damusumba netu: ‘Wejima wasupa, eñili munu.’” Yuma yayiwahi yitwadiluñishaña etu niantu etejaña iwu mutambi, bayi neyi yakapinji kanteshaku. Yahaya nyaaka nawa yatukwashaña ‘kuhanda’ haya nyaaka hampinji “[yitunakuya] kumbidi munjila yakashinshi.”—Yish. 9:3, 4, 6.
19. Kwesekeja naMukwakutañisha 12:13, 14, chumanyi chitwatela kwila? (Talenu cheñi chikasha chinakwila nawu “Kumutiya Nzambi Woma Kwatukwashaña.”)
19 Tañenu Mukwakutañisha 12:13, 14. Kumutiya Nzambi woma kutwalekihu kuhemba muchima wetu nawa kutukwashi kwikala nayilwilu yayiwahi nikuswina kwakwihi naYehova munanu mafuku atama akukuminina. Iku kumutiya Nzambi woma munjila yayiwahi, kukutusañumuna kutwalekahu kutambika antu amavulu kulonda akeñakeñi “maana alala” nawa ayikwashi.
KAMINA 127 Nateli Kwikala Muntu Wamuchidinyi?
a AkaKristu atela kumutiya Nzambi woma munjila yayiwahi. Iwu woma wunateli kuhemba muchima wetu nikutukwasha kubula kwila wuvumbi nikutala nyevulu yanzekesi. Muchinu chibaaba, tukuhanjeka haYishimu kapetulu 9, kamwekeshaña chaambu cheneni chekala hakachi kamaana nawusupi kuhitila mukuzatisha ambanda ayedi achifwikija. Kufumba kwekala munaka kapetulu kunateli kutukwasha chayinu mpinji nikumbidi.
b Majina amakwawu anayihimpi.